¿Tikonita keniuj mitsonpaleuijtok Dios?
“Imay Jiova moteixmatiltis iniuan itekitikauan.” (IS. 66:14)
1, 2. ¿Keniuj kiitaj Dios miakej taltikpakneminij?
ITECH nejin tonalmej, miakej kinemiliaj ke Dios amo kiyolnotsa kimatis tein tikchiuaj nion kitekipachoua tein techpanoua. Kemej neskayot, itech metsti noviembre xiuit 2013, se chikauak kiouaejekat tel tauejueloj miakkan ompa Filipinas. Satepan ke panok tetsauit, tekiuaj itech semej xolalmej tein ompa pouij kijtoj ke Dios xa amo kinpaleuijka porin kichiujtoya okse taman.
2 Oksekin kinemiliaj ke Dios amo kiita tein kichiuaj (Is. 26:10, 11; 3 Juan 11). Tatitanil Pablo kijtoj ke itech itonaluan nemiaj taltikpakneminij akin amo kinekiaj kiixmatiskej Dios. Amo yolkualmej katkaj, amo melaujkej uan nexikolmej (Rom. 1:28, 29).
3. 1) ¿Toni moneki timotajtaniskej? 2) ¿Toni kijtosneki Biblia keman ika tajtoua “imay” Dios?
3 Tejuan senkis tikmatij ke Jiova kiita nochi tein tikchiuaj. Sayoj ke moneki timotajtaniskej: “¿Yekmelauj nikneltoka ke Dios kineki nechpaleuis? ¿Nikita keniuj nechpaleuijtok itech nonemilis?”. Biblia miakpa ika tajtoua “imay” Dios. ¿Toni kijtosneki? Miakpa kijtosneki keniuj Jiova kinpaleuia itekitikauan (xikonixtajtolti Deuteronomio 26:8). (Xikonita kampa kijtoua “Tein okachi momelaua”.) Uan Jesús kijtoj ke seki taltikpakneminij ‘kiitaskiaj’ Dios, tein kijtosneki, kiajsikamatiskiaj ke Dios kinpaleuijtok (Mat. 5:8). ¿Ueli tikonita “imay” Dios? Oso ika okseki tajtolmej, ¿ueli tikonita keniuj Dios mitsonpaleuia itech monemilis? Biblia ininka tajtoua seki taltikpakneminij akin amo kiitakej “imay” Dios uan no ininka tajtoua sekin akin kemaj kiitakej. Itech nejin tamachtilis tikitaskej seki nejon neskayomej. Uan itech okse tamachtilis tikitaskej keniuj techpaleuia totakuaujtamatilis maj tikajsikamatikan ke Dios techpaleuijtok.
AMO KINEKKEJ KINELTOKASKEJ KE DIOS KIPALEUIJTOYA IXOLAL
4. ¿Keyej akin kiixnamikiaj Israel amo kinekkej kineltokaskej ke Jiova kipaleuijtoya ixolal?
4 Ne uejkauj, miakej taltikpakneminij uelik kiitakej keniuj Dios kipaleuij xolal Israel. Kemej neskayot, Jiova kichiuak mouiskatekimej oso uejueyi tachiualismej tein ika kipaleuij ixolal maj kisani Egipto uan maj tatanini itech miak neteuilismej itech Tal tein motenkaujka kinmakas israelitas (Jos. 9:3, 9, 10). Miakej tekiuanij kimatiaj tein Jiova kichiujka. Maski ijkon, mosentilijkej porin kinekiaj “kinteuitiuij Josué uan Israel” (Jos. 9:1, 2). Keman moteuijtoyaj iniuan israelitas, nejin tekiuanij no uelik kiitakej keniuj Dios kipaleuiaya ixolal. Kemej neskayot, kiitakej keniuj Jiova kichiuak maj Tonaltsin uan Metsti motsakuilianij “hasta keman xolal uelik momakepak iniuan akin kiixnamikiaj” (Jos. 10:13). Sayoj ke Jiova kikauak maj “moyoltakuaualtianij” uan maj kiteuianij xolal Israel (Jos. 11:20). Yejuan amo kinekkej kineltokaskej ke katka Jiova akin kipaleuijtoya ixolal. Yejua ika tapolojkej itech neteuilis.
Komo tiknekij tikitaskej keniuj Dios techpaleuia, moneki tiktemoskej tikitaskej keniuj kichiuati
5. ¿Toni amo kinekik kineltokas tekiuaj Acab?
5 Xiujmej satepan, se tekiuaj miakpa uelik kiitak keniuj Dios kipaleuiaya ixolal. Motokaytiaya Acab uan semi amo yolkuali katka. Tanauatijkej Elías kiluij ke amo kiouiskia hasta maj yejua kijtouani (1 Rey. 17:1). Semi melauak ke sayoj Dios ueliskia kipaleuis Elías maj kijtouani kemanian oksepa kiouiskia. Sayoj ke Acab amo kinekik kineltokas. Satepan, Elías kitajtanij Jiova maj kiualtitani tit, uan Jiova kinankilij inetataujtil. Elías no kiluij Acab ke Jiova kichiuaskia maj tel kioui. Uan yejua nejon panok (1 Rey. 18:22-45). Sayoj ke Acab amo kinekik kineltokas ke Jiova kichiujka nochi nejin mouiskatekimej. ¿Toni techmachtiaj neskayomej tein tikitakej itech nejin ome párrafo? Ke komo tiknekij tikitaskej keniuj Dios techpaleuia, moneki tiktemoskej tikitaskej keniuj kichiuati.
KINELTOKAKEJ KE DIOS KIPALEUIJTOYA IXOLAL
6, 7. ¿Toni kineltokakej gabaonitas uan Rahab?
6 Itech inintonaluan israelitas, moajsia se ueyi altepet tein motokaytiaya Gabaón. Akin ompa nemiaj katkaj semi tamamej ke akin nemiaj itech okseki uejueyi altepemej. ¿Keyej? Porin kitekakilijkaj keniuj Jiova kipaleuijka xolal Israel uan kiajsikamatiaj ke Dios kipaleuijtoya ixolal. Yejua ika, amo kiixtalijkej kinteuiskej israelitas, ta kitemojkej keniuj kuali mouikaskej iniuan (Jos. 9:3, 9, 10). Tein melauj, kintelpaleuij kineltokaskej ke Jiova kipaleuijtoya xolal Israel maj tatanini.
7 Se siuat akin no kineltokak ke Jiova kipaleuijtoya ixolal motokaytij Rahab. Yejua amo katka israelita, sayoj ke kitekakilijka ke Jiova kikixtij xolal Israel ompa Egipto. Keman ome tapijpianij israelitas ajsikej ichan, yejua kiniluij ke takuaujtamatia ke Jiova kinpaleuiskia maj moaxkatilikan talmej kampa yejua nemia. Uan maski kimatia ke komo takuaujtamatia iuan Jiova ueliskia kipolos inemilis yejua uan ichankauan, takuaujtamatia ke Dios kinmakixtiskia (Jos. 2:9-13; 4:23, 24).
8. ¿Toni kineltokakej seki israelitas?
8 Maj oksepa ika titajtokan tein kipanok Acab. Keman kiitak ke ualtemotoya tit ne iluikak, yejua amo kinekik kineltokas ke Dios kinankilij inetataujtil Elías. Sayoj ke seki israelitas kemaj kineltokakej ke katka Dios akin kichiujka nejon. Yejua ika chikauak kijtojkej: “¡Jiova yejua Dios akin melauak!” (1 Rey. 18:39).
9. ¿Keniuj ueli axkan tikitaj “imay” Jiova?
9 Tikitakejya ke seki taltikpakneminij amo kineltokakej ke Dios kinpaleuia itekitikauan uan oksekin kemaj kineltokakej. Nejin neskayomej techpaleuiaj maj tikajsikamatikan toni kijtosneki se kiitas “imay” Dios. Komo kuali tikixmatij Jiova uan ikualneskayouan, ueli tikitaj “imay” oso keniuj techpaleuia. Nejin techolinia maj tiknekikan tikchiuaskej kemej itekitikauan Dios akin nenkej ne uejkauj akin kineltokakej ke yejuatsin kinpaleuia itekitikauan. Sayoj ke ¿toni kinextia ke Jiova kinpaleuijtok axkan akin kinekij kiyolpaktiskej?
TEIN KINEXTIA KE JIOVA TECHPALEUIA ITECH NEJIN TONALMEJ
10. ¿Toni kinextia ke Jiova kisentoka kinpaleuia akin kinekij kiyolpaktiskej? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)
10 Moajsi miak taman tein kinextia ke Jiova kisentoka kinpaleuia akin kinekij kiyolpaktiskej. Miakpa tikakinij keniuj Jiova kinankilia ininnetataujtiluan taltikpakneminij keman kitajtaniaj nepaleuil (Sal. 53:2). Kemej neskayot, se itaixpantijkauj Jiova akin motokaytia Allan tanojnotstoya itech se tal tein moajsi tatajko ueyiat ompa Filipinas. Se siuat peuak choka keman iuan tajtojtoya. ¿Toni kipanouaya? Allan kijtoua ke nejon kualkan siuat kitajtanijka Dios maj kikalpanouanij itaixpantijkauan Jiova. Yejua iniuan momachtiaya keman katka ichpoch. Sayoj ke satepan monamiktij, mokalpatak uan amo kisentokakok momachtij Biblia. Yejua ika moteltasojkamatia iuan Dios porin ijsiujka kinankilij inetataujtil. Moauij keman ayamo kiajxitiaya se xiuit momachtijtoya.
Moneki tiktemojtoskej tikitaskej keniuj Jiova techpaleuijtok (Xikonita párrafos 11 hasta 13)
11, 12. 1) ¿Keniuj Jiova kinpaleuiani itekitikauan? 2) Xikonijto keniuj Jiova kipaleuij se tokniuj siuat.
11 Itech totonaluan, Jiova kinpaleuiani miakej itekitikauan. Kemej neskayot, achto ke mochiuaskiaj itaixpantijkauan, sekin tachichinayaj, kikuiaj drogas oso moixpetaniayaj ika auilnemilis. Miakej kijtouaj ke kitemouayaj kikauaskej nejon tein amo kuali, sayoj ke amo ueliaj. Sayoj ke keman kitajtanijkej Jiova maj kinpaleuiani, yejuatsin kinmakak “chikaukauelilis [tein] ualeutok imako”. Uan ijkon uelik kikaujkej nejon amo kuali tachiualismej (2 Cor. 4:7; Sal. 37:23, 24).
12 Jiova no kinpaleuiani itekitikauan maj kiixnamikikan okseki kuejmolmej tein kipiaj. Maj tikitakan tein kipanok se tokniuj siuat akin motokaytia Amy. Yejua kititankej itech se xolal tein moajsi tatajko ueyiat Pacífico maj tapaleuiti keman mochijchiujtoya se Kali kampa tiMosentiliaj uan se kali kampa nemiskiaj misioneros. Sayoj ke ompa tel taman kemej nemiaj taltikpakneminij. Miakpa amo kipiaya at nion tit oso tekol, uan miakpa mosentiliaya miak at itech ojmej. Uan no, nemia itech se tsikitsin hotel uan kinteltemouaya ichankauan. Se tonal kitsajtsilij se tokniuj siuat keman sentekititoyaj. Keman mokepak kampa mokauaya, tel amo kuali momachiliaya. Itech nejon hora amo onkaya tit oso tekol, yejua ika tatayouayan katka. Ompa kichiuilij Jiova se netataujtil. Keman ejkok tit oso tekol, kiajsik se tamachtilis itech amaix Tanejmachtijkej tein kipiaya seki tayolmajxitilis tein kinmakakaj misioneros. Nejon tamachtilis ika tajtouaya toni tepaleuis keman se kintemoua se ichankauan oso keman se moajsis kampa taltikpakneminij taman kemej nemij. Amy kimachilij kemej yeskia Jiova tajtojtoya iuan. Nejon kimakak chikaualis tein kipaleuij maj kisentokani tekitini ompa (Sal. 44:25, 26; Is. 41:10, 13).
13. ¿Toni kinextia ke Jiova kinpaleuia itekitikauan keman moneki tajtoskej ininixpan tekiuanij?
13 Jiova no kinpaleuiani itekitikauan keman moneki yaskej ininixpan tekiuanij uan tajtanij maj kinkauakan maj tanojnotsakan (Filip. 1:7). Kemej neskayot, keman seki tekiuanij kitemouanij kitaliskej se tanauatil tein kinextia ke amo uelis se tanojnotsas, tiyanij ininixpan uejueyi tamelauanij iniuan titajtotij. Itech xiuit 2000 hasta axkan tiktankejya 268 kuejmolmej ininixpan okachi uejueyi tamelauanij semanauak taltikpak; itech nejin tapoual, 24 tiktaninij ininixpan Tribunal Europeo de Derechos Humanos. Moyekita ke amo akin ueli kichiua maj Jiova amo kinpaleui itekitikauan (Is. 54:17; xikonixtajtolti Isaías 59:1).
14. ¿Toni okseki taman kinextia ke Dios techpaleuijtok?
14 ¿Toni no kinextia ke Dios techpaleuijtok? Se taman tein kinextia yejua ke tanojnotsalis mochiujtok semanauak taltikpak (Mat. 24:14; Hech. 1:8). Okse taman yejua ke tinochin tiitekitikauan Dios kuali timouikaj, maski uejuejka tikayomej. Amo onkak okse nechikol itech taltikpak kampa nochin kuali mouikaj. Hasta seki taltikpakneminij akin amo kitekitiliaj Jiova kijtouaj: “Ueyi melau ke Totajtsin Dios namouan yetinemi” (1 Cor. 14:25). Kemej tikitaj, tikpiaj miak taman tein kinextia ke Dios techpaleuijtok (xikonixtajtolti Isaías 66:14). ¿Uan tejuatsin? ¿Ueli tikonita keniuj Jiova mitsonpaleuijtok itech monemilis?
¿TIKONITA TEJUATSIN KENIUJ DIOS MITSONPALEUIJTOK?
15. ¿Keyej xa uelis amo tikitaskej ke Jiova techpaleuijtok?
15 Kemansa xa amo tikitaskej ke Jiova techpaleuijtok. ¿Keyej? Porin xa semi techtekipachojtos kuejmolmej tein tikpiaj uan yejua ika amo tikelnamikiskej ke Jiova miakpa techpaleuiani achto. Yejua nejon kipanok Elías. Yejua semi yolchikauak katka. Sayoj ke keman tekiuaj Jezabel kinekik kimiktis, Elías kielkauak keniuj Jiova kipaleuijka achto. Kemej semi moujtoya, Biblia kijtoua ke kinekia mikis (1 Rey. 19:1-4). ¿Keniuj ueliskia kiajsis nepaleuil uan yolchikaualis? Komo kitemouaya inepaleuil Jiova (1 Rey. 19:14-18).
16. ¿Toni techpaleuis maj tikitakan ke Jiova techpaleuijtok keman tikpiaj kuejmolmej?
16 Job no kipanok se taman kemej Elías. Semi kitekipachojtoya kuejmolmej tein kipiaya yejua ika amo kiitaya tein kipanotoya kemej Jiova kiitaya (Job 42:3-6). ¿Uan tejuan? Kemansa tikpiaj kuejmolmej uan xa no amo tikitaj ke Jiova techpaleuijtok. ¿Toni techpaleuis maj tikitakan? Komo tikixtajtoltiaj Biblia uan titanemiliaj itech itayolmajxitilis uan tein kipanokej seki itekitikauan Dios. Keman tikitaj keniuj nejon techpaleuia maj tikpiakan se kuali tanemilil ika kuejmolmej tein tikpanotokej, tikitaskej kemej yeskia Jiova technojnotstok. Ijkon, okachi tikitaskej Jiova kemej se akin yekmelauj nemi uan uelis tikijtoskej kemej Job: “Axkan nimitsita ika noixtololouan”.
Jiova uelis techkuis maj tikinpaleuikan oksekin (Xikonita párrafo 17 uan 18)
17, 18. 1) ¿Keniuj Jiova xa techpaleuiani itech tonemilis? 2) ¿Keniuj kinpaleuiani Jiova seki itekitikauan itech nejin tonalmej?
17 ¿Ueli tejuatsin tikonita keniuj Jiova mitsonpaleuia itech monemilis? Kemej neskayot, seki tokniuan kijtouaj ke yejuatsin kinpaleuij maj kiajsikan taneltokalis tein melauak. Oksekin kinemiliaj ke Jiova kinpaleuij keman se tokniuj kijtoj se tanemilil itech se nechikol. Oso xa kijtoskej ke Dios kinpaleuij keman kinnankilij se netataujtil tein kichiuilijkej. Xa oksekin kimachiliskej ke yejuatsin kinpaleuij maj uelikan kiajsikan se tekit tein kiixtalijtoyaj uan ijkon okachi kitekitiliskej. Uan oksekin xa kijtoskej ke Jiova kinmakak tein kinpolouaya keman kikaujkej se tekit tein amo kinkauaya maj yakan nechikolmej oso tanojnotsatiuij (Heb. 13:5). Komo tel kuali timouikaj iuan Jiova, uelis tikitaskej ke yejuatsin techpaleuijtok ika miak taman.
18 Itech ueyi altepet Kenia, se tokniuj siuat akin monotsa Sarah kimachtiaya ika Biblia se siuat akin nesia ke amo kipatiuitaya tein momachtijtoya. Sarah kitataujtij Jiova uan kitajtanij ox monekia amo kimachtisok. Sayoj ke niman keman kitamichiuak netataujtil, nejon siuat akin kimachtiaya kinotsak ika teléfono uan kitajtanij ox ueliskia iuan yas nechikol. ¡Sarah semi kimoujkaitak nejon! Komo tejuan tiktemouaj tikitaskej toni toka kichiujtok Jiova, no uelis tikitaskej ke yejuatsin techpaleuijtok. Ompa Asia, se tokniuj siuat akin motokaytia Rhonna kijtoua ke amo ijsiujka se kimati se kiitas keniuj Jiova techpaleuia. Uan kijtoua ke keman tikitaj, semi kualtsin se kiajsikamatis keniuj yekmelauj toka motekipachoua.
19. ¿Toni no moneki tikchiuaskej komo tiknekij tikitaskej keniuj Dios techpaleuia?
19 Komo tiknekij tikitaskej keniuj Dios techpaleuia, no moneki tiyeskij ‘tiyolchipaujkej’ (Mat. 5:8). Nejin kijtosneki ke moneki titanemiliskej itech tein kuali uan amo tikchiuaskej tein amo kuali (xikonixtajtolti 2 Corintios 4:2). Itech nejin tamachtilis tikitakej ke komo tiknekij tikitaskej keniuj Jiova techpaleuia, moneki tel kuali timouikaskej iuan. Itech okse tamachtilis tikitaskej keniuj totakuaujtamatilis kichiua maj ueli tikitakan ke Jiova techpaleuia itech tonemilis.