Ngingenzani Nxa Benginyeya?

Yindaba kuzwisa ubuhlungu?

Abantu bangakhuluma kubi ngawe, mhlawumbe bakuqambele amanga ukuze abanye bakubone ungumuntu omubi. Kanti njalo lanxa abakukhulumayo kungaba liqiniso, kungakuzwisa ubuhlungu ikakhulu nxa kukhulunywe ngumuntu obumthemba.—IHubo 55:12-14.

“Ngezwa ubuhlungu kakhulu ngisizwa ukuthi umngane wami uhamba enginyeya esithi ngilomoya omubi. Ngangidinga ngiswele ukuthi yindaba ekhuluma kubi ngami.”—U-Ashley.

Iqiniso elikhona: Kuzwisa ubuhlungu ukuzwa ukuthi omunye umuntu uhamba ekhuluma kubi ngawe, kungelani lokuthi ngumngane wakho kumbe ngumuntu ongamjayelanga.

Okukhona yikuthi abasoze baswelakale abazakunyeya

Nanku okunye okungenza abantu banyeye abanye:

Ukufuna ukwazi ukuthi kwenzakalani empilweni zabanye. Abantu abanengi bayathanda ukwazi ukuthi kwenzakalani ezimpilweni zabanye. Sikujayele ukuxoxa labanye abantu kumbe ukukhuluma ngabanye. Phela iBhayibhili lisikhuthaza ukuthi siqakathekise “lalokho okufunwa ngabanye.”—KwabaseFiliphi 2:4.

“Kuyachaza ukukhuluma ngabanye abantu.”—UBianca.

“Mina vele ngiyakuthanda ukwazi ukuthi kwenzakalani kwabanye abantu, besengitshela abanye. Angikwazi ukuthi ngikuthandelani, kuyangichaza nje.”—UKatie.

Isizungu. EBhayibhilini kukhulunywa ngabantu ‘ababengenzi lutho ngesikhathi sabo sokuzilibazisa ngaphandle kokukhuluma lokulalela izinto ezintsha.’ (ImiSebenzi 17:21) Lalamuhla bakhona abantu abanjalo.

“Kwezinye izikhathi abantu baphonguvusa indaba engekhoyo ukuze bathole okokukhuluma nxa kuswelakale ingxoxo.”—UJoanna.

Ukuzikhangelela phansi. IBhayibhili lithi akumelanga siziqathanise labanye. (UGalathiya 6:4) Kodwa abanye abantu abazikhangelela phansi bathanda ukukhuluma kubi ngabanye.

“Izikhathi ezinengi umuntu othanda ukunyeya abanye uyabe elomhawu ngalowo ayabe ehamba ekhuluma kubi ngaye. Ukufafaza into ezimbi ngabanye kuyabe kumenza azizwe ngcono lokuthi azibone engcono kulalowo akhuluma ngaye.”—UPhil.

Iqiniso elikhona: Empilweni abasoze baswelakale abantu abakhuluma ngabanye, lawe bazakhuluma ngawe.

Ungavumi ukuthi ukunyeywa kukuqede amandla

Bazahlala bekhona abantu abakunyeyayo. Ngakho wena kumele ukhethe indlela engcono yokwenza ukuthi kungakudanisi kakhulu. Nxa ungezwa ukuthi abantu bebekunyeya kulezinto ezimbili ongazenza.

OKOKUQALA: Tshiyana lakho. Izikhathi ezinengi okungcono yikuthi utshiyane lakho, ikakhulu nxa ubona ukuthi izinto abazikhulumayo azilangqondo. Landela amazwi la aseBhayibhilini athi: “Ungaphangisi ukuzonda.”—UmTshumayeli 7:9.

“Abantu babenginyeya besithi ngithandana lomunye umfana, khonapho ngingakaze ngimbone lokumbona. Ngaphonguzihlekela nje ngatshiyana lakho.”—U-Elise.

“Nxa ungaqhubeka usenza okuhle, abantu bangacina bebona ukuthi okukhulunywayo kungamanga. Lanxa kungaba labantu abahamba bekhuluma kubi ngawe, abanengi abasoze bakukholwe abakutshoyo. Iqiniso licina liphumile.”—U-Allison.

Ongakwenza: Qala ubhale phansi lokho abakukhulumayo ngawe, ubusubhala ukuthi kukwenza uzwe njani. Nxa ‘ungakhulumela enhliziyweni’ yakho kungaba lula ukuthi ungazihluphi ngabantu abayabe bekunyeyile.—IHubo 4:4.

OKWESIBILI: Mbuze umuntu oyabe ekunyeyile. Kwezinye izikhathi ungabona kungcono ukuthi umbuze umuntu oyabe ekhulume amanga ngawe nxa akukhulumileyo kukulimaze kakhulu.

“Nxa ungayabuza umuntu obekunyeya, angananzelela ukuthi izinto azikhulumayo zicina zifikile emuntwini amnyeyayo. Kanti njalo ukukhuluma laye kungalungisa indaba, mhlawumbe laye ame ukuhamba efafaza amanga.”—U-Elise.

Ungakayikhuluma lomuntu okunyeyileyo ungaqala ucabange ngamavesi alandelayo, uzibuze lemibuzo ekhonapho.

• “Nxa umuntu engaphendula engakayizwa yonke indaba, lobo yibuthutha.” (IZaga 18:13) ‘Ngiyizwe kuhle yini indaba? Kungenzakala yini ukuthi umuntu ongitshele yona kayizwanga kuhle laye?’

• “Wonke umuntu kumele aphangise ukulalela, aphuze ukukhuluma, aphuze lokuzonda.” (UJakhobe 1:19) ‘Yisikhathi esifaneleyo yini lesi sokuthi ngiyekhuluma lomuntu onginyeyileyo? Yiyo yini indlela eqondileyo yokulungisa indaba? Akungcono yini ukuthi ngiqale ngime kudlule isikhathi esithile, ngihambe sengehlise umoya?’

• “Phatha abanye ngendlela ofuna bakuphathe ngayo.” (UMathewu 7:12, NET Bible) ‘Aluba bekuyimi engikhulume kubi ngomuntu lo, bengingafuna akhulume lami njani? Ngingafisa ukuthi siyikhulumele ngaphi indaba yakhona? Ngingenzani ukuze ngikhulume laye kuhle?’

Ongakwenza: Qala ubhale phansi lokho ofuna ukukukhuluma ungakayikhuluma lomuntu okunyeyileyo. Ngemva kwalokho linda okweviki eyodwa loba amabili ubusuphinda ubale lokho owakubhalayo, ubone nxa kulalapho okumele ulungisise khona. Kanti njalo kungaba kuhle ukuthi ukhulume lomzali wakho kumbe umngane ucele ukuthi akucebise.

Iqiniso elikhona: Empilweni kuzahlala kulabantu abanyeyayo. Kodwa akumelanga uvume ukuthi ukunyeywa kukuqede amandla.