ISIFUNDO 9
INGOMA 51 Sizinikele kuNkulunkulu!
Ungathikazi Ukubhabhathizwa
“Usalindeni? Sukuma ubhabhathizwe.”—IMISEB. 22:16.
ESIZAKUFUNDA
Sizaxoxa ngokuthi kuyini okwenziwa ngabantu beSamariya, loSawuli waseThasu, loKhoneliya kanye labantu baseKhorinte ukuze babhabhathizwe. Esizakufunda kuzakunceda ukuthi ungathikazi ukubhabhathizwa.
1. Yiziphi izizatho ezingenza umuntu abhabhathizwe?
UJEHOVA uNkulunkulu ukuphe konke okuhle olakho okugoqela lempilo. Uyamthanda yini? Ungatshengisa njani ukuthi uyamthanda? Indlela engcono ongakwenza ngayo lokho yikuzinikela kuye ubusubhabhathizwa ukuze abanye labo babone ukuthi usuzinikele kuNkulunkulu. Nxa ungakwenza lokhu uyabe usulilunga lemuli kaJehova. UYihlo osezulwini uyabe esengumngane wakho njalo uyabe ezakukhokhela futhi akunakekele ngoba uyabe usungowakhe. (Hubo. 73:24; Isaya. 43:1, 2) Ukuzinikela lokubhabhathizwa kwenza ube lethemba lokuthola ukuphila okungapheliyo.—1 Phet. 3:21.
2. Sizaxoxa ngani esihlokweni lesi?
2 Kukhona yini okukubambayo ukuthi ubhabhathizwe? Nxa kuyikuthi uyathikaza ukubhabhathizwa woba kwazi ukuthi akuqali ngawe. Banengi okwakumele baqale batshintshe indlela ababeziphatha ngayo lendlela ababecabanga ngayo ukuze babhabhathizwe. Khathesi bakukhuthalele ukukhonza uJehova futhi bayathokoza. Kuyini ongakufunda kwabanye ababhabhathizwa endulo? Sizaxoxa ngokuthi kuyini okwakubabamba ukuthi babhabhathizwe lokuthi singafundani kulokho abakwenzayo.
AMASAMARIYA ABHABHATHIZWA
3. Kuyini okwakumele kwenziwe ngamanye amaSamariya ukuze abhabhathizwe?
3 Ngesikhathi sikaJesu kwakulabantu ababebizwa ngokuthi ngamaSamariya futhi babelenkolo yabo. Abanengi babo babehlala enyakatho yeJudiya, eSamariya laseduze kweShekhemu. AmaSamariya kwakumele aqale alamukele lonke iLizwi likaNkulunkulu futhi abe lazi kuhle engakabhabhathizwa. AmaSamariya ayekholwa okusemabhukwini eBhayibhili amahlanu kuphela, uGenesisi kusiya kuDutheronomi. Kungenzeka ayebala lebhuku likaJoshuwa. Lanxa kunjalo ayekukhangelele ukubuya kukaMesiya ngoba ayesazi isithembiso sikaNkulunkulu esi kuDutheronomi 18:18, 19. (Joh. 4:25) Kodwa ukuze abhabhathizwe kwakumele akholwe ukuthi uJesu nguye uMesiya owayethenjisiwe. “AmaSamariya amanengi” akwenza lokhu. (Joh. 4:39) Amanye kwakumele asebenze nzima ukuze anqobe ukubandlululana okwakukhona phakathi kwamaSamariya lamaJuda.—Luk. 9:52-54.
4. ImiSebenzi 8:5, 6, 14, ithi amaSamariya enzani esizwa uFiliphu etshumayela?
4 Kuyini okwanceda amaSamariya ukuthi abhabhathizwe? UFiliphu umvangeli wathi etshumayeza amaSamariya “ngoKhristu,” amanye awo ‘alamukela ilizwi likaNkulunkulu.’ (Bala ImiSebenzi 8:5, 6, 14.) Lanxa uFiliphu wayengumJuda amaSamariya amlalela. Mhlawumbe okwabancedayo yikukhumbula amazwi asemabhukwini amahlanu okuqala eBhayibhili atshengisa ukuthi uNkulunkulu kakhethi. (Dute. 10:17-19) ‘Bamuzwa uFiliphu futhi balalela lokho ayekutsho’ ngoKhristu. Bananzelela lokuthi okwakusenziwa nguFiliphu kwakutshengisa ukuthi uthunywe nguNkulunkulu. UFiliphu wenza izimangaliso ezinengi, welapha ababegula futhi wakhipha lamadimoni. —Imiseb. 8:7.
5. Ufundani kulokho okwenziwa ngamaSamariya?
5 AmaSamariya ayengakhetha ukuthi angamlaleli uFiliphu ngenxa yokuthi wayengumJuda, kumbe ngenxa yokuthi ayengakaze akuzwe lokho ayewafundisa khona. Kodwa kawazange akwenze lokho. AmaSamariya athi esebonile ukuthi ayekufundiswa nguFiliphu kwakuliqiniso awazange athikaze ukubhabhathizwa. IBhayibhili lithi: “Kwakusithi uFiliphu angabatshela ngezindaba ezinhle zoMbuso kaNkulunkulu langebizo likaJesu Khristu bakholwe besebebhabhathizwa, abesilisa labesifazana.” (Imiseb. 8:12) Wena uyakholwa yini ukuthi iLizwi likaNkulunkulu liliqiniso? Uyakukholwa yini ukuthi oFakazi bakaJehova kababandlululi muntu lokuthi bathandana ngenhliziyo yonke? Phela uthando olunjalo yilo olutshengisa ukuthi abantu bangamaKhristu eqiniso. (Joh. 13:35) Nxa ukukholwa lokho ungathikazi ukubhabhathizwa ngoba uJehova uzakuncedisa.
6. Ufundani kulokho okwenziwa nguRuben?
6 Omunye umfowethu okuthiwa nguRuben ohlala eGermany, wakhuliswa ngabazali abangoFakazi. Kodwa esakhula wayethandabuza ukuthi uJehova ukhona. Manje wenzani ukuze anqobe ukuthandabuza kwakhe? Wananzelela ukuthi kulutshwana ayekwazi ngoJehova, yikho wazinika isikhathi sokuthi afunde ngaye. Uthi: “Ngataditsha okuzwayo ukuze ngithole iqiniso. Ngayitaditsha kanengi indaba yokuthi izinto zazenzakalela yini.” Umfowethu lo wabala ibhuku elikhuluma ngokuthi kuloMdali olendaba labantu elilesihloko esithi, Is There a Creator Who Cares About You? Ibhuku leli lamnceda kakhulu uRuben ngoba lamenza wangathandabuzi ukuthi uJehova ukhona sibili. Okunye okwamncedayo yikuvakatshela emawofisini ethu amakhulu lapho abona khona isimangaliso esenziwa nguNkulunkulu lamuhla, esokumanyanisa abantu bemihlobo etshiyeneyo ukuthi bamkhonze bendawonye. Wathi esebuyelile eGermany wabhabhathizwa eleminyaka engu-17. Nxa lawe kulokunye okuthandabuzayo zinike isikhathi sokuchwayisisa ngakho emabhukwini ethu. Ukuba ‘lolwazi oluqondileyo’ kuzakunceda ukuthi unqobe loba yikuphi ukuthandabuza ongabe ulakho. (Efe. 4:13, 14) Uzabathanda kakhulu abafowenu labodadewenu abasemhlabeni wonke nxa ubona indlela abathandana ngayo labamanyene ngayo futhi ukubona ngawakho ebandleni okulo.
USAWULI WASETHASU WABHABHATHIZWA
7. Kuyini uSawuli okwakumele akwamukele ukuze abe ngumKhristu?
7 Khathesi asixoxeni ngoSawuli waseThasu. Wayewazi engawuphumputhi umthetho wamaJuda futhi abanengi babemhlonipha njengoba wayethuthuka ekholweni lwesiJuda. (Gal. 1:13, 14; Flp. 3:5) Ngalesosikhathi amaJuda amanengi ayesithi bonke abantu ababesiba ngamaKhristu bangabahlamuki, yikho uSawuli wayebahlukuluza kakhulu. Yena wayezitshela ukuthi wenza intando kaNkulunkulu. (Imiseb. 8:3; 9:1, 2; 26:9-11) Nxa uSawuli wayengaba lokholo kuJesu futhi abhabhathizwe kwakuzamele akwamukele ukuthi laye uzahlukuluzwa.
8. (a) Kuyini okwanceda uSawuli ukuthi abhabhathizwe? (b) ImiSebenzi 22:12-16 ithi u-Ananiya wamncedisa njani uSawuli? (Khangela lomfanekiso.)
8 Kuyini okwanceda uSawuli ukuthi abhabhathizwe? INkosi uJesu yathi ibonakala kuSawuli ngenkazimulo enkulu, uSawuli waba yisiphofu. (Imiseb. 9:3-9) Wazila ukudla okwamalanga amathathu futhi asithandabuzi ukuthi wayecabangisisa ngokwakwenzakele. USawuli wayesekholwa ukuthi uJesu nguye uMesiya lokuthi abalandeli bakhe bakhonza ngendlela yeqiniso. Kumele ukuthi uSawuli wayelokhu ezithonisisa ngokuvumelana lalabo ababulala uStefani. (Imiseb. 22:20) Ekupheleni kwamalanga amathathu umfundi okuthiwa ngu-Ananiya waya kuSawuli, wafika wamenza ukuthi abone njalo wamkhuthaza ukuthi ahle abhabhathizwe angaphozisi amaseko. (Bala ImiSebenzi 22:12-16.) USawuli wazehlisa walalela okwakutshiwo ngu-Ananiya, wasebhabhathizwa.—Imiseb. 9:17, 18.
USawuli wathi esekhuthazwe ukuthi abhabhathizwe wahle wabhabhathizwa. Uzamlingisela yini? (Khangela indima 8)
9. Ufundani kulokho okwenziwa nguSawuli?
9 Kukhona esingakufunda endabeni kaSawuli. USawuli wayengayekela ukubhabhathizwa ngenxa yokuzigqaja kumbe ukwesaba abantu. Kodwa kazange akuvumele lokhu. USawuli wazehlisa, wamukela iqiniso ayeselifundile ngoJesu wasetshintsha indlela ayephila ngayo. (Imiseb. 26:14, 19) USawuli wayezimisele ukuba ngumKhristu lanxa wayekwazi mhlophe ukuthi wayezahlukuluzwa. (Imiseb. 9:15, 16; 20:22, 23) Wathi esebhabhathiziwe, waqhubeka ethemba uJehova ukuthi uzamncedisa ebunzimeni ayezahlangana labo. (2 Khor. 4:7-10) Nxa lawe ungabhabhathizwa ube nguFakazi kaJehova, uzahlangana lobunzima lezilingo, kodwa ungesabi. Khumbula ukuthi uNkulunkulu loKhristu bazahlala bekuncedisa.—Flp. 4:13.
10. Ufundani kulokho okwenzakala ku-Anna?
10 Kulomunye udadewethu okuthiwa ngu-Anna owakhulela empumalanga ye-Europe. Unina wathi esebhabhathiziwe, u-Anna waqalisa ukufunda iBhayibhili. Ngalesosikhathi wayeleminyaka engu-9 futhi uyise nguye owamnika imvumo. Kodwa lokho akuzange kuzithokozise ezinye ezihlobo zakhe, yikho zaqalisa ukumhlupha. Izihlobo lezi zazisithi kuyazila ukuthi omunye emulini atshiye isonto eyayingenwa ngokhokho bakhe abe nguFakazi. U-Anna wathi eseleminyaka engu-12 watshela uyise ukuthi usefuna ukubhabhathizwa. Uyise wayesefuna ukwazi ukuthi le yinto ayeyifuna sibisibili kumbe wayebanjwa ngamandla. U-Anna wathi, “Ngiyamthanda uJehova.” Yikho uyise wamvumela ukuthi abhabhathizwe. Ngemva kokubhabhathizwa kwakhe izihlobo zaqhubeka zimphatha kubi. Esinye isihlobo sakhe sathi kuye: “Bekungaba ngcono ungaziphathi kumbe ubheme kulokuthi ube nguFakazi kaJehova.” Manje kuyini okwanceda u-Anna ukuthi aqhubeke ethembekile kuJehova? Uthi: “UJehova wayenginika amandla njalo ubaba lomama babengisekela.” U-Anna uyabhala phansi lokho okuyabe kwenzakale kuye okutshengisa ukuthi uJehova ulaye. Uyakukhangela izikhathi ngezikhathi ukuze angakhohlwa indlela uJehova amncedise ngayo. Nxa usesaba ukuthi nxa ungaba ngufakazi uzahlutshwa ungakhohlwa ukuthi uJehova uzakuncedisa.—Heb. 13:6.
UKHONELIYA WABHABHATHIZWA
11. Kuyini okwakungenza uKhoneliya athikaze ukubhabhathizwa?
11 Omunye umuntu esingafunda kuye endabeni yokubhabhathizwa nguKhoneliya. Indoda le ‘yayingumkhokheli wamasotsha’ angamaRoma angu-100. (Imiseb. 10:1) Lokhu kutsho ukuthi yayidumile futhi ilesikhundla esikhulu esisotsheni. Indoda le “yayisipha abayanga izipho ezinengi.” (Imiseb. 10:2) UJehova wathuma umphostoli uPhetro ukuthi ayetshumayeza uKhoneliya. Kambe ukuthi isikhundla leso uKhoneliya ayelaso sasizamenza esabe ukubhabhathizwa?
12. Kuyini okwenza uKhoneliya wabhabhathizwa?
12 Kuyini okwanceda uKhoneliya ukuthi abhabhathizwe? IBhayibhili lithi uKhoneliya ‘labendlu yakhe babemesaba uNkulunkulu.’ Kanti njalo wayehlala ethandaza kuNkulunkulu emncenga. (Imiseb. 10:2) UPhetro wathi esetshele uKhoneliya izindaba ezinhle, yena lemuli yakhe bakholwa kuKhristu bahle babhabhathizwa. (Imiseb. 10:47, 48) Akuthandabuzwa ukuthi uKhoneliya wayezimisele ukwenza loba yiluphi utshintsho ukuze yena lemuli yakhe bakhonze uJehova.—Josh. 24:15; Imiseb. 10:24, 33.
13. Ufundani kuKhoneliya?
13 UKhoneliya laye wayelesikhundla emphakathini njengoSawuli, futhi lokhu wayengakuvumela kumvimbele ukuthi abe ngumKhristu. Kodwa kazange enze njalo. Zikhona yini izinto okumele uzitshintshe empilweni yakho ukuze ubhabhathizwe? Nxa kunjalo, ungathandabuzi ukuthi uJehova uzakuncedisa. Phela uyababusisa bonke abazimisele ukumkhonza belandela lokho abakufunda eBhayibhilini.
14. Ufundani kulokho okwenziwa nguTsuyoshi?
14 Indoda okuthiwa nguTsuyoshi, ehlala eJapan, kwakumele yenze utshintsho emsebenzini wayo ukuze ifanele ukubhabhathizwa. UTsuyoshi wayengumsekeli womphathi wesikolo esifundisa abantu ukulungisa amaluba. Kwakusithi nxa kulemingcwabo umphathi sikolo nguye owayelungisa amaluba njalo enze lemikhuba eyenziwa ngamaBhuda nxa kufiwe. Kodwa kwakusithi nxa umphathisikolo engekho uTsuyoshi kube nguye owenza imikhuba le. Kodwa uTsuyoshi wathi esefunde iqiniso ngabantu abafileyo wayesekwazi ukuthi umkhuba lo ayewenza wawungamvimbela ukuthi abhabhathizwe. Yikho wenza isinqumo sokuthi angasayenzi imikhuba le eyenziwa ngamaBhuda. (2 Khor. 6:15, 16) UTsuyoshi wakhuluma lomphathi wesikolo ngendaba le. Kwasekuhamba njani? Umphathi wamvumela ukuthi aqhubeke esebenza esikolo leso lanxa wayengasayenzi imikhuba engamthokozisiyo uNkulunkulu. Wabhabhathizwa kungakedluli umnyaka eqalise ukufunda iBhayibhili.a Nxa lawe kumele wenze utshintsho oluthile emsebenzini wakho ukuze uthokozise uNkulunkulu, qiniseka ukuthi nxa ungalwenza uJehova uzaqhubeka ekunakekela wena lemuli yakho.—Hubo. 127:2; Mat. 6:33.
ABANTU BASEKHORINTE BABHABHATHIZWA
15. Kuyini okwakungenza kube nzima ukuthi abantu beKhorinte babhabhathizwe?
15 Abantu abanengi ababehlala edolobheni leKhorinte babethanda imali futhi babengaziphathanga. Abanengi babephila ngendlela engamthokozisiyo uNkulunkulu. Lokhu kwakungenza kube nzima ukuthi abantu abahlala lapho bamukele izindaba ezinhle besebekhonza uJehova. Kodwa ngesikhathi umphostoli uPhawuli etshumayela izindaba ezinhle ngoKhristu edolobheni lelo, “abantu beKhorinte abanengi abalizwayo ilizwi bakholwa babhabhathizwa.” (Imiseb. 18:7-11) Ngemva kwalokho iNkosi uJesu Khristu yabonakala kuPhawuli embonweni, yathi kuye: “Ngilabantu abanengi edolobheni leli.” Lokhu kwenza umphostoli uPhawuli waqhubeka etshumayela edolobheni lelo okomnyaka lenyanga eziyisithupha.
16. Kuyini okwanceda abanye abantu beKhorinte ukuthi batshiye imikhuba emibi besebebhabhathizwa? (2 KwabaseKhorinte 10:4, 5)
16 Kuyini okwanceda abantu baseKhorinte ukuthi babhabhathizwe? (Bala u-2 Khorinte 10:4, 5.) ILizwi likaNkulunkulu kanye lomoya wakhe ongcwele olamandla yikho okwabanceda ukuthi batshiye izinto ezimbi ababezenza. (Heb. 4:12) Abantu beKhorinte abamukela izindaba ezinhle ngoKhristu benelisa ukutshiya imikhuba emibi abasebelesikhathi beyenza enjengokudakwa, ukutshontsha lokuba yizitabane.—1 Khor. 6:9-11.b
17. Sifundani kulokho okwenziwa ngabaseKhorinte?
17 Lanxa abanye abantu baseKhorinte basebelesikhathi eside besenza izinto ezimbi, kabazange bazitshele ukuthi ngeke benelise ukutshintsha babe ngamaKhristu. Benza konke abangakwenza ukuthi benelise ukungena endleleni encinyane eya ekuphileni okungapheliyo. (Mat. 7:13, 14) Wena kulomkhuba omubi yini olwisana lawo okuvimbela ukuthi ubhabhathizwe? Nxa kunjalo ungakhalali. Thandaza kuJehova umncenge ukuthi akunike umoya wakhe ongcwele ukuze ulwisane lesifiso sokwenza okubi.
18. Ufundani kuMonika?
18 Omunye udadewethu okuthiwa nguMonika, ohlala elizweni leGeorgia wathi esefuna ukubhabhathizwa wasebenza nzima ukuze atshiye inkulumo ezibolileyo lokuzilibazisa ngezinto ezingamthokozisiyo uJehova. Uthi: “Okwanginceda kakhulu ukuthi ngitshintshe yikuthandaza kuJehova. UJehova wayekwazi ukuthi ngifuna ukwenza okuqondileyo, yikho wayehlala engincedisa futhi engikhokhela.” UMonika wabhabhathizwa eleminyaka engu-16. Ikhona yini imikhuba emibi okumele uyilahle ukuze ukhonze uJehova ngendlela ayamukelayo? Qhubeka umcela ukuthi akunike amandla okuthi utshintshe. UJehova kasoze akuncitshe umoya wakhe ongcwele.—Joh. 3:34.
UKHOLO LWAKHO LUNGASUSA IZINTABA
19. Kuyini okungakunceda ukuthi unqobe ubunzima obungangezintaba obungabe bukuvimba ukuthi ubhabhathizwe? (Khangela lomfanekiso.)
19 Kungelani lokuthi kuyini okungabe kukubamba ukuthi ubhabhathizwe, ungathandabuzi ngitsho lakancane ukuthi uJehova uyakuthanda lokuthi ufuna ube semulini yakhe. UJesu watshela abafundi bakhe wathi: “Nxa lilokholo olungangentanga yemastadi lizakuthi entabeni le, ‘Suka lapha uye laphaya,’ lakanye isuke futhi akulalutho elizakwehluleka ukulwenza.” (Mat. 17:20) Abantu uJesu abatshela amazwi la basebeke bahamba laye okweminyaka emilutshwana nje, yikho ukholo lwabo kwakusamele luqine. Kodwa uJesu wabaqinisekisa ukuthi nxa babengaba lokholo oluqinileyo, uJehova wayezabancedisa ukuthi banqobe lobunzima obabungabe bubukhulu angathi zintaba. Lawe uJehova kasoze ayekele ukukuncedisa.
Ungathandabuzi ukuthi uJehova uyakuthanda lokuthi uyafuna ukuthi ube semulini yakhe. (Khangela indima 19)c
20. Okwenziwa ngamaKhristu akuqala lawakhathesi esixoxe ngawo kukuncede njani?
20 Nxa ungananzelela ukuthi kulezinto ezikubambayo ukuthi ubhabhathizwe, zama ukuzilungisa masinyane. Okwenziwa ngamaKhristu akuqala lamaKhristu alamuhla ukuze abhabhathizwe kungakuqinisa futhi kukududuze. Kwangathi ukucabangisisa ngalokho abakwenzayo kungakukhuthaza ukuthi lawe uzinikele kuJehova ubusubhabhathizwa. Akula enye into engcono kakhulu ukwedlula leyo ongayenza empilweni yakho!
INGOMA 38 Uzalenza Libe Lamandla
a Indaba yokuphila kamfowethu uTsuyoshi Fujii, iku-Phaphama! ka-August 8, 2005, amakhasi. 28-31.
b Ngena kujw.org ukhangele isihloko esithi ‘Kuyini Okukuvimba Ukuthi Ubhabhathizwe?’
c OKUSEMFANEKISWENI : Abafowethu labodadewethu bathokoza lalabo abasanda kubhabhathizwa.