ISIPHALA SEZINGWALO ESIKU-INTHANETHI seWatchtower
ISIPHALA SEZINGWALO ESIKU-INTHANETHI
seWatchtower
Ndebele (Zimbabwe)
  • IBHAYIBHILI
  • AMABHUKU
  • IMIHLANGANO YEBANDLA
  • g21 no. 2 kk. 7-9
  • Ezempucuko Zingaphambanisa Njani Abantwabakho?

Akulavidiyo yalokho okukhethileyo.

Uxolo, sehlulekile ukudlala ividiyo oyidingayo.

  • Ezempucuko Zingaphambanisa Njani Abantwabakho?
  • Vukani!—2021
  • Izihlokwana
  • Okuhambelana Lokudingayo
  • OKUMELE UKWAZI
  • ONGAKWENZA
  • Xwayisa Umntanakho Ngezingozi Zephonografi
    Okunceda Imuli
  • Ngimvumele Yini Umntanami Ukuthi Asebenzise Ezokuxhumana?—Ingxenye 1
    Okunceda Imuli
Vukani!—2021
g21 no. 2 kk. 7-9
Abantwana abaleminyaka etshiyeneyo bayazilibazisa ngezempucuko kulokuthi badlalise amathoyi kumbe badlale imidlalo.

Ezempucuko Zingaphambanisa Njani Abantwabakho?

Abantwana balezinsuku abakuthathi mango ukufundela ukusebenzisa ezempucuko kodwa abantu abadala kubathwalisa nzima sibili.

Sekunanzelelwe ukuthi abantwana abatshonela ezokuxhumana lokwenza izinto ezitshiyeneyo ku-inthanethi bacina . . .

  • bengasenelisi ukuphila bengelazo ezempucuko.

  • behlupha kumbe behlutshwa ngabanye kwezokuxhumana.

  • sebebukela iphonografi.

OKUMELE UKWAZI

Umfana okhanya esesaba uthwele ifoni yakhe futhi uvala umnyango wakhe ngapha unina ezidlulela.

UKUPHILELA EZEMPUCUKO

Imidlalo etholakala ku-inthanethi lokunye okunenginengi kwenza kube nzima ukuthi abantu bakutshiye. Lokhu akusimangalisi ngitsho. Phela ibhuku elithiwa Reclaiming Conversation lithi, “Izinto ezitholakala emafonini ethu zenzelwe ukuthi singenelisi ukuphila singelawo.” Nxa sitshona sikhangela izinto ezithengiswayo ku-inthanethi, senza abantu abathengisayo benze imali enengi.

ONGACABANGA NGAKHO: Abantwabakho sebephilela ezempucuko yini? Ungabancedisa njani ukuthi basisebenzise kuhle isikhathi sabo?—KWABASE-EFESU 5:15, 16.

UKUHLUPHA KUMBE UKUHLUTSHWA NGABANYE

Abanye abantu abasebenzisa ezokuxhumana baba lodlakela, bakhulume inhlamba njalo bacaphuke masinyane. Lokhu kubangela ukuthi bacine behlupha kumbe behlutshwa ngabanye.

Abanye abantu babaphatha kubi abanye kwezokuxhumana besenzela ukuthandwa ngabantu abanengi. Kanti njalo omunye angezwa ubuhlungu nxa angabona amapikitsha abanye besephathini abangazange bamnxuse kuyo.

ONGACABANGA NGAKHO: Abantwabakho bakhuluma njani labanye nxa besebenzisa ezokuxhumana? (Kwabase-Efesu 4:31) Bezwa njani nxa abanye bangenza izinto bengabatshelanga?

IPHONOGRAFI

Selokhu kwaba le-inthanethi, sokulula ukuthi abantu babukele iphonografi. Abazali kumele bananzelele ukuthi lanxa kulezindlela zokukhetha okubonwa ngabantwababo, ngezinye izikhathi azisebenzi njalo bangacina bebukela izinto ezingcolileyo.

Ukuthumeza lokwamukela amameseji kumbe amapikitsha abantu abanqunu kungenza umuntu abotshwe. Kwesinye isikhathi abasakhulayo abathumeza kumbe abakhangela amapikitsha abanye abasakhulayo abanqunu bangetheswa icala elikhulu (i-child pornography).

ONGACABANGA NGAKHO: Ungabancedisa njani abantwabakho ukuthi babalekele umkhuba wokubukela kumbe wokuthumeza amapikitsha angcolileyo?—KWABASE-EFESU 5:3, 4.

ONGAKWENZA

FUNDISA ABANTWABAKHO

Lanxa kulula ukuthi abantwana basebenzise ezempucuko, kuqakathekile ukuthi abazali babaxwayise ngezingozi ezingabakhona. Ibhuku elithi Indistractable lithi ukupha umntwana ifoni ungamfundisanga indlela eqondileyo yokuyisebenzisa “kufanana lokumekela eseqela emanzini engakwazi ukubhukutsha.”

ISIMISO ESISEBHAYIBHILINI: “Fundisa umntwana indlela amele ahambe ngayo, kuzakuthi esemdala kayikuphambuka kuyo.”—IZAGA 22:6.

Faka ukhwetshu kumacebo ofuna ukuwasebenzisa kumbe ubhale amanye owacabangayo.

  • Xoxa lomntanakho ngokuthi angatshengisa njani inhlonipho nxa ethintana labanye ku-inthanethi

  • Nceda umntanakho angezwa ubuhlungu nxa abanye bangenza izinto bemtshiya

  • Vikela umntanakho ukuze angabukeli izinto ezingcolileyo ku-inthanethi

  • Hlala ukhangela ifoni yomntanakho ukuze ubone lokho akubukelayo

  • Mtshele ukuthi kufanele asebenzise ezempucuko okwesikhathi esinganani ngelanga

  • Mtshele ukuthi angasebenzisi ifoni ebusuku

  • Ungavumeli abantwabakho ukuthi basebenzise amafoni ngesikhathi sokudla

OKUMELE ABAZALI BAXOXE NGAKHO

  • Sinika umntanethu ifoni, i-tablet kumbe ikhompiyutha ukuze itshone imlibazisa yini?

  • Umntanethu uyayidinga yini ifoni engena ku-inthanethi? Kungani sisitsho njalo?

  • Singamnika yini umntanethu ifoni engena ku-inthanethi?

  • Umntanethu uyenelisa yini ukwenza izinto eziqondileyo engatshelwanga?

  • Uyavuma yini nxa ephambanisile?

  • Yiphi imithetho esizamfakela yona?

  • Singamncedisa njani ukuthi angatshoneli ezempucuko?

    ISIMISO ESISEBHAYIBHILINI: ‘Abantu abavuthiweyo sebazifundisa ukwehlukanisa okuhle lokubi ngokusebenzisa amandla abo okuqedisisa.’—KUMAHEBHERU 5:14.

ULaureta loDavid.

“Yindaba umntanakho efuna ukuba lefoni? Eyakho uyisebenzisa njani futhi okwesikhathi esinganani? Kuyini athanda ukukubona ku-inthanethi? Yiphi imidlalo athanda ukuyidlala? Ungakaniki umntanakho ifoni qala uhlole ukuthi uzayisebenzisa kuhle yini.”​—ULAURETA LOMKAKHE UDAVID

    Amabhuku EsiNdebele (2000-2025)
    Phuma
    Ngena
    • Ndebele (Zimbabwe)
    • Thumeza
    • Amasethingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imithetho Yokusebenzisa
    • Ipholisi Yemfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumeza