¿OTIKMATIAYA?

¿Yiuejkika ken omochijchiuayaj rollos uan ken omotekitiltiayaj?

Itech amochtli Lucas kijtoa Jesús okipatla rollo tlen okijkuilo Isaías uan okitlajtolti uan satepan okilakatso. Pero kanin tlami nin amochtli, kijtoa Juan amo okijkuilo nochi tlen Jesús okichi (Lucas 4:16-20; Juan 20:30; 21:25).

¿Ken omochijchiuayaj rollos? Okipepechoayaj kuetlaxtli, pergamino noso papiro uan omochiuaya ueyak. Satepan itech se kuauitl okilakatsoayaj. Ijkuak otlajkuiloayaj opeuayaj ik tlakpak. Tla pergamino okatka ueyak okitlaliliayaj okse kuauitl pampa ijkuak kitlajtoltiskiaj, uelis kipatlauaskiaj hasta kajsiskiaj tlaxelol tlen okitemoayaj.

Se amochtli tlen itoka The Anchor Bible Dictionary kijtoa: “Se rollo uelis kipiaskia kanaj 10 metros, uelis itech kijkuiloskiaj se amochtli uan amo ueyi okatka”. Se neskayotl, itech amochtli Lucas okitekitiltijkej se rollo tlen okipiaya kanaj nueve metros uan tlajko. Ualeua itempa okipetstiliayaj ika se tetl tlen itoka pómex uan okitlapaluiayaj.

¿Akinmej okatkaj “tiopixkeh non tlayakantokeh” tlen kijtoaj Escrituras Griegas Cristianas?

Ijkuak omoijto ma yeto se teopixki itech altepetl Israel, otlanauatijkej ma yeto san se ueyi teopixki hasta mikiskia (Números 35:25). Achto ueyi teopixki okatka Aarón, uan satepan ikone tlen okachi ueyi okipanoltili nin tekitl (Éxodo 29:9). Miakej iixuiuan Aarón okatkaj teopixkej pero amo nochtin okatkaj uejueyij teopixkej.

Ijkuak altepetl Israel okinauatiaya okse altepetl, tekiuajkej amo okatkaj judíos, ik non, okinpatlayaj teopixkej ken yejuan okinekiayaj. Pero teopixkej tlen okintlaliayaj okisayaj itech kalchanejkej tlen okachi okinmixmatiayaj uan tlen okatkaj iixuiuan Aarón. Nesi tlajtoli “tiopixkeh non tlayakantokeh” kijtosneki teopixkej tlen okachi okinpatioitayaj. Uan ninmej “tiopixkeh non tlayakantokeh” okatkaj itech 24 nechikolmej itech teopixkej, ninmej opouiayaj itech uejueyij teopixkej tlen ayakmo okatkaj ken Anás (1 Crónicas 24:1-19; Mateo 2:4; Marcos 8:31; Hechos 4:6).