Mbela owe lilongekida oku ka xupa?

“Inda mongulu yomomeva, ove neumbo loye alishe, osheshi ove nde ku mona omuyuki koshipala shange mepupi eli.” — GENESIS 7:1.

1. Jehova okwa li a ninga po elongekido lilipi li na sha nexupifo pefimbo laNoa?

JEHOVA okwa li “a yelulifa ounyuni wovahenakalunga eyelu” pefimbo laNoa, ndele okwa li yo a ninga po elongekido li na sha nexupifo. (2 Petrus 2:5) Okwa li a pa omuyuki Noa omalombwelo a yela e na sha nokutunga ongulu yomomeva opo va xupifilwe mo pefimbo leyelu lomounyuni aushe. (Genesis 6:14-16) Molwaashi Noa okwa li omupiya waKalunga omudiinini, ‘okwa ninga naanaa ngaashi Kalunga a tonga.’ Etomheno limwe molwaashi tu na omwenyo kunena, omolweduliko laNoa. — Genesis 6:22.

2, 3. (a) Ovanhu vopefimbo laNoa ova li va tala ko ngahelipi oilonga oyo Noa a li ta longo? (b) Noa okwa li e na elineekelo lashike eshi a ya mongulu yomomeva?

² Okutunga ongulu yomomeva kasha li oshilonga shipu. Nopehe na omalimbililo, ovanhu vahapu ova li va kuminwa oilonga yaNoa noukwaneumbo waye. Ndele osho kasha li she va tomha va itavele kutya okuxupifwa kwavo okwa li kwe likolelela kokuya mongulu oyo yomomeva. Hauxuuninwa, Kalunga okwa li a tokola okuhatala vali onheni ounyuni oo wovakolokoshi. — Genesis 6:3; 1 Petrus 3:20.

³ Konima eshi Noa noukwaneumbo waye va longa noudiinini oilonga oyo idjuu oule womido omilongo, Jehova okwa li a lombwela Noa a ti: “Inda mongulu yomomeva, ove neumbo loye alishe, osheshi ove nde ku mona omuyuki koshipala shange mepupi eli.” Molwaashi Noa okwa li e na eitavelo nelineekelo meendjovo daJehova, ye “novana vaye ovamati nomwalikadi waye novalikadi vovana ovamati ova ya pamwe . . . mongulu yomomeva.” Konima yaasho, Jehova okwa idila omuvelo wongulu yomomeva opo a amene ovalongeli vaye. Eshi Eyelu le uya, Noa noukwaneumbo waye ova li va xupifwa. Onghee hano, ongulu yomomeva oya li efiloshisho laKalunga lexupifo li shii okulineekelwa. — Genesis 7:1, 7, 10, 16.

Eenghalo dokunena oda faafana naado dopefimbo laNoa

4, 5. (a) Jesus okwa faafanifa efimbo lokukala po kwaye nashike? (b) Eenghalo dokunena dilipi da faafana naado dopefimbo laNoa?

⁴ Jesus okwa ti: “Ngaashi sha li pomafiku aNoa, osho tuu taku ka kala [pokukala po, NW] kwOmona wOmunhu.” (Mateus 24:37) Kungaha, Jesus okwa li a ulika kutya eenghalo dopefimbo lokukala po kwaye kuhe wetike oda li tadi ka kala ngaashi dopefimbo laNoa, naasho osho lela shi li ngaho. Ovanhu vomoiwana aishe ova kala tava udifilwa etumwalaka lelondwelo, unene tuu okudja mo 1919, ngaashi ashike Noa a li a londwela ovanhu vopefimbo laye. Ovanhu vahapu kunena ihava tambula ko etumwalaka olo, ngaashi ashike sha li pefimbo laNoa.

⁵ Jehova okwa li a katukila onghatu ounyuni wopefimbo laNoa oo wa li wa “yadifa edu oukolokoshi” moku u hanauna po nEyelu. (Genesis 6:13) Osha li shi liwetikile kovatalinomesho vopefimbo olo kutya Noa noukwaneumbo waye kava li va kufa ombinga moukolokoshi, ndele ponhele yaasho, ova li va longa nombili oilonga yokutunga ongulu yomomeva. Sha faafana nokunena, ovanamitima diwa ove wete ‘etongoko pokati kovayuki novadinikalunga, pokati kaau ha longele Kalunga naau ihe mu longele.’ (Malakia 3:18) Ovamoninomesho ovo vehe na onhondo ohava pandula ounashili, olune, ounambili nosho yo oudiinini oo hau ulikwa kEendombwedi daJehova, nomaukwatya oo ohae di yoolola ko kovanhu vomounyuni. Eendombwedi ohadi henuka elongifo leenghono loludi keshe nohadi efa di wilikwe komhepo yaJehova. Nomolwaasho odi na ombili nohadi lalakanene okulonga ouyuki. — Jesaja 60:17.

6, 7. (a) Oshike osho ovanhu vopefimbo laNoa va li inava didilika, noshike osho ovanhu vokunena inava didilika? (b) Oihopaenenwa ilipi tai ulike kutya Eendombwedi daJehova oda didilikwa kuvahapu kutya oda yooloka ko kovanhu vomounyuni?

⁶ Ovanhu vopefimbo laNoa kava li va didilika kutya Noa okwa li ta kwafelwa kuKalunga nokwa li ta longo mewiliko laye. Onghee hano, kava li va tala ko etumwalaka lelondwelo olo la li tali udifwa kuNoa kutya ola kwata moiti nomolwaasho inava dulika kulo. Mbela ongahelipi kunena? Nonande vahapu ova kumwifwa koilonga nokelihumbato lEendombwedi daJehova, vahapu vomuvo ihava tambula ko onghundana iwa nohave lipwililikile omalondwelo Ombibeli. Ovashiinda vEendombwedi, ovayandji voilonga ile ovapambele vado otashi dulika ve di pandule omolwomaukwatya ado mawa, ndele ohava keme tava ti: “Ndele ngeno okwa li ngoo vehe fi Eendombwedi daJehova!” Ovamoninomesho ovo kave shii kutya Eendombwedi ohadi wilikwa komhepo yaKalunga opo di ulike omaukwatya ngaashi ohole, ombili, oukaume, ouwa, engungumano nelididimiko. (Ovagalati 5:22-25) Osho oshi na okuningifa ngeno ovanhu va tambule ko etumwalaka lado.

⁷ Pashihopaenenwa, fimbo Eendombwedi daJehova muRusia da li tadi tungu Olupale lOuhamba, omulumenhu umwe okwa li e uya pudo ndele ta popi naumwe womwaavo va li tava tungu a ti: “Oilonga ei yokutunga kai kumwifa tuu! Ovanailonga itava shili omakaya, itava ulafana omalaka mai nokape na oo a kolwa. Mbela nye ovamwe vomEendombwedi daJehova?” Omunailonga oo okwa pula omulumenhu oo a ti: “Mbela ngeenge onda ti hasho oto shi itavele ngoo? Omulumenhu oo okwa nyamukula meendelelo a ti: “Itandi shi itavele naanaa noupu.” Moshilando shimwe vali shomuRusia, omukulunhu woshilando okwa li a kumwa neenghono eshi a mona Eendombwedi tadi tungu Olupale lOuhamba. Okwa popya kutya nonande okwa kala ha diladila kutya omalongelokalunga aeshe okwa faafana, konima yokumona okuhelihola mwene kwashili kwEendombwedi daJehova, ka li vali ta diladila ngaho. Oyo oi li ashike oihopaenenwa ivali oyo tai ulike kutya oshiwana shaJehova osha yooloka ko kovanhu ovo ihava diinine omifikamhango dOmbibeli.

8. Okuxupa kwetu pexulilo lounyuni ou woukolokoshi okwe likolelela kushike?

⁸ Ofimbo ‘ounyuni winya wonale’ wa li inau xulifwa po nEyelu, Noa okwa kala “omuudifi wouyuki” omudiinini. (2 Petrus 2:5) Momafiku aa axuuninwa ounyuni ou, oshiwana shaJehova otashi udifa omifikamhango daye douyuki nosho yo onghundana iwa i na sha nokuxupifwa nokuya mounyuni mupe. (2 Petrus 3:9-13) Ngaashi ashike Noa noukwaneumbo waye oo wa li hau tila Kalunga va li va xupifilwa mongulu yomomeva, okuxupifwa kwovanhu kunena okwe likolelela kokukala neitavelo nosho yo okukala ovadiinini koshitukulwa shehangano laJehova shokombada yedu.

Omunhu okwa pumbwa eitavelo opo a ka xupifwe

9, 10. Omolwashike twa pumbwa okukala neitavelo ngeenge otwa hala oku ka xupa pexulilo lounyuni waSatana?

⁹ Omunhu oku na okuninga shike opo a ka xupe pehanauno lounyuni ou tau pangelwa kuSatana olo li li poduka? (1 Johannes 5:19) Tete, oku na okudimina kutya okwa pumbwa eameno, noku na okutambula ko omalongekido e na sha neameno olo. Ovanhu vopefimbo laNoa ova li ve lipyakidila noinima yavo yonghalamwenyo yakwalukeshe nokava li ve wete va pumbwa eameno omolwehanauno olo la li poduka. Osho otashi ulike kutya kava li ve na eitavelo muKalunga.

¹⁰ Mepingafano naasho, Noa noukwaneumbo waye ova li va dimina kutya ova li va pumbwa eameno nosho yo exupifo. Ova li yo ve na eitavelo tali longo mOmunamapangelo aeshe, Jehova Kalunga. Omuyapostoli Paulus okwa shanga a ti: “Kape na ou ta dulu okuwapalela Kalunga, ngenge kape neitavelo, osheshi ou ta ehene kuKalunga e nokwiitavela nokutya, oko e li, naava tave mu kongo, ote va pe ondjabi.” Okwa weda ko a ti: “Meitavelo Noa, eshi a shiivifilwa inya inai monika natango, metilo liyapuki okwa tunga ongulu yomomeva, a xupife eumbo laye, nomeitavelo okwa tokola ounyuni nokwa ninga omufyuululi wouyuki tau di meitavelo.” — Ovaheberi 11:6, 7.

11. Oshike hatu lihongo meenghedi omo Jehova a li a amena ovanhu mefimbo lonale?

¹¹ Opo tu ka xupe pexulilo lounyuni ou woukolokoshi, otwa pumbwa okuninga shihapu shihe fi ashike okwiitavela kutya otau ka hanaunwa po. Otu na okukala tu na eitavelo tali longo, hatu longifa pauyadi omafiloshisho aKalunga e na sha nexupifo. Doshili, otwa pumbwa okukala neitavelo tali longo mekuliloyambo lOmona waKalunga, Jesus Kristus. (Johannes 3:16, 36) Ndele otu na okudimbuluka kutya ovanhu ovo va li mongulu yomomeva ovo aveke va li va xupa pEyelu. Sha faafana, muIsrael shonale omwa li oihondamenolando oyo ya li eenhele dokwaamena ovanhu ovo va dipaa ovanhu vakwao shihe fi oshiningilewina. Ngeenge omunhu okwa dipaa omunhu mukwao shihe fi oshiningilewina, okwa li e na okuya onhapo kushimwe shomoilando oyo meendelelo nokukala ko fiyo efyo lomupristeri omukulunhu. (Numeri 35:11-32) Pefimbo laMoses, oiveli yOvaegipti oya li ya dipawa mehandukilo etimulongo, ndele oyo yOvaisrael oya li ya xupifwa. Omolwashike mbela? Omolwaashi ova li va dulika keendjovo daJehova odo a li a lombwela Moses, tadi ti: “[Ovaisrael] ve nokukufa mohonde [yodjona yOpaasa] noku i vaeka eemhango adishe mbali domuvelo noshikulo shopombada sheengulu, omu tave i [lile]. . . . Ndelenee inamu pita nande umwe meumbo lavo, a ye pondje fiyo kongula.” (Exodus 12:7, 22) Mbela olyelye womoiveli yOvaisrael a li te ke lipwililikila omalombwelo oo a yandjwa kuKalunga nokupita mo meumbo olo la didilikwa nohonde ya vaekwa koikulo yomivelo?

12. Epulo lilipi keshe umwe womufye e na okulipula, nomolwashike?

¹² Kunena, otwa pumbwa okulikonakona nawa shi na sha nonghalo yetu pauhandimwe, hatu lipula kutya, mbela otu li ngoo shili meameno laJehova lopamhepo? Eshi oudjuu munene tau ke uya, ovo va kala meameno laJehova otava ka kuwilila nehafo ve na olupandu. Ndele ovanhu vamwe otava ka kala va nyika oluhodi notave ke lipa oushima.

Exumokomesho lopahangano otali tu longekida tu ka xupifwe

13. (a) Omolwashike Jehova a etifa exumokomesho lopahangano moshitukulwa shehangano laye shokombada yedu? (b) Hokolola amwe omomaxumokomesho oo a ningwa moshitukulwa shehangano laJehova shokombada yedu.

¹³ Jehova okwa kala ta etifa exumokomesho moshitukulwa shehangano laye shokombada yedu. Osho osha wapeka nosha pameka elongekido laye li na sha neameno letu lopamhepo. Okudja mo 1870 nasha fiyo 1932, ovakulunhuongalo novadiakoni ova li hava hoololwa koilyo yeongalo. Mo 1932, ovakulunhuongalo ovo va li va hoololwa okwa li va pingenwa po kokomitiye yoilonga oyo ya li hai hoololwa keongalo i kwafele omuwiliki woilonga oo a li ha nangekwa po. Mo 1938, opa li pa ningwa omalongekido e na sha nokunangeka po ovapiya aveshe momaongalo monghedi yopauteokratika. Okudja mo 1972, Olutuwiliki lEendombwedi daJehova ola kala tali pashukile okunangekwa po pauteokratika kwovapashukili novayakuliongalo ovo hava popilwa kolutu lovakulunhuongalo. Ngeenge omaetepopopilo oo okwa tambulwa ko, omaongalo ohaa tuminwa eenhumwafo di na sha naavo va nangekwe po. Mokweendelako kwefimbo, oilonga yOlutuwiliki oya enda tai hapupala neenghono nopa ningwa omalunduluko opo oilonga ya tya ngaho i pupalekwe.

14. Oprograma yokudeula ilipi ya hovela mo 1959?

¹⁴ Nale, mo 1950, okukonakonwa nawa kwEpsalme 45:17 okwa etifa okutotwa po kwoprograma yedeulo tali twikile. Omushangwa oo otau ti: “Ounona voye ovamati otava ka kala ponhele yooxo, ndee to va ningi oidale moshilongo ashishe.” Ovakulunhuongalo ovo tava kwatele komesho momaongalo kunena ohava deulwa va kale tava longo oilonga yopauteokratika paife nosho yo konima yaHarmagedon. (Ehololo 16:14, 16) Mo 1959, omwa li mwa totwa Ofikola yOukalele wOuhamba. Pefimbo olo, ofikola oyo okwa li hai kwata oule womwedi nokwa li ya nuninwa unene tuu ovapiya veongalo, ovo kunena hava ifanwa ovapashukili ovaunganeki. Kunena, ofikola oyo ohai deula ovapashukili aveshe novayakuliongalo. Ovamwatate ovo va deulwa ohava deula yo Eendombwedi daJehova dikwao pauhandimwe momaongalo avo. Kungaha, oilyo aishe yomaongalo ohai kwafelwa pamhepo opo i xwepopaleke oukalele wayo i li ovaudifi vonghundana iwa yOuhamba. — Markus 13:10.

15. Omeenghedi mbali dilipi eongalo lopaKriste hali kalekwa la koshoka?

¹⁵ Ovanhu ovo va hala okuninga oilyo yeongalo lopaKriste ove na okuwanifa po oiteelelwa yonhumba. Osha yeleka eshi ovasheki voshiwana shaJehova kunena inava pitikwa okuuya meongalo lopaKriste, ngaashi ashike ovasheki vopefimbo laNoa va li inava pitikwa okuya mongulu yomomeva. (2 Petrus 3:3-7) Okudja unene tuu mo 1952, Eendombwedi daJehova oda kala tadi yambidida lela elongekido li na sha nokwaamena omaongalo mokukonda mo ovanyoni ovo inave livela ombedi. Ndele ovanyoni ovo ve livela ombedi shili ohava kwafelwa pahole va ‘yukife omalila eemhadi davo.’ — Ovaheberi 12:12, 13; Omayeletumbulo 28:13; Ovagalati 6:1.

16. Oshiwana shaJehova oshi li monghalo yopamhepo ya tya ngahelipi?

¹⁶ Ehepuluko lopamhepo loshiwana shaJehova inali uya po ashike ombadilila. Jehova okwa popya okupitila momuprofeti Jesaja, a ti: “Tala, ovapiya vange otava ka lya, ndelenee nye otamu ka fya ondjala, tala, ovapiya vange otava ka nwa, ndelenee nye otamu ka fya enota, tala ovapiya vange otava ka hafa, ndelenee nye otamu ka fifwa ohoni. Tala, ovapiya vange otava ka kuwilila [nehafo] lokomutima, ndelenee nye otamu ka kuwaana komahepeko omomutima, ndee tamu kwena molwomhepo ya teyauka.” (Jesaja 65:13, 14) Jehova ota twikile oku tu pa eendja dopamhepo dihapu tadi palula nodi li pefimbo, odo tadi tu kaleke twa pama pamhepo. — Mateus 24:45.

Kala we lilongekidila oku ka xupa

17. Oshike tashi ke tu kwafela tu lilongekidile oku ka xupa?

¹⁷ Otwa pumbwa ‘okufilafana oshisho nokutwaafana omukumo mohole nomoilonga iwa, nokuhaefa po eongalo letu vene, ngaashi vamwe ve li po hava ningi, ndelenee otu na okukumaidafana’ shi dulife nale. (Ovaheberi 10:23-25) Okweendafana nalimwe lomomaongalo Eendombwedi daJehova e dule po 98 000 nokukala twe lipyakidila otaku ke tu kwafela tu kale twe lilongekidila okuxupifwa. Ohatu ka kwafelwa yo kovaitaveli vakwetu eshi hatu kendabala okudjala “omunhu mupe” nokulonga noudiinini opo tu kwafele vamwe ve lihonge shi na sha nomafiloshisho aJehova e na sha nexupifo. — Ovaefeso 4:22-24; Ovakolossi 3:9, 10; 1 Timoteus 4:16.

18. Omolwashike wa tokola toko okukala popepi neongalo lopaKriste?

¹⁸ Satana nounyuni waye woukolokoshi ova halelela oku tu koka mo meongalo lopaKriste. Ndelenee ohatu dulu okukala meongalo lopaKriste nokuxupa pexulilo lounyuni ou woukolokoshi. Ohole yetu yokuhola Jehova nosho yo olupandu letu lokupandula omafiloshisho aye opahole nai tu linyengife tu kale twa tokola toko shi dulife nale okukondjifa Satana. Okudilonga shi na sha nomanangeko noupuna oo hatu mono paife otaku ka pameka etokolotoko letu. Amwe omuo otaa ka kundafanwa moshitukulwa tashi landula.

[Efano pepandja 8]

Ovanhu vopefimbo laNoa kava li va tala ko etumwalaka lelondwelo olo la li tali udifwa kuNoa kutya ola kwata moiti

[Efano pepandja 9]

Osha fimanenena okudulika komalondwelo aKalunga

[Efano pepandja 10]

Elalakano lOfikola yOukalele wOuhamba olashike?

[Efano pepandja 11]

Paife olo efimbo lokukala popepi neongalo lopaKriste

[Efano pepandja 12]

Oto nyamukula ngahelipi?

• Eenghalo dokunena oda faafana ngahelipi naado dopefimbo laNoa?

• Otwa pumbwa okukala tu na oukwatya ulipi opo tu ka xupifwe?

• Exumokomesho lopahangano lilipi la pameka elongekido laJehova li na sha noku tu amena?

• Ongahelipi hatu dulu okulilongekida pauhandimwe opo tu ka xupifwe?