“Omuwa, tu longa okugalikana”
“Gumwe gwomaalongwa ye e mu lombwele: Omuwa, tu longa okugalikana.”—LUKAS 11:1.
1. Omolwashike gumwe gwomaalongwa yaJesus a pula Jesus e ya longe okugalikana?
POMPITO yimwe mo 32 E.N., omulongwa gwaJesus gumwe okwa kala ta tala Jesus sho ta galikana. Ka li e uvite shoka Jesus ta lombwele He megalikano, oshoka otashi vulu okwiinekelwa kutya okwa li ta galikana a mwena. Nonando ongaaka, sho Jesus a mana, omulongwa okwa ti kuye: “Omuwa, tu longa okugalikana.” (Lukas 11:1) Oshike she mu inyengitha a pule ngawo? Egalikano olya li oshitopolwa shaaluhe shonkalamwenyo yOshijuda nosho wo okulongela Kalunga kwawo. MOmanyolo gOshiheberi membo lyOmapsalmi nopamwe pwi ili, omu na omagalikano ogendji. Onkee ano omulongwa ka li ta pula a longwe sha shoka kee shi nenge shoka ina ninga nando onale. Kapu na omalimbililo kutya okwa li e shi nawa omagalikano giihelele gaawiliki yopalongelokalunga lyOshijuda. Ihe okwa li e wete Jesus ta galikana, notashi vulika a mono kutya pokati komagalikano giihelele goorabbi nomukalo moka Jesus a galikana opu na eyooloko enene.—Mateus 6:5-8.
2. (a) Oshike tashi ulike kutya Jesus ina dhiladhila tu endulule oshiholelwa shegalikano oshitya noshitya? (b) Omolwashike twa hala okutseya nkene tu na okugalikana?
2 Oomwedhi konyala 18 dha piti, mEuvitho lye lyokOndundu, Jesus okwa pele aalongwa ye oshiholelwa hoka omagalikano gawo ge na okukala ga kankamena. (Mateus 6:9-13) Otashi vulika omulongwa ngoka oye unene tuu kaa li po ethimbo ndyono, onkee ano Jesus a li e endulula nohenda iitsa ya simanenena yoshiholelwa shegalikano shoka. Oshindhindhilikwedhi osho oshili kutya ine li endulula oshitya noshitya, tashi ulike kutya ka li te ya pe egalikano lya nyolwa mokambo ndyoka li na okweendululwa momutse. (Lukas 11:1-4) Ngaashi omulongwa ngoka inaa tumbulwa kedhina, tse wo otwa hala okulongwa okugalikana opo omagalikano getu ge tu hedhithe popepi naJehova. Onkee ano natu konakoneni egalikano lyi ihwa po lyoshiholelwa shoka shegalikano, ngaashi sha nyolwa komuyapostoli Mateus. Osha kwatela mo omaindilo gaheyali, ngoka gatatu gomugo ge na ko nasha nomalalakano gaKalunga nogane oge na ko nasha noompumbwe dhetu dhopalutu nodhopambepo. Moshitopolwa shika otatu ka konakona omaindilo gotango gatatu.
Tate omunahole
3, 4. Okupopya Jehova e li “Tate yetu” otashi ti shike?
3 Okuza ketameko, Jesus oku ulike kutya omagalikano getu oge na okuulika ekwatathano lyopothingo naJehova ihe onesimaneko. Jesus okwa li ta popi unene tuu molwuuwanawa waalongwa ye mboka ya li ya gongala puye handiyaka yondundu nokwe ya lombwele yi ithane Jehova “Tate yetu megulu.” (Mateus 6:9) Pamulongwantu gumwe, kutya nduno Jesus okwa li a popi Oshiheberi nenge Oshiarami shoka sha li hashi popiwa koyendji, uutumbulilo mboka a longitha mokupopya “Tate” owa faathana nomautumbulilo gokuulika ohole ‘ngoka haga longithwa kokanona.’ Mokupopya Jehova e li “Tate yetu” otashi ulike ekwatathano lyohole nolyoku mu inekela.
4 Ngele tatu popi tatu ti “Tate yetu,” otwa zimina wo kutya otu li oshitopolwa shuukwanegumbo uunene waalumentu naakiintu mboka ya zimina Jehova e li Omugandjimwenyo. (Jesaja 64:8; Iilonga 17:24, 28) Aakriste ya valwa pambepo oya taambwa ko kuKalunga ye li ‘oyana,’ nokuye otaya vulu ‘okwiigidha: Abba! Tate!’ (Aaroma 8:14, 15) Omamiliyona oga ninga aayendi pamwe nayo aadhiginini. Mbaka oya gandjele Jehova omwenyo gwawo noyu ulika eninginitho lyawo mokuninginithwa momeya. “Oonzi dhilwe” adhihe ndhoka otadhi vulu wo okuhedha kuJehova medhina lyaJesus noku Mu ithana “Tate yetu.” (Johannes 10:16; 14:6) Otatu vulu okuya aluhe kuTate yetu gwomegulu megalikano oku mu hambelela, oku mu pandula molwuuwanawa we auhe mboka e tu ningile nokuundulila omitengi dhetu kuye, tu na einekelo kutya ote tu sile oshimpwiyu.—Aafilippi 4:6, 7; 1 Petrus 5:6, 7.
Ohole yokuhola edhina lyaJehova
5. Eindilo lyotango lyomoshiholelwa shegalikano olini, nomolwashike shika shi li shu ukila ko?
5 Eindilo lyotango otali pititha komeho nziyanziya iitangonima. Otali ti: “Edhina lyoye nali yapulwe.” (Mateus 6:9) Eeno, eyapulo lyedhina lyaJehova oli na okukala oshinima sha simana kutse molwashoka otu mu hole notu tonde okutala ondhino ayihe ndyoka edhina lye lya dhinika nayo. Uunashipotha waSatana nokupukitha kwe aayihokani yaali yotango yaa vulike kuJehova Kalunga oya shekitha edhina Lye mokutula momalimbililo omukalo ngoka Kalunga a li ta longitha uunamapangelo we weshito alihe. (Genesis 3:1-6) Natango muule womathelemimvo, edhina lyaJehova olya li lya dhinithwa kiilonga nomalongo ga sitha ohoni gaamboka taya ti kutya oye mu lile po.
6. Oshike itaatu ka ninga ngele tatu galikana edhina lyaJehova li yapulwe?
6 Egalikano lyetu lyokuyapulitha edhina lyaJehova otali ulike kutya okombinga yini tu li shi na ko nasha nompata yuunamapangelo weshito alihe—tatu yambidhidha lela uuthemba waJehova wokupangela eshito alihe. Jehova okwa hala eshito alihe li kaliwe kiishitwa iinandunge mbyoka yi na ehalo noya nyanyukwa okuvulika kuunamapangelo we u li pauyuuki molwashoka oyi mu hole noyi hole ashihe shoka shi lilwe po kedhina lye. (1 Ondjalulahokololo 29:10-13; Epsalmi 8:2; 148:13) Ohole yetu yokuhola edhina lyaJehova otayi ke tu kwatha tu idhilike okulonga shoka tashi vulika shi etele edhina ndyoka eyapuki ondhino. (Hesekiel 36:20, 21; Aaroma 2:21-24) Molwashoka ombili yeshito alihe naakali mulyo oyi ikolelela kokuyapula edhina lyaJehova nokokuvulika kwopahole kuunamapangelo we, egalikano lyetu “edhina lyoye nali yapulwe” otali ulike kutya otwi inekela kutya elalakano lyaJehova otali ka gwanithwa moku mu simanekitha.—Hesekiel 38:23.
Uukwaniilwa mboka hatu galikana
7, 8. (a) Uukwaniilwa mboka Jesus e tu longa tu galikane oshike? (b) Oshike tatu ilongo kombinga yUukwaniilwa mbuka membo lyaDaniel nomEhololo?
7 Eindilo etiyali moshiholelwa shegalikano olyo: “Uukwaniilwa woye nau ye.” (Mateus 6:10, KB) Eindilo ndika olya pambathana unene nolyotango. Oshilongitho shaJehova shokuyapulitha edhina lye eyapuki osho Uukwaniilwa wopaMessias, epangelo lye lyomegulu, ndyoka Omwana, Jesus Kristus, e li Omukwaniilwa a tulwa po pamukalo gu uka. (Epsalmi 2:1-9) Ehunganeko lyaDaniel otali thaneke Uukwaniilwa wopaMessias u li “emanya” lyi ipambula ‘kondundu.’ (Daniel 2:34, 35, 44, 45) Ondundu otayi thaneke uunamapangelo weshito alihe waJehova, onkee ano Uukwaniilwa mboka u lilwe po kemanya owo euliko epe lyepangelo lyaJehova okupangela eshito alihe. Mehunganeko ndika, emanya nalyo olya “shituka ondundu onene, noyo yu udha uuyuni auhe,” shoka tashi ulike kutya Uukwaniilwa wopaMessias otau ka kala u lile po uunamapangelo waKalunga mokupangela evi.
8 Kristus mepangelo ndika lyUukwaniilwa oku li mo pamwe nayalwe ye li 144 000, “ya kulilwa maantu” okupangela pamwe naye ye li aakwaniilwa naasaseri. (Ehololo 5:9, 10; 14:1-4; 20:6) Daniel otu ulike kwaambaka ye li “aayapuki yOgwokombandambanda,” mboka pamwe naKristus Omutse gwawo, taya pewa “[uukwaniilwa] noonkondo nomapangelo giilongo yokohi yegulu alihe. [Uukwaniilwa wawo owo uukwaniilwa waaluhe], noonkondo adhihe otadhi mu simaneke e tadhi vulika kuye.” (Daniel 7:13, 14, 18, 27, yelekanitha NW.) Ndika olyo epangelo lyomegulu ndyoka Kristus a longa aalanduli ye ya galikane.
Omolwashike tu na okugalikana natango Uukwaniilwa u ye?
9. Omolwashike she eleka opo tu galikane Uukwaniilwa waKalunga u ye?
9 Moshiholelwa shegalikano she, Kristus okwe tu longa okugalikana Uukwaniilwa waKalunga u ye. Egwanitho lyehunganeko lyOmbimbeli otali ulike kutya Uukwaniilwa wopaMessias owa dhikwa po megulu mo 1914.a Onkee ano, mbela natango oshe eleka tu galikane Uukwaniilwa mboka u “ye”? Osho lela. Molwashoka mehunganeko lyaDaniel, Uukwaniilwa wopaMessias, wa thanekwa kemanya, otau ipumu mumwe shu ukilila nomapangelo gopapolotika gopantu, ga thanekwa koshiyelekela oshinenenene. Emanya otali ka dhenga natango oshiyelekela shoka, moku shi dhenga edhengo ndyoka tali ke shi nyanyagula po thiluthilu. Ehunganeko lyaDaniel otali ti: “[Epangelo] lyawo itali ka gandjwa koshigwana shilwe. Ihe owo otau ka nyanyagula notau ka teyagula omaukwaniilwa agehe noku ga hulitha po, ihe wo wene tau ka kala sigo aluhe.”—Daniel 2:44, KB.
10. Omolwashike twa hala Uukwaniilwa waKalunga u ye?
10 Otwa hala okumona Uukwaniilwa waKalunga tau hanagula po onkalelo yiinima yuukolokoshi yaSatana molwaashoka shika otashi ka tya eyapulo lyedhina eyapuki lyaJehova nekuthopo lyaapataneki ayehe yuunamapangelo we. Ohatu galikana twa hwama, tatu ti: “Uukwaniilwa woye nau ye,” nopamwe nomuyapostoli Johannes otatu ti: “Amen. Ila, Omuwa Jesus!” (Ehololo 22:20) Dhoshili, Jesus ne ye opo a yapulithe edhina lyaJehova nokuyukipalitha uunamapangelo We, opo oohapu dhomupsalmi dhi vule okugwanithwa, ndhoka tadhi ti: “Ya tseye ihe, ongoye, edhina lyoye [Jehova, NW], ongoye awike wa simana kombanda yevi alihe.”—Epsalmi 83:18.
“Ehalo lyoye nali gwanithwe”
11, 12. (a) Oshike tatu pula ngele tatu galikana ehalo lyaKalunga “[li] gwanithwe nokombanda yevi wo ngashika megulu”? (b) Egalikano lyetu opo ehalo lyaJehova li gwanithwe otali ti shike natango?
11 Jesus okwa longo ishewe aalongwa ye ya galikane taya ti: “Ehalo lyoye nali gwanithwe nokombanda yevi wo ngashika megulu.” (Mateus 6:10) Eshito alihe olye ya po kehalo lyaJehova. Iishitwa iinankondo yomegulu otayi igidha tayi ti: “Ongoye Omuwa gwetu noKalunga ketu, wa gwana okutaamba ehambelelo nesimaneko noonkondo, oshoka ongoye wa shiti iinima ayihe, nokehalo lyoye oyi li ko noya shitwa.” (Ehololo 4:11) Jehova oku na elalakano shi na ko nasha “naambyoka yomegulu naambika yopevi.” (Aaefeso 1:8-10) Ngele tatu galikana ehalo lyaKalunga li gwanithwe, dhoshili, otatu pula lela Jehova a gwanithe elalakano lye. Niishewe, kungawo otatu ulike kutya otwa hala okumona ehalo lyaKalunga tali longwa meshito alihe.
12 Otatu ulike wo negalikano ndika ehalo lyetu okutsitha kumwe onkalamwenyo yetu nehalo lyaJehova. Jesus okwa ti: “Iikulya yandje oyo mbika, ndi longe ehalo lyaanguka a tumu ndje, ngame ndi tsakanithe oshilonga she.” (Johannes 4:34) Ngaashi Jesus, tu li Aakriste yi igandja, otwa nyanyukilwa okulonga ehalo lyaKalunga. Ohole yetu yokuhola Jehova nOmwana otayi tu inyengitha opo twaaha “kale we pauhalu waantu, aawe, opahalo lyaKalunga.” (1 Petrus 4:1, 2; 2 Aakorinto 5:14, 15) Otatu lalakanene okuyanda okuninga iinima mbyoka tu shi kutya otayi kondjithathana nehalo lyaJehova. (1 Aatessalonika 4:3-5) Ngele tatu kongo ethimbo lyokulesha Ombimbeli noku yi konakona, otatu ‘tseya ehalo lyOmuwa kutya olini,’ shoka sha kwatela mo okukala kwetu tu na ombinga miilonga yokuuvitha ‘onkundana ndjika ombwanawa yuukwaniilwa.’—Aaefeso 5:15-17; Mateus 24:14, NW.
Ehalo lyaJehova megulu
13. Ongiini ehalo lyaKalunga lya li lya gwanithwa nale manga Satana inaa tukulutha oshipotha?
13 Ehalo lyaJehova olya kala tali gwanithwa nale megulu manga gumwe gwomoyanamati yopambepo inaa tukulutha oshipotha nomanga inaa ninga Satana. Embo lyOmayeletumbulo otali thaneke Omwana gwaKalunga gwosheeli ongo oye mwene uunongo. Otali ulike kutya nale uule wethimbo kaali shiwike, Omwana gwaKalunga epona okwa li a ‘dhanene aluhe koshipala she,’ ta longo nenyanyu ehalo lyaHe. Hugunina, okwa ningi “omulongi onkulungu” gwaJehova mokushita iinima ayihe “mbiyaka yomegulu naambika yokombanda yevi, mbika yi wetike naambika kayi wetike.” (Omayeletumbulo 8:22-31, yelekanitha NW; Aakolossa 1:15-17.) Jehova okwa longitha Jesus e li Ohapu ye nenge Omupopikalelipo gwe.—Johannes 1:1-3.
14. Oshike tatu vulu okwiilonga mEpsalmi 103 kombinga yankene aayengeli haya gwanitha ehalo lyaJehova megulu?
14 Omupsalmi otu ulike kutya uunamapangelo waJehova ou li kombanda yaayihe nonokutya oongundu dhaayengeli ohadhi pulakene komalombwelo ge nokiipango ye. Otatu lesha taku ti: “Omuwa okwi idhikile oshipundi she megulu nuukwaniilwa we tau pangele ayihe. Hambeleleni Omuwa, one aayengeli ye, one oofule aanankondo, oonakuthikithila ko elaka lye, sho hamu uvu ewi lyoohapu dhe! Hambeleleni Omuwa, one oongundu dhe adhihe dhaakwiita, aamati ye, hamu gwanitha ehalo lye! Hambeleleni Omuwa, one iilonga ye ayihe akuhe nkoka ku na elelo lye [uunamapangelo we]!”—Epsalmi 103:19-22.
15. Okupewa kwaJesus oonkondopangelo dhUukwaniilwa okwa guma ngiini okugwanitha ehalo lyaKalunga megulu?
15 Konima yuunashipotha we, Satana okwa kala natango e na ompito yokuya momahale gomegulu, ngaashi shu ulikwa membo lyaJob. (Job 1:6-12; 2:1-7) Ihe embo lyEhololo olya hunganeka kutya ethimbo olya li tali ke ya sho Satana noompwidhuli dhe taye ku umbwa mo megulu. Ethimbo ndyono osha yela kutya olye ya nziya konima sho Jesus Kristus a pewa oonkondopangelo dhUukwaniilwa mo 1914. Okuza ethimbo ndyono, aanashipotha mbono inaya kala we ye na mo ehala megulu. Oye edhililwa momudhingoloko gwevi. (Ehololo 12:7-12) Megulu kamu na we omunashipotha nando ogumwe, ihe otamu uvika owala omawi ngoka ga hangana taga ligolele ‘Onzigona,’ Kristus Jesus, notaga hambelele Jehova nevuliko. (Ehololo 4:9-11) Ehalo lyaJehova otali gwanithwa shili megulu.
Ehalo lyaJehova li na ko nasha nevi
16. Ongiini oshiholelwa shegalikano tashi kondjithathana nelongo lyUukwakriste li na ko nasha netegameno lyaantu?
16 Oongeleka dhUukwakriste evi inadhi li kwatela mo momalalakano gaKalunga, notadhi ti kutya aantu ayehe aawanawa otaya yi megulu. Ihe Jesus okwe tu longo tu galikane tatu ti: “[Uukwaniilwa woye nau, KB] ye; ehalo lyoye nali gwanithwe nokombanda yevi wo ngashika megulu.” (Mateus 6:10) Otaku vulu mbela okutiwa kutya ehalo lyaJehova oli li tali gwanithwa shaampono nena kombanda yevi ndyono lyu udha elongitho lyoonkondo, okwaahenuuyuuki, omikithi neso? Hasho nando! Onkee ano otu na okugalikana twa mana mo ehalo lyaKalunga li gwanithwe kombanda yevi, metsokumwe neuvaneko ndyoka lya nyolwa komuyapostoli Petrus tali ti: “Opauvaneko lye otse otatu tegelele omagulu omape [epangelo lyUukwaniilwa lyopaMessias tali pangelwa kuKristus] nevi epe [uulipamwe waantu wuuyuuki], moka tamu ka kala uuyuuki.”—2 Petrus 3:13.
17. Elalakano lyaJehova olini li na ko nasha nevi?
17 Jehova okwa shita evi nelalakano. Okwa nwetha mo omuprofeti gwe Jesaja a nyole ta ti: “Oshoka osho ta ti Omuwa ngu, a shiti egulu—oye Kalunga—a gumbu evi nokwe li opaleke; okwe li koleke, ye inee li shita, li mbugale, aawe, okwe li shitile okukala mo: Ongame Omuwa, kaku na we gulwe.” (Jesaja 45:18) Kalunga okwa tula aaihokani yaali yotango moshikunino shoparadisa, nokwe ya lombwele ta ti: “Kaleni mu na oluvalo, indjipaleni, nevi mu li udhithe aantu, ne mu li pangele.” (Genesis 1:27, 28; 2:15) Osha yela nawa kutya elalakano lyOmushiti olyo kutya evi li kaliwe kaantu ya gwanene aayuuki mboka taya vulika nenyanyu kuunamapangelo waJehova nokukala nomwenyo sigo aluhe mOparadisa yu uvanekwa kuKristus.—Epsalmi 37:11, 29; Lukas 23:43.
18, 19. (a) Oshike shi na okuningwa manga ehalo lyaKalunga inaali gwanithwa thiluthilu kombanda yevi? (b) Oombinga dhilwe dhini dhoshiholelwa shegalikano lyaJesus tadhi ka konakonwa moshitopolwa tashi landula?
18 Ehalo lyaJehova shi na ko nasha nevi itali vulu okugwanithwa po pakuudha omanga kevi ku na aalumentu naakiintu mboka ya dhina uunamapangelo we. Kalunga ota ka longitha aanankondo yopambepo kohi yewiliko lyaKristus ‘okuyona po mboka haa yono evi.’ Onkalelo ayihe yaSatana yiinima yuukolokoshi, pamwe nelongelokalunga lyayo lyiifundja, oopolotika dha yonuuka, olwiho nomangeshefo gaa li pauyuuki, nomatangakwiita omahanaguli, otayi ka kombololwa po sigo aluhe. (Ehololo 11:18; 18:21; 19:1, 2, 11-18) Uunamapangelo waJehova otau ka yukipalithwa nedhina lye otali ka yapulwa. Ayihe mbika ohatu yi pula megalikano uuna tatu ti: “Tate yetu megulu. Edhina lyoye nali yapulwe; [uukwaniilwa woye nau, KB] ye; ehalo lyoye nali gwanithwe nokombanda yevi wo ngashika megulu.”—Mateus 6:9, 10.
19 Ihe Jesus moshiholelwa she shegalikano, oku ulike kutya otatu vulu wo okugalikana kombinga yiinima yopaumwene. Oombinga ndhoka dhelongo lye kombinga yegalikano otadhi ka konakonwa moshitopolwa tashi landula.
[Omanyolo gopevi]
a Tala ontopolwa 6 yembo Pay Attention to Daniel’s Prophecy!, lya nyanyangidhwa kOonzapo dhaJehova.
Okweendulula
• Omolwashike shu uka opo tu tumbule Jehova e li “Tate yetu”?
• Omolwashike sha simana noonkondo opo tu galikane edhina lyaJehova li yapulwe?
• Omolwashike hatu galikana Uukwaniilwa waKalunga u ye?
• Otashi ti shike uuna tatu galikana ehalo lyaKalunga li gwanithwe kombanda yevi wo ngaashi megulu?
[Ethano pepandja 19]
Omagalikano gaJesus oga yooloka ko noonkondo komagalikano giihelele gAafarisayi
[Ethano pepandja 20]
Aakriste ohaya galikana Uukwaniilwa waKalunga u ye, edhina lye li yapulwe nehalo lye li gwanithwe