Oshigwana shaJehova osha li sha sindana mompangu
MO 1991 epangelo lyaSoviet Union olya li lya zimine kutya Oonzapo dhaJehova odhi li elongelokalunga li li paveta moshilongo shoka. Sho epangelo lyaSoviet Union lya zi koshipundi, epangelo epe lyaRusia olya li wo lya tokola kutya Oonzapo dhaJehova nadhi tulwe momusholondondo gwomalongelokalunga ngoka ge li paveta moRusia. Epangelo epe olya li lya zimine kutya epangelo ndyoka ekulu olya li lya hepeke aamwatate. Mo 1993, oshikondo shopaveta shuuyuuki moMoskou osha li sha taamba ko paveta kutya Oonzapo dhaJehova odha manguluka okulonga iilonga yadho. Shimwe ishewe, mo 1993 epangelo lyaRusia olya li lya toto po ekotampango epe, sha hala okutya, ondokumende ndjoka ya li yu uvanekela aantu omauthemba gokondandalunde. Ekotampango ndyoka olya ti kutya kehe gumwe okwa manguluka okukala melongelokalunga ndyoka a hala. Aamwatate naamwameme oya kala ya tegelela omimvo odhindji omalunduluko ngoka.
Konima yaashoka, aamwatate naamwameme oya li ya tamununa mo iilonga yawo yokuuvitha, naantu oyendji oya li yi ilongo oshili. (2 Tim. 4:2) Okuza 1990 sigo 1995, omwaalu gwOonzapo dhaJehova moMoskou ogwa li gwi indjipala okuza lwopaantu 300 sigo opaantu ye vulithe 5 000. Omolweindjipalo ndika aatondi yOonzapo dhaJehova oya geye. Okuza lwopethimbo mpoka oya tameke okuponokela nokufala oshigwana shaJehova moompangu dhopaveta.
AATONDI TAYA TAMEKE NOMALUNDILO
Eponokelo lyotango olya li lya tameke mo 1995. Ongundu yaantu moMoskou mboka haya ambidhidha Ongeleka yoOrtodoksi yaRusia, oya li ya lundile aamwatate paveta kutya ohaya longo omuyonena. MuJuni mo 1996, aakonakoni yoshinima shoka oya ti kutya inaya mona Oonzapo dhaJehova epuko lyasha. Ihe ongundu oyo tuu ndjoka yokoMoskou oya lundile ishewe aamwatate lwiikando itatu noshinima sha faathana. Oshikando kehe aakonakoni ya li ya konakona oshinima shoka, inaya mona Oonzapo dhaJehova epuko lyasha. Lwahugunina, mo 13 Apilili 1998, oshipotha osha li sha hulithwa po.
Omukalelipo gwomutamaneki gwiipotha okwa ti kutya kapu na uuyelele washa tawu ulike kutya Oonzapo dhaJehova odha longa omuyonena gwasha. Ihe omukalelipo ngoka okwa li a gandja omayele a ti kutya opo iilonga yOonzapo yi hulithwe po aakwashigwana ayehe moshilongo oye na okukala ompinge nadho. Oyo ye na okunyenyeta kombinga yadho, ihe haapolisi. Kungeyi, omutameneki gwoshipotha gwoshikandjo shokuuzilo moMoskou okwa li a patululile aamwatate oshipotha. Mo 29 Septemba 1998, oshipotha shopaveta osha li sha tameke moshitopolwa shaGolovinsky, mompangu moMoskou.
OMBIIMBELI TAYI LONGITHWA MOMPANGU
Tatyana Kondratyeva oye a li omutamaneki gwoshipotha shika. Okwa longitha ompango yopashigwana ndjoka ya shainwa mo 1997 okuponokela Oonzapo. Ompango ndjoka otayi ti kutya Aakriste Aartodoksi, Aamoslema, eitaalo lyOshijuda nosho wo lyOshibuddha ogwo owala omalongelokalunga gonale. Oshifokundaneki shimwe osha ti kutya Ongeleka yAartodoksi moRusia oya li ya longo nuudhiginini yi hwahwameke epangelo li nyole ompango ndjika molwaashoka Ongeleka ndjoka oya li ya hala epangelo lyi indike iilonga yOonzapo dhaJehova. (Associated Press, 25 Juni 1999) Ompango ndjoka oya li ya ningitha ompangu yi indike iilonga yetu nenge yi hulithe po eitaalo ndyoka tali ningitha aantu ya kale ye tondathane. Omutamaneki gwoshipotha okwa ti kutya epangelo oli na okwiindika iilonga yOonzapo dhaJehova, molwaashoka aniwa ohadhi ningitha aantu ya kale ye tonde yalwe nohadhi yono po ombili momaukwanegumbo.
Ahende ngoka a li a kalele po aamwatate okwa pula a ti: “Oolye kondandalunde ye li momagongalo gomuMoskou ihaaya vulika kompango nohaya ningitha aantu ya kale ye tondathane?” Omutamaneki gwoshipotha ka li a vulu okutumbula po nando ogumwe. Ihe okwa li a ti kutya iileshomwa yOonzapo dhaJehova ohayi ningitha aantu ya kale ye tonde aantu yomalongelokalunga galwe, molwaashoka ohayi longo aantu kutya Oonzapo dhaJehova odho elongelokalunga lyashili.
Ahende gulwe, ngoka e li omumwatate okwa li a pe omupanguli nomutamaneki gwoshipotha Ombiimbeli. Opo nduno okwa lesha Aaefeso 4:5 mboka taya ti: “Omuwa ogumwe, eitaalo olimwe [neninginitho, NW] olimwe.” Omupanguli, omutamaneki gwoshipotha nosho wo ahende ayehe oya li ye na Oombimbeli miikaha yawo noya li ya popi kombinga yomanyolo ngaashi Johannes 17:18 nosho wo Jakob 1:27. Omupanguli okwa li a pula a ti: “Mbela omanyolo ngaka otaga ningitha aantu ya kale ye tonde mboka yomalongelokalunga galwe?” Omutamaneki gwoshipotha okwa ti kutya kashi na oshilonga kutya okwa li ta dhiladhila shike molwaashoka ye ka li kapyoko mOmbiimbeli. Opo nduno ahende oku ulike iileshomwa yOngeleka yoOrtodoksi yaRusia mbyoka ya popya nayi kombinga yOonzapo dhaJehova e ta pula ta ti: “Mbela iinima mbika ya popiwa miileshomwa muka otayi tsu ondumbo nompango?” Omutamaneki gwoshipotha okwa ti ishewe kutya shoka a li ta dhiladhila hasho sha simana molwaashoka ka li kapyoko mOmbiimbeli.
OMALUNDILO NGOKA KAAGE NA UUNZAPO WASHA
Sho omutamaneki gwoshipotha a li a lundile Oonzapo kutya ohadhi yono po ombili yomaukwanegumbo, okwa ti kutya uunzapo mboka e na moshinima shika owo kutya ihadhi dhana omasiku gomafudho ngaashi Okrismesa. Okwa ti wo kutya Oonzapo ihadhi pitike oyana ya vululukwe sha gwana nenge ya ninge iinima mbyoka tayi ya nyanyudha. Konima okwa li a zimine kutya mompango yaRusia kamu na ompango tayi ti kutya aakwashigwana yomuRusia naya dhane Okrismesa. Okwa ti wo kutya ke na esiku a popile naanona yOonzapo dhaJehova nosho wo kutya ke na esiku a kalele pokugongalo kwadho.
Omutamaneki gwoshipotha okwa li a pula omupolofesoli gwomadhiladhilo gaantu a popye mompangu etaloko lye. Omuprofesoli okwa ti kutya okulesha iileshomwa yetu ohaku etele aantu uupyakadhi wopamadhiladhilo. Okwa li a zimine kutya iinima oyindji mbyoka a li a nyola kombinga yoshipotha shoka okwe yi tapa miinyolwa mbyoka ya nyolwa kaawiliki yOngeleka yoOrtodoksi moMoskou. Okwa popi wo kutya ye ina panga nando onale Onzapo yaJehova tayi ehama pamadhiladhilo. Ondohotola yilwe oya popi mompangu kutya yo oya konakona Oonzapo dhi vulithe 100 moMoskou. Oya ti kutya Oonzapo ndhoka odhi li nawa pamadhiladhilo nosho wo kutya odha simaneka omalongelokalunga galwe shi vulithe nale omanga dha li inaadhi ninga Oonzapo.
OTWA LI TWA SINDANA, IHE OSHIPOTHA KASHA LI SHA HULILE MPOKA
Mo 12 Maalitsa 1999, omupanguli okwa li a hogolola aalongwantu yatano ya konakone iileshomwa yOonzapo dhaJehova, nokwa li a kaleke manga oshipotha uule wethimbo lyontumba. Ihe manga owala shika inaashi ningwa Uuministeli wUuyuuki waRusia owa li wo wa pe aalongwantu yamwe oshinakugwanithwa ya konakone iileshomwa yetu. Mo 15 Apilili 1999, aalongwantu mbaka oya ti kutya inaya mona sha oshiwinayi miileshomwa yetu. Onkee ano, mo 29 Apilili 1999, Uuministeli wUuyuuki owa li wa tokola kutya Oonzapo dhaJehova otadhi vulu okutsikila dhi li elongelokalunga li li paveta muRusia. Ihe muMoskou omupanguli okwa li a tokola natango kutya aalongwantu mboka a li a hogolola oye na okukonakona iileshomwa yetu. Oshinima shika osha li tashi limbilike. Uuministeli wUuyuuki waRusia owa li wa ti kutya Oonzapo dhaJehova ohadhi vulika kompango notadhi vulu okukala elongelokalunga li li paveta. Pethimbo opo tuu mpoka, Oshikondo shUuyuuki shaMoskou osha li tashi konakona Oonzapo, molwaashoka yalwe oya li ye dhi lundile kutya ihadhi vulika kompango.
Oshipotha shopaveta osha li sha tameke ishewe muMoskou konima yoomvula mbali. Mo 23 Febuluali 2001, omupanguli Yelena Prokhorycheva okwa li a tokola kutya kapwa li pu na omatompelo gokwiindika iilonga yOonzapo dhaJehova moMoskou. Hugunina ompangu oya li ya tokola kutya omalundilo agehe ngoka ga li ga ningilwa aamwatate kage shi goshili. Ihe omutamaneki gwoshipotha ka li a tsu kumwe netokolo ndika noshikando shika okwa li a pula Ompangu yOshilando shaMoskou yi konakone ishewe oshipotha shika. Konima yoomwedhi ndatu, mo 30 Mei 2001, ompangu ndjoka oya li ya ekelehi etokolo lyomupanguli Prokhorycheva. Ompangu oya li ya gandja elombwelo opo ya tameke oshipotha shilwe mu na omutamaneki gwoshipotha oye tuu ngoka, ihe omupanguli okwi ili.
KATWA LI TWA SINDANA, IHE OSHIPOTHA INASHI HULILA MPOKA
Mo 30 Kotoba 2001, oshipotha osha li sha tamekwa ishewe. Omupanguli okwa li Vera Dubinskaya. Natango omutamaneki gwoshipotha Kondratyeva okwa li a lundile Oonzapo dhaJehova kutya ohadhi ningitha aantu ya kale ye tondathane. Ihe konima yaashoka okwa li a ti kutya epangelo oli na okwiindika iilonga yOonzapo dhaJehova omolwegameno lyadho. Sho Oonzapo dhaJehova dha li dhu uvu oshinima shika, adhihe dhi li 10 000 moMoskou odha li dha shaina ondokumende dhi lombwele omupanguli kutya inadhi pumbwa egameno ndyoka aniwa tali gandjwa komutamaneki gwoshipotha. Shoka shihokitha osho kutya mo 30 Kotoba 1991, mesiku olyo tuu ndyoka konima yoomvula omulongo, omo moka epangelo lyaRusia lya li lya zimine kutya epangelo lyaSoviet olya li lya hepeke Oonzapo dhaJehova omolwelongelokalunga lyadho.
Omutamaneki gwoshipotha okwa ti kutya ina pumbwa okugandja uunzapo waashoka Oonzapo hadhi ningi sha puka. Okwa ti kutya oshipotha kasha li kombinga yaashoka Oonzapo dhaJehova hadhi ningi, ihe osha li kombinga yiileshomwa yadho naashoka dhi itaala. Okwa ti kutya ota ka pula omuntu gwomOngeleka yoOrtodoksi yaRusia opo a kale onzapo mompangu. Shika osha li shu ulike kutya aawiliki yOngeleka yoOrtodoksi yaRusia oyo ya li ya hala yi indike iilonga yOonzapo. Mo 22 Mei 2003, omupanguli okwa li a lombwele ookapyoko mokutseya omalongelokalunga ya konakone ishewe iileshomwa yOonzapo dhaJehova.
Mo 17 Febuluali 2004, ompangu oya li ya gongala opo yi uve iizemo yomakonakono. Mokuninga omakonakono gawo ookapyoko mboka oya li ya mono kutya iileshomwa yetu ohayi longo aantu nkene taya vulu okukala nombili momaukwanegumbo nosho wo moondjokana. Inaya mona sha shoka tashi ulike kutya ohatu longo aantu ya kale ye tondathane. Ookapyoko yalwe oya li wo ya zimine. Omupanguli okwa li a pula omuprofesoli ngoka e shi ondjokonona yomalongelokalunga a ti: “Omolwashike Oonzapo dhaJehova hadhi uvitha”? Omuprofesoli okwa ti kutya Aakriste oye na okuuvitha. Okwa ti wo kutya Ombiimbeli otayi ti naya uvithe, ye Kristus okwa lombwela aalongwa ye ya ye opo ye ku uvithe miilongo ayihe. Nonando opwa li uunzapo auhe mboka, mo 26 Maalitsa 2004, omupanguli okwa li a tokola opo iilonga yOonzapo dhaJehova yi indikwe moMoskou. Mo 16 Juni 2004, ompangu yoshilando shaMoskou oya li ya ambidhidha etokolo ndyoka. Shika osha li tashi ti kutya omagongalo moMoskou kage na we ehangano lyopaveta ndyoka tali vulu oku ga kalela po. Elalakano lyaatondi olya li okweetela aamwatate omaupyakadhi nosho wo okuhulitha po iilonga yawo yokuuvitha.
Aamwatate oya li ya ningi po shike? Aamwatate inaya etha okuuvitha, nonando oya li taya thiminikwa kaatondi yawo. Oya tsikile nokuuvitha onkundana ombwanawa. (1 Pet. 4:12, 16) Oya li ye na uushili kutya Jehova ote ke ya kwathela, noya li yi ilongekidha okupopila uuthemba wawo wokulongela Jehova.
OMAPONOKELO GALWE NATANGO
Mo 25 Auguste 2004, aamwatate oya li ya nyolele Vladimir Putin ngoka a li omupresidende gwaRusia pethimbo ndyoka ondokumende moka ya popya omaiyuvo gawo, konima sho ompangu muMoskou yi indike iilonga yawo. Ondokumende ndjoka oya li yi na iitopolwa 76 noya li ya shainwa kaantu ye li 315 000. Omusita gwOngeleka yoOrtodoksi yaRusia okwa li a popi a ti: “Otu li ompinge lela niilonga yOonzapo dhaJehova.”
Aarusia yamwe oya li yi itaale omalundilo ngoka taga ningilwa Oonzapo dhaJehova e taya tameke oku dhi ponokela. Aantu oya li ya dhenge nokuthanga Oonzapo sho tadhi uvitha muMoskou. Omulumentu gumwe ngoka a li a geya okwa li a hala omumwameme a ze po petungo mpoka a li a thikama tu uvitha. Omulumentu ngoka okwa tidha omumwameme e te mu thanga pombunda. Omumwameme okwa li i ihata po e ta mono oshiponga komutse, nokwa li e na okufalwa koshipangelo. Ihe opolisi inayi kwata po nando omulumentu ngoka a li a ponokele omumwameme. Opolisi oya li ya manga po Oonzapo odhindji, nokuungaunga nadho dha fa aalongi yomuyonena noku dhi edhilila uusiku auhe mondholongo. Aantu mboka ya li haya tonatele omatungo ngoka aamwatate haya lentinga opo ya gongalele mo, kaya li ya hala Oonzapo dhi longithe omatungo ngoka, molwaashoka oya li ya tila okukanitha iilonga yawo. Kungeyi, omagongalo ogendji kaga li we ge na omahala gokugongalela. Pashiholelwa, omagongalo 40 oga li ge na okulongitha Iinyanga yUukwaniilwa yi li ine mbyoka ya li yi li metungo limwe. Egongalo limwe olya li hali ningi Okugongala kwomOntaneho po 7:30 yongula. Omutonatelishikandjo gumwe okwa ti kutya nonando aamwatate oya li haya penduka po 5:00 yongulonene opo ya vule okukala pokugongala, oya li ya nyanyukwa oku shi ninga noya li ye shi ningi omvula noomwedhi dhontumba.
IIPOTHA YOPAMPANGU MBYOKA YA GANDJA ‘UUNZAPO’
Oonzapo odha li dha hala okuulika kutya etokolo lyokwiindika iilonga yadho yokuuvitha moMoskou kalya li pauyuuki. MuDesemba 2004, ooahende mboka ya li ye lile po aamwatate oya li ya pula ekwatho kOmpangu yUuthemba wOmuntu yaEuropa. (Tala oshimpungu “Omolwashike etokolo lyompangu yaRusia tali konakonununwa koFulaanisa” pepandja 6.) Mo 10 Juni 2010, konima yomimvo hamano sho ya konakona omalundilo agehe, Ompangu ndjoka oya tokola kutya shoka tashi popilwa Oonzapo kashi shi shoshili. Ompangu oya ti kutya omapopyo ngoka oga li iifundja yo yeneyene. Oya tokola wo kutya epangelo lyaRusia nali ethe Oonzapo dhi tsikile niilonga yadho yokuuvitha lyo li ninge ngaashi tali vulu opo li ukithe iinima mbyoka lye dhi yonena. Konima yetokolo ndyoka epangelo lyaRusia olya li lya hala oshipotha shipulakenununwe ishewe. Onkee ano, olya pula aanambelewa yoPombanda, sha hala kutya, Omutumba gwoPombanda gwOmpangu yUuthemba wOmuntu yaEuropa yi talulule oshipotha. Ihe mo 22 Novomba 2010, aapanguli yatano mboka ye li iilyo yOmutumba gwoPombanda oya tokola kutya inaya pumbwa okupulakena ishewe oshipotha shoka. Shika osha hala okutya etokolo ndyoka lya li lya ningwa mo 10 Juni 2010, olyo lyahugunina, nolyo li na okulandulwa.—Tala oshimpungu “Shoka ompangu ya tokola,” pepandja 8.
Ompangu oya li ya tokola kutya Oshigongi shUuthemba wOmuntu shaEuropa nashi gamene iilonga yOonzapo dhaJehova yokuuvitha. Etokolo ndika itali longo owala muRusia. Otali longo wo nokiilongo yilwe 46 mbyoka yi li iilyo yOlaata yaEuropa. Aapanguli oyendji, aatotimpango nosho wo aantu muuyuni mboka haya konakona iinima yi na ko nasha nuuthemba womuntu oya li wo taya ka kala ya hokwa etokolo ndyoka. Omolwashike mbela? Omolwaashoka sho aapanguli ya ningi etokolo ndyoka, oya li ya longitha iiholelwa ihetatu mbyoka Ompangu ya ninga nale tayi popile Oonzapo dhaJehova. Oya li wo ya tala komatokolo omugoyi ngoka ompangu yopombanda muArgentina, Kanada, Japan, Rusia, South Africa, Spania, Oshilongo shaHangana shaBritania nosho wo Iilongo yaHangana ya ninga tayi popile Oonzapo. Ngashingeyi Oonzapo dhaJehova muuyuni auhe otadhi vulu okulongitha etokolo ndyoka mokupopila elongelokalunga lyadho.
Jesus okwa li a lombwele aalongwa ye kutya aantu otaye ke ya fala “kiipala yomalenga noyaakwaniilwa” omolwedhina lye “shi ninge ompito [yokugandja uunzapo, NW] kuyo nokaapagani.” (Mat. 10:18) Iipotha ayihe mbika yopaveta mbyoka ya ningwa muule womukokomoko gwomimvo 15 dha piti muRusia, oya li ya pe aantu muMoskou nosho wo momahala galwe ompito yu uve kombinga yaJehova shi vulithe nale. Kehe shimwe sha li sha ningwa sho iipotha tayi pulakenwa osha li sha gandja “uunzapo” nosha kwathele “mokutaandelitha evaangeli.” (Fil. 1:12) Kapu na sha shoka nenge omuntu ngoka ta vulu okuya moshipala iilonga yetu yokuuvitha onkundana ombwanawa yUukwaniilwa. Otatu galikana Jehova a tsikile okukwathela aamwatate naamwameme aaladhi yomuRusia mboka tu hole noonkondo.
[Oshimpungu/Ethano pepandja 6]
Omolwashike etokolo lyompangu yaRusia tali konakonununwa koFulaanisa
Mo 28 Febuluali 1996, Rusia okwa li a ningi oshilyo shOshigongi shUuthemba wOmuntu shaEuropa. (Mo 5 Mei 1998, Rusia okwa li a koleke oshinima shoka sho a shaina.) Sho epangelo lyaRusia lya shaina euvathano ndyoka, olyu ulike kutya aapangelwa yalyo oye na uuthemba
‘wokukala melongelokalunga ndyoka ya hala nokuninga iinima yelongelokalunga ndyoka megumbo nomontaneho nosho wo okulundulukila melongelokalunga ndyoka ya hala.’—Okatendo 9.
‘wokupopya nokunyola momukalo gwesimaneko kombinga yaashoka taya dhiladhila nosho wo wokugandja uuyelele kuyalwe.’—Okatendo 10.
‘wokuya kokugongala taku ningwa momukalo gwopambili.’—Okatendo 11.
Oohandimwe nenge omahangano ngoka ga ningilwa shoka shi li ompinge neuvathano ndyoka nosho wo ayehe mboka ya vulwa omahepeko gomomagumbo otaya vulu okweeta iipotha yawo kOmpangu yUuthemba wOmuntu yaEuropa moStrasbourg shaFulaanisa (yu ulikwa pombanda). Oya thikama po maapanguli 47, ye thike naanaa pomwaalu gwiilongo mbyoka yi li oshitopolwa shOshigongi shUuthemba wOmuntu shaEuropa. Shoka ompangu tayi tokola ohashi dhengele. Iilongo mbyoka ya shaina euvathano oyi na okukala tayi iyutha komatokolo gompangu.
[Oshimpungu pepandja 8]
Shoka ompangu ya tokola
Mpaka otapu landula omatokolo gamwe ngoka ga li ga ningwa kOmpangu yUuthemba wOmuntu yaEuropa.
Oonzapo dhaJehova odha li tadhi tamanekwa kutya ohadhi yono po ombili momaukwanegumbo. Aapanguli oya tokola kutya kashi shi shoshili. Oya ti:
“Shoka hashi eta oontamanana, iilyo yuukwanegumbo mbyoka hayi kala tayi dhi kondjitha, yo inayi hala okutaamba ko nokusimaneka omukwanezimo ngoka omolwemanguluko lyelongelokalunga nenge okukala ta ningi iinima yelongelokalunga moka e li.”—Okat. 111.
Aapanguli yOmpangu yaEuropa nayo inaya mona uuyelele washa mboka tawu ulike kutya Oonzapo dhaJehova ohadhi nwetha mo aniwa omadhiladhilo gaantu. Oya ti:
“Ompangu oya li ya kumwa sho oompangu [dhaRusia] inaadhi gandja nando edhina lyomuntu gumwe ngoka uuthemba we wokuninga omatokolo wa yonwa okupitila moshinima shoka.”—Okat. 129.
Oonzapo dhaJehova odha li wo tadhi tamanekwa kutya aniwa ohadhi tula uukolele wiilyo yadho moshiponga sho ihaadhi tulwa ombinzi. Aapanguli mOmpangu yaEuropa inaya itaala omalundilo ngoka. Oya ti:
“Kehe gumwe oku na emanguluko lyokuzimina nenge lyokutinda epango lyontumba, nenge lyokuhogolola epango ndyoka tali ningwa nopwaahe na okutulwa ombinzi, molwaashoka osha simanenena omolwomakotampango ge na ko nasha nokuninga omatokolo paumwene. Ngele ngoka ta pangwa okwa koka oku na emanguluko lyokutokola kutya ota tandwa nenge ita tandwa nenge kutya ota zimine epango lyontumba nenge ote li tindi, oku na wo emanguluko lyokutokola uuna tashi ya pokutulwa ombinzi.”—Okat. 136.