ISIPHALA SEZINGWALO ESIKU-INTHANETHI seWatchtower
ISIPHALA SEZINGWALO ESIKU-INTHANETHI
seWatchtower
Ndebele (Zimbabwe)
  • IBHAYIBHILI
  • AMABHUKU
  • IMIHLANGANO YEBANDLA
  • w13 8/1 kk. 3-7
  • Iphonogirafi​—Iyingozi Yini Kumbe Hatshi?

Akulavidiyo yalokho okukhethileyo.

Uxolo, sehlulekile ukudlala ividiyo oyidingayo.

  • Iphonogirafi​—Iyingozi Yini Kumbe Hatshi?
  • INqabayokulinda Ebika ngoMbuso kaJehova—2013
  • Izihlokwana
  • Okuhambelana Lokudingayo
  • Iphonogirafi ithinta njani abayibukelayo?
  • Iphonogirafi ithinta njani izimuli?
  • IBhayibhili lithini ngephonogirafi?
  • Ungazivikela Njani Ukuze Ungabanjwa Ngumjibila KaSathane?
    INqabayokulinda Ebika Ngombuso KaJehova (Efundwayo)—2019
  • Xwayisa Umntanakho Ngezingozi Zephonografi
    Okunceda Imuli
  • Ungenzani Nxa Umkakho Ebukela Iphonografi?
    INqabayokulinda Ebika Ngombuso KaJehova (Efundwayo)—2023
  • Kungani Ukubukela Iphonografi Kukubi?
    Impilo Lenkonzo YamaKhristu—Ugwalo Lomhlangano—2023
INqabayokulinda Ebika ngoMbuso kaJehova—2013
w13 8/1 kk. 3-7

ISIHLOKO ESISEKUQALISENI

Iphonogirafi​—Iyingozi Yini Kumbe Hatshi?

Lamuhla umhlaba ugcwele iphonogirafi.a Ingatholakala ezintweni zokukhangisa, ezefeshini, kumafilimu, emiculweni, lakumamagazini, kanye lakumathelevizhini, kumidlalo yevidiyo, emafonini, kumaWebhusayithi njalo khathesi kuzinhlelo zokuthumezelana imifanekiso ku-internet. Kukhanya angani iphonogirafi yinto esidume kakhulu. Abantu abanengi ezindaweni ezinengi baqhubeka bebukela iphonogirafi kakhulu ukwedlula loba nini.​—Bona ibhokisi elithi “Iqiniso Eliphathelane Lephonogirafi.”

Imihlobo yephonogirafi iyantshintsha. Usikhwicamfundo uGail Dines uthi nxa ebhala: “Imifanekiso lamuhla isimibi kakhulu okokuthi iphonogirafi okwakuthiwa iyethusa kuqala, khathesi isijayelekile.”

Uzibona njani wena izinto ezinjalo? Iphonogirafi yikuzilibazisa okungelangozi, yitshefu, noma yinto engatsho lutho nje yini? UJesu wathi: “Sonke isihlahla esihle sithela izithelo ezinhle, kodwa isihlahla esibi sithela ezimbi.” (UMathewu 7:17) Iphonogirafi ithela izithelo ezinjani? Ukuze sithole izimpendulo ake sihlole eminye imibuzo eqakathekileyo ngephonogirafi.

Iphonogirafi ithinta njani abayibukelayo?

OKUTSHIWO ZINGCITSHI: Iphonogirafi yinto enzima ukuyitshiya, abanye abacubunguli labodokotela baze bayiqathanise lesidakamizwa i-crack cocaine.

UBrian,b owayelomkhuba wokubukela iphonogirafi ku-internet, uthi: “Ngangingavumeli lutho lungiphambanisa. Ngangisehluleka ukulawula imicabango yami. Ngangiqhuqha njalo ngitshaywe likhanda. Ngazama ukwekela kodwa ngemva kweminyaka eminengi ngangilokhu ngibanjwe ngumkhuba lo.”

Abantu ababukela iphonogirafi bajayele ukufihla umkhuba wabo. Bathanda ukufihla njalo bayakhohlisa. Yikho-ke, akumangalisi ukuthi abantu abanengi abayibukelayo bahlutshwa yimizwa yesizungu, yokuyangeka, yokukhathazeka lolaka. Ngezinye izikhathi bayaba lesifiso sokuzibulala. UNkazimulo owayedawuniloda phose nsukuzonke iphonogirafi efonini yakhe uthi: “Ngasengiphila elizweni lamaphupho njalo ngiswela lokuthi ngibambe ngaphi. Ngangizizwa ngingasilutho, ngilecala, ngilesizungu njalo kungelanto engangingayenza. Ngangiyangeka kakhulu njalo ngangisesaba ukudinga uncedo.”

Ukubukela nje kancane loba ukuyithi tshazi ngengozi iphonogirafi kungaba lempumela emibi. UDokotela uJudith Reisman umcubunguli omkhulu wephonogirafi emi njengofakazi phambi kwekhomithi ye-U.S. Senate wafakaza wathi: “Imifanekiso yephonogirafi iyanamathela engqondweni njalo iyintshintshe, ifaka ividiyo enzima ukucitsha engqondweni loba engacitshekiyo.” USusan oleminyaka engu-19 owayebukela amaWebhusayithi ephonogirafi, uthi: “Imifanekiso inamathele engqondweni yami. Iyaphongufika yodwa engqondweni. Ngizwa angani kangisoze ngenelise ukuyicitsha yonke engqondweni.”

NGAMAFITSHANE: Iphonogirafi iyagqilaza njalo ibathwalise amagabha avuzayo abayibukelayo.​—2 UPhetro 2:19.

Iphonogirafi ithinta njani izimuli?

OKUTSHIWO ZINGCITSHI: “Izimuli ziyadilika ngenxa yephonogirafi.”​—Ibhuku elithi The Porn Trap, elibhalwe nguWendy loLarry Maltz.

Iphonogirafi ichitha imitshado lezimuli ngezindlela lezi ezilandelayo:

  • Ngokululaza ezemacansini, ukuthembana lothando emtshadweni.​—IZaga 2:12-17.

  • Ngokukhuthaza ukungabi lendaba lomunye wakho, ukungafuni ukuveza imizwa kuye lokungasuthiseki ngaye.​—Kwabase-Efesu 5:28, 29.

  • Ngokwenza ukuthi umuntu ahlale ecabanga ngezemacansini lokukhanuka okungalunganga.​—2 UPhetro 2:14.

  • ▪ Ngokulinga abayibukelayo ukuthi babambe ngamandla abatshade labo ukuthi balingisele imikhuba engamihle abayibonileyo kuphonogirafi.​—Kwabase-Efesu 5:3, 4.

  • Ngokukhuthaza izenzo lemizwa yokuphinga.​—UMathewu 5:⁠28.

IBhayibhili litshela abantu abatshadileyo ukuthi ‘bangahlukuluzani.’ (UMalaki 2:16) Ukuphinga yisihluku esingaphambanisa umtshado njalo kudala ukuthi kube lokwehlukana kwesikhatshana lokuchitheka kwemitshado. Ukwehlukana okunjalo kulimaza abantwana.

Iphonogirafi ingalimaza bona ngokwabo abantwana. UBrian okuke kwakhulunywa ngaye, uthi: “Ngavumbulula amamagazini kababa awephonogirafi ngidlala umacatshelana ngileminyaka engu-10. Ngaqalisa ukuwabuka ngicatsha ngingazwisisi ukuthi kungani imifanekiso yakhona yayingikhanga kangaka. Lokhu kwaba yikuqala komkhuba olimazayo owaqhubeka ngaze ngaba ngumuntu omdala.” Ukuhlola kutshengisa ukuthi iphonogirafi ingenza ukuthi abasakhulayo baqalise ukuya emacansini besesebancane kakhulu lokuthi bangaziphathi, babelodlakela emacansini, lokuthi bangahlaliseki emoyeni lasengqondweni.

NGAMAFITSHANE: Iphonogirafi iyalimaza ubungane obulothando ibisilimaza izinhliziyo zabanye.​—IZaga 6:27.

IBhayibhili lithini ngephonogirafi?

ILIZWI LIKANKULUNKULU LITHI: “Kubulaleni konke okungokwemvelo yenu yasemhlabeni: ukuxhwala kobufebe, ukungcola, inkanuko, izifiso ezimbi kanye lobuhwaba, okuyikukhonza izithombe.”​—KwabaseKholose 3:5.

Ngamazwi alula nje, uJehovac uNkulunkulu uyayizonda iphonogirafi. Ayisikho ukuthi ziyamethusa izindaba zemacansini. Wasidala silamandla okuya emacansini wasesenza ukuthi abantu abatshadileyo basebenzise lawomandla ukuze bathokozisane, futhi kubenza bathandane kakhulu njalo bathokoziswe yisimanga sokuzala abantwana.​—UJakhobe 1:17.

Kuyini okusenza sibe leqiniso lokuthi uJehova uyayizonda sibili iphonogirafi? Cabanga ngezizathu ezilutshwana ezilandelayo.

  • Uyakwazi ukuthi iphonogirafi iyaphambanisa empilweni.​—Kwabase-Efesu 4:17-19.

  • Uyasithanda njalo ufuna ukusivikela ukuthi singalimali.​—U-Isaya 48:17, 18.

  • UJehova ufuna ukuvikela imitshado lezimuli.​—UMathewu 19:4-6.

  • Ufuna sihlanzeke ekuziphatheni lokuthi sihloniphe amalungelo abanye abantu.​—1 KwabaseThesalonika 4:3-6.

  • Ufuna sihloniphe amandla ethu okuzala njalo siwasebenzise ngendlela efaneleyo.​—KumaHebheru 13:4.

  • UJehova uyakwazi ukuthi iphonogirafi itshengisa umbono wobugovu futhi ongalunganga ophathelane lezemacansini njalo ovela kuSathane.​—UGenesisi 6:2; UJuda 6, 7.

NGAMAFITSHANE: Iphonogirafi ilimaza ubungane bomuntu loNkulunkulu.​—KwabaseRoma 1:24.

Loba kunjalo, uJehova ulesihawu ngabantu abafuna ukutshiya umkhuba wokubukela iphonogirafi. IBhayibhili lithi: ‘UJehova ulesihawu njalo ulomusa, uyaphuza ukuthukuthela, kodwa uyanda ngothando. Ngokuba uyakwazi ukuthi sibunjwa njani, uyakhumbula ukuthi siluthuli.’ (IHubo 103:8, 14) Unxusa abantu abathobekileyo ukuthi bacele kuye ‘isihawu njalo bathole umusa wokubasiza ezikhathini zokuswela kwabo.’​—KumaHebheru 4:16; bona ibhokisi elithi “Ukunqoba Umkhuba Wokubukela Iphonogirafi.”

Abantu abanengi sebelwamukele uncedo oluvela kuNkulunkulu. Uncedo lwakhe luyasebenza yini? Khangela ukuthi iBhayibhili lithini ngabanye abanqoba imikhuba emibi: “Selageziswa, selangcweliswa, selalungiswa ngebizo leNkosi uJesu Khristu langomoya kaNkulunkulu wethu.” (1 KwabaseKhorinte 6:11) Njengomphostoli uPhawuli abantu abanjalo bangathi: “Ngingazenza zonke izinto ngaye onginika amandla.”​—KwabaseFiliphi 4:13.

USusan owanqoba umkhuba wokubukela iphonogirafi uthi: “UJehova nguye yedwa ongakunceda ukuthi utshiye umkhuba lo. Nxa ungacela ukuthi akuncedise lokuthi akukhokhele, ungaba lobuhlobo obuhle laye. Kasoze akudanise.”

Ukunqoba Umkhuba Wokubukela Iphonogirafi

Kulomuntu omaziyo yini olwisana lokutshiyana lomkhuba wokubukela iphonogirafi? Khangela amanye amanyathelo ancede abantu abanengi ukuthi banqobe umkhuba lo.

1. Thandaza kuNkulunkulu.

“Inyathelo eliqakatheke kakhulu ukwedlula wonke ekunqobeni umkhuba wokubukela iphonogirafi, yikuthandaza ucela ukuthi uJehova akuncedise.”​—UFranz.

UJehova angamnika umoya ongcwele umuntu olwisana lomkhuba wokubukela iphonogirafi ukuze abe lesifiso esilamandla ‘sokufuna lesokwenza’ umzamo. (KwabaseFiliphi 2:13) Engavuma ukuqondiswa ngumoya ongcwele, kuzamnceda ukuthi anqobe ‘imvelo yesono lokufutheka kwayo kanye lezinkanuko.’​—KwabaseGalathiya 5:16, 24.

2. Cela abanye bakuncedise.

“Umkhuba wokubukela iphonogirafi uyafihleka njalo uyayangisa okokuthi uzwa kunzima ukuthi ucele uncedo. Uyabe ucabanga ukuthi ungawunqoba uwedwa. Kodwa lokho kakusilo qiniso. Ungawunqoba kuphela nxa uthole uncedo. Yikho-ke, ngacina ngiqunge isibindi, ngamtshela unkosikazi wami. Ngadinga loncedo kumngane engimthembayo. Kwakuyinto enzima kakhulu kulazo zonke engake ngazenza, kodwa ngaluthola uncedo engangiludinga.”​—UYoshi.

Ukutshela abanye ngalokhu kudinga isibindi lokuzimisela. Kodwa kulinyathelo eliqakatheke kakhulu ukuze unqobe umkhuba lo njalo kwenza kube lula ukubuyisana labantu obathandayo. USusan okuke kwakhulunywa ngaye uthi: “Ngemva kwalokho ngazizwa ngethulwe umthwalo onzima kakhulu. Lezo kwakuyizikhathi ezibuhlungu kodwa zanginceda ukuthi ngibe lokuthula kanye lomzwangedwa ongelacala.”​—UJakhobe 5:16.

3. Nanzelela njalo ubalekele izinto ezingakwenza ubukele.

Yiziphi izimo, imicabango kumbe imizwa equbula izifiso lezi? Ukusebenzisa i-Internet? Ukubukela i-TV? Ukubala amamagazini? Ukuyaziphumulela olwandle? Ukuzonda, ukulamba, ukuba wedwa kumbe ukudinwa? UThandeka uthi: “Zazi izinto ezenza ufise umkhuba lo ubusuzibalekela njengengozi.” UJesu wathi: “Nxa ilihlo lakho lokunene likwenzisa isono likhuphuluze ulikhuphe ulilahlele khatshana.”​—UMathewu 5:29.

UFranz uthi: “Nxa ngilingeka ukuthi ngikhangele owesifazana okokumhawukela ngihle ngikhuleke kuJehova njalo ngihle ngikhangele eceleni.” UJobe, indoda ethembekileyo esifunda ngayo eBhayibhilini yathi: ‘Ngasenza isivumelwano lamehlo ami ukuthi ngingakhangeli intombi ngiyihawukele.’​—UJobe 31:1.

4. Qinisa ubuhlobo bakho loNkulunkulu.

UFranz uthi: “Kumele ugcwalise imicabango emihle engqondweni yakho njalo ukhuthale ezintweni eziphathelane lokukhonza.”

IBhayibhili lithi: ‘Konke okuliqiniso, konke okulesithunzi, konke okulungileyo, konke okuhlambulukileyo, konke okuhle, konke okubukekayo​—uma ulutho luluhle kakhulu loba lubongeka​—cabangani ngezinto ezinje. UNkulunkulu wokuthula uzakuba lani.’​—KwabaseFiliphi 4:8, 9.

a Ibala elithi “phonogirafi” lichaza amavidiyo kumbe imifanekiso ephathelane lezemacansini eyabantu abanqunu eyenzelwe ukuvusa inkanuko koyibukelayo, kobala ngayo noma kolalela okuphathelane layo. Igoqela imifanekiso, okubhaliweyo kanye lokulalelwayo.

b Amabizo alapha antshintshiwe.

c IBhayibhili lithi uJehova yilo ibizo likaNkulunkulu.

IQINISO ELIPHATHELANE LEPHONOGIRAFI

UMZUZWANA NGAMUNYE: Abantu abaphose babe yi-30 000 babukela amaWebhusayithi ephonogirafi.

UMZUZU NGAMUNYE: Abantu abasebenzisa i-internet bathumeza ama-imeyili ephonogirafi adlula izigidi ezingu-1.7.

IHORA NGALINYE: Kwele-United States kwethulwa amavidiyo aphose ABEMABILI ephonogirafi akhupha bantu abasemacansini engafihli lutho.

NSUKUZONKE: Kulamavidiyo edlula IZIGIDI EZIMBILI abolekwayo ezitolo kwele-United States kuphela.

INYANGA NGAYINYE: Kwele-United States, amajaha angaba ngu-9 kwangu-10 kanye lamantombazana angu-3 kwangu-10 abukela iphonogirafi.

UMNYAKA NGAMUNYE: Ibhizimusi lephonogirafi lomhlaba wonke lenza amadola eMelika aphose afike AMABHILIYONI angu-100.

    Amabhuku EsiNdebele (2000-2025)
    Phuma
    Ngena
    • Ndebele (Zimbabwe)
    • Thumeza
    • Amasethingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Imithetho Yokusebenzisa
    • Ipholisi Yemfihlo
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ngena
    Thumeza