ONGULUMAMBO MOINTANETA yiileshomwa yopaMbiimbeli
ONGULUMAMBO MOINTANETA
yiileshomwa yopaMbiimbeli
Oshindonga
  • OMBIIMBELI
  • IILESHOMWA
  • OKUGONGALA
  • w07 3/1 ep. 6-ep. 9 okat. 13
  • Omanenedhiladhilo okuza membo lyaJesaja ontopolwa 1:1–35:10

Oshitopolwa shika kashi na okavidio.

Opu na epuko lyasha, okavidio itaka yi komeho.

  • Omanenedhiladhilo okuza membo lyaJesaja ontopolwa 1:1–35:10
  • Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2007
  • Uupalanyolo uushona
  • Uuyelele wa faathana
  • “AAISRAELI AASHONA AYEKE TAA KA GALUKA”
  • (Jesaja 1:1–12:6)
  • ‘OMUWA OTA KA SILA AAISRAELI OHENDA’
  • (Jesaja 13:1–35:10)
  • Ehunganeko lyaJesaja otali koleke einekelo lyetu mOohapu dhaKalunga
  • Omanenedhiladhilo okuza membo lyaJesaja ontopolwa 36:1–66:24
    Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2007
Oshungolangelo tayi tseyitha uukwaniilwa waJehova—2007
w07 3/1 ep. 6-ep. 9 okat. 13

Oohapu dhaJehova odhi na omwenyo

Omanenedhiladhilo okuza membo lyaJesaja ontopolwa 1:1–35:10

“OLYE ngo tandi mu tumu? Olye ta ningi omutumwa gwetu?” Komapulo ngaka ga pulwa kuJehova Kalunga, Jesaja omwana gwaAmoz okwa li a yamukula a ti: “Otandi yi! Tuma ndje!” (Jesaja 1:1; 6:8) Pethimbo opo tuu mpoka okwa li a pewa oshilonga shokuninga omupolofeti. Iilonga ayihe yaJesaja yokuhunganeka oya nyolwa membo lyOmbiimbeli ndyoka lya lukilwa edhina lye.

Embo lyaJesaja lya nyolwa kuye mwene otali hokolola ethimbo lyoomvula 46, okuza momumvo 778 K.E.N. lwaampono sigo okonima yomumvo 732 K.E.N. Nonando embo ndika oli na oohapu dha nuninwa oshigwana shaJuda naIsraeli nosho wo iigwana mbyoka ye shi kundukidha, enenedhiladhilo lyalyo kali shi oku yi pangula. Pehala lyaashono, otali popi ‘ehupitho ndyoka tali zi kuKalunga.’ (Jesaja 25:9) Edhina Jesaja otali ti lelalela “Ehupitho olyaJehova.” Oshitopolwa shika otashi ka kundathana omanenedhiladhilo okuza muJesaja 1:1–35:10.

“AAISRAELI AASHONA AYEKE TAA KA GALUKA”

(Jesaja 1:1–12:6)

Kutya nduno etumwalaka lyopahunganeko ndyoka lya nyolwa moontopolwa ntano dhopetameko dhembo lyaJesaja olya li lya popiwa manga Jesaja inaa ninga omupolofeti nenge okonima yaashono, Ombiimbeli inayi shi popya. (Jesaja 6:6-9) Ihe shoka sha yela osho kutya Juda naJerusalem oya li taye ehama pambepo “okuza koshithi shompadhi sigo okomutse.” (Jesaja 1:6) Okulongela iikalunga okwa li apuhe. Aawiliki yoshigwana oya li ya yonuka. Aakiintu oya li ye hole uuntsa. Aantu kaya li taya longele Kalunga kashili momukalo ngoka a hokwa. Jesaja okwa li a pewa oshilonga shoku ka popya iikando niikando naantu mboka ‘hayu uvu’ ihe kaayu uvite ko noinaaya hala okumona ontseyo yasha.

Juda osha li sha tilithwa kokuponokelwa komatanga gaIsraeli naSiria ga hangana. Mokulongitha Jesaja naanona ye ye li ‘omandhindhiliko niikumitha,’ Jehova okwa li a shilipaleke Juda kutya omatanga ngoka ga hangana gaIsraeli naSiria itage ke shi pondola. (Jesaja 8:18, KB) Ombili tayi kalelele oya li owala tayi ke ya po okupitila momupangeli ngoka oye ‘Omuwa gwombili.’ (Jesaja 9:6, 7) Jehova okwa li wo ta ka pangula Assur, oshigwana shoka a li a longitha shi li “ongola yondjahi” ye. Konima yethimbo Aajuda oya li taya ka ya muupongekwa, ihe ‘aashona ayeke ya li taa ka galuka.’ (Jesaja 10:5, 21, 22) Uuyuuki washili otau ka longithwa lela mepangelo ‘lyoshitutuma [shopathaneko] shoka tashi tsapuka moshithindi shaIsai.’—Jesaja 11:1.

Omapulo gopamanyolo taga yamukulwa:

1:8, 9 (Yelekanitha OB-1954.)—Ongiini omuna omukadhona Sion ‘a hupu po, a fa etsali lyomukeeleli gwoshitsambe shomiviinu nenge etala moshilonda shuutanga’? Shika otashi ti kutya pethimbo lyokuponokelwa kuAssur, Jerusalem osha li tashi ka monika sha fa kaashi na egameno lyasha, sha fa etsali lyowala lyomukeeleli gwoshitsambe shomiviinu nenge sha fa etsali ndyoka tali vulu okuhanagulwa po nuupu li li moshilonda shuutanga. Ihe Jehova okwa li e shi kwathele nokungeyi ka li e etha shi kale sha fa Sodom naGomorra.

1:18 (NW)—Oohapu “ileni tu ka kanduleni po uupyakadhi pokati ketu” otadhi ti shike? Ndika kali shi ehiyo lyokupopya kombinga yiinima nokuya pehulithodhiladhilo konima sho pwa li oonkundathana dhokupaathana ombili. Pehala lyaashono ovelise otayi popi kombinga yoonkundathana dha manguluka nodhi li pauyuuki moka Omupanguli omuyuuki, Jehova, ta ka pa oshigwana shaIsraeli ompito shi lundulule nosho opaleke oondjila dhasho.

6:8a—Omolwashike iitya “tandi” nosho wo “gwetu” ya longithwa mpaka? Oshitya “tandi” oshi lile po Jehova Kalunga. Oshitya pauwindji “gwetu” otashi ulike kutya Jehova oku li pamwe nomuntu gulwe. Odhoshili kutya nguka oye ‘Omuvalwa awike.’—Johannes 1:14; 3:16, OB-1954.

7:3, 4—Omolwashike Jehova a li a hupitha omukwaniilwa omukolokoshi Ahas? Omukwaniilwa gwaSiria nogwaIsraeli oya li ya ningi ompangela opo ya kuthe omukwaniilwa Ahas gwaJuda koshipundi nokutula ko omukwaniilwa gwiifundja, omwanamati gwaTabeal, omulumentu ngoka a li kee shi gwomezimo lyaDavid. Ompangela ndjika yOndiaboli oya li tayi ka ya moshipala euvathanotsokumwe ndyoka Jehova a ninga naDavid kutya mezimo lye otamu ka za aakwaniilwa. Onkene Jehova okwa li a hupitha Ahas opo a kaleke po ezimo ndyoka moka omo mwa li tamu ka za ‘Omuwa gwombili’ ngoka u uvanekwa.—Jesaja 9:6.

7:8 (OB-1954)—Ongiini Efraim sha li ‘tashi ka teka po’ muule womimvo 65? Okufalwa kwaantu muupongekwa yomuukwaniilwa womazimo omulongo nokuya mo kwaakwiilongo moshilongo ya kale mo okwa li kwa tameke “manga Pekak a li omukwaniilwa” gwaIsraeli konima owala sho Jesaja a li a popi ehunganeko ndika. (2 Aakwaniilwa 15:29) Osha li sha tsikile sigo opethimbo lyomukwaniilwa gwaAssur Asarhaddon, omwanamati nomulanduli gwaSanherib. (2 Aakwaniilwa 17:6; Esra 4:1, 2; Jesaja 37:37, 38) Oshinima shika shaAssur shokukutha mo aantu muSamaria nokweeta mo yalwe osha li sha pula oomvula 65 ndhoka tadhi popiwa muJesaja 7:8.

11:1—Otashi ti shike sho Jesus Kristus e li ‘oshitayi sha tsapuka moshithindi shaIsai’? Jesus okwa tsapuka “moshithindi shaIsai” moluvalo lwopantu. Okwa li oluvalo lwaIsai okupitila momwanamati gwe David.—Mateus 1:1-6; Lukas 3:23-32.

Iiyilongomwa kutse:

1:3. Ngele otatu tindi okukala metsokumwe niitegelelwa ngaashi Omushiti gwetu a hala tu kale nena otu li kaatu na ontseyo yasha tu vulike kongombe nokasino. Kakele kaashono, okukala nolupandu lwaashihe shoka Jehova e tu ningila otashi ke tu keelela twaaha ihumbate nayi noku mu thiga po.

1:11-13. Iituthi yiihelele yopalongelokalunga nosho wo omagalikano ngoka gokwiimonikitha ohagu uvitha nayi Jehova. Iilonga yetu nomagalikano getu oge na okuningwa neinyengotompelo tali zi komutima gu uka.

1:25-27; 2:2; 4:2, 3. Uupika wAajuda nokukala kwoshilongo shawo sha mbugala oya li tayi ka hulithwa po sho oshihupe shi iyela ombedhi sha shuna kuJerusalem nokutamekulula elongelokalunga lyashili. Jehova oha sile ohenda aayoni mboka yi iyela ombedhi.

2:2-4. Ngele otu na uulaadhi miilonga yetu yokuuvitha onkundana yUukwaniilwa nokuninga aantu aalongwa otashi kwathele oohandimwe okuza miigwana oyindji yi ilonge oondjila dhombili nokutsikila okukala nombili nakehe gumwe.

4:4. Jehova ota ka kutha po nenge ota ka yoga po omikalo dha nyata noondjo dhokutilahi ombinzi.

5:11-13. Ngele katu na eipangelo nosho wo ondjele shi na ko nasha nomainyanyudho ngoka tatu hogolola, otashi ti kutya inatu hala okukatuka pandunge.—Aaroma 13:13.

5:21-23. Aakuluntugongalo nenge aatonateli Aakriste oye na okuyanda okukala ‘yi itala ko ye li aanawino.’ Oye na okukala ye na ondjele ‘mokunwa omaviinu’ nokaye na okukala ye na ombepo yokakombo noludhi.

11:3a. Oshiholelwa shaJesus nomalongo ge otayi ulike kutya metilo lyokutila Jehova omu na enyanyu.

‘OMUWA OTA KA SILA AAISRAELI OHENDA’

(Jesaja 13:1–35:10)

Ontopolwa 13 sigo 23 otayi popi oohapu dha nuninwa iigwana. Ihe “OMUWA ota ka sila Aaisraeli ohenda” mokweetha omazimo agehe gaIsraeli ga galukile kegumbo. (Jesaja 14:1) Etumwalaka lyokuhanagula po Juda montopolwa 24 sigo 27 olya li tali endele pamwe neuvaneko lyetungululo. Jehova okwa li u ulike ondjahi ye ‘kaawiliki yoonkolwe yaIsraeli’ sho omatanga gawo ga li ga ningi uukumwe naSiria nosho wo sho ‘aahunganeki naayambi’ yaJuda ya kala taya kongo uukumwe naAssur. (Jesaja 28:1, 7) Oyaye oya li ya popiwa shi na ko nasha ‘naAriel [Jerusalem]’ molwoku ka “konga ekwatho kuEgipiti” omolwegameno. (Jesaja 29:1, enyolo lyopevi; 30:1, 2) Nonando ongaaka, ehupitho olya li lya hunganekelwa mboka ya li ye na eitaalo tali longo muJehova.

Ngaashi owala “okanimegona taka gonene poshihakanwa shako” Jehova ota ka gamena ‘ondundu Sioni.’ (Jesaja 31:4) Opu na wo euvaneko tali ti: “Talii ko, omukwaniilwa ota ka lela nuuyuuki.” (Jesaja 32:1) Nonando Aayassur oya li etilitho kAajuda noya li ya ningitha nokuli ‘aatumwa yombili ya lile nokulililila,’ Jehova okwa li u uvanekela oshigwana she kutya otashi ka aludhwa molwaashoka ‘omayonagulo gasho agehe otaga ka dhimwa po.’ (Jesaja 33:7, 22-24, yelekanitha KB.) “OMUWA okwa geela iigwana ayihe nomatangakwiita gayo.” (Jesaja 34:2) Juda itashi ka kala ombuga. “Ombuga nomalondo otaga ka nyanyukwa, ontale otayi ka tundulukwa nokutemuna oongala.”—Jesaja 35:1.

Omapulo gopamanyolo taga yamukulwa:

13:17—Omomukalo guni Aamedia ya li kaaye na onkwa noshisiliveli noihaa haluka oshingoli? Aamedia nAapersia oya li ya lenga unene esimano ndyoka ya li haya mono shampa ya sindi oshilongo shontumba miita shi vulithe omaliko ngoka ya yugu ko. Uushili waashika owa li wu ulikwa sho Kores a li a gandja kwaamboka ya li ya galuka muupongekwa oshingoli noshisiliveli shoka Nebukadnezzar a li a yugu motempeli yaJehova.

14:1, 2 (OB-1954)—Ongiini oshigwana shaJehova sha li sha ‘kwata po aakwati yasho nosha pangele aapangeli yasho’? Oshinima shika osha li sha gwanithilwa oohandimwe ngaashi Daniel ngoka a li a pewa ondondo yopombanda muBabilonia kohi yepangelo lyAamedia nAapersia, naEster ngoka a li a ningi omunyekadhi gwomukwaniilwa gwaPersia nosho wo Mordekai ngoka a li a pewa ondondo a ninge elenga ekuluntu lyomombala yAapersia.

20:2-5—Mbela Jesaja okwa li e ende lela e li olutu lwowala uule womimvo ndatu? Jesaja otashi vulika a li a hula mo owala onguwo ye yokombanda e te ende a zala oonguwo dhokohi.

21:1 (OB-1954)—Mbela oshitopolwa shini sha li shi ithanwa “ombuga yopefuta”? Nokuli nando Babilonia kasha li popepi nefuta, osho sha li tashi popiwa momukalo ngoka. Shika osha li ngaaka molwaashoka omeya ngoka ga li haga kunguluka okuza momulonga gwaEufrat naTigris oga li ga kungulukile moshitopolwa shoka omvula kehe e taga ningi ga fa ‘efuta.’

24:13-16—Ongiini onkalo yAajuda mboka ya li mokati kiigwana ayihe ya li tayi ka kala ‘ya fa yethimbo lyeshopolo lyooholivi komiolivi nongetoonono lyomandjembele komiviinu’? Ngaashi owala iiyimati iishona hayi hupu komuti nenge omandjembele haga thigala ko konima yoku ga toonona, aantu aashona yowala ya li taya ka hupa mehanagulo lyaJerusalem naJuda. Kehe mpoka aahupipo ya li ya falwa, kutya nduno ‘okuuzilo waBabilonia’ nenge oya li ya “kunkula nefuta [lyopokati],” oya li taya ka simaneka Jehova.

24:21—“Aanankondo yomewangandjo naakwaniilwa yokevi” oyo oolye? “Aanankondo yomewangandjo” otashi vulika taya thaneke oombepo dhuuwinayi. Onkee ano ‘aakwaniilwa yokevi’ otaya thaneke aapangeli kombanda yevi, mboka ye li ya nwethwa mo noonkondo koompwiidhuli.—1 Johannes 5:19.

25:7 (OB-1954)—Mbela uutumbulilo “onguwo yesiikilo, tayi siikile iigwana ayihe, noshisiikilo, tashi siikile aakuuyuni ayehe” otau ti shike? Eyelekanitho ndika otali ukitha omadhiladhilo getu kiinima iyali mbyoka yi li aatondi yaantu: eso nosho wo uulunde.

Iiyilongomwa kutse:

13:20-22; 14:22, 23; 21:1-9. Oohapu dhaJehova dhopahunganeko ohadhi gwanithwa aluhe, ngaashi sha ningilwe shi na ko nasha naBabilonia.

17:7, 8. Ihe nonando oyendji mboka ya kala muIsraeli kaya li ya pulakene, aantu yamwe oya li ya pulakene kuJehova. Sha faathana, yamwe yomUukwakriste ohaya pulakene ketumwalaka lyUukwaniilwa.

28:1-6. Israeli osha li tashi ka ponokelwa kuAssur, ihe Kalunga okwa li ta ka sa oshimpwiyu opo mboka ya li aadhiginini ya hupithwe. Okupangulwa kuJehova itaku thigi omuyuuki kee na etegameno.

28:23-29. Jehova oha gandja egeeloputudho kwaamboka ye na omitima dhu uka shi ikolelela kwaashoka ya pumbwa nosho wo koonkalo dhawo.

30:15, OB-1954. Opo tu hupithwe kuJehova otwa pumbwa okukala tatu ulike eitaalo mokukala twi ‘imwenenena’ nenge mokwaahakonga egameno momahangano gopantu. Ngele tatu kala “meimweneneno” nenge inaatu tila, otatu ulike wo kutya otwi inekela moonkondo dhaJehova oku tu gamena.

30:20, 21, OB-1954. Uutumbulilo “aalongi yoye” owo etoloko lyolelalela lyOshihebeli shopetameko, ihe mpaka oshitya “aalongi” osha longithwa pauwindji okuulika esimano. Onkee ano otashi ulike kOmulongi Omunenenene, Jehova Kalunga, ihe hakaalongi yopantu. Ohatu ‘tala’ nenge hatu mono Jehova nohatu ‘uvu’ ewi lye lyehupitho mokupulakena shoka ta ti okupitila mOohapu dhe dha nwethwa mo, Ombiimbeli, nomokupitila ‘momupiya omudhiginini nomunandunge.’—Mateus 24:45, KB.

Ehunganeko lyaJesaja otali koleke einekelo lyetu mOohapu dhaKalunga

Inatu pandula tuu etumwalaka lyaKalunga ndyoka tali adhika membo lyaJesaja! Omahunganeko ngoka ga gwanithwa nale otaga koleke einekelo lyetu kutya ‘oohapu tadhi zi mokana kaJehova, itadhi galukile kuye inaadhi gwanitha ehalo lye.’—Jesaja 55:11.

Ongiini kombinga yomahunganeko gopaMesiasa, ngaashi ngoka taga adhika muJesaja 9:7 nosho wo 11:1-5, 10? Mbela itaga koleke eitaalo lyetu mwaashoka Jehova e tu longekidhila omolwehupitho lyetu? Embo ndika oli na omahunganeko ngoka taga gwanithwa unene tuu methimbo lyetu naangoka taga ka gwanithwa natango. (Jesaja 2:2-4; 11:6-9; 25:6-8; 32:1, 2) Odhoshili kutya embo lyaJesaja otali koleke uushili mboka kutya “oohapu dhaKalunga odhi na omwenyo.”—Aahebeli 4:12.

[Ethano pepandja 6]

Jesaja naanona ye oya li ye li ‘omandhindhiliko niikumitha muIsraeli’

[Ethano pepandja 7]

Jerusalem osha li tashi ka kala “sha fa etsali lyomukeeleli gwoshitsambe shomiviinu”

[Ethano pepandja 8]

Ongiini aantu yomiigwana taya kwathelwa ya ‘hambule omagongamwele gawo, ga ninge omatemo’?

    Ndonga Publications (1987-2025)
    Za mo
    Inda mo
    • Oshindonga
    • Tumina yalwe
    • Hogolola
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ngele to longitha ongulumambo yetu
    • Uuyelele wiinima yopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Inda mo
    Tumina yalwe