“Oufyoona weni keshe u shiivifileni Kalunga”
“Oufyoona weni [keshe, NW] u shiivifileni Kalunga momailikano nomomaindilo pamwe nomapandulo.” — OVAFILIPPI 4:6.
1. Otu na oufembanghenda wokupopya nalyelye, nomolwashike shi li oufembanghenda mukumwifi neenghono?
NGENO ou ninge eindilo u ka popye nomupangeli woshilongo sheni, mbela oto ka pewa ngoo omhito u popye naye? Otashi dulika u nyamukulwe nombili kovanambelewa vaye, ndele oshidjuu lela okupewa omhito yokupopya nomupangeli oo ye mwene. Ndele mepingafano naasho, ohatu dulu okupopya nOmupangeli munenenene, Jehova Kalunga, Omunamapangelo aeshe, nopehe na oshiimbi shasha. Ohatu dulu okupopya naye efimbo keshe twa hala, nokashi na nee mbudi kutya otu li peni. Jehova oha udu alushe omailikano ovayuki. (Omayeletumbulo 15:29) Kashi fi tuu oshinima shihafifa neenghono! Olupandu letu li na sha noufembanghenda weilikano kali na mbela oku tu linyengifa tu kale hatu ilikana pandjikilile kwaao a yeleka shili okwiifanwa “Omuudi womailikano”? — Epsalme 65:3.
2. Oshike osho twa pumbwa okukala tu na opo Kalunga a kale ha udu omailikano etu?
2 Vamwe otashi dulika ve lipule kutya, ‘Mbela omailikano elipi haa udika kuKalunga?’ Ombibeli oya popya oshinima shimwe osho tashi dana onghandangala opo omailikano omunhu a kale taa udika kuKalunga, ya ti: “Kape na ou ta dulu okuwapalela Kalunga, ngenge kape neitavelo, osheshi ou ta ehene kuKalunga e nokwiitavela nokutya, oko e li, naava tave mu kongo, ote va pe ondjabi.” (Ovaheberi 11:6) Heeno, ngaashi sha yelifwa moshitukulwa sha tetekela, otwa pumbwa filufilu okukala tu na eitavelo ngeenge hatu ilikana kuKalunga. Kalunga oha pwilikine komailikano aavo tave mu ilikana, shimha ashike tava ilikana ve na eitavelo olo tali endele pamwe noilonga iwa, nokwiilikana va mana mo nove na oikala yomitima ya yuka.
3. (a) Ngaashi sha ulikwa momailikano ovapiya vaKalunga ovadiinini vomefimbo lonale, oshike hatu dulu okukwatela mo momailikano etu? (b) Omailikano etu otaa dulu okukala pamaludi elipi?
3 Omuyapostoli Paulus okwa li a ladipika Ovakriste vopefimbo laye a ti: “Kaleni mu he na nande oshisho shasha, ndelenee oufyoona weni [keshe, NW] u shiivifileni Kalunga momailikano nomomaindilo pamwe nomapandulo.” (Ovafilippi 4:6, 7) Ombibeli oya popya oihopaenenwa ihapu yaavo va li va shiivifila Kalunga oufyoona wavo. Vamwe vomuvo ongaashi: Hanna, Elia, Hiskia naDaniel. (1 Samuel 2:1-10; 1 Eehamba 18:36, 37; 2 Eehamba 19:15-19; Daniel 9:3-21) Natu shikuleni oihopaenenwa yavo. Didilika yo kutya eendjovo daPaulus otadi ulike kutya omailikano oku li pamaludi. Okwa popya omapandulo, sha hala kutya, omailikano okupandula Kalunga omolwoinima oyo he tu ningile. Otaa dulu yo okukwatela mo omahambelelo. Omaindilo otaa ulike kokwiilikana twa mana mo notwe lininipika. Ohatu dulu yo okushiivifila Kalunga oufyoona wetu, sha hala kutya, oku mu pula oinima yonhumba yokondadalunde. (Lukas 11:2, 3) Tate yetu womeulu oha pwilikine nehafo komailikano etu omaludi aeshe.
4. Nonande Jehova oku shii osho twa pumbwa, omolwashike tu na oku mu shiivifila oufyoona wetu?
4 Vamwe otashi dulika ve lipule kutya, ‘Mbela Jehova ke shii nale osho twa pumbwa?’ Heeno, oku shii osho twa pumbwa. (Mateus 6:8, 32) Ndele mbela omolwashike a hala tu mu shiivifile oufyoona wetu? Diladila koshihopaenenwa eshi: Mwene wofitola yonhumba otashi dulika a shive ovalandi vaye vamwe ve uye va tambule eeshali. Ndele opo ovalandi ovo va mone eeshali davo, ove na okuya kofitola noku ka pula ko eeshali davo. Ovo inava hala okuninga eenghendabala dokuya ko, otava ulike kutya kave na shili olupandu shi na sha neeshali odo. Sha faafana, okuhashiivifila Jehova oufyoona wetu momailikano otaku ulike kutya katu na olupandu shi na sha nomafiloshisho aye. Jesus okwa ti: “Indileni ndee tamu pewa.” (Johannes 16:24) Mokukala hatu indile kuKalunga, ohatu ulike kutya otwe mu lineekela.
Otu na okupopya ngahelipi naKalunga meilikano?
5. Omolwashike twa pumbwa okwiilikana medina laJesus?
5 Jehova ina tula po eemhango dihapu tadi dengele di na sha nanghee tu na okwiilikana. Ndele nande ongaho, otwa pumbwa okulihonga okwiilikana Kalunga monghedi ya yuka, ngaashi Ombibeli tai shi yelifa. Pashihopaenenwa, Jesus okwa honga ovashikuli vaye a ti: ‘Ngenge tamu indile sha kuTate, Oye ote shi mu pe medina lange.’ (Johannes 16:23) Eendjovo odo otadi ulike kutya otu na okwiilikana medina laJesus nokudimina kutya oye aeke oupitilo oo okupitila muo Kalunga ha nangeke noupuna ovanhu.
6. Mbela otu na okukala ofika ile omutumba monghedi ye likalekelwa ngeenge hatu ilikana?
6 Mbela otu na okukala ofika ile omutumba monghedi ye likalekelwa ngeenge hatu ilikana? Ombibeli inai popya kondadalunde kutya otu na okukala omutumba ile ofika monghedi yonhumba opo omailikano etu a udike. (1 Eehamba 8:22; Nehemia 8:6; Markus 11:25; Lukas 22:41) Osho sha fimana osho okwiilikana twa mana mo nokukala noikala yomitima ya yuka. — Joel 2:12, 13.
7. (a) Oshitya “amen” otashi ti shike? (b) Omolwashike sha yeleka okulongifwa ngeenge omunhu ta ilikana?
7 Ongahelipi shi na sha nokulongifa oshitya “amen”? Omishangwa otadi ulike kutya oshitya osho osha wapala nokuxulifa omailikano etu, unene tuu oo haa ilikanwa moipafi. (Epsalme 72:19; 89:53) Oshitya shOshiheberi ʼa·menʹ otashi ti lelalela “odoshili.” O-Cyclopedia yaMcClintock naStrong oya yelifa eityo lokuxulifa omailikano noshitya “Amen,” ya ti kutya ohashi longifwa “okukoleka eendjovo odo da popiwa metetekelo nokupula di wanifwe.” Onghee hano, okuxulifa eilikano to ti “Amen” wa mana mo otaku ulike kutya owa halelela okuwanifilwa osho wa li to ilikana kombinga yasho. Ngeenge Omukriste oo ta ilikana ponhele yeongalo a xulifa “naAmen,” ovapwilikini navo otava dulu okutya “Amen” mokule ile momitima davo, opo va ulike kutya ove li metwokumwe filufilu noinima oyo ya tumbulwa meilikano. — 1 Ovakorinto 14:16.
8. Ongahelipi hatu dulu okuhopaenena Jakob ile Abraham ngeenge hatu ilikana, naasho otashi ka holola shike shi na sha nafye?
8 Omafimbo amwe Kalunga otashi dulika a efe tu ulike kutya otwa mana mo shili shi na sha naasho hatu ilikana. Otashi dulika tu kale twa pumbwa okuninga ngaashi tatekulululwa Jakob, oo a li a kondja nomweengeli oufiku aushe opo a nangekwe noupuna. (Genesis 32:24-26) Ile meenghalo dimwe otashi dulika twa pumbwa okuhopaenena Abraham, oo a li a pula Jehova lwoikando, eshi a li te lipula naLot nosho yo ngeenge opa li yo ovayuki vakwao muSodom. (Genesis 18:22-33) Nafye ohatu dulu okwiilikana kuJehova shi na sha noinima oyo ya fimanenena kufye, hatu mu indile pakanghameno louyuki waye, ouwanghenda waye nefilonghenda laye.
Oshike hatu dulu okukwatela mo momailikano?
9. Oshike tu na okulipula nasho unene ngeenge hatu ilikana?
9 Dimbuluka kutya Paulus okwa ti: “Oufyoona weni [keshe, NW] u shiivifileni Kalunga.” (Ovafilippi 4:6) Kungaha, osha yela kutya ohatu dulu okwiilikana paumwene kombinga yoshinima keshe osho she tu kuma monghalamwenyo. Ndelenee otu na okupitifa komesho momailikano etu oinima oyo ya pamba Jehova. Daniel okwe tu tulila po oshihopaenenwa shiwa moshinima osho. Eshi Ovaisrael va li va handukilwa omolwomanyono avo, Daniel okwa li a ilikana kuJehova e va file onghenda, a ti: “Omwene, didilika, u shi ninge omolwoye mwene, ino kala po, Kalunga kange. Osheshi oshilando shoye novanhu voye ova lukilwa edina loye.” (Daniel 9:15-19) Mbela nafye ohatu ulike kutya ohatu lipula nokuyapulwa kwedina laJehova nokuwanifwa kwehalo laye ngeenge hatu ilikana?
10. Otu shi shii ngahelipi kutya osha yuka okwiilikana shi na sha noinima yopaumwene?
10 Osha yuka yo okwiilikana shi na sha noinima yopaumwene. Pashihopaenenwa, ohatu dulu okwiilikana ngaashi omupsalme umwe a li a ilikana, opo tu ude ko oinima yomoule yopamhepo. Okwa li a ilikana a ti: “Nongopalife nge, ndi shiive okuwanifa omhango yoye, ame ndi i lalakanene nomutima aushe.” (Epsalme 119:33, 34; Ovakolossi 1:9, 10) Jesus okwa li a ‘yandja omayambo omaindilo nomailikano kwaao a li ta dulu oku mu xupifa mefyo.’ (Ovaheberi 5:7) Kungaha, okwa li a ulika kutya osha yuka okwiindila Kalunga e tu pameke ngeenge twa taalela omashongo ile omayeleko. Eshi Jesus a yandja oshihopaenenwa sheilikano kovahongwa vaye, okwa li a kwatela mo oinima yopaumwene, ngaashi okupula ediminepo lomatimba nosho yo okwiilikana opo tu mone oipalwifa yakeshe efiku.
11. Ongahelipi omailikano taa dulu oku tu kwafela tuhe liyandje ngeenge hatu yelekwa?
11 Jesus okwa li a kwatela moshihopaenenwa sheilikano eindilo olo tali ti: “Ino tu twala momayeleko, ndelenee tu xupifa mowii.” (Mateus 6:9-13) Konima yefimbo, Jesus okwa li a kumaida ovahongwa vaye a ti: “Kaleni oupafi, nye mu indile, mu ha hangike komahongaulo.” (Mateus 26:41) Osha fimanenena okwiilikana ngeenge tu li momayeleko. Otashi dulika tu kale tu na eamo lokulipwililikila omafinamhango Ombibeli koilonga ile kofikola. Ovo vehe fi Eendombwedi otashi dulika ve tu shive tu kufe ombinga moinima oyo ihe li metwokumwe nomifikamhango dopaKriste, ile otashi dulika tu pulwe tu ninge sha osho tashi nyono po omafinamhango ouyuki. Peemhito da tya ngaho, oshi li pandunge okutula moilonga omayele aJesus e na sha nokwiilikana kuKalunga opo e tu kwafele tuhe liyandje, hatu shi ningi komesho yefimbo nosho yo ngeenge twa shakeneke omayeleko.
12. Oyeetifi yoisho ilipi tai dulu oku tu linyengifa tu ilikane, na Jehova ote ke linyenga ngahelipi komailikano oo?
12 Ovapiya vaKalunga vokunena ohava shakeneke omafininiko e lili noku lili nohava kala noisho ihapu mokukalamwenyo kwavo. Ouyahame nokuwililwa po kwopamaliudo oyo unene hai ningifa ovanhu vahapu va kale noisho. Omakuyunguto nao ohaa etifa oisho. Eenghalo dopamaxupilo otashi dulika di shi ninge shidjuu okumona oipumbiwa yonghalamwenyo. Itashi hekeleke tuu okushiiva kutya Jehova oha udu omailikano ovapiya vaye ovo tave mu ilikana shi na sha neenghalo da tya ngaho! Epsalme 102:18 otali popi shi na sha naJehova tali ti: “Ote liameke komaindilo ovaefiwa, ndee ita dini omakweno avo.”
13. (a) Oinima yopaumwene ilipi hatu dulu okwiilikana kombinga yayo? (b) Yandja oshihopaenenwa shi na sha nokwiilikanena oinima yopaumwene.
13 Ohatu dulu okwiilikana kombinga yakeshe oshinima osho tashi kumu okulongela kwetu Jehova ile ekwatafano letu naye. (1 Johannes 5:14) Ngeenge hatu ningi omatokolo e na sha nokukonga kaume kopahombo, oilonga ile e na sha nokutamununa mo oukalele wetu, natu kale twa manguluka okupula ewiliko kuKalunga. Pashihopaenenwa, omukainhu umwe omunyasha wokuFilipine okwa li a hala okuya moukalele wefimbo li yadi. Ndelenee ka li e na oilonga yokulikongela omboloto. Okwa hokolola a ti: “Olomakaya limwe onda li handi ilikana kuJehova kondadalunde shi na sha noukokolindjila. Konima yefimbo momukokomoko wefiku olo, ofimbo nda li nde lipyakidila noilonga yokuudifa, onda li nda shakeneka okakadona komido omulongo nasha oko nda pa embo. Ohaluka okakadona oko oka lombwela nge taka ti: ‘Ou uya kofikola yetu mOmaandaxa ongula.’ Onde ka pula handi ti: ‘Omolwashike?’ Oka lombwela nge kutya oku na omhito yoilonga oyo ya li ya pumbwa omunhu meendelelo. Onda ka ya ko nonda li nda tambulwa moilonga efiku olo. Aishe oyo oya ningwa noinapa kalwa.” Ope na oimoniwa yEendombwedi dihapu mounyuni aushe ya yukila oko. Onghee hano, ino ongaonga okushiivifila Jehova oufyoona woye meilikano tashi di komutima.
Otu na okutala ko ngahelipi eilikano ngeenge twa nyona?
14, 15. (a) Omolwashike omunhu oo a nyona ehe na okweefa po okwiilikana? (b) Kakele kokwiilikana paumwene, oshike vali tashi ka kwafela omunhu oo a nyona a veluke pamhepo?
14 Ongahelipi okwiilikana taku dulu okukwafela omunhu oo a nyona? Omolwohoni, otashi dulika omunhu oo a nyona a efe po okwiilikana. Ashike, okuninga ngaho kaku li pandunge. Oku shi faneka: Natu tye nee ngeno omweendi wokolupadi okwa kana koima oko tai. Oku shii kutya ngeenge okwa pula ekwafo, ota dulu okuulikilwa ondjila oyo e na okuya nayo. Ongahelipi ngeenge okwa kala a fya ohoni okupula ekwafo molwaashi a kana? Otashi dulika a ka ye nondjila ya nyika oshiponga, ndele ta ka hangwa koupyakadi. Sha faafana, ngeenge omunhu okwa kala a fya ohoni okwiilikana kuKalunga molwaashi a nyona, otashi dulika a ka ye moupyakadi umwe vali. Okufya ohoni omolwomanyono kaku na oku tu imba okupopya naJehova. Kalunga ota shivi nokuli ovo va nyona omanyono a kwata moiti ve mu ilikane. Omuprofeti Jesaja okwa li a ladipika ovanyoni vopefimbo laye va ilikane kuJehova, “osheshi puye ope [na ediminepo] lomatimba mahapu.” (Jesaja 55:6, 7) Doshili, otashi dulika omunhu a kale a pumbwa ‘okwiindila Kalunga e mu file onghenda’ mokulininipika momutima, okulialuluka kondjila yaye ii nokulivela ombedi shili. — Epsalme 119:58; Daniel 9:13.
15 Ngeenge omunhu okwa nyona, okwiilikana otaku dana onghandangala omolwetomheno limwe vali. Omuhongwa Jakob okwa popya shi na sha nomunhu oo a pumbwa ekwafo lopamhepo a ti: “Oye na ifane ovakulunhu veongalo, ndele vo nave mu ilikanene . . . , Omwene note mu yambukifa po.” (Jakob 5:14, 15) Heeno, omunhu oo a nyona oku na okwiilikana pauhandimwe, ta hepaulula omanyono aye kuJehova meilikano, ndelenee ota dulu yo okupula ovakulunhuongalo ve mu ilikanene. Osho otashi ke mu kwafela a veluke pamhepo.
Nghee Jehova ha nyamukula omailikano etu
16, 17. (a) Jehova oha nyamukula ngahelipi omailikano etu? (b) Oimoniwa ilipi tai ulike kutya osha fimana okwiilikana ofimbo tu li moukalele?
16 Jehova oha nyamukula omailikano etu ngahelipi? Amwe ohaa nyamukulwa diva nosho yo monghedi i liwetikile. (2 Eehamba 20:1-6) Amwe otashi dulika a kufe olule okunyamukulwa nohaa pula eendunge dokuyoolola okumona kutya okwa nyamukulwa, molwaashi kashipu okumona ngeenge okwa nyamukulwa. Ngaashi sha ulikwa mefaneko laJesus li na sha nomufiyekadi oo a ka popya lwoikando nomutokoli weendjovo, otashi dulika tu kale twa pumbwa okwiilikana kuKalunga lwoikando shi na sha noshinima shonhumba. (Lukas 18:1-8) Ndele ohatu dulu okukala noushili kutya ngeenge ohatu ilikana metwokumwe nehalo laKalunga, ite ke tu lombwela nandenande kutya: “Ino ningila nge oupyakadi.” — Lukas 11:5-9.
17 Ovapiya vaJehova ova mona lwoikando nghee Jehova ha nyamukula omailikano. Ohave shi mono luhapu unene tuu ngeenge ve li moukalele womoipafi. Pashihopaenenwa, ovakainhu vavali Ovakriste muFilipine ova li tava yandje oileshomwa yopaMbibeli moshitukulwa shokomikunda moshilongo omo. Eshi va yandja okafo komukainhu wonhumba, omukainhu oo okwa li a kengela omahodi. Omukainhu oo okwa ti: “Onda li handi ilikana oufiku opo Kalunga a tumine nge omunhu a honge nge Ombibeli, nonde lineekela kutya okuuya kweni kwaame oku li enyamukulo keilikano lange.” Efimbo lixupi konima yaasho, omukainhu oo okwa hovela okukala hai kokwoongala kOlupale lOuhamba. Moshitukulwa shimwe natango shokoushilolukadi waAsia, omulumenhu umwe Omukriste okwa li e na oumbada okuudifila metungo olo la li moluumbo la amenekeka. Okwa ilikana kuJehova ndele te mu pe ouladi a ka udifile metungo olo. Eshi a konghola pomuvelo umwe, ope uya omukainhu omunyasha. Omumwatate oo okwa li a yelifa etomheno letalelepo laye, opo nee omukainhu okwa hovela okulila. Okwa lombwela omumwatate kutya okwa kala ta kongo Eendombwedi daJehova nokwa kala ta ilikana opo e di mone. Omumwatate okwa kwafela nehalo liwa omukainhu oo opo a dule okumona eongalo lEendombwedi daJehova lomoshitukulwa omo hamu kala omukainhu oo.
18. (a) Oshike tu na okuninga po ngeenge otwa didilike kutya omailikano etu okwa nyamukulwa? (b) Oushili ulipi hatu ka mona ngeenge otwa kala twa manguluka okwiilikana efimbo keshe?
18 Eilikano oli li shili oufembanghenda mukumwifi. Jehova okwe lilongekida okupwilikina nokunyamukula omailikano etu. (Jesaja 30:18, 19) Ashike otwa pumbwa okukala hatu tale nhumbi Jehova ta nyamukula omailikano etu. Otashi dulika aha nyamukule alushe monghedi oyo kwa li twa teelela. Ndele ngeenge otwa didilike mo onghedi omo te tu wilike, inatu dimbwa nandenande oku mu pandula noku mu hambelela. (1 Ovatessaloniki 5:18) Natango, natu dimbulukweni alushe ekumaido lomuyapostoli Paulus olo tali ti: “Kaleni mu he na nande oshisho shasha, ndelenee oufyoona weni [keshe, NW] u shiivifileni Kalunga momailikano nomomaindilo pamwe nomapandulo.” Heeno, kala wa manguluka okupopya naKalunga efimbo keshe. Kungaha, oto ka wanifilwa alushe oushili waasho Paulus a popya shi sha nomailikano oo haa udika kuKalunga, a ti: “[Ombili] yaKalunga ei i dule eendunge adishe, otai ka amena omitima deni nomadiladilo eni.” — Ovafilippi 4:6, 7.
Oto nyamukula ngahelipi?
• Omailikano etu otaa dulu okukala pamaludi elipi?
• Otu na okupopya ngahelipi naKalunga meilikano?
• Oinima ilipi hatu dulu okukwatela mo momailikano etu?
• Eilikano ohali kwafele ngahelipi omunhu oo a nyona?
[Efano pepandja 29]
Okwiilikana tashi di komutima otaku tu kwafele tuhe liyandje ngeenge hatu yelekwa
[Efano pepandja 31]
Ohatu pandula Kalunga noku mu shiivifila omalipulo etu noufyoona wetu okupitila meilikano