¿Tiktasojkamatij maj Jiova techita?
“Iixtololouan Jiova moajsij kampa yeski, kinitstok akin yolkualmej uan akin amo yolkualmej.” (PROV. 15:3)
1, 2. ¿Keniuj iixtololouan Jiova semi amo ijkon tamati kemej cámaras tein ika tajpiaj?
ITECH miak uejueyi altepemej, kampa moajsij uejueyi tanamakaloyan kitaliaj cámaras tein ika kinitaj takouanij uan kichiuaj grabación komo aksa tachteki. Nejon grabación tein kichiua tepos tapaleuia maj kimatikan akoni tachtekik uan maj kikitskikan. Ika nejon tein ueli kichiua tepos, okachi ouij maj cholokan akin kichiuaj tein amo kuali.
2 Sayoj ke, ¿no ijkon tamati iixtololouan toTajtsin Jiova akin tetasojta kemej nejon cámaras tein ika tajpiaj? Biblia kijtoua ke iixtololouan moajsij “kampa yeski” (Prov. 15:3). ¿Kijtosneki nejon ke yejuatsin nochipa kiita nochi tein tikchiuaj? ¿Techita sayoj porin kineki kichiuas maj tiktakamatikan itanauatiluan uan techtatsakuiltis maski amo ueyi tonepolol? (Jer. 16:17; Heb. 4:13.) ¡Amo! Jiova techita yekinika porin techtasojta uan toka motekipachoua (1 Ped. 3:12).
3. Xikonijto makuil taman kemej Jiova kinextia ke techtasojta.
3 ¿Keniuj tikmatij ke Jiova techita porin techtasojta? Maj tikitakan makuil taman tein kinextia nejon: 1) technejmachtia achto ke tikchiuaskej tein amo kuali, 2) techmelaua keman timopolouaj, 3) techyekana ika tayolmajxitilis tein kipia Biblia, 4) techpaleuia keman tikixnamikij tayejyekolis uan 5) techtatiochiuia keman tikchiuaj tein kuali.
TECHNEJMACHTIA
4. ¿Keyej Jiova kinejmachtij Caín achto ke tajtakoskia?
4 Yekinika, maj tikitakan keniuj Dios technejmachtia keman kiita ke tiyajtokej itech se amo kuali ojti (1 Crón. 28:9). Tein techpaleuis maj tikajsikamatikan keniuj Dios techita, maj tikitakan tein kipanok Caín, akin “tel kualanik” keman Jiova amo kiyolpaktij tein kichiuak ( xikonixtajtolti Génesis 4:3-7). ¿Toni kichiuak Jiova? Kiyolchikauak maj ‘kichiuani tein kuali’. Kinejmachtij ke komo amo kichiuaya, tajtakoskia. Kemej yeskia tajtakol “kaltenoj” ichtaka tapijpixtoskia, uan sayoj kichixtoya kikitskis. Satepan kitajtanij: “¿Tiktanis tajtakol?”. Jiova kiyolnejnekia maj Caín kikakini tanejmachtilis uan maj oksepa kipiani itatiochiualis. Ijkon ueliskia kisentokas kipias se kuali uikalis iuan iTachijchiujkauj.
5. ¿Keniuj Jiova technejmachtia keman kiita ke tiyajtokej itech se amo kuali ojti?
5 No ijkon axkan Jiova touan kichiua. Iixtololouan kiita toyolo; amo teyi ueli tiktatiliaj. Kiita tein tikpiaj toyolijtik, tein tiknejnekij uan tein tiknemiliaj. Techtasojta uan kineki maj tikchiuakan tein kuali, sayoj ke amo techchikaujkauia maj tikchiuakan. Yejua ika, komo kiita ke tiyajtokej itech se amo kuali ojti, technejmachtia ika iTajtol. ¿Keniuj kichiua? Ueli kemej yeskia tikakij tein technejmachtia, keman mojmostaj tikixtajtoltiaj Biblia uan amaixmej tein mokixtiaj itech iTajtol uan keman tiyouij nechikolmej. ¿Kemansa tikonkakini oso tikonixtajtoltiani teisa keman okachi monektoya? ¿Mitsonpaleuij nejon tamachtilis xikonixnamiki se kuejmol tein sayoj Jiova uelia kiixmatia?
6, 7. 1) ¿Keyej uelis tikijtoskej ke Jiova toka motekipachoua tisejsemej maski itanejmachtilis kinmaka tel miakej taltikpakneminij? 2) ¿Toni moneki tikchiuaskej uan ijkon uelis tikseliskej nepaleuil tein kiualkui ijkuak Jiova techita tisejsemej?
6 Nochi nejin tanejmachtilis kiyeknextia ke Jiova kinita sejsemej itekitikauan ika netasojtalis uan ika nejmachkayot. Semi melauak ke Biblia semi uejkaujya moajsi, uan toamaixuan tein tikseliaj kinpaleuia tel miakej taltikpakneminij, uan tayolmajxitilis tein moijtoua itech nechikolmej kinmakaj nochin akin mosentiliaj. Sayoj ke, Jiova kichia maj tisejsemej tikakikan tanejmachtilis tein kitemaka iTajtol uan ijkon uelis tikyektaliskej teisa tein amo kuali tein moajsi toyolijtik. Nejon kinextia ke toka motekipachoua tisejsemej.
Totanemilil tein tikmachtiaj ika Biblia techpaleuia maj tikixnamikikan tein taijtakoua (Xikonita párrafo 6 uan 7)
7 ¿Keniuj uelis tikseliskej nepaleuil tein kiualkui itanejmachtilis Jiova? Yekinika moneki tikajsikamatiskej ke yejuatsin yekmelauj toka motekipachoua. Satepan, moneki tikchiuaskej tein techtajtania itech iTajtol uan timochikauaskej tikixnamikiskej tein yeski tanemilil tein amo kiyolpaktia ( xikonixtajtolti Isaías 55:6, 7). Komo titatakamatij, techpaleuis maj amo tikpiakan tajyouilis tein kiualkui. Sayoj ke komo tikpiakejya se nepolol, ¿toni nepaleuil techmaka toTajtsin tetasojtakej?
TECHMELAUA
8, 9. ¿Keniuj kinextia tayolmajxitilis tein techmakaj oksekin tokniuan ke Jiova toka motekipachoua? Xikonijto se neskayot.
8 Keman Jiova techmelaua, okachi ueli tikitaj ke Jiova semi toka motekipachoua tisejsemej ( xikonixtajtolti Hebreos 12:5, 6). Tikyekmatij ke amo akin kiyolpaktia maj kimelauakan (Heb. 12:11). Sayoj ke maj itech titanemilikan keniuj kinextia ke toka motekipachoua akin techmelaua oso techyolmajxitia. ¿Toni kiolinia maj kichiua? Amo kitemoua techyolxokolis. Ta kichiua porin kiitani ke tokuali uikalis iuan Jiova uelis moijtakos uan yekmelauj toka motekipachoua. Yejua ika, kiixtalia technextilis ika Biblia keniuj oksepa tinejnemiskej itech ojti tein kuali. Tein melauj, nejon tayolmajxitilis kinextia ke Jiova toka motekipachoua porin yejuatsin akin techmelaua.
9 Maj tikitakan se neskayot tein kinextia ke tayolmajxitilis tein tikseliaj, kinextia ke Jiova toka motekipachoua. Achto ke kiixmatiskia tamachtilis tein melauak, se tokniuj takat kiitaya auilnemilis. Maski uelik kiixnamikik nejon amo kuali tachiualis, itanejnekilis kisentokaya moajsia iyolijtik, kemej tekol tein mokaua kampa taxotatoya. Se tonal kikouak se yankuik celular uan nejon kemej yeskia tekol oksepa xotak (Sant. 1:14, 15). Ika nejon teléfono kalakia itech Internet kampa moita auilnemilis. Se tonal, keman kitetapouijtoya kuali tanauatilmej ika teléfono, kitaneujtij celular se tayekankej itech nechikol uan ijkon kitemoskia se taman tein monekia. Keman kichiujtoya nejon, itech tepos nesik kampa moita auilnemilis. Nejon tein panok mochiuak se tatiochiualis porin tapaleuij maj tayekankej kimelauani tokniuj tein semi kipaleuij maj ueli kiixnamiki kuejmol. ¡Semi tiktasojkamatij maj Jiova techita, maj kiita totajtakol tein tikchiuaj ichtaka uan maj techmelaua achto ke tikijtakoskej tokuali uikalis iuan Dios!
TECHYEKANA IKA TAYOLMAJXITILIS TEIN KIPIA BIBLIA
10, 11. 1) ¿Keniuj timokauaj maj techyekana Jiova? 2) ¿Keniuj kiitakej seki tokniuan kemej kalyetouanij ke tel kuali maj se kichiua tein tayolmajxitia Biblia?
10 Akin kijkuiloj Salmo mokuikatij iixpan Jiova: “Ika motayolmajxitilis tinechojtokaltis” (Sal. 73:24). Nochipa keman monekis maj techyekana, uelis ‘tiktemoskej’ Jiova itech iTajtol uan ijkon tikmatiskej keniuj kiita teisa. Keman tikchiuaj tein tayolmajxitia Biblia amo sayoj techpaleuia maj tikpiakan se kuali uikalis iuan Dios, ta no maj tikpiakan tein ika tiixpanoskej (Prov. 3:6).
11 Kemej neskayot, se tokniuj koujtajtekitikej uan inamik nemiaj iniuan miakej ininchankauan kampa semi tepeyoj ompa Masbete (Filipinas). Nochin omen tekititoyaj kemej precursor. Keman amo kichiayaj, akin iaxka katka kali uan tal kampa kintakauilijtoya tokniuan, kiniluij ke monekia kisaskej. ¿Keyej? Aksa kiiluito ke tachtektoyaj. Maski tokniuj takat motekipachoj porin amo kimatia kani yas iuan ichankauan, kijtoj: “Jiova techmakas tein moneki. Maski tein yeski panos, yejuatsin nochipa techyekpia”. Uan ijkon panok. Seki tonalmej satepan, akin kintakauilijtoya kiniluij ke ueliskia mokauaskej. ¿Toni kichiuak maj kipatani itanemilil? Kiitak keniuj yejuan tapoujkaitayaj uan kinextiayaj yolseuilis maski kinijtouiliayaj tein amo melauak. Semi kimoujkaitaya nejon hasta kintakauilij okachi talmej kampa tatokaskej ( xikonixtajtolti 1 Pedro 2:12). Kemej tikitaj, Jiova techyekana ika tayolmajxitilis tein moajsi itech iTajtol uan ijkon uelis tiksentokaskej tikixnamikiskej ouijkayomej itech tonemilis.
TECHPALEUIA MAJ TIKXIKOKAN TAYEJYEKOLIS
12, 13. ¿Itech toni ouijkayomej uelis timotajtaniskej ox Jiova yekmelauj kiitstok tein panoua?
12 Sayoj ke kemansa tayejyekolis tein tikpiaskej, uelis semi uejkauas. Xa miak xiujmejya tikpiaj se kokolis, uejkaujya kisentokaj techixnamikij tochankauan oso techtajyouiltiaj. Oso xa tikpiaj se ouijkayot iuan se tokniuj itech nechikol porin titeltatamamej.
13 Kemej neskayot, se tokniuj kijtoua teisa tein mitsonyolxokolia. Xa tejuatsin tikonnemilia: “¡Nejin amo monekia panos itech inechikol Dios!”. Uan iuanok, nejon tokniuj kiselia okachi tekimej itech nechikol uan tejuatsin tikonita ke oksekin kitelpoujkaitaj. Xa mitsonuikas xionmotajtani: “¿Keniuj uelik mochiuak nejon? ¿Xe Jiova amo kiita tein panotok? ¿Amo teyi kichiuati?” (Sal. 13:1, 2; Hab. 1:2, 3).
14. ¿Keyej Jiova kemansa kikauas maj techpano se ouijkayot?
14 Jiova ueli kiita okseki tamanok tein tejuan amo ueli tikitaj, uan uelis kiitas ke onkak seki taman keyej moneki kikauas maj pano se ouijkayot. Kemej neskayot, keman aksa techyolmajxitia, xa timoyolxokoliaj uan amo tikitaj ke timotelpolojtokej okachi ke tein tiknemiliaj. Sayoj ke Jiova kiita ke yekmelauj moneki maj techmelauakan. Itech semej toamaixuan, keman moijkuiloj inemilis Karl Klein akin pouik iniuan Oloch Taojtokaltianij, kijtoj ke se tonal tokniuj Rutherford monekik kichikaujkamelauas tokniuj Klein. Tepitsin satepan, Rutherford kitajpaloj ika yolpakilis sayoj ke yejua amo kiyeknankilij. Keman tokniuj Rutherford kiitak ke moyolxokolijtoya porin kimelauak, kinejmachtij maj mopiani maj amo kimekauiani Amokuali. Tokniuj Klein kijkuiloj okachi satepan: “Keman tiyolkualanij iuan se tokniuj, uan okachiok porin techiluia teisa tein kinamikia maj techilui porin kipia tanauatil maj kichiua, semi amo ouij maj tiuetsikan itech itamekauilis Amokuali”.a
15. ¿Keyej moneki maj amo tiyolijsiuikan keman tikpanotoskej ouijkayomej?
15 Keman tikpanotoskej se ouijkayot tein moita ke tel uejkaua, uelis semi tiyolijsiuiskej. ¿Toni techpaleuis maj titaxikokan? Xikonnemili ke tejuatsin tikonnejnemiltijtok motepos kampa youij miakej teposmej uan tionmotsakuilia porin teisa panok uan amo nejnemijok teposmej. Amo tikonmati kanachi uejkauas hasta keman oksepa peuas nejnemiskej teposmej. Komo niman tionyolijsiui uan tikontemoua okse ojti, xa tionmoixpolotiuj uan okachi amo niman tionajsis kampa tionyoui. Miakpa, okachi kuali maj amo tiyolijsiuikan nion maj tiyakan itech okse ojti. No ijkon, komo timokauaj itech ojti tein technextilia iTajtol Dios, yejuatsin techpaleuis maj titaxikokan uan maj tiajsikan kampa tiknekij tiajsiskej.
16. ¿Toni no uelis kiuikas Jiova maj kikaua maj tikpanokan seki ouijkayomej?
16 Jiova xa kikaua maj techpano seki ouijkayomej porin kineki techmachtis teisa oso techyektalis ( xikonixtajtolti 1 Pedro 5:6-10). Sayoj ke maj tikelnamikikan ke yejuatsin amo keman kichiua maj tikpiakan tayejyekolis (Sant. 1:13). Miak tajyouilis tein tikpiaj, yejua itajtakol Satanás akin techtauelita. Sayoj ke ika se ouijkayot, Dios uelis techpaleuis maj mochikaua totakuaujtamatilis. Yejuatsin kiita totajyouilis, uan kemej techtasojta, amo kikauas maj tel uejkaua. ¿Tikontasojkamati maj Jiova akin tetasojta mitsonita ijkuak tikonpia ouijkayomej? ¿Tiontakuaujtamati ke mitsonpaleuis xionkisa itech ouijkayot? (2 Cor. 4:7-9.)
TECHMAKA ITATIOCHIUALIS
17. ¿Akonimej Jiova kintemoua, uan keyej?
17 Uan no, Jiova kinita taltikpakneminij porin kineki kichiuas se taman tein semi teyolseuia: kineki kintatiochiuis akin yekmelauj kitasojtaj. Tanauatijkej Hananí kiiluij tekiuaj Asá: “Iixtololouan Jiova tachixtinemij itech nochi taltikpak uan ijkon kinextis ichikaualis uan ika kinpaleuis akin kipiaj ininyolo ajsitok iuan yejuatsin” (2 Crón. 16:9). Iyolo Asá amo kipiak ajsitok iixpan Jiova. Sayoj ke tejuan, komo timochikauaj tikchiuaskej tein kuali, Dios kinextis ‘ichikaualis uan ika techpaleuis’, tein kijtosneki ke techyekpias uan techtatiochiuis.
18. ¿Toni motelneki maj tikelnamikikan tein kichiua Jiova keman tiknemiliskej ke amo akin kiita tein kuali tein tikchiuaj? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)
18 Jiova kineki maj itekitikauan ‘kitemokan tein kuali [...,] maj kitasojtakan tein kualiʼ uan no maj “[kichiuakan] sayo ten kuali” (Amós 5:14, 15; 1 Ped. 3:11, 12). Yejuatsin kinita akin yolmelaujkej uan kintatiochiuia (Sal. 34:15). Yejua nejon kinextia tein kinpanok ome siuamej hebreas Sifrá uan Puá akin kinpaleuiayaj siuamej maj kinyolitikan konemej. Keman israelitas moajsiaj Egipto kampa kinteltekitiltiayaj, faraón tanauatij maj kinmiktianij nochin okichpipil hebreos tein yoliskiaj, sayoj ke nejon siuamej kimoujkatokakej Dios uan amo kimouilijkej tekiuaj, kichiujkej tein kiniluiaya inintanemilil uan amo kinmiktijkej konemej. Jiova kiitak tein kichiujkej uan kintatiochiuij, ta kichiuak maj yejuan no kinpiakan konemej (Éx. 1:15-17, 20, 21). Maski kemansa tiknemiliskej ke amo akin kiita tein kuali tein tikchiuaj, maj tikelnamikikan ke Jiova amo teyi kiixpanauia uan techtatiochiuis ika tokuali tachiualis (Mat. 6:4, 6; 1 Tim. 5:25; Heb. 6:10).
19. ¿Keniuj se tokniuj siuat akin kayot Hungría kiajsikamatik ke Jiova kiita nochi tein kuali tein tikchiuaj?
19 Se tokniuj siuat akin nemi Austria kiitak itech inemilis ke Jiova kiita tein kuali tein tikchiuaj. Kemej yejua kayot katka Hungría, kipanoltilijkej itokay se siuat akin tajtouaya húngaro uan kiiluijkej kani nemia, uan kinauatijkej maj kitapouiti iTajtol Dios. Satepan niman yajki kiitato, sayoj ke amo akin kiajsik. Miakpa mokepak uan kikauaya amaixmej, amat tein kijkuilouaya, itapoual kampa ueliskiaj kinotsaskej... Kemansa kimachiliaya ke aksa yetoya kalijtik, sayoj ke amo akin tanankiliaya. Satepan ke panok se xiuit uan tajko, kiajsik se siuat kualtakat akin kiyoleuak maj kalaki kalijtik, uan kiiluij: “Nikixtajtoltiani nochi tein tinechonkauiliani uan nimitsonchixtoya”. Nejin siuat kiselijtoya tapajtilis tein itokay quimioterapia uan semi amo chikauak katka yejua ika amo uelia kinseliaya akin kikalpanouayaj. Sayoj ke axkan kiselij se nemachtil ika Biblia. Moyekita ke Jiova kitiochiuak tokniuj porin amo mosenkauak.
20. ¿Keniuj tikmachiliaj ijkuak tikmatij keyej Jiova techita?
20 Jiova kiita nochi tein tikchiuaj. Sayoj ke maj amo keman tikmachilikan ke iixtololouan sayoj tamatij kemej cámaras tein ika tajpiaj uan kitemouaj kiajsikej nepololmej uan kichiuaskej grabación. Ta yejuatsin techita porin tisejsemej toka motekipachoua uan kineki techtatiochiuis ika tokuali tachiualis. ¿Melauj ke tikmatiskej nejin okachi techtokia iuan toTajtsin tetasojtakej?
a Inemilis tokniuj Klein moijkuiloj itech amaix La Atalaya 1 de marzo de 1985.