¿Tikitaj melaujkayot kemej Jiova kiita?

1, 2. 1) ¿Toni tein amo kuali kinpanok Nabot uan ikoneuan? 2) ¿Toni ome kualneskayomej ika titajtoskej itech nejin tamachtilis?

OME takamej amo yolkualmej kipantiaj se takat ke kichiuak se taman tein tel amo kuali. Maski nejon amo melauak, moixtalia maj takat kimiktikan. Maj tiknemilikan keniuj xa momachilijkej akin kinekiaj maj mochiua tein melauak keman kiitakej ke kintetemayaj nejin takat akin amo teyi kichiujka uan ikoneuan. Nejin yekmelauj mochiuak. Kipanok Nabot, se itekitikauj Jiova akin amo keman kikauak uan nemik keman tekiuaj Acab taixyekanaya Israel (1 Rey. 21:11-13; 2 Rey. 9:26).

² Itech nejin tamachtilis ika titajtoskej tein kipanok Nabot. No ika titajtoskej tein ika mopoloj se tayekankej akin amo kikauaya Dios itech yekinika siglo. Ika nejin ome neskayomej tikitaskej ke moneki tiyeskij tiyolyemankej uan titetapojpoluiskej komo tiknekij tikitaskej melaujkayot kemej Jiova kiita.

MOCHIUA SE TEIKAMAUILTILIS

3, 4. ¿Keniuj tanemiliaya Nabot, uan keyej amo kinekik kinamakiltis tekiuaj Acab iuvajtal?

³ Nabot kitakamatia Jiova keman miakej israelitas kichiuayaj tein amo kuali ijkon kemej tekiuaj Acab uan inamik akin tel amo yolkuali, Jezabel. Yejuan kiueyichiuayaj tiotsin Baal uan amo kipoujkaitayaj Jiova nion kipatiuitayaj itanauatiluan. Sayoj ke Nabot kiitaya ke ikuali uikalis iuan Jiova okachi monekia ke inemilis.

⁴ (Xikonixtajtolti 1 Reyes 21:1-3.) Acab kinekia se uvajtal tein katka iaxka Nabot. Yejua ika kiluij ke kinekia kikouilis oso kipatilis ika se okachi kuali uvajtal. Sayoj ke Nabot amo kinekik. Ika poujkaitalis, kiluij Acab: “Nion niknemilia, ijkon kemej kiita Jiova, maj nimitsmaka netetayokolil tein nechkauilijkej nouejkaujtatuan”. ¿Keyej Nabot amo kinekik kinamakiltis Acab iuvajtal? Porin tanauatil tein Jiova kinmakaka israelitas kijtouaya ke monekia amo senkis kinamakaskej talmej tein inintatuan kinkauiliskiaj (Lev. 25:23; Núm. 36:7). Kemej tikitaj, Nabot kitakamatia Jiova.

5. ¿Keniuj Jezabel kikuilij iuvajtal Nabot?

⁵ Keman Nabot amo kinekik kinamakas iuvajtal, tekiuaj Acab uan inamik kichiujkej miak taman tein tel amo kuali tein ika moaxkatilijkej. Jezabel kinnauatij ome takamej maj kipantianij Nabot ke kichiujka se taman tein amo kuali. Yejua ika, Nabot uan ikoneuan kinmiktijkej. ¿Toni kichiuak Jiova keman panok nejin tein tel amo kuali?

DIOS KIMELAUAK TEIN PANOK

6, 7. 1) ¿Keniuj kinextij Jiova ke kineki maj mochiua tein melauak? 2) ¿Keyej xa moyolseuijkej ichankauan uan itasojikniuan Nabot?

⁶ Jiova niman kititanik tanauatijkej Elías maj iuan tajtoti Acab. Elías kiluij Acab ke katka se temiktijkej uan se tachtekkej, uan kimatiltij keniuj Jiova kitatsakuiltiskia. ¿Toni kiixtalijka Jiova? Ke Acab, inamik uan ikoneuan kinmiktiskiaj, ijkon kemej momikilijkej Nabot uan ikoneuan (1 Rey. 21:17-25).

⁷ Ichankauan uan itasojikniuan Nabot semi kintajyouiltij tein amo kuali tein kichiuak Acab. Sayoj ke xa moyolseuijkej keman kimatkej ke Jiova kiitak tein panok uan ke niman kichiuak tein monekia. Maski tein panok satepan xa kichiuak maj kinouijmakani kisentokaskej yeskij yolyemankej uan takuaujtamatiskej iuan Jiova.

8. ¿Toni kichiuak Acab keman kimatik keniuj Jiova kitatsakuiltiskia, uan toni panok?

⁸ Keman Acab kikakik keniuj Jiova kitatsakuiltiskia, “kitsayanak itilmaj uan motakentij ika tojmit itech inakayo; uan peuak mosaua uan kisentoka moteka itech tojmit uan tayokolnentinemi”. Kemej tikitaj, Acab moyolyemanij. ¿Toni panok satepan? Jiova kiluij Elías: “Porin moyolyemanij noixpan, amo nikualkuis tatsakuiltilis itech itonaluan. Nikualkuis tatsakuiltilis ichan itech itonaluan ikoneuj” (1 Rey. 21:27-29; 2 Rey. 10:10, 11, 17). Kemej Jiova yejua “akin kiita toyolo” uan kiita keniuj yekmelauj titamatij, amo niman kichiuak tein ika kitatsakuiltiskia Acab (Prov. 17:3).

YOLYEMANILIS TECHPALEUIA

9. ¿Keyej yolyemanilis xa kinpaleuij ichankauan uan itasojikniuan Nabot?

⁹ ¿Keniuj momachilijkej ichankauan uan itasojikniuan Nabot keman kimatkej tein Jiova oksepa kiixtalijka? Nejon ueliskia kichiuas maj ouij kinkisani kisentokaskej takuaujtamatiskej iuan Dios. Komo panok nejon, yolyemanilis xa kinpaleuij maj kisentokanij takuaujtamatinij, maj kisentokanij kitekitilianij Jiova uan maj takuaujtamatinij ke yejuatsin amo keman kichiuas tein amo melauak (xikonixtajtolti Deuteronomio 32:3, 4). Satepan, ichankauan Nabot kipiaskej tatiochiualis oksepa kinitaskej yejua uan ikoneuan keman moajokuiskej. Ijkon senkis momelauas tein kinchiuilijkej Nabot uan ikoneuan (Job 14:14, 15; Juan 5:28, 29). Akin yolyemanik kimati ke “Dios akin melauak kimelauas nochi tachiualismej, hasta nochi tein amo moita, yeski kuali oso amo kuali” (Ecl. 12:14). Jiova kiita seki taman tein tejuan amo tikmatij. Yejua ika yolyemanilis techpaleuis maj tiksentokakan titakuaujtamatikan iuan Jiova.

10, 11. 1) ¿Toni uelis kichiuas maj ouij techkisa tiksentokaskej titakuaujtamatiskej iuan Jiova? 2) ¿Keniuj techpaleuis yolyemanilis?

¹⁰ Komo ijkon, ¿toni tikchiuaskej komo tayekananij kiixtaliaj teisa tein amo tikajsikamatij oso tein tikitaj ke amo kuali yetok? Maj tikitakan seki neskayomej. ¿Toni tikchiuaskiaj komo tejuan oso se totasojikniuj tikpoloskiaj se tekit tein tikpiayaj itech nechikol? ¿Uan komo kikalankixtiskiaj itech nechikol tonamik, se tokonetsin oso se totasojikniuj, uan amo techyolpaktiskia tein kiixtalijkej tayekananij? ¿Toni tikchiuaskiaj komo tiknemiliskiaj ke tayekananij mopolojkej keman amo kikalankixtijkej aksa akin tajtakoj? Nejin uelis kichiuas maj ouij techkisa tiksentokaskej titakuaujtamatiskej iuan Jiova uan kemej kiixtalia maj mochiua tekit itech ixolal itech nejin tonalmej. Komo tikpanouaj se taman kemej nejin, ¿keniuj techpaleuis yolyemanilis? Maj tikitakan ome taman.

¹¹ Yekinika, komo tiyolyemankej, tikajsikamatiskej ke amo tikmatij nochi tein panok. Hasta komo tiknemiliaj ke kuali tikmatij tein panok, maj tikelnamikikan ke sayoj Jiova kimati tein se taltikpaknenkej kipia itech iyolo (1 Sam. 16:7). Komo tikelnamikij nejin, tikajsikamatiskej ika yolyemanilis ke amo nochi tikmatij uan ke moneki tikpataskej kemej titanemiliaj. Ojpatika, komo techchiuilijkej oso kichiuilijkej aksa tein amo kuali, yolyemanilis techpaleuis maj titatakamatikan uan maj timochiakan ika nejmachkayot maj Jiova kiyektali tein panok. Biblia kijtoua: “Kuali kinyas akin kimoujkatokaj Dios akin melauak”. Sayoj ke no kijtoua ke “amo kuali kiyas akin amo yolkuali, nion kimiakiltis itonaluan” (Ecl. 8:12, 13). Kemej tikitaj, akin kinijtakoua teisa tein aksa kichiuak semi kinpaleuis komo kisentokaj kinextiaj yolyemanilis (xikonixtajtolti 1 Pedro 5:5).

MOCHIUA TEIN AMO KINAMIKI ITECH NECHIKOL

12. ¿Toni tikitaskej axkan, uan keyej?

¹² Itech yekinika siglo, tokniuan akin nemiaj Antioquía tein pouia Siria kipanokej se taman tein kichiuak maj ouij kinkisani kisentokaskej yeskij yolyemankej uan tetapojpoluiskej. Komo tikitaj tein panok techpaleuis maj tikitakan ox amo techouijmaka titetapojpoluiskej uan maj okachi kuali tikajsikamatikan keniuj kemej Jiova kiita melaujkayot mouika iuan netapojpoluilis.

13, 14. 1) ¿Toni tekimej kiselij tatitanil Pedro? 2) ¿Keniuj kinextij yolchikaualis tatitanil Pedro?

¹³ Tatitanil Pedro katka se tayekankej akin tokniuan itech yekinika siglo kitelixmatiaj. Kuali mouikak iuan Jesús uan kiselijka uejueyi tekimej (Mat. 16:19). Kemej neskayot, itech xiuit 36 kinauatijkej maj kinojnotsati Cornelio uan nochin akin yetoyaj ichan. ¿Keyej motelnekia nejin? Porin Cornelio amo katka judío uan amo moneskayotijtoya itech inakayo. Keman Cornelio uan nochin akin yetoyaj ichan kiselijkej yektikatsin espíritu, Pedro kiajsikamatik ke ueliskiaj moauiskej uan mochiuaskej itatojtokakauan Cristo. Yejua kijtoj: “Tikitakke ya ke Dios kinyolpepexokaltij ika in [y]ektikatsin [e]spíritu nijin taneltokani ten amo judíos, ijkon keme Dios techyolpepexokaltij tejuan. lka ya nojon tejuan amo uelis ma tikintakaualtikan. Ta, ma tikinauikan” (Hech. 10:47).

¹⁴ Itech xiuit 49, tatitanilmej uan tayekananij akin yetoyaj Jerusalén mosentilijkej porin yaya kiixejekotij ox tokniuan akin amo katkaj judíos monekia moneskayotiskej itech ininnakayo. Pedro yetoya itech nejon nechikol. Ika yolchikaualis, kinelnamiktij tokniuan ke yejua kiitaka keniuj kiselijkaj yektikatsin espíritu akin amo katkaj judíos uan amo katkaj taneskayotilmej. Nejon kinpaleuij oloch taojtokaltianij maj kiixpejpenanij tein mochiuaskia (Hech. 15:6-11, 13, 14, 28, 29). Tokniuan judíos uan akin amo judíos xa kitasojkamatkej maj Pedro ika yolchikaualis kijtouani tein kiitaka. Xa amo kinouijmakak takuaujtamatiskej iuan nejin tokniuj tatakamatkej uan akin yekyolmajsitoya (Heb. 13:7).

15. ¿Toni tein amo kuali kichiuak Pedro keman yetoya Antioquía tein pouia Siria? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)

¹⁵ Tepitsin satepan ke mochiuak nejon nechikol ompa Jerusalén, Pedro yajki Antioquía tein pouia Siria. Keman ompa yetoya, iniuan mosentiliaya tokniuan akin amo katkaj judíos. Ueli tiknemiliaj keniuj kintelpaleuij tein Pedro kimatia uan tein kipanoka. Sayoj ke ompa, Pedro peuak amo iniuan takuaok. Nejon xa semi kimoujkaitakej tokniuan uan kinyolxokolij. Uan no, Pedro kichiuak maj okseki tokniuan judíos, hasta Bernabé, no ijkon kichiuanij. ¿Keyej nejin tayekankej akin yekyolmajsitoya kichiuak nejin tein ueliskia kinxelos tokniuan? Uan tein okachi moneki, ¿keniuj uelis techpaleuis nejin tein panok komo se tayekankej kichiua oso kijtoua teisa tein techyolxokolia?

16. 1) ¿Keyej kimelaujkej Pedro? 2) ¿Toni uelis timotajtaniskej?

¹⁶ (Xikonixtajtolti Gálatas 2:11-14.) Pedro kimouilij tein oksekin ueliskiaj kinemiliskej (Prov. 29:25). Maski kimatia keniuj Jiova kinitaya akin amo judíos, kimouilij tein kinemiliskiaj tokniuan judíos kayomej Jerusalén akin moneskayotijkaj itech ininnakayo. Pedro mouia maj amo kuali kiitanij porin mosentiliaya iniuan akin amo katkaj judíos. Tatitanil Pablo kiluij Pedro ke “tamachtijtinemia ika taixkajkayaualis”. ¿Keyej kiluij nejon? Porin Pablo kikakik keman kintajtouij akin amo katkaj judíos itech nechikol tein mochiuak Jerusalén itech xiuit 49 (Hech. 15:12). ¿Toni kichiuaskiaj tokniuan akin amo katkaj judíos akin Pedro kinyolxokolij? ¿Kikauaskiaj maj nejon kinuejkatiliani iuan Jiova? ¿Kipoloskia Pedro tekimej tein kipiaya porin mopoloj?

MAJ TITETAPOJPOLUIKAN

17. ¿Toni uelik kichiuak Pedro porin Jiova kitapojpoluij?

¹⁷ Pedro katka yolyemanik uan kikakik tein Pablo kiluij. Biblia amo kijtoua ke Pedro kipoloj tekimej tein kipiaya. Jiova hasta kichiuak maj satepan kijkuilouani ome amamej tein pouij itech Biblia. Itech ojpatika amat tein kijkuiloj, Pedro hasta kitokaytia Pablo “totasojikniu” (2 Ped. 3:15). Inepolol Pedro xa kinyolxokolij tel miakej tokniuan akin amo katkaj judíos. Sayoj ke Jesús, akin taixyekana itech nechikol, kisentokak kimakak tekimej (Efes. 1:22). Keman kitapojpoluijkej Pedro, tokniuan uelik kichiujkej kemej Jesús uan Jiova. Titakuaujtamatij ke nion semej nejon tokniuan kikauak maj inepolol se takat tajtakolej kiuejkatiliani iuan Jiova.

18. ¿Kemanian uelis tiknextiskej ke tikitaj melaujkayot kemej Jiova kiita?

¹⁸ Axkan, ijkon kemej itech yekinika siglo, tayekananij tajtakolejkej. Biblia kijtoua ke tinochin miakpa timopolouaj (Sant. 3:2). Tinochin tikmatij ke nejon melauak. Sayoj ke ¿toni tikchiuaskej komo inepololuan se tokniuj techijtakoua? ¿Tikitaskej melaujkayot kemej Jiova kiita? Kemej neskayot, ¿toni tikchiuaskej komo se tayekankej kijtoua teisa tein ika kinextia ke techikoita? ¿Tikauaskej maj techuejkatili iuan Jiova teisa tein kiijsiujkaijtoua uan techyolxokolia? ¿Niman tiknemiliskej ke amo kinamiki yeski tayekankej, oso titakuaujtamatiskej ke Jesús taixyekana itech nechikol uan timochiaskej ika nejmachkayot? ¿Sayoj tikitaskej inepolol, oso titanemiliskej itech nochi xiujmej tein kitekitiliani Jiova ika nochi iyolo? ¿Tiyolpakiskej komo se tokniuj akin techyolxokolij kisentoka tekiti kemej tayekankej oso hasta kiselia okachi tekimej? Komo titetapojpoluiaj, tiknextiskej ke tikitaj melaujkayot kemej Jiova kiita (xikonixtajtolti Mateo 6:14, 15).

19. ¿Toni moneki tikixtaliskej tikchiuaskej?

¹⁹ Kemej tiknekij maj mochiua tein melauak, tiknekij maj ejko tonal keman Jiova kiixpolos nochi tein Satanás uan tein kiixyekana kichiuaj maj tikijyouikan (Is. 65:17). Sayoj ke axkan, keman techchiuiliskej tein amo kuali, maj tikajsikamatikan ika yolyemanilis ke uelis moajsis seki taman tein amo tikmatij uan maj tikintapojpoluikan ika nochi toyolo akin techyolxokoliaj. Komo ijkon tikchiuaj, tiknextiskej ke tikitaj melaujkayot kemej Jiova kiita.