“Iilonga mbyoka tamu longo, oyi na ondjambi”

OMUKWANIILWA Asa okwa li a kwatele komeho etangakwiita lye, okuza koshitopolwa shomasilukutumba shaJudea sigo omolusilu lwokomunkulofuta gwasho. Oya li ya thuwa po sho ya thiki molusilu lumwe lwa andjuka. Pevi lyesilu ndyoka opwa li etangakwiita enene lyaatondi yawo lyu unga ontanda. Etangakwiita lyAaetiopia olya li naakwiita emiliyona limwe komutse. Aakwiita yaAsa oya li owala etata lyemiliyona lwaampono.

Asa okwa li e na okukondjitha aatondi ye, ihe oshike a li e na okuninga manga olugodhi inaalu tameka? Mbela okwa li a gandja omalombwelo koondjayi dhe dhiita? Okwa li mbela a ladhipike aakwiita ye? Mbela okwa li a tumine oontumwafo kegumbo? Hasho nando. Okwa li a galikana.

Manga inaatu lesha kombinga yegalikano lye nokukonakona shoka sha li sha ningwa po, natu taleni tango kutya Asa okwa li omulumentu a tya ngiini. Oshike sha li she mu inyengitha a pule ekwatho kuKalunga? Mbela okwa li e na uushili kutya Kalunga ote ke mu kwatha? Ehokololo lyaAsa otali tu lombwele shike shi na ko nasha nankene Jehova ha yambeke iilonga yaapiya ye?

ONDJOKONONA YAASA

Oomvula 20 ndhoka dha li dha landula ko, uukwaniilwa waIsraeli owa topolwa. Aajuda oya li ya nwethwa mo unene komikalo dhaapagani. Sho Asa a ningi omukwaniilwa mo 977 K.E.N., omalenga omakuluntu muJuda, oga li haga longele iikalunga yoluvalo yAakaanan. Ihe Ombiimbeli otayi popi Asa tayi ti kutya “okwa longo shoka sho opalele OMUWA, Kalunga ke. Okwa yonagula po iiyambelo yiikalunga nomahala giinonoma yuupagani, okwa kumagula po oongudhimanya [oondjapuki] dhiidhila e ta ke po [omiti omiyapuki, NW].” (2 Ondjal. 14:2, 3) Okwa li wo a tidha motempeli “aaholume” mboka ya li omashenge nokwa longo iilonga yilwe yomupondo. Okwa li wo a ladhipike oshigwana shi “gwanithe ehalo lyOMUWA, Kalunga koohekulu” noshi “vulike komalongo nokiipango ye.”—1 Aak. 15:12, 13; 2 Ondjal. 14:4.

Jehova okwa li a hokwa Asa sho te mu longele nuulaadhi nokwe mu laleke nuuyamba a kale nombili uule womimvo odhindji. Omukwaniilwa Asa okwa li a ti: “Otwa konga Omuwa, Kalunga ketu. Tse otwe mu konga, nokwe tu pa evululuko koombinga adhihe.” (NW) Aantu oya li ya longitha ompito ndjika okukoleka omadhingililokuma giilando yaJuda. Ombiimbeli otayi ti: “Osho ya tungu, niilonga yawo oye yi tompola.”—2 Ondjal. 14:1, 6, 7.

ASA E LI MOLUGODHI

Ngele tatu konakona ondjokonona yaAsa, itashi tu kumitha sho a li a galikana pethimbo a li e na okukondjitha etangakwiita enene lyopantu ndyoka lya tumbulwa mOmbiimbeli. Okwa li a tseya kutya Jehova oha yambeke iilonga yooitaali. Megalikano lye okwa li i indile Jehova e mu kwathele. Asa okwa li a tseya kutya ngele okwi inekela muKalunga nomekwatho lye, ote ke mu pa esindano kutya nduno aatondi ye oya kale oyendji noye na oonkondo dhi thike peni. Asa okwa li a pula Kalunga e mu kwathele, molwaashoka olugodhi ndoka olwa li lwa kwatela mo edhina lyaJehova. Okwa li a galikana a ti: “OMUWA, oto vulu okukwatha aakwiita aankundi, ya ninge aanankondo. Ngashingeyi tu kwatha, OMUWA, Kalunga ketu, oshoka otwe ku inekela nomedhina lyoye twa piti mo, tu kondjithe ongundu ndjika onenenene. OMUWA, ongoye Kalunga ketu; nokape na ngoka te ku itakeke.” (2 Ondjal. 14:11) Asa okwa li a fa ta ti: ‘Aaetiopia oye ku ponokela Jehova. Ino etha aantu yowala ya dhinithe edhina lyoye noino etha ya sinde oshigwana shoye shoka she li humbata. Ano “OMUWA okwa dhenge etangakwiita lyAasudani, Asa nAajuda sho ye ya homona. Oya fadhuka po.”—2 Ondjal. 14:12.

Kunena, oshigwana shaJehova osha taalela aatondi oyendji aanankondo. Itatu ke ya kondjitha niikondjitho yopanyama ngaashi aantu haya ningi kunena. Ihe nonando ongaaka, otu na uushili kutya Jehova ota ka gandja esindano kaapiya ye ayehe aadhiginini mboka taya kondjo olugodhi lwopambepo medhina lye. Molugodhi lwetu, otu na okukondjitha ombepo yuuyuni ndjoka yi li apuhe kunena, uunkundi wetu yene nosho wo okugamena iilyo yomagumbo getu kenwethomo ewinayi. Kutya nduno otu kale twa taalelwa komaupyakadhi ge thike peni, egalikano lyaAsa otali tu ladhipike. Jehova oye a li a pe Asa esindano. Shika otashi ulike kutya ayehe mboka ye mu inekela, ote ke ya kwathela. Oku na oonkondo e vule aantu.

ASA TA TSUWA OMUKUMO NOKULONDODHWA

Asa sho ta galuka kolugodhi okwa li a tsakanene naAsarja. Omupolofeti ngoka okwa li e mu ladhipike nokwe mu londodha a ti: “Omukwaniilwa Asa nAajuda amuhe nAabenjamen, pulakenii ndje! OMUWA ota kala nane, ngele otamu kala naye. Ngele otamu mu kongo, ote ke mú ihololela, ihe ngele otamu mu pilamene, ote ke mú etha. . . . Ikoleleleni ne inamu tyololoka nando. Iilonga mbyoka tamu longo, oyi na ondjambi.”—2 Ondjal. 15:1, 2, 7.

Oohapu ndhoka otadhi koleke eitaalo lyetu. Otadhi ulike kutya Jehova ota ka kala pamwe natse shampa tatu mu longele nuudhiginini. Uuna tatu mu pula ekwatho, otu na einekelo kutya ote tu uvu. Asarja okwa ti: “Ikoleleleni.” Olundji otwa pumbwa okukala twa nyatipala, opo tu longe shoka shi li mondjila, ihe otu shi kutya otatu vulu oku shi ninga kekwatho lyaJehova.

Molwaashoka yinakulu yaAsa, Maaka, okwa li a hongitha “omiti omiyapuki,” Asa okwa li e na oshilonga oshidhigu shoku mu kutha uuthemba “wuuvalekele.” Nonando osha li oshidhigu okuninga, okwa li a fike po oshiyelekela shayinakulu. (1 Aak. 15:13) Asa okwa li a yambekwa omolwetokolo lye ndyoka nomolwuulaadhi we. Otu na wo okukala aalaadhi kuJehova nokomithikampango dhe dhuuyuuki kutya nduno aapambele yetu aadhiginini kuKalunga nenge hasho. Ngele tatu shi ningi, Jehova ote ke tu yambeka omolwuudhiginini wetu.

Asa okwa li a yambekwa sho Aaisraeli oyendji aashunimonima mboka ya li muukwaniilwa wokuumbangalantu ye ya kuJuda, sho ya mono kutya Jehova oku li pamwe naAsa. Oya li ya pandula noonkondo elongelokalunga lya yogoka e taya thigi po omagumbo gawo ya ka kale pamwe noshigwana shaJehova. Opo nduno Asa nAajuda ayehe oya li ya ningi “ehangano, moka ya zimine okulongela OMUWA, Kalunga koohekulu, nomitima dhawo adhihe noomwenyo dhawo adhihe.” Oshizemo osha li shike? Kalunga okwe “ya taamba e te ya pe ombili koombinga adhihe.” (2 Ondjal. 15:9-15) Ohatu kala twa nyanyukwa uuna mboka ye hole uuyuuki ya dhiginina elongelokalunga lyaJehova lya yogoka.

Ihe Asarja okwa li wo a londodha Asa a mana mo a ti: ‘Ngele otamu pilamene Jehova, ote ke mú etha.’ Inatu etha nando shoka shi tu ningilwe, molwaashoka otashi ke tu etela iilanduliko iinyanyalithi. (2 Pet. 2:20-22) Omanyolo inaga popya kutya omolwashike Jehova a li a londodha Asa. Kakele kaashono, Asa ina pulakena nando.

“OWA LONGO UUGOYA”

Momumvo omuti-36 gwepangelo lyaAsa, omukwaniilwa Basha gwaIsraeli, okwa matukile Juda. Basha okwa li a tungu omadhingililokuma goshilando Rama ga kola shoka sha li ookilometa hetatu okuza kuumbangalantu waJerusalem. Shoka otashi vulika a li e shi ningi, opo a keelele oshigwana she kaashi ka longele Jehova pamwe naAsa. Asa okwa li a ka konga ekwatho kaantu, pehala lyoku ke li konga kuKalunga ngaashi e shi ningile sho a li a ponokelwa kAetiopia. Okwa li a tumine omukwaniilwa gwaSiria omagano e te mu pula a ponokele uukwaniilwa waIsraeli wokuumbangalantu. Sho Aasiria ya tameke okuponokela Israeli, Basha okwa zi mo muRama.—2 Ondjal. 16:1-5.

Jehova ka li we a hokwa Asa. Okwa tumu omupolofeti Hanani e ke shi mu lombwele. Jehova okwa li a kwathele Asa a sinde Aaetiopia. Asa okwa li e na okukala e shi kutya Jehova “ota tonatele uuyuni auhe, a nkondopaleke ayehe mboka ye na omitima dhe mu inekela.” Asa otashi vulika a li pewa omayele ga puka nenge a li ta dhiladhila kutya Basha netangakwiita lye kaye na oonkondo nota vulu oku ya sinda. Asa okwa li inekela maantu, pehala lyokwiinekela Jehova. Hanani okwa ti: “Owa longo uugoya, onkee okuza nena oto ka kala aluhe to hingilwa iita.”—2 Ondjal. 16:7-9.

Oohapu ndhoka odha li dha geyitha Asa noonkondo e ta tula Hanani monkandja. (2 Ondjal. 16:10) Asa otashi vulika a li ti ipula kutya ‘omolwashike ndi na okukumagidhwa, ngele onda kala omudhiginini uule woomvula odhindji?’ Mbela Asa okwa li a thigwa po komadhiladhilo sho a kulupa? Ombiimbeli inayi shi popya.

Momumvo gwe gwuukwaniilwa omuti-39 okwa kwatwa kuuvu uudhigu wokoompadhi. Ombiimbeli otayi ti: “Ihe nando ongeyi, ina kugila OMUWA ekwatho, okwa yi owala koonganga.” Pethimbo mpoka, Asa otashi vulika a li a nkundipala pambepo. Osha yela kutya okwa li a tsikile nonkalo ndjoka sigo a si momumvo omuti-41 gwokupangela kwe.—2 Ondjal. 16:12-14.

Kakele kaashono, Jehova ine mu ekelahi, omolwomaukwatya ge omawanawa nuulaadhi we kelongelokalunga lya yogoka. Asa ka li nando e etha po okulongela Jehova. (1 Aak. 15:14) Oshike tatu ilongo mehokololo lye? Otatu ilongo mo kutya otu na okukala hatu dhimbulukwa aluhe nkene Jehova a li e tu kwathela nale. Shoka otashi ke tu ningitha tu mu galikane aluhe e tu kwathele uuna tu li muudhigu. Nonando otwa longela Kalunga nuudhiginini omimvo odhindji, inatu dhiladhila nando kutya inatu pumbwa okupewa omayele gopaMbiimbeli. Jehova ote ke tu pukulula uuna twa ninga epuko, kutya nduno otwe mu longela ethimbo li thike peni. Epukululo kehe tatu pewa natu li taambe ko neifupipiko, opo tu mone mo uuwanawa. Sha simanenena osho kutya, Tate yetu gwomegulu ota ka kala pamwe natse, ngele otatu mu longele nuudhiginini. Jehova ota tonatele uuyuni auhe, a nkondopaleke mboka ye na omitima dhe mu inekela. Ote ya kwathele moku ya pa oonkondo. Okwa li e shi ningile Asa nota vulu wo oku shi tu ningila.

[Oohapu dha simana pepandja 9]

Jehova ota ka gandja esindano kaapiya ye ayehe aadhiginini mboka taya kondjo olugodhi lwopambepo

[Oohapu dha simana pepandja 10]

Otwa pumbwa okukala twa nyatipala, opo tu longe shoka sho opala momeho gaJehova