Enda melila louyelele tau hapupala
“Elila lovayuki [oli] li ngaashi eluwa tali tende, lo tali eta ouyelele tau hapupala fiyo omutenya tau tu.” — OMAYELETUMBULO 4:18.
1, 2. Exumokomesho lilipi oshiwana shaKalunga sha ninga omolwokupewa ouyelele muhapu wopamhepo kuJehova?
OLYELYE ta dulu okuyelifa nawa nghee okupita kwetango haku ende taku kufa po omilaulu doufiku e dule Odjo youyelele, Jehova Kalunga? (Epsalme 36:10) Kalunga okwa ti: ‘Ngeenge eluwa tali tende, edu ohali shituka ngaashi onhata ya dengwa noshihakifo, noinima ohai holoka ya fa ya djala oikutu.’ (Job 38:12-14) Ngeenge etango la pita filufilu, omitungilo dedu ohadi kala di liwetikile nawa, ngaashi ashike elova la dengwa oshihako ndele edidiliko loshihakifo tali kala li liwetikile nawa.
2 Jehova oku li yo Odjo youyelele wopamhepo. (Epsalme 43:3) Ofimbo ounyuni u li momilaulu fokofoko, Kalunga kashili ota twikile okupa oshiwana shaye ouyelele. Osho osha etifa oidjemo ilipi mbela? Ombibeli otai nyamukula tai ti: “Elila lovayuki [oli] li ngaashi eluwa tali tende, lo tali eta ouyelele tau hapupala fiyo omutenya tau tu.” (Omayeletumbulo 4:18) Ouyelele tau hapupula oo Jehova ta yandje kovapiya vaye otau twikile okuminikila elila lavo noku va kwafela va ninge exumokomesho lopahangano, nosho yo li na sha nomahongo nelihumbato lopaenghedi.
Ouyelele tau hapupala owa etifa exumokomesho lopahangano
3. Oshike sha xunganekwa muJesaja 60:17?
3 Jehova okwa li a xunganeka okupitila momuprofeti Jesaja, a ti: “Ponhele yoshivela shitwima ohandi tula po oshingoldo noponhele yoivela [ilaula] ohandi tula po oshisilveri, ponhele yomuti ohandi tula po oivela ya twima noponhele yemanya oivela ilaula.” (Jesaja 60:17) Ngaashi ashike okupingena po oitungifo oyo ihe na ongushu noitungifo oyo i na ongushu haku ulike exumokomesho, Eendombwedi daJehova nado oda ninga exumokomesho lopahangano momukokomoko ‘wefimbo eli lexulilo,’ ile ‘omafiku axuuninwa.’ — Mateus 24:3; 2 Timoteus 3:1.
4. Elunduluko lilipi la li la ningwa po mo 1919, nola li la eta oidjemo iwa ilipi?
4 Pehovelo lomafiku axuuninwa, omaongalo Eendombwedi daJehova pefimbo olo eshi da li hadi ifanwa Ovakonakonimbibeli, okwa li haa hoolola paudemokoli ovakulunhuongalo novadiakoni. Ndelenee ovakulunhuongalo vamwe kava li hava yambidida lela oilonga yokuudifa. Vamwe kava li ashike inava hala okuudifa, ndele ova li yo hava teya omukumo ovaudifi vakwao opo vaha kufe ombinga moilonga yokuudifa. Onghee hano, mo 1919 omwa li mwa ningwa elunduluko; meongalo keshe omwa li mwa nangekwa omuwiliki woilonga. Ovawiliki voilonga kava li hava hoololwa komaongalo, ndele ova li hava nangekwa po pauteokratika koitaimbelewa yoshiwana shaKalunga. Oinakuwanifwa yovawiliki voilonga oya li ya kwatela mo okuunganeka oilonga yokuudifa nokuunganeka shi na sha noitukulwa oyo i na okulongwa nosho yo okuladipika ovaudifi va kale hava kufa ombinga moukalele. Omido donhumba da ka landula ko, opa ka kala vahapu ovo va li hava yambidida nouladi oilonga yokuudifa Ouhamba.
5. Exumokomesho lilipi la li la ningwa mo 1920 nasha?
5 Mo 1922, omaongalo aeshe okwa li a tuwa natango omukumo keladipiko olo la li la yandjwa poshoongalele shOvakonakonimbibeli koCedar Point, Ohio, mu-U.S.A., olo tali ti: “Udifeni, udifeni, udifeni, Ohamba nouhamba wayo.” Mo 1927, oilonga yomomapya yokuya eumbo neumbo oya li ya unganekwa i kale hai longwa unene tuu mOsoondaxa. Omolwashike mbela? Omolwaashi Osoondaxa osha li efiku loshivike omo ovanhu vahapu ihava i koilonga. Kunena, Eendombwedi daJehova ohadi ningi eenghendabala da faafana dokuya komaumbo ovanhu pomafimbo oo hava kala unene momaumbo, ngaashi momaxuliloshivike nosho yo komatango.
6. Okatokolifo kelipi ka li ka ningwa mo 1931, noka li ka kuma ngahelipi oilonga yokuudifa Ouhamba?
6 Mo 26 Juli 1931, Osoondaxa omutenya, oshiwana shaJehova osha li sha tuwa omukumo neenghono shi na sha noilonga yokuudifa Ouhamba, eshi poshoongalele osho sha li sha ningilwa muColumbus, Ohio, mu-U.S. A., pa li pa ningwa okatokolifo oko ka ka ningwa yo mounyuni aushe konima yaasho. Eendjovo dimwe domokatokolifo oko otadi ti: “Otu li ovapiya vaJehova Kalunga notwa pewa oilonga okulonga medina laye, nohatu dulika koshipango shaye shokuyandja oundombwedi u na sha naJesus Kristus nokushiivifila ovanhu kutya Jehova oye Kalunga kashili nOmunaenghono adishe; onghee hano, otwa tambula ko nehafo edina olo Omwene Kalunga e tu pa, notwa hala okushiivika nokwiifanwa nedina olo: Eendombwedi daJehova.” (Jesaja 43:10, NW) Edina olo inali wapalela tuu nawa ovanhu ovo ve na oshilonga shinene shokuyandja oundombwedi shi na sha nedina laJehova! Heeno, Jehova okwa li a pa ovapiya vaye aveshe oshilonga osho ve na okulonga. Ovapiya vaye koonono ova li va tuwa omukumo shili kokatokolifo oko.
7. Elunduluko lilipi la li la ningwa mo 1932, nomolwashike la li la ningwa?
7 Ovakulunhuongalo vahapu ova li hava kufa ombinga nelininipiko moilonga yokuudifa. Ndele momaongalo amwe, ovakulunhuongalo vamwe ovo va li va hoololwa komaongalo ova li va anya filufilu okutambula ko ediladilo olo kutya keshe umwe meongalo oku na okukufa ombinga moukalele womoipafi. Ndele opa ka ningwa natango omalunduluko amwe. Mo 1932, omaongalo okwa li a pewa omalombwelo okupitila mOshungonangelo a xulife po okuninga omahoololo e na sha novakulunhuongalo novadiakoni. Ponhele yaasho, omaongalo okwa li e na okuhoolola oilyo yokomitiye yoilonga mokati kovalumenhu ovo ve na oupamhepo muwa nohava kufa ombinga moilonga yokuudifa moipafi. Kungaha, oshinakuwanifwa shokukwatela komesho oilonga yokuudifa osha li hashi lineekelelwa ovo hava kufa ombinga muyo, noilonga oya li ya xuma nawa komesho.
Ehapupalo louyelele ola etifa natango exumokomesho
8. Elunduluko lilipi la li la ningwa mo 1938?
8 Ouyelele owa twikila ‘okuhapupala.’ Mo 1938, onghedi keshe yokuninga omahoololo momaongalo oya li ya xulifwa po filufilu. Ovapashukili aveshe momaongalo okwa li ve na okunangekwa po pauteokratika koshi yewiliko ‘lomupiya omudiinini nomunaendunge.’ (Mateus 24:45-47) Elunduluko olo ola li la tambulwa ko diva konyala komaongalo aeshe Eendombwedi daJehova, noilonga yokuyandja oundombwedi oya li ya twikila okwiimika oiimati.
9. Elunduluko lilipi la li la ningwa mo 1972, nomolwashike taku dulu okutiwa kutya ola li exumokomesho?
9 Okuhovela me 1 Oktoba 1972, opa li pa ningwa elunduluko limwe vali li na sha nokupashukila oilonga momaongalo. Opa li pa nangekwa olutu lovakulunhuongalo meongalo keshe lEendombwedi daJehova mounyuni aushe, naasho osha li sha pingena po onghedi yokukala nomupiya weongalo ile omupashukili umwe aeke meongalo. Elunduluko olo lipe ola li la ladipika ovalumenhu va ninge eenghendabala va kale va wana okukwatela komesho momaongalo. (1 Timoteus 3:1-7) Oshidjemo, ovamwatate vahapu ova li va ninga ovanekeka mokuwanifa po oinakuwanifwa yeongalo. Ova li va dula okukwafela ovanhu vahapu vape ovo va ka tambula ko oshili yOmbibeli.
10. Elunduluko lilipi la li la ningwa mo 1976?
10 Okuhovela mu 1 Januali 1976, oilyo yOlutuwiliki oya li ya unganekwa meekomitiye di li hamano, nokudja opo oilonga yokupashukila ehangano nosho yo omaongalo mounyuni aushe oya hovela okupashukilwa keekomitiye odo. Kasha li tuu enangeko noupuna eshi oilonga yokuudifa Ouhamba ya hovela okuwilikwa ‘kovapukululi vahapu’! — Omayeletumbulo 15:22; 24:6.
11. Elunduluko lilipi la li la ningwa mo 1992, nomolwashike la li la ningwa?
11 Momudo 1992 omwa li yo mwa ningwa elunduluko limwe vali, olo tali yelekwa naasho sha ningilwe po eshi Ovaisrael novanhu vomoiwana imwe va li va alukila kedu lavo okudja moukwatwa waBabilon. Pefimbo olo, kapa li Ovalevi va wana okulonga oilonga yomotembeli. Onghee hano, ovanhu vamwe ovo vehe fi Ovaisrael ova li va pewa oilonga yokuyakula Ovalevi. Sha faafana, mo 1992, vamwe ‘vomeedi dimwe’ ova li va pewa oinakuwanifwa ya wedwa po yokukwafela ongudu yomupiya omudiinini nomunaendunge mokufila oshisho oinima yOuhamba yokombada yedu. Ova li va nangekwa po ve li ovakwafeli veekomitiye dOlutuwiliki. — Johannes 10:16, OB-1986.
12. Ongahelipi Jehova a ninga ombili i kale omupangeli wetu?
12 Omalunduluko aeshe oo a popiwa metetekelo okwa etifa oidjemo ya tya ngahelipi? Jehova okwa ti: “Ombili ohandi i ningi epangelo loye, nouyuki ohandi u ningi omuyukifili woye.” (Jesaja 60:17) Ovapiya vaJehova kunena ove na “ombili,” nohole yavo yokuhola ‘ouyuki’ oya ninga “omuyukifili” wavo, sha hala kutya, ohai ve linyengifa va longele Jehova. Ova unganekwa nawa opo va wanife po oilonga yokuudifa Ouhamba nokuninga ovanhu ovahongwa. — Mateus 24:14; 28:19, 20.
Jehova oha yandje ouyelele u na sha nomahongo Ombibeli
13. Ouyelele ulipi u na sha nomahongo Ombibeli Jehova a li a yandja koshiwana shaye mo 1920 nasha?
13 Jehova oha yandje yo ouyelele kanini nakanini koshiwana shaye u na sha nomahongo Ombibeli. Pashihopaenenwa, diladila kwaasho tashi popiwa mEhololo 12:1-9. Eevelishe odo otadi popi oinima itatu yopafaneko — “ongadu,” “omukainhu” oo a li omufimba ndele ta dala, nosho yo “okaana okalume.” Mbela ou shii kutya oinima oyo otai faneke shike? Oinima oyo oya li ya yelifwa mOshungonangelo ye 1 Maalitsa 1925, moshitukulwa shi na oshipalanyole “Edalo loshiwana.” Oshitukulwa osho osha li sha kwafela oshiwana shaKalunga shi ude ko nawa omaxunganeko e na sha nokudikwa po kwOuhamba, nosha li sha yelifa nawa kutya oku na omahangano avali taa kondjifafana, ehangano laJehova nolaSatana. Mo 1927 no 1928, oshiwana shaKalunga osha li sha didilika mo kutya okudana Okrismesa nosho yo omafiku omadalo kaku li pamishangwa, onghee hano, osha efa po okudana oivilo ya tya ngaho.
14. Omahongo Ombibeli elipi a li a yelifwa mo 1930 nasha?
14 Mo 1930 nasha, Jehova okwa li a yandja natango ouyelele u na sha nomahongo atatu Ombibeli. Oule womido, Ovakonakonimbibeli okwa li va didilika kutya “ongudu inene” oyo tai popiwa mEhololo 7:9-17 oya yooloka ko kongudu yovanhu 144 000, ovo tava ka pangela pamwe naKristus ve li eehamba novapristeri. (Ehololo 5:9, 10; 14:1-5) Ndele kava li ve shii lela kutya oshike tashi ka ningwa po shi na sha nongudu inene. Ndele ngaashi ashike ouyelele wetango hau shi ningifa tashi shiiva opo oinima i kale i liwetikile nawanawa, mo 1935 Ovakonakonimbibeli ova li va didilika kutya ongudu inene oi li ovanhu ovo tava ka xupa “moudjuu munene” nove na eteelelo loku ka kala nomwenyo waalushe kombada yedu. Konima yefimbo, momudo oo tuu oo, opa li eyelifilo olo la kuma ounona vEendombwedi daJehova moilongo ihapu, ovo va li hava i kofikola. Ofimbo oilongo mounyuni aushe ya li tai xumifa komesho omhepo youkwashiwana, Eendombwedi daJehova oda li da didilika kutya okusalutila omapandela oku li onghedi yokulongela oikalunga. Momudo wa ka landula ko, okwa ka yelifwa ehongo limwe vali lOmbibeli, olo kutya Kristus okwa fila komuti, ndele hakomushiyakano. — Oilonga 10:39.
15. Onaini nongahelipi ouyapuki wohonde wa li wa divilikwa?
15 Konima yOita Itivali yOunyuni, okutula ovakwaita ovo va li va yahamekwa ohonde nelalakano loku va hakula okwa li onghedi ya tambulwa ko. Ndele pefimbo opo, opa li ouyelele wa wedwa po tau yelifa ouyapuki wohonde. Oshungonangelo ye 1 Juli 1945, oya li ya ladipika “ovalongeli vaJehova aveshe ovo va hala oku ka kala nomwenyo waalushe mounyuni waye mupe wouyuki va fimaneke ouyapuki wohonde nova dulike komalombwelo aJehova a yuka e na sha noshinima osho sha fimanenena.”
16. O-New World Translation of the Holy Scriptures oya nyanyangidwa naini, noi na omaukwatya avali a tongomana elipi?
16 Mo 1946, osha li sha monika kutya opa pumbwa okunyanyangidwa etoloko lipe lOmbibeli olo inali nyatekwa komahongo opaenghulunghedi Oukwakriste notali longifa ouyelele oo wa li pefimbo u na sha nokukonakona oinima yonale. Oilonga oyo yokutoloka oya li ya hovela muDesemba 1947. Oshidjemo, o-New World Translation of the Christian Greek Scriptures oya li ya nyanyangidwa mOshiingilisha mo 1950. Omishangwa dOshiheberi oda enda tadi tolokwa mOshiingilisha nokunyanyangidwa kanini nakanini momambo atano okuhovela mo 1953. Embo etitano ola li la nyanyangidwa mo 1960, sha hala kutya, konima yomido di dule po 12 okudja eshi oilonga yokutoloka etoloko olo lipe ya hovela. O-New World Translation of the Holy Scriptures oya li ya nyanyangidwa i li embo le lixwa po mo 1961. Paife etoloko olo oli li momalaka mahapu, noli na omaukwatya onhumba a tongomana. Pashihopaenenwa, etoloko olo ola longifa edina laKalunga, Jehova. Natango, etoloko olo ola longifa omautumbulilo ile oitya yonhumba ngaashi i li momalaka opehovelo, nokungaha otali kwafele ovanhu va ude ko nawa oshili yOmbibeli.
17. Ouyelele ulipi wa li wa yandjwa mo 1962?
17 Mo 1962, opa li eyelifo li na sha nokutya “ovapangeli” ovo tava popiwa mOvaroma 13:1 ovo oolyelye nonokutya Ovakriste ove na okudulika kuvo fiyo oposhitwa shilipi. Omolwekonakono lomoule li na sha nOvaroma etukulwa eti-13 nosho yo omishangwa dikwao ngaashi Titus 3:1, 2 na 1 Petrus 2:13, 17, osha li sha yela mo kutya oshitya “ovapangeli” osho sha popiwa momishangwa odo itashi ulike kuJehova Kalunga naJesus Kristus, ndele otashi ulike kovapangeli vopanhu.
18. Eeshili dilipi da li da yelifwa mo 1980 nasha?
18 Momido da ka landula ko, ouyelele owa twikila okuhapupala melila lovayuki. Mo 1985, opa li ouyelele tau yelifa eityo lokuyukipalifwa ‘omolwomwenyo’ nosho yo okuyukipalifwa opo omunhu a ninge kaume kaKalunga. (Ovaroma 5:18; Jakob 2:23) Mo 1987 omwa li mwa yelifwa nawa eityo lEkuwililo lopaKriste.
19. Ouyelele wopamhepo ulipi Jehova a yandja koshiwana shaye momido opo da di ko?
19 Mo 1995, opa li eudeko la yela li na sha nokuyoololwa ‘kweedi moikombo.’ Momudo 1998 omwa li mwa yandjwa ouyelele wokondadalunde u na sha nemoniko lotembeli laHesekiel, olo la hovela nale okuwanifwa. Mo 1999, opa li ouyelele oo tau yelifa kutya onaini nongahelipi ‘oixuna yehanauno tai ka kala i li ofika ponhele iyapuki.’ (Mateus 24:15, 16; 25:32) Natango, opa li ouyelele wa wedwa po mo 2002, u na sha neityo lokulongela Kalunga “momhepo nomoshili.” — Johannes 4:24.
20. Omoinima imwe ilipi vali oshiwana shaKalunga sha ninga elunduluko?
20 Kakele kexumokomesho lopahangano nosho yo li na sha nomahongo, opa li yo exumokomesho li na sha nelihumbato lopaKriste. Pashihopaenenwa, mo 1973, osha li sha monika mo kutya okushila omakaya otaku etifa ‘edilo lombelela’ nokwa li ku na okutalika ko ku li enyono la kwata moiti. (2 Ovakorinto 7:1) Omido omulongo konima yaasho, mo 15 Juli 1983, Oshungonangelo oya li ya yelifa shi na sha nanghee tu na okutala ko elongifo leendjebo. Oyo oi li ashike oihopaenenwa imwe i na sha nanghee ouyelele wa enda tau hapupala mefimbo letu.
Twikila okweenda melila louyelele tau hapupala
21. Oikala yopamadiladilo ilipi tai dulu oku tu kwafela tu kale hatu ende melila louyelele tau hapupala?
21 Omumwatate umwe oo a kala omukulunhuongalo efimbo lile okwa dimina a ti: “Okutambula ko elunduluko ngeenge le uya nokutwa kumwe nalo, ohashi kala shidjuu.” Oshike sha li she mu kwafela opo a tambule ko omalunduluko mahapu oo a ningwa momukokomoko womido 48 odo a kala omuudifi wOuhamba? Okwa nyamukula a ti: “Osha fimanenena okukala noikala ya yuka yopamadiladilo. Ngeenge omunhu okwa anye okutambula ko omalunduluko, ota ka fyaala monima eshi ehangano tali ende la yuka komesho. Peemhito odo handi mono shidjuu okutambula ko omalunduluko onhumba, ohandi dilonga keendjovo daPetrus eshi a li a lombwela Jesus a ti: ‘Omwene, otu ye kulyelye ngeno? Ove u neendjovo domwenyo waalushe.’ Opo nee ohandi lipula ame mwene kutya, ‘Ondi na okuyuka peni mbela, mbela ondi na okuya mounyuni oo u li momilaulu?’ Osho ohashi kwafele nge okukala omudiinini kehangano laKalunga.” — Johannes 6:68.
22. Ouwa ulipi hatu mono mokweenda melila louyelele?
22 Ounyuni oo we tu dingilila ou li shili momilaulu fokofoko. Eshi Jehova ta twikile okupa ovapiya vaye ouyelele, etongoko olo li li pokati kavo novakwaunyuni otali ende tali nenepala. Ouyelele oo ohau tu kwafele ngahelipi? Ngaashi ashike eelamba dohauto hadi kwafele omushingi a mone omalambo oo e li mondjila noku a henuke, ouyelele wEendjovo daKalunga nao ohau tu kwafele tu henuke omalambo opafaneko opo tu twikile okweenda melila louyelele tau hapupala. Onghee hano, natu twikileni okuyandja elitulemo keendjovo daJehova dopaxunganeko, odo di li ‘ngaashi onyika tai minikile momulaulu.’ — 2 Petrus 1:19.
[Efano pepandja 22]
Oto dimbuluka?
• Omalunduluko opahangano elipi Jehova a etifa mokati koshiwana shaye?
• Okuhapupala kwouyelele okwa etifa omalunduluko elipi e na sha neudeko lomahongo Ombibeli?
• Omalunduluko elipi a ningwa pefimbo loye, noshike she ku kwafela opo u a tambule ko?
• Omolwashike wa hala okutwikila okweenda melila louyelele tau hapupala?
[Omafano pepandja 19]
Ovakonakonimbibeli ova li va tuwa omukumo va longe oilonga yaKalunga keladipiko olo la li la yandjwa poshoongalele koCedar Point, Ohio, mo 1922
[Efano pepandja 21]
‘O-New World Translation of the Christian Greek Scriptures’ oya li ya yandjwa poshoongalele komumwatate N. H. Knorr, mo 1950
[Odjo yefano pepandja 18]
© 2003 BiblePlaces.com