Tein mokui keman tikitaj Tein timomachtiaj itech nechikol Tonemilis uan toTanojnotsalis
7-13 METSTI OCTUBRE
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | SANTIAGO 3-5
“Maj tiknextikan itamatilis Dios”
cl pág. 221, 222 § 9, 10
¿Tiknextiaj itamatilis Dios?
9 ‘Achto kitenextilijtinemi ichipaujkanemilis’. Tajtol griego chipauak kijtosneki keman aksa chipauak tanemilia uan monejnemiltia. Biblia kijtoua ke uelis tikpiaskej tamatilis itech toyolo. Sayoj ke, komo tiknemiliaj oso tiknejnekij tein amo kuali, toyolo amo uelis kiselis tamatilis tein Dios tetayokolia (Proverbios 2:10; Mateo 15:19, 20). Komo timochikauaj tikpiaskej toyolo chipauak maski titajtakouanij, amo tikchiuaskej tein amo kuali, ta tein kuali (Salmo 37:27; Proverbios 3:7). Yejua ika, moijtoua ke chipaujkayot yejua yekinika taman tein kinextia akin tanemilia kemej Dios. Uan no, komo amo tiknemiliaj tein chipauak oso totaueyichiualis amo chipauak, amo uelis tiknextiskej okseki taman tein kinextia akin tanemilia kemej Dios.
10 ‘Teyoltalia’ oso yolnejmach. Keman tiknextiaj ke titanemiliaj kemej Dios, tiktemouaj maj onka yolseuilis, se taman tein poui itech itakilo yektikatsin espíritu (Gálatas 5:22). Yejua ika, timochikauaj ‘nochipa tikpixtinemiskej ne yolseuilis se uan okse’, porin tapaleuia maj amo tixexeliujtokan itech inechikol Jiova (Efesios 4:3). No timochikauaj tikyektaliskej kuejmolmej tein tikpiaskej iniuan tokniuan. ¿Keyej moneki ijkon tikchiuaskej? Porin Biblia kijtoua: “Xiksepanyolseutinemikan [...], ijkuakon Totajtsin Dios yetinemis namouan porin sayo Yejuatsin teyolseuia uan teyoltasojta” (2 Corintios 13:11). Yejua ika, komo tiyolnejmachmej, toDios akin tetasojta uan kitemaka yolseuilis, touan yetos. Tein tikinchiuiliaj tokniuan kinextis ox kuali timouikaj iuan yejuatsin. ¿Keniuj uelis tiknextiskej ke titapaleuiaj maj onka yolseuilis? Maj tikitakan se neskayot.
cl pág. 223 § 12
¿Tiknextiaj itamatilis Dios?
12 ‘Teyeknojnotsa’. ¿Toni kijtosneki? Seki motelmachtianij kijtouaj ke itech Santiago 3:17, nejin tajtol griego semi ouij se kitajtolkepa. Itech okseki Biblias motajtolkepa kemej “kualtakat”, “amo yolijsiui” uan “tepoujkaita”. Itech se nota tein moajsi itech Traducción del Nuevo Mundo moijtoua ke kijtosneki ke “kipata tein ixyetok”. ¿Keniuj tiknextiaj ke titanemiliaj kemej Dios?
cl pág. 224, 225 § 14, 15
¿Tiknextiaj itamatilis Dios?
14 ‘Yolkuali’ [“niman tatakamati”, TNM]. Nejin tajtol sayoj nesi itech nejin texto itech Escrituras Griegas Cristianas. Se motelmachtijkej kijtoua ke nejin tajtol mokui keman ininka motajtoua tateuianij. Kiteajsikamatiltia ke aksa “niman kipata tein kinemilia” uan “senkis tatakamati”. Yejua ika, akin tanemilia kemej Dios, kitakamati ika yolpakilis tein tayolmajxitia Biblia. Kipata tein kinemilia komo moneki. Niman kipata tein kinemilia keman kinextiliaj ika Biblia ke mopolojtok. ¿No ijkon tikchiuaj?
Teiknelia uan kichiua tein kuali
15 ‘Yolyemanik [“teiknelia”, TNM] uan kichiua tein kuali’. Akin tanemilia kemej Dios, teiknelia. Keman moijtoua ke moneki se teiknelis, no moijtoua ke moneki se kichiuas tein kuali. Nejon taixejekol, porin Biblia kijtoua ke akin teiknelia kineki kinpaleuis oksekin. Kimachilia teisa tein kiolinia maj kichiua tein kuali iniuan oksekin. Itech se amatajkuilol moijtoua ke akin teiknelia kimachilia keman oksekin tajyouiaj uan nejon kiolinia maj kinpaleui. Yejua ika, akin tanemilia kemej Dios amo yoltakuauak nion sayoj kipia taixmatilis, ta tetasojta, tepoujkaita uan teyoliknelia. ¿Keniuj tiknextiaj ke titeikneliaj?
cl pág. 226 § 18, 19
¿Tiknextiaj itamatilis Dios?
18 ‘Tajtoua sayoj ika tein melauj’ [“amo techichikouia”, TNM]. Akin tanemilia kemej Dios amo kinchikoita akin taman kemej ixtamatij oso akin okseko kayomej. Yejua ika, komo titanemiliaj kemej Dios, amo titechichikouiskej (Santiago 2:9). Amo sayoj tikualtakamej iniuan akin kipiaj se ueyi tamachtilis, tomin oso se tekit itech nechikol. Amo no tikinchichikouiaj tokniuan akin amo semi teyi kipiaj. Komo Jiova kintasojta, tejuan no moneki tikintasojtaskej.
19 ‘Amo takajkayaua’. Tajtol griego ‘takajkayaua’ uelis kiixnextis aksa akin kichiua teisa tein ika kinixpetania oksekin. Ne uejkauj, griegos uan romanos akin ijkon kichiuayaj kikuiaj uejueyi máscaras. Yejua ika, tajtol griego ‘takajkayaua’ kiixnextia akin kichiua seki taman sayoj ke taixkajkayaua. Komo titanemiliaj kemej Dios, kuali tikinitaskej tokniuan porin ijkon tikmachiliaj uan amo titaixkajkayauaskej.
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
Xikonixmati akin mitsonixnamiki
4 Tatitanil Pedro kijtoj ke Satanás “tsajtsitinemi [...] keme yeskia se kuoutajtekuani”, uan Juan kitokaytij “kouat” uan “ueyi amokuali tekuani” (1 Ped. 5:8; Apoc. 12:9). ¿Kijtosneki nejon ke moneki tiktelmouiliskej? Amo, porin ixyetok hasta kani ajsi ichikaualis (xikonixtajtolti Santiago 4:7). Tikpiaj inepaleuil Jiova, Jesús uan ángeles tatakamatinij. Ika ininnepaleuil, uelis tikixnamikiskej. Sayoj ke moneki tiknankiliskejok eyi netajtanilmej tein motelnekij: ¿Hasta kani ajsi ichikaualis Satanás? ¿Keniuj kitemoua maj taltikpakneminij kichiuakan tein yejua kineki? Uan ¿toni amo ueli kichiua? Maj tikitakan nejin netajtanilmej uan toni techmachtia.
w97 15/11 pág. 20 § 8
Keman titakuaujtamatij techpaleuia maj amo tiyolijsiuikan uan maj nochipa timotataujtikan
8 Komo tikijijtouaj se tokniuj, titajtakoskej (Santiago 4:11, 12). Sekin kinijijtouaj tokniuan porin xa kinemiliaj ke yejuan okachi kuali monejnemiltiaj oso porin kinekij kinextiskej ke oksekin amo semi ueyichiuanimej kemej yejuan (Salmo 50:20; Proverbios 3:29). Tajtol griego ‘teijijtoua’ kijtosneki keman se kiixtopeua aksa uan se kitelijtouilia teisa oso se kitakajkayauilia. Nejon kijtosneki ke senkis se kitatsakuiltia. ¿Keyej akin ijkon kichiua, ‘kijijtoua uan kiixkomaka in tanauatil de Dios’? Tajkuilouanij uan fariseos ‘kiauilchiuayaj kemej amo kualtiaskia in tanauatil de Dios’ uan tamelauayaj ika inintanauatiluan (Marcos 7:1-13). No ijkon, komo tiktatsakuiltiaj se tokniuj akin Jiova amo ijkon kichiua iuan, tiktatsakuiltijtoskiaj itanauatil yejuatsin uan titajtakoskiaj porin tiknextijtoskiaj ke amo kualtia. Uan komo sayoj tikijijtouaj se tokniuj, amo tiknextiskej ke tiktasojtaj ijkon kemej kijtoua itanauatil Dios (Romanos 13:8-10).
14-20 METSTI OCTUBRE
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 1 PEDRO 1, 2
“Xiyolchipauke”
Inemilis Jesús tein kitemakak: se tel kuali inetetayokolil toTajtsin
5 Uan tejuan, ¿keniuj tiknextiaj ke tiktasojtaj itokay Jiova? Ika tein tikchiuaj. Jiova kichia maj tichipaujkej (xikonixtajtolti 1 Pedro 1:15, 16). Yejua ika sayoj tikueyichiuaj yejuatsin uan tiktakamatij ika nochi toyolo. Hasta keman techtajyouiltiaj, timochikauaj tinemiskej kemej Jiova techmachtia. Keman tiktakamatij itanauatiluan, tikueyitaliaj itokay (Mat. 5:14-16). Uan no, tiknextiaj ke itanauatiluan melaujkej uan ke Satanás se takajkayaujkej. Melauak ke timopolouaj porin titajtakouanij. Sayoj ke timoyolnonotsaj uan timochikauaj amo tikchiuaskej tein yeski tein kichiuas maj amo kuali ika motajto Jiova (Sal. 79:9).
Keniuj uelis tikmatiskej katiyejua neixpetanilis tein kuali
6 Pablo kiniluij itatojtokakauan Cristo tein nemiaj Roma: “Amo xiktemaktijtiyakan ok namotakayo [oso namonakayo] tech in tajtakol” (tein kijtosneki, “niose taman tein nankipiaj itech namonakayo”, kemej kijtoua Biblia La Palabra de Dios para Todos). No kiniluij maj ‘kimiktianij tachiualismej tein eua itech imin nakayo’ (Romanos 6:12-14; 8:13, NM). Tepitsin achto, ipa ika tajtojkaya seki taman tein kipia tonakayo, uan kijtoj keniuj miakej kikuij uan ika kichiuaj tein amo kuali. Keman ika tajtoj tajtakolchiuanij, kijtoj: “Ninten den taltikpaktakaj [...] ualkistok miak tensa pitsotik”. “Taltikpaktakaj moijsiuilijtinemij [ika imin metsuan] para keniuj temiktijtinemiskej.” “Amo no kiyolnemiliaj de kiyolmouiliskej Totajtsin Dios.” (Romanos 3:13-18.) ¿Toni panoskia komo se akin kichiua kemej Cristo, kikui semej tein kipia itech inakayo uan ika kichiua tajtakolmej kemej nejon? Yejua kipitsotilijtoskia nochi inakayo. Se neskayot, komo maski kimattok ke amo kuali, kiita tamouisolmej tein pitsotikej, xa kampa moita auilnemilis oso tateuilis, ‘kitemaktijtoskia [iixtololo] itech tajtakol’ uan kipitsotilijtoskia nochi inakayo. Uan amo ueliskiaok kitemakaskia inakayo oso itaueyichiualis kemej se nemaktil oso netetayokolil tein kiselia Dios, porin amo yektik oso amo chipauak eskia (Deuteronomio 15:21; 1 Pedro 1:14-16; 2 Pedro 3:11). Kemej tikitaj, ¡kijtakoskia inemaktil oso inetetayokolil porin amo kuali kiixpejpenak ineixpetanilis!
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
w08 15/11 pág. 21 § 10
Tein moixtajtoltia itech amatajkuilolmej Santiago uan Pedro
1:10-12. Ángeles kitelnekiaj kiajsikamatiskej keniuj mopeualtiskia nechikol kampa moajsiskiaj akin kichiuaskiaj kemej Cristo uan kampa pouiskiaj taixpejpenalmej ijkon kemej kijtojkaj tanauatianij. Nejon moajsikamatik hasta keman Jiova kipeualtij yekinika nechikol (Efe. 3:10). Maj tikchiuakan kemej ángeles uan maj tiktemokan “in tamachilisme den kachi ouijke” (1 Cor. 2:10).
“Ninentinemis itech moojtsin tein melauak”
11 Amo kuali tanemililmej uan tachiualismej. Akin nentinemij itech tein melauak moneki yeskij chipaujkej (Is. 35:8; xikonixtajtolti 1 Pedro 1:14-16). Keman tikixmatkej tanauatilmej tein moajsij itech Biblia, tinochin monekik tikpataskej seki taman. Sekin monekik senkis kipataskej ininnemilis. Sayoj ke moneki timoyekpiaskej uan amo keman tikpataskej tonemilis tein chipauak ika tein amo chipauak. ¿Toni techpaleuis? Komo tiknemiliaj tein Jiova kitemakak uan ijkon ueliskia tiyeskij tichipaujkej: “ika ipatiu ne itasojmouiskaesyotsin” iKonetsin, Jesucristo (1 Ped. 1:18, 19). Uelis nochipa timoajsiskej tichipaujkej iixpan Jiova komo nochipa tikelnamikij ke inemilis Jesús tein kitemakak kitelpia ipatiuj.
21-27 METSTI OCTUBRE
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 1 PEDRO 3-5
“‘Motokijtok ya ne tonal kuak tamis’ nochi”
“Xiksentokakan ximotatatautilikan iuan Dios”
SE AKIN tekitia youak kijtoj: “Okachi teouijmaka se ijsatos keman amo uejkaua tanesitiya”. Miakej akin moneki ijsatoskej nochi youal xa no ijkon kijtouaj. Akin axkan tikchiuaj kemej Cristo no tikpanouaj se ouijkayot kemej nejon, porin nikan taltikpak kampa taixyekantok Satanás kemej yeskia moajsi tel youakya, tein kijtosneki ke amo uejkaua ixpoliuis (Rom. 13:12). ¡Tel tamouilil komo kemej yeskia tikochiskiaj axkan tonalmej kampa tinentokej! Yejua ika motelneki maj ‘tikuatamatkanentinemikan’ uan maj ‘tiksentokakan timotatatautilikan iuan Dios’ kemej techyolmajxitia Biblia (1 Ped. 4:7).
w99 15/4 pág. 22 § 3
Maj tikixtopeuakan tein uelis kichiuas maj amo timouikakanok iuan Dios
Uan no, maj tikelnamikikan tein tatitanil Pedro tayolmajxitij: “Axkan kachi motokijtok ya ne tonal kuak tamis in nemilis de nikan taltikpak. Ika ya nojon namechilia moneki xikuatamatkanentinemikan uan xiksentokakan ximotatatautilikan iuan Dios. Uan achtopa de nochi ximosepantasojtakan se uan okse ika nochi namotanejnekilis porin ika ne tetasojtalis namejuan kachi uelis nankintapojpoluiske aksame” (1 Pedro 4:7, 8). Kemej titajtakouanij, niman uelis tikitaskej ininnepololuan oksekin uan nejon uelis techtsakuilis. Satanás kuali kimati nejon uan kitemoua maj tixexeliujtokan. Yejua ika, motelneki maj niman timoijkuanilikan nejon tein amo kuali tein tiknemiliskej, maj timotasojtakan uan maj amo ‘tiktakauilikan in amokuali Satanás’ (Efesios 4:25-27).
Keyej motelneki tiyeskij tikualtakamej
2 Pedro kinyolmajxitij tokniuan: “Xikinselikan tech namochan [...] aken yeski ualaske” (1 Ped. 4:9). Tatitanil kiniluij tokniuan maj monextilianij kualtakayot se uan okse, maski moixmatiajya uan kisenchiuayaj miak taman. ¿Keniuj kinpaleuiskia nejin?
3 Kinpaleuiskia maj okachi kuali mouikanij. Maj tiknemilikan nejin. Keman se tokniuj techyoleuak ichan, ¿melauj ke tikpanokej miak taman tein kualtsin? Uan keman tejuan tikyoleujkej se tokniuj, ¿melauj ke okachi kuali peuak iuan timouikaj? Tiyeskij tikualtakamej techpaleuia maj okachi kuali tikinixmatikan tokniuan. Itech itonaluan Pedro, ijkon kemej tokniuan okachi ouij tein kipanouayaj, okachiok monekia maj amo xexeliujtonij. Itech nejin itamian tonalmej, no moneki ijkon tikchiuaskej (2 Tim. 3:1).
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
Tamachtilis tein melauak amo kiualkui “yek yetolis”, ta “xejxelolis”
14 Maj kuali timonejnemiltikan. Maski tikinnojnotsaskej tochankauan ika nejmachkayot, uelis techpaleuis maj kuali timouikakan iniuan kemej timonejnemiltiskej uelis okachi techpaleuis (xikonixtajtolti 1 Pedro 3:1, 2, 16). Komo tikauaj se kuali neskayot, uelis tikchiuaskej maj kiitakan ke itaixpantijkauan Jiova yolpakij kemej namikuanij, kinyekpiaj ininkoneuan uan chipaujkanemij uan yolpakij. Hasta komo amo keman mochiuaj itaixpantijkauan Jiova, uelis tiyolpakiskej porin tikmattokej ke tikyolpaktijtokej yejuatsin.
w08 15/11 pág. 21 § 8
Tein moixtajtoltia itech amatajkuilolmej Santiago uan Pedro
4:6, TNM. ¿Akonimej katkaj “mikemej” akin kinmatiltijkej kuali tanauatilmej? Yejuan akin ayamo kinmatiltiayaj kuali tanauatilmej uan katkaj ‘yolmikemej de nintalnamikilis ika por inintajtakol tein ika motajtakolmakatiualajkej’, oso akin amo kiixmatiaj tamachtilis tein melauak (Efe. 2:1). Keman kiselijkej kuali tanauatilmej, kemej yeskia oksepa kipiakej nemilis.
28 METSTI OCTUBRE HASTA 3 METSTI NOVIEMBRE
TAMACHTILIS TEIN KIPIA BIBLIA | 2 PEDRO 1-3
“Xikyolikachixtokan ne tonal kuak moualuikas Totekotsin”
w06 15/12 pág. 27 § 11
Jiova “techpaleuis uan techmakixtis”
11 Sayoj ke, ¿keniuj moneki tikajsikamatiskej keman Jesús kijtoj ke Jiova “niman” tamelauas? Maski iTajtol Dios kijtoua ke Jiova amo yolijsiui, no kijtoua ke yejuatsin niman tamelauas keman kiixtalijya (Lucas 18:7, 8; 2 Pedro 3:9, 10). Itech itonaluan Noé, akin amo yolkualmej niman ixpoliujkej keman mochiuak Tetsaujkakiouit. No ijkon panok itech itonaluan Lot, porin akin amo yolkualmej ixpoliujkej ika tit. Jesús kijtoj: “No ijkon mochiuas se ixpoliuilis tech in tonal kuak nimonextikiu Nejuatsin ni Yektagatsin de Dios” (Lucas 17:27-30). Akin amo yolkualmej “kinkemilokiu se ueyi tauejuelolis sepan san” (1 Tesalonicenses 5:2, 3). Yejua ika, uelis tikyekmatiskej ke Jiova tamelauas keman kiixtalijya uan amo kikauas maj nochi tein Satanás kiixyekana uejkaua se tonal okachiok.
w06 15/12 pág. 19 § 18
“Iueyi tonal Jiova amo uejka yetok”
18 Yejua ika, tatitanil Pedro techiluia ke moneki ‘tikchixtoskej ne tonal kuak moualuikas Totekotsin’. ¿Keniuj uelis tiknextiskej? Se taman yejua komo ‘tichipaujkanemij uan tikmouistiliaj Dios’ (2 Pedro 3:11, 12). Komo ijkon tikchiuaj techpaleuis maj tikchixtokan ika yolpakilis itonal Jiova. Tajtol griego ‘xikchixtokan’, kijtosneki “ximoijsiuilikan”. Melauak ke amo tiuelij tikchiuaj maj itonal Jiova niman ejko. Sayoj ke, komo tikchiuaj itekiyo Dios, tikitaskej ke tonalmej ijsiujka panouaj (1 Corintios 15:58).
Maj tiktemokan tamachtilis ika nejmachkayot
w08 15/11 pág. 22 § 2
Tein moixtajtoltia itech amatajkuilolmej Santiago uan Pedro
1:19. ¿Akoni “sitalin”? ¿Kemanian moajokuik, uan keniuj tikmatij ke moajokuikya? “Sitalin” yejua Jesucristo satepan ke mochiuak tekiuaj (Apoc. 22:16). Itech xiuit 1914, Jesús moajokuik iixpan nochi tein onkak kemej tekiuaj itech Tekiuajyot tein moajsi imako Mesías, uan ijkon kitematiltij tein kuali tein mochiuaskia satepan. Keman Pedro kiitak tein moixmati kemej transfiguración, kiitak ueyichiualis uan tanauatil tein Jesús kiseliskia satepan. Nejon no kinextij ke tein Dios achto kijtoua yekmelauj mochiua (Mar. 9:1-3). Komo tikitaj ika nejmachkayot tein Dios kijtoua, tikajsikamatiskej ke sitalij moajokuikya.
w08 15/11 pág. 22 § 3
Tein moixtajtoltia itech amatajkuilolmej Santiago uan Pedro
2:4, TNM. ¿Toni kijtosneki “Tártaro”, uan kemanian ompa kinpantamotkej ángeles akin taixnamikkej? Tártaro kijtosneki ke seki ángeles kintatsakuiltijkej, uan amo taltikpakneminij. Kijtosneki ke senkis amo uelis pouiskej itech tein Dios kiixtalijtok kichiuas uan kemej yeskia moajsij tayouayan. Yejuan amo kichiaj tein kuali satepan. Itech itonaluan Noé, Dios kemej yeskia kinpantamotak ángeles akin amo kitakamatkej itech Tártaro, uan ompa moajsiskej hasta keman kinixpolos.