“San sekan otimotlapouijkej uan otikinpejpenkej”

1, 2. (1) ¿Tlen tlajtlanilmej omonekiaya kinnankiliskej apóstoles uan tlayekankej tlen okatkaj Jerusalén? (2) ¿Tlen okinpaleui nonmej tokniuan kuali makipejpenakan tlen kichiuaskiaj?

NOCHTIN okinekiayaj kimatiskej tlen panoskia. Apóstoles uan tlayekankej okatkaj itech se cuarto ompa Jerusalén uan okajsikamatkej omonekiaya kipejpenaskiaj itlaj miak ipati. Noijki omonekiaya kinnankiliskej okseki tlajtlanilmej miak inpati: ¿Omonekiaya kitlakamatiskiaj iTlanauatil Moisés akinmej okichiuayaj ken Cristo? ¿Jehová san okinseliaya judíos uan amo okinseliaya akinmej amo judíos?

² Tokniuan tlen otlayekanayaj sapanoua omomachtijkej. Yejuan okitakej seki profecías tlen katej itech iTlajtol toTajtsin Dios uan tlen okinpanok sekimej tokniuan, non tlamantli okiteititiaya Jehová okinseliaya akinmej amo judíos. Satepan okijtojkej nochi tlen okimatiayaj. Sapanoua omomachtijkej ikinon yokimatiayaj tlen kipejpenaskiaj. Noijki iespíritu santo Jehová okinyekantoka para makimatikan tlen omonekiaya kichiuaskej. Pero nonmej tlakamej, ¿kikauiliskiaj Jehová makinyekana ika iespíritu santo?

3. ¿Ken techpaleuis tlen timomachtiskej?

³ Ijkuakon apóstoles uan tlayekankej omonekiaya yetoskej yolchikauakej uan tlaneltokaskej para kikauiliskiaj espíritu santo makinyekana. ¿Tleka? Porque judíos tlen otlayekanayaj itech religiones okachi kinkokoliskiaj tla ijkon kichiuaskiaj. Noijki sekimej tokniuan okinekiayaj kinchiualtiskej oksekimej makitlakamatikan iTlanauatil Moisés. Yejuan xamo amo kiseliskiaj tlen kijtoskiaj apóstoles uan tlayekankej. Matikitakan tlen okichijkej apóstoles uan tlayekankej. Timomachtiskej tlen kichiuaj tokniuan tlen axkan pouij itech Cuerpo Gobernante ijkon ken okichijkej tokniuan achto siglo. Noijki tlen timomachtiskej techpaleuis matikmatikan tlen moneki tikchiuaskej ijkuak itlaj tikpejpenaskej noso titlajyouiskej.

“Non mouika iuan tlen okijtojkej profetas” (Hechos 15:13-21)

4, 5. ¿Tlen okijto Santiago tlen noijki mouika iuan tlen okijtojkej profetas?

⁴ Discípulo Santiago tlen okatka itlakpaikni Jesús opejki tlajtoua.a Xamo ye okiyekantoka nechikol. Santiago okijto tlen tokniuan okipejpenkej makichiuakan uan okinmilui akinmej ompa okatkaj: “Symeón yotechyekilui toTajtsin Dios okinseli akinmej amo judíos para uelis kinpejpenas sekimej tlen amo judíos noijki makipiakan itoka. Non mouika iuan tlen okijtojkej profetas” (Hech. 15:14, 15).

⁵ Tlen okijtojkej Symeón tlen noijki okiluiayaj Simón Pedro, Bernabé uan Pablo xamo okilnamikti Santiago seki textos. Nonmej textos okinpaleuijkej tokniuan makajsikamatikan tlen okinekiaya Jehová (Juan 14:26). Santiago okiyekijto tlen okijtojkej tokniuan mouika iuan “tlen okijtojkej profetas” uan satepan okijto tlen kijtoua Amós 9:11, 12. Libro Amós poui itech se sección tlen kipia Escrituras Hebreas tlen moixmati ken tlen “okijkuilojkej profetas” (Mat. 22:40; Hech. 15:16-18). Ijkuak Santiago okijto tlen ijkuilitok itech Amós 9:11, 12, axkan ayakmo ijkon kijtoua non libro. Xamo porque okijto tlen okijtouaya Septuaginta. Non okatka Escrituras Hebreas tlen okitlajtolkopkej ika griego.

6. ¿Ken okinpaleui tokniuan profecías para makimatikan tlen kichiuaskiaj?

⁶ Ika profeta Amós, Jehová okijto se tonal kiyektlaliskia “ichan David”, non kijtosneki kikauiliskia se ixui David matlanauati uan ijkon kitlaliskia Tekiuajkayotl Mesiánico (Ezeq. 21:26, 27). ¿Kijtosneki Jehová oksepa kipaleuiskia altepetl Israel? Amo, porque profecía kijtoua akinmej tlatlamantli inmialtepe mochiuaskia san se grupo tlen kipiaskia itoka toTajtsin Dios. Matikilnamikikan Pedro okiyekijto toTajtsin Dios ‘nochtin okinseli [judíos uan akinmej amo judíos tlen okichiuayaj ken Cristo] uan amo san sekimej. Noijki okinyolchipa porque tlaneltokaj’ (Hech. 15:9). ToTajtsin Dios okinekiaya judíos uan akinmej amo judíos makiselikan iTekiuajkayo (Rom. 8:17; Efes. 2:17-19). Profecías amo kijtouaj akinmej amo judíos makimochiuilikan circuncisión, nion kijtouaj mamochiuakan judíos para kiseliskiaj iTekiuajkayo toTajtsin Dios.

7, 8. (1) ¿Tlen okijto Santiago? (2) ¿Tlen kijtosneki tlen okijto Santiago?

⁷ Ijkuak Santiago okinmitak profecías uan okikak tlen okinpanok tokniuan, okijto: “Ikinon ne nikijtoua amo matikinkualanikan akinmej amo judíos tlen kinekij kitekichiuiliskej toTajtsin Dios. San matikintlajkuililikan amo makiselikan tlen kinmaniliaj imágenes, amo maauilnemikan, amo makinkuakan yolkamej tlen amo kinmieskixtiaj uan sepa amo makiselikan estli. Desde yiuejkika itech nochi altepemej katej akinmej kitematiltiaj tlen okijkuilo Moisés, porque nochi sábados chikauak kitlajtoltiaj itech sinagogas” (Hech. 15:19-21).

⁸ Ijkuak Santiago okijto: “Ne nikijtoua”, ¿kijtosneki okinekiaya ye kipejpenas tlen mochiuaskia porque okiyekanaya nechikol? Amo. Tlajtoli griego tlen motlajtolkopa “ne nikijtoua” noijki kijtosneki “kuali nikita” noso “ne nimokuayejyekoua”. Santiago amitlaj okipejpentoka inpatka apóstoles uan tlayekankej. Ye san okinmiluijtoka tlen uelis kichiuaskiaj porque kuali okikak tlen okinpanok tokniuan uan okimatiaya tlen kijtoua iTlajtol toTajtsin Dios.

9. ¿Ken otlapaleui tlen okijto Santiago?

⁹ Tlen okijto Santiago kuali okatka porque apóstoles uan tlayekankej okijtojkej ijkon mochiuaskia. ¿Ken otlapaleui tlen okijto Santiago? Achto, otlapaleui ‘amo makinkualanikan akinmej amo judíos’ porque amo okinchiualtiayaj makitlakamatikan iTlanauatil Moisés (Hech. 15:19). Ome, otlapaleui porque judíos tlen okichiuayaj ken Cristo amo kinkuejsoskia intlalnamikilis, yejuan desde yiuejkika okikakej tlen okijkuilo Moisés ‘porque nochi sábados chikauak okitlajtoltiayaj itech sinagogas’ (Hech. 15:21).b Eyi, tlen okijto Santiago otlapaleui okachi kuali mamouikakan judíos uan akinmej amo judíos. Noijki tlen okipejpenkej apóstoles uan tlayekankej okachi okiyolpakti toTajtsin Dios porque ye ijkon okinekiaya. ¡Tlen yejuan okichijkej otlapaleui kuali mamouikakan tokniuan uan amo mamoxexelokan! Axkan akinmej tikchiuaj ken Cristo noijki moneki ijkon tikchiuaskej.

10. ¿Ken tikmatij tokniuan tlen pouij itech Cuerpo Gobernante kichiuaj ijkon ken okichiuayaj tokniuan tlen okatkaj achto siglo?

¹⁰ Ijkuak otimomachtijkej okse tlamachtil, otikitakej apóstoles uan tlayekankej tlen okatkaj achto siglo okinkauilijkej Jehová uan Jesús makinyekanakan. Axkan tokniuan tlen pouij itech Cuerpo Gobernante noijki ijkon kichiuaj (1 Cor. 11:3).c ¿Ken kichiuaj? Se tokni tlen omotokayotiaya Albert Schroeder tlen opouiaya itech Cuerpo Gobernante desde 1974 hasta ijkuak oixpoliuik marzo 2006, okijto: “Tokniuan tlen pouij itech Cuerpo Gobernante monechikouaj miércoles. Ijkuak peuaj, motlatlaujtiaj para iespíritu santo Jehová makinyekana uan achto itlaj kipejpenaskej kitaj tlen kijtoua Biblia”. Tokni Milton Henschel, noijki opouiaya itech Cuerpo Gobernante hasta ijkuak oixpoliuik marzo 2003. Itech tlamachtil 102 tlen itoka Galaad tlen omochi ompa Patterson, ye okintlajtlani akinmej ompa omomachtitoj: “¿Nankixmatij se religión kanin akinmej tlayekanaj kitaj tlen kijtoua Biblia achto kipejpenaskej itlaj miak ipati?”. Tinochtin tikmatij san ialtepe toTajtsin Dios ijkon kichiua.

“Okinpejpenkej sekimej tlakamej [uan] okintitlankej” (Hechos 15:22-29)

11. ¿Ken okimatkej oksekimej tokniuan tlen okipejpenkej apóstoles uan tlayekankej?

¹¹ Apóstoles uan tlayekankej tlen okatkaj Jerusalén okipejpenkej tlen kichiuaskiaj ika circuncisión. Para amo mamoxexelokan tokniuan, omonekiaya kinyekiluiskej tlen okipejpenkej kichiuaskiaj. ¿Ken okinyekiluijkej tokniuan? Biblia kijtoua: “Apóstoles, tlayekankej uan nochtin akinmej omonechikouayaj okinpejpenkej sekimej tlakamej tlen inuan okatkaj. Nonmej tlakamej okintitlankej Antioquía inuan Pablo uan Bernabé. Okititlankej Judas tlen okiluiayaj Barsabás uan noijki Silas. Nonmej tlakamej okinyekanayaj tokniuan”. Noijki nonmej tlakamej tlen okintitlankej, okinmakakej se carta para makintlajtoltilikan tokniuan tlen omonechikouayaj Antioquía, Siria uan Cilicia (Hech. 15:22-26).

12, 13. (1) ¿Ken otlapaleuijkej Judas uan Silas ijkuak okintitlankej? (2) ¿Ken otlapaleui carta tlen okijkuilo cuerpo gobernante?

¹² Judas uan Silas “okinyekanayaj tokniuan”, ikinon yejuan uelis yaskiaj inpatka cuerpo gobernante. Nonmej naui tlakamej omonekiaya kinmatiltiskej oksekimej tokniuan tlen okipejpenki cuerpo gobernante itech circuncisión, pero amo san omonekiaya kimatiskej, noijki omonekiaya kichiuaskej. Judas uan Silas kinpaleuiskiaj tokniuan judíos tlen okatkaj Jerusalén kuali mamouikakan inuan tokniuan tlen amo judíos. ¡Sapanoua otlapaleui ijkuak okintitlankej nonmej tlakamej! Non okichi kuali mamouikakan uan amo mamoxexelokan akinmej opouiayaj itech ialtepe toTajtsin Dios.

¹³ Itech carta amo san oijkuilitoka kox ok omonekiaya circuncisión. Noijki okijtouaya tlen omonekiaya kichiuaskej tokniuan akinmej amo judíos para makinseli uan makinteochiua Jehová. Tlen okachi ipati ijkin okijtouaya: “Porque espíritu santo uan tejuan yotikijtojkej amo timechnauatiskej xikchiuakan okseki tlamantli. San nin timechnauatiaj: amo xikselikan tlen kinmaniliaj imágenes, sepa amo xikselikan estli, amo xikinkuakan yolkamej tlen amo kinmieskixtiaj uan amo xiauilnemikan. Kuali nanyetoskej tla amo nankichiuaskej nochi nin tlamantli. ¡Timotaskej uan kuali xiyetokan!” (Hech. 15:28, 29).

14. ¿Tleka iTlaixpantijkauan Jehová kuali mouikaj?

¹⁴ Axkan iTlaixpantijkauan Jehová katej itech nochi tlaltikpak, katej kanaj 8 millones itech kanaj 100 mil tlanechikolmej. Yejuan kuali mouikaj uan kineltokaj tlen kijtoua Biblia. Pero axkan miakej moxexelouaj uan panotok tlen amo kuali itech nochi tlaltikpak. ¿Tleka iTlaixpantijkauan Jehová kuali mouikaj? Kuali mouikaj porque Jesucristo kinyekana ika “tlakeuali yolmelajki uan ixtlamatki”, ye Cuerpo Gobernante (Mat. 24:45-47). Yejuan pakij makinyekana Cuerpo Gobernante.

“Opakej ijkuak okitlajtoltijkej carta porque okinyolchika” (Hechos 15:30-35)

15, 16. ¿Tlen okichijkej tokniuan ijkuak okimatkej tlen okipejpenki cuerpo gobernante uan tleka ijkon okichijkej?

¹⁵ Hechos kijtoua tlen opanok ijkuak naui tokniuan tlen okatkaj Jerusalén oajsitoj Antioquía, “ompa okinnechikojkej nochtin tokniuan uan okinmakakej carta” tlen okijkuilojkej tokniuan tlen opouiayaj itech cuerpo gobernante. ¿Tlen okichijkej tokniuan ijkuak okitlajtoltijkej carta? Biblia kijtoua: “Tokniuan opakej ijkuak okitlajtoltijkej carta porque okinyolchika tlen ompa okijtouaya” (Hech. 15:30, 31). Noijki Judas uan Silas “okinpaleuijkej tokniuan uan okinyolchikajkej ijkuak okinmachtijkej”. Biblia kijtoua okatkaj “profetas” porque okitematiltiayaj tlen kineki toTajtsin Dios. Bernabé, Pablo uan oksekimej noijki ijkon okichijkej (Hech. 13:1; 15:32; Éx. 7:1, 2).

¹⁶ Jehová okiteochi tlen okipejpenki cuerpo gobernante, ikinon nochtin tokniuan omoyolchikajkej. ¿Tleka ijkon okinpanok? Porque tlen okijto cuerpo gobernante kuali omoajsikamatki, omoijto ijkuak omonekiaya uan Jehová okiyekanki ika iTlajtol uan ika iespíritu santo. Noijki porque okintitlankej tokniuan tlen otetlasojtlayaj uan oteajsikamatiayaj makinmiluitij tokniuan tlen omonekiaya kichiuaskej.

17. ¿Ken kichiuaj tlayekankej itech circuito ijkon ken okichijkej Pablo, Bernabé, Judas uan Silas?

¹⁷ Axkan Cuerpo Gobernante noijki kinyekana nochtin iTlaixpantijkauan Jehová tlen katej itech nochi tlaltikpak uan ijkon kichiua ijkuak moneki. Ijkuak kipejpena itlaj kichiuas, kinmatiltiaj nochtin tokniuan. Ualeua kinmakaj seki tlanauatilmej tlayekankej itech circuito uan yejuan kinmatiltiaj oksekimej tokniuan. Tlayekankej itech circuito kintlajpalouaj miakej tokniuan para kinyolchikauaskej uan kinmatiltiskej tlen moneki kichiuaskej. Yejuan sapanoua tetlapouiaj ijkon ken okichijkej Pablo uan Bernabé, Biblia kijtoua: “Yejuan otlamachtiayaj uan otetlapouiayaj iTlajtol Jehová inuan oksekimej tokniuan” (Hech. 15:35). Noijki kinyolchikauaj tokniuan ijkuak tlamachtiaj ijkon ken okichijkej Judas uan Silas.

18. ¿Tlen moneki tikchiuaskej para matechteochiua Jehová?

¹⁸ ¿Tlen moneki tikchiuaskej tinochtin? ¿Tlen techpaleuia kuali matimouikakan inuan tokniuan maski axkan miakej sapanoua moxexelouaj? Matikilnamikikan tlen satepan okijkuilo discípulo Santiago: “Pero ixtlamatilistli tlen uits iluikak achto kichiua ikaj makipia chipauak iyolo. Satepan kichiua mamoyekuika inuan oksekimej, mateajsikamati, makineki tetlakamatis [...]. Akinmej moyekuikaj inuan oksekimej tlapaleuiaj kuali mayetokan uan kichiuaj tlen kuali” (Sant. 3:17, 18). Ijkuak Santiago okijkuilo nonmej tlajtolmej amo tikmatij kox okilnamik tlen omoijto ijkuak omonechikojkej Jerusalén. Pero tlen otikitakej itech Hechos capítulo 15 techmachtia Jehová techteochiuas tla kuali timouikaj inuan tokniuan, amo timoxexelouaj uan tikintlakamatij akinmej techyekanaj.

19, 20. (1) ¿Ken tikmatij omoyolseuijkej uan opejkej kuali mouikaj tokniuan tlen ochantiayaj Antioquía? (2) ¿Tlen okichijkej Pablo uan Bernabé ijkuak omokajkej Antioquía?

¹⁹ Ijkuak tokniuan tlen ochantiayaj Antioquía okimatkej tlen okipejpenki cuerpo gobernante, nochtin omoyolseuijkej uan opejkej kuali mouikaj. Noijki nonmej tokniuan opejkej kuali mouikaj inuan tokniuan tlen okatkaj Jerusalén. Tokniuan tlen ochantiayaj Antioquía omotlasojkamatkej ijkuak Judas uan Silas okintlajpalotoj. Biblia kijtoua yejuan “ompa omokajkej seki tonal. Satepan tokniuan okinmiluijkej mamomaluikan ijkuak mokopaskiaj kanin okatkaj tokniuan tlen okintitlankej” (Hech. 15:33).d Tikneltokaj tokniuan tlen okatkaj Jerusalén opakej ijkuak okikakej tlen okinpanok Judas uan Silas ijkuak otetlajpalotoj. ¡ToTajtsin Dios okinteochi tokniuan ikinon kuali okichijkej inteki!

²⁰ Pablo uan Bernabé omokajkej Antioquía uan ijkon okinpaleuijkej tokniuan okachi matetlapouikan (Hech. 13:2, 3). Axkan tlayekankej itech circuito noijki ijkon kichiuaj ijkuak kintlajpalouaj tokniuan kanin monechikouaj. ¡Yejuan sapanoua kinpaleuiaj tokniuan ijkon ken okichijkej Pablo uan Bernabé! Itech okse tlamachtil tikitaskej tlen okseki tekitl okichijkej Pablo uan Bernabé uan ken okinteochi Jehová.