ONGULUMAMBO MOINTANETA yiileshomwa yopaMbiimbeli
ONGULUMAMBO MOINTANETA
yiileshomwa yopaMbiimbeli
Oshindonga
  • OMBIIMBELI
  • IILESHOMWA
  • OKUGONGALA
  • fy ontop. 12 ep. 142-152
  • Oto vulu okusinda omaupyakadhi ngoka haga yono po uukwanegumbo

Oshitopolwa shika kashi na okavidio.

Opu na epuko lyasha, okavidio itaka yi komeho.

  • Oto vulu okusinda omaupyakadhi ngoka haga yono po uukwanegumbo
  • Shoka tashi vulu okweeta ombili muukwanegumbo
  • Uupalanyolo uushona
  • OMBWII YOMALOVU OHAYI YONO PO OMBILI YUUKWANEGUMBO
  • UUKWANEGUMBO OTAWU VULU OKUNINGA PO SHIKE?
  • EHEPEKATHANO LYOMOMAGUMBO OHALI YONO PO OMBILI YUUKWANEGUMBO
  • NKENE EHEPEKATHANO TALI VULU OKUHENUKWA MUUKWANEGUMBO
  • MBELA OMU NA OKUTOPOKA NENGE OMU NA OKUKALA PAMWE?
  • EHULILO LYOMAUPYAKADHI NGOKA
Shoka tashi vulu okweeta ombili muukwanegumbo
fy ontop. 12 ep. 142-152

ONTOPOLWA 12

Oto vulu okusinda omaupyakadhi ngoka haga yono po uukwanegumbo

1. Omaupyakadhi geni ge li momaukwanegumbo gamwe?

ONDUNDA otayi monika ya kola nombwanawa. Ihe oongudhi dhayo otashi vulika dhi kale dha lika mo mevi. Osha faathana nomaukwanegumbo gamwe. Nonando otashi vulika iilyo yuukwanegumbo tayi imemeha, otashi vulika yi kale yi na uutile nokayi na ombili. Muukwanegumbo namo omu na iinima mbyoka ihaayi monika tayi vulu okuyona po ombili. Iinima iyali mbyono tayi vulu okuyona po ombili yuukwanegumbo oyo uumbwii womalovu nokuhepekathana.

OMBWII YOMALOVU OHAYI YONO PO OMBILI YUUKWANEGUMBO

2. (a) Ombiimbeli otayi ti shike kombinga yokunwa omalovu? (b) Uumbwii womalovu oshike?

2 Ombiimbeli inayi indika okunwa omalovu pandjele, ihe otayi pangula uunkolwe. (Omayeletumbulo 23:20, 21; 1 Aakorinto 6:9, 10; 1 Timoteus 5:23; Titus 2:2, 3) Uumbwii womalovu owa yooloka ko kuunkolwe. Ombwii yomalovu ohayi kala aluhe tayi dhiladhila okunwa noihayi vulu we okupangela okunwa kwayo. Ombwii yomalovu otayi vulu okukala omukuluntu. Shiyemateka osho kutya aagundjuka nayo otaya vulu okukala oombwii dhomalovu.

3, 4. Hokolola nkene hashi gumu kuume kopandjokana naanona ngele kuume ke oku li ombwii yomalovu.

3 Ombiimbeli oye shi popya nale kutya okulongitha nayi iikolitha otaku vulu okuyona po ombili yuukwanegumbo. (Deuteronomium 21:18-21) Uukwanegumbo auhe ohawu kala wa gumwa ngele omu na ombwii yomalovu. Kuume kopandjokana otashi vulika a ninge oonkambadhala a lombwele kuume ke e ethe po okunwa nenge i idhidhimikile onkalo ye ndjoka hayi kala siku nawa siku nayi. Otashi vulika a kambadhale a holeke omalovu, e ge ekelehi, a holeke iimaliwa ye, a pule ekwatho kaakwanezimo nokuKalunga, ihe kuume ke ota tsikile owala nokunwa. Ngele oonkambadhala dhe dhoku mu kwatha odha hulile muunyengwi, oha kala a kenyanana noku wete inaa gwana. Otashi vulika a kwatwe kuutile, kongeyo, kelyalyakano, e wete a fa e na ondjo, a lulilwa noha kala e wete inaa simana.

4 Ohashi gumu wo aanona ngele omuvali oku li ombwii yomalovu. Aavali ya tya ngaaka ohaya dhengagula oyana, nayamwe ohaye ya hepeke pamilalo. Ohashi vulika ya kale tayi ipe uusama omolwomuvali gwawo ngoka e li ombwii yomalovu. Olundji iikala mbyoka ohayi yono po uukwatya wawo wokukala yi inekela yalwe. Molwaashoka aanona mboka ihaya popi ya manguluka shoka tashi ya ningilwa noihaya popi nkene yu uvite, olundji ohashi ya etele uunkundi wopalutu. (Omayeletumbulo 17:22) Aanona mboka ohashi vulika ya kale inaayi iyinekela yo yene nenge inaayi isimaneka sigo ya ningi aakuluntu.

UUKWANEGUMBO OTAWU VULU OKUNINGA PO SHIKE?

5. Ongiini ombwii yomalovu tayi vulu okukwathelwa, nomolwashike kaashi shi oshipu?

5 Nonando aatseyinawa yuumbwii womalovu oyendji otaya ti kutya ihawu vulu okupangwa, oyendji oya zimina kutya ombwii yomalovu otayi vulu okuhwepopala ngele omalovu oye gi ipata thiluthilu. (Yelekanitha Mateus 5:29.) Ihe oku yi kwathela kashi shi oshipu, molwaashoka yo ohayi kala yi wete kaayi na epuko lyasha. Nonando ongaaka, uuna iilyo yuukwanegumbo ya kutha oonkatu okuungaunga nayo, otashi vulika yi ke shi dhimbulule kutya oyi na epuko. Ondohotola yimwe yi na owino yokukwathela oombwii dhomalovu nomaukwanegumbo gadho oya ti: “Oshi li nawa kuukwanegumbo wu tsikile nonkalamwenyo yawo yi li nawa. Ombwii yomalovu ohayi vulu okumona kashona nakashona kutya pokati kayo niilyo yilwe yuukwanegumbo opu na eyooloko enene.”

6. Onzo yomayele ya dhenga mbanda oyini komaukwanegumbo ngoka mu na ombwii yomalovu?

6 Ngele muukwanegumbo weni omu na ombwii yomalovu, omayele gOmbiimbeli ga nwethwa mo otaga vulu oku ku kwathela wu kale nonkalamwenyo yi li nawa. (Jesaja 48:17; 2 Timoteus 3:16, 17) Tala omakotampango gamwe ngoka ga kwathela omaukwanegumbo gu ungaunge nombwii yomalovu.

7. Olye e na ondjo, ngele oshilyo shuukwanegumbo ombwii yomalovu?

7 Ino kala we to ipe uusama. Ombiimbeli otayi ti: “Kehe gumwe oku na okuhumbata ye mwene omutenge gwe” nosho wo kutya “kehe gumwe gwomutse ote ki ihokolola koshipala shaKalunga polwe mwene.” (Aagalati 6:5; Aaroma 14:12) Ombwii otashi vulika yi pe iilyo yuukwanegumbo uusama omolwokunwa kwayo. Pashiholelwa otashi vulika yi tye: “Ando omwa li hamu ningi ndje nawa, ando ihandi nu.” Ngele otaya tsu kumwe nayo, nena otaye yi ladhipike yi tsikile nokunwa. Nonando otatu hepekwa konkalo nenge kaantu yalwe, atuheni otu na oshinakugwanithwa shaashoka tatu ningi, mwa kwatelwa oombwii dhomalovu.—Yelekanitha Aafilippi 2:12.

8. Ongiini ombwii tayi vulu okweethiwa yi taalele iilanduliko yayo yokunwa?

8 Ino kala wu uvite kutya owu na okugamena ombwii omolwokunwa kwayo. Eyeletumbulo lyOmbiimbeli kombinga yomuntu omuhahu otali longo sha faathana nokombwii yomalovu. Otali ti: “Ngele to kambadhala oku mu kwatha, oto shi geyeke.” (Omayeletumbulo 19:19) Etha yi mone iilanduliko omolwokunwa kwayo. Mpoka ya nyateka nayi opaleke po, nongele itayi vulu okuya kiilonga etha yi dhengele omuhona yo yene.

9, 10. Omolwashike uukwanegumbo wombwii wu na okutaamba ko ekwatho, nokoolye unene wu na oku li konga?

9 Taamba ekwatho lyayalwe. Omayeletumbulo 17:17 otaga ti: “Kuume oku na ohole aluhe, nomumwayina okwa valwa, opo a kwathe [muudhigu, NW.]” Uuna muukwanegumbo mu na ombwii, nena omu na uudhigu nowa pumbwa ekwatho. Ino kakadhala okupula ekwatho ‘kukuume omudhiginini.’ (Omayeletumbulo 18:24) Okupopya nayalwe mboka ye uvite ko uupyakadhi woye nenge ya li monkalo ya faathana otashi vulika ye ku pe omayele taga longo gaashoka wu na okuninga naashoka waahe na okuninga. Ihe kala nondjele. Popya naamboka wi inekela, mboka ye na “ontulo.”—Omayeletumbulo 11:13.

10 Ilonga okwiinekela aakuluntugongalo Aakriste. Aakuluntugongalo megongalo lyopaKriste otaya vulu okukala ekwatho enene. Aalumentu mboka oya longwa Oohapu dhaKalunga noye na owino okutula miilonga omakotampango gadho. Oye li shili “eshigo lyokushiga ombepo negameno kiikungulu. [Oya] fa omilonga dhomeya tadhi tondoka mombuga, ya fa omuzile gwetayimanya enenenene mevi lya notelwa.” (Jesaja 32:2) Aakuluntugongalo ihaya gamene owala egongalo komanwethomo omawinayi, ihe ohaya hekeleke wo nokutalaleka yalwe, noye na ko nasha nakehe gumwe ngoka e na uupyakadhi. Taamba ko ekwatho lyawo ngaashi tashi vulika.

11, 12. Olye ha gandja ekwatho enene kuukwanegumbo wombwii, nongiini hali gandjwa?

11 Komeho gaayihe, konga ekwatho kuJehova. Ombiimbeli otayi tu shilipaleke tayi ti: “OMUWA oku li popepi naamboka ya dhengwa pevi; ota hupitha mbo ya kanitha etegameno.” (Episalomi 34:18) Ngele owu uvite wa dhengwa pevi nenge wa kanitha etegameno omolwokukala muukwanegumbo nombwii, kala wu shi kutya “OMUWA oku li popepi” nangoye. Oku shi mpoka pu thike uupyakadhi muukwanegumbo weni.—1 Petrus 5:6, 7.

12 Okwiitaala shoka Jehova ta popi mOohapu dhe otashi vulu oku ku kwathela wu idhidhimikile uudhigu. (Episalomi 130:3, 4; Mateus 6:25-34; 1 Johannes 3:19, 20) Okukonakona Oohapu dhaKalunga nokukala pamakotampango ge otashi ku kwathele wu mone ekwatho lyombepo yaKalunga ndjoka tayi ku pe “oonkondo dhi vule ndhoka dhopaunshitwe” opo wi idhidhimike.—2 Aakorinto 4:7, NW.a

13. Uupyakadhi wuni ishewe hawu yono po ombili yomaukwanegumbo?

13 Okulongitha nayi omalovu otaku vulu okweeta ishewe uupyakadhi wumwe mboka hawu yono po ombili yomaukwanegumbo ogendji, okuhepekathana.

EHEPEKATHANO LYOMOMAGUMBO OHALI YONO PO OMBILI YUUKWANEGUMBO

14. Okuhepekathana kwomomagumbo okwa tameke uunake, nonkalo oyi li ngiini kunena?

14 Elongithonkondo lyotango mondjokonona yaantu olya li lya ningwa muukwanegumbo moka mwa li mwa kwatelwa aamwayinamati yaali, Kain naAbel. (Genesis 4:8) Okuza mpono, aantu oya kala nokuhepekethana momagumbo. Opu na aasamane mboka haya dhengagula aakulukadhi yawo, aakulukadhi mboka haya ponokele aasamane yawo, aavali mboka haya dhenge oyana nonyanya nosho wo aanona mboka haya ningi nayi aavali yawo mboka ya kulupa.

15. Ehepekathano lyomomagumbo ohali gumu ngiini iilyo yuukwanegumbo pamaiyuvo?

15 Ehepekathano lyomomagumbo kali shi owala okudhenga omuntu kolutu. Omukulukadhi gumwe ngoka a li ha dhengagulwa okwa ti: “Oho kala wu uvite wu na ondjo nowa sa ohoni. Ethimbo limwe iho kala wa hala okupenduka noho kala wa fa owala wa li to yaguma ondjodhi ombwiinayi.” Aanona mboka haya mono aavali taya hepekathana nenge oyo haya hepekwa, otashi vulika ya ka kale ye na onyanya ngele ya koko uuna ye na omaukwanegumbo gawo.

16, 17. Ehepeko lyopamaiyuvo oshike, nongiini hali gumu iilyo yuukwanegumbo?

16 Ehepekathano lyomomagumbo kali shi owala okumonitha iihuna omuntu kolutu. Olundji ohali ningwa noohapu. Omayeletumbulo 12:18 otaga ti: “Aanamalaka omadhigu otayu ulula ngegongamwele.” ‘Okuulula’ huka okwa kwatela mo okuluka aantu omadhina noku ya gandagula, oku ya pa aluhe uusama, oku ya tuka nosho wo oku ya ningila omatilitho goku ye ehameka. Ngele omuntu ta ningilwa iinima ya tya ngaaka, olundji aantu ihaye shi mono.

17 Oshiwinayi unene okuhepeka okanona pamaiyuvo, molwaashoka ohashi gumu uunkulungu noondunge dhako ngele ohaka pewa uusama aluhe nokuulwa nayi. Oshinima shoka ohashi vulu okuteya okanona omukumo. Aanona ayehe oya pumbwa shili egeeloputudho. Ihe Ombiimbeli otayi lombwele ootate: “Inamu hinda aana yeni, opo yaa kanithe einekelo.”—Aakolossa 3:21.

NKENE EHEPEKATHANO TALI VULU OKUHENUKWA MUUKWANEGUMBO

18. Ehepekathano lyomomagumbo ohali tameke peni, nOmbiimbeli otayi ti shike kombinga yankene li na okuhulithwa po?

18 Ehepekathano lyomomagumbo ohali tameke momutima, shoka hatu ningi oshi ikolelela kokudhiladhila kwetu. (Jakob 1:14, 15) Opo okuhepekathana ku hule, ngoka he shi ningi oku na okulundulula omadhiladhilo ge. (Aaroma 12:2) Mbela otashi vulika ngaa? Eeno. Oohapu dhaKalunga odhi na oonkondo okulundulula omadhiladhilo gomuntu. Otadhi vulu okuvudha mo nokuli omataloko taga yonagula ngoka ga fa “omapopilongulu omanene.” (2 Aakorinto 10:4; Aahebeli 4:12) Ontseyo yashili yOmbiimbeli otayi vulu okukwathela omuntu a lundulule thiluthilu onkalo ye e ta ningi omuntu omupe.—Aaefeso 4:22-24; Aakolossa 3:8-10.

19. Ongiini Omukriste e na okutala ko kuume kopandjokana, nongiini e na okuungaunga naye?

19 Nkene wu na okutala ko kuume kopandjokana. Oohapu dhaKalunga otadhi ti: “Aalumentu oye na okuhola aakiintu yawo, naanaa ngashika ye hole omalutu gawo yene.” (Aaefeso 5:28) Ombiimbeli otayi ti wo kutya omusamane oku na ‘okusimaneka omukiintu gwe, ngaashi oshiyuma sheloya.’ (1 Petrus 3:7) Aakulukadhi otaya ladhipikwa ya kale “ye hole aalumentu yawo” noku ya ‘simaneka.’ (Titus 2:4; Aaefeso 5:33) Osha yela kutya kapu na omusamane omutilikalunga ta vulu okutya oha simaneke omukulukadhi gwe ngele ohe mu dhenge nenge he mu ula nayi. Sha faathana, omukulukadhi ngoka ha gandagula omusamane gwe, he mu shadha noku mu nyenyetela ita vulu okutya oku mu hole shili nokwe mu simaneka.

20. Aavali otaye ki ihokolola kulye omolwoyana, nomolwashike kaaye na okutegelela oshindji koyana?

20 Nkene aavali ye na okutala ko oyana. Aanona oya pumbwa lela okuulukilwa ohole nokupewa eitulomo kaavali. Oohapu dhaKalunga otadhi ithana aanona ye li “omagano ga za kOMUWA” nosho wo “eyambeko.” (Episalomi 127:3) Jehova okwa tegelela aavali oyo ya sile oshimpwiyu omagano ngoka. Ombiimbeli otayi popi kombinga yiikala “yopakanona” nosho wo “uugoya” womumati. (1 Aakorinto 13:11; Omayeletumbulo 22:15) Aavali kaye na okukala ya kumwa ngele oya mono uugoya moyana. Aanona kaye shi aakuluntu. Aavali kaye na okutegelela oshindji shoka inaashi eleka oomvula dhokanona, eputuko nokuvula kwako.—Tala Genesis 33:12-14.

21. Etaloko lyopakalunga li na ko nasha naavali aakulupe olini, nongiini ye na okukaliwa nayo?

21 Nkene wu na okutala ko aavali mboka ya kulupa. Levitikus 19:32 ota ti: “Simanekeni aakulupe, ne mu yele aakuluntu yoomvi.” Ompango yaKalunga otayi tsu omuthindo esimaneko noya lenga lela aakulupe. Ohashi kala eshongo ngele omuvali ngoka a kulupa oha panga, te ehama notashi vulika ihaa vulu okwiinyenga nokudhiladhila mbala. Nonando ongaaka, aanona otaya dhimbulukithwa kutya “kayuhwena hadhela nyoko, nyoko onale e ku hadhele.” (1 Timoteus 5:4) Shika otashi ti kutya aanona oye na oku ya tumbaleka noku ya simaneka, tashi vulika nokuli ye ya kwathe pashimaliwa. Okuninga nayi aavali aakulupe otashi kondjithathana naashoka Ombiimbeli tayi tu lombwele tu ninge.

22. Oshike tashi kwathele omuntu a sinde ehepekathano lyomomagumbo, nongiini shi na okuningwa?

22 Kala wu na eipangelo. Omayeletumbulo 29:11 otaga ti: “Egoya ota pupula mo ongeyo ye ayihe nomunamayele ote mu gundjilike.” (OB-1954) Ongiini to vulu okupangela ongeyo? Pehala lyokukala nondjahi, kandula po nziya uupyakadhi mboka wa holoka po. (Aaefeso 4:26, 27) Za po ngele owu wete kutya ito vulu okwiipangela. Galikana ombepo yaKalunga yi ku kwathe wu kale neipangelo. (Aagalati 5:22, 23) Ngele owa yi wu ke endaende nenge wu ka ninge omadhewo otashi vulu oku ku kwathela wu pangele omaiyuvo goye. (Omayeletumbulo 17:14, 27) Kambadhala wu kale “omutalanteni.”—Omayeletumbulo 14:29.

MBELA OMU NA OKUTOPOKA NENGE OMU NA OKUKALA PAMWE?

23. Oshike shi na okuningilwa Omukriste ngoka ha geye nayi notashi vulika ha hepeke iilyo yuukwanegumbo we lwiikando nopwaahe na okwiiyela ombedhi?

23 Ombiimbeli oya popya kutya Kalunga ota pangula ‘etondathano, oontamanana, okugeelathana’ nosho wo kutya “aantu mboka taya longo iilonga ya tya ngeyi, itaya ka thigulula oshilongo shaKalunga.” (Aagalati 5:19-21) Onkee ano, kehe ngoka ti iti Omukriste, ihe oha geye nayi tashi vulika ha hepeke kuume ke kopandjokana nenge oyana lwiikando nopwaahe na okwiiyela ombedhi, ota vulu okukondwa mo megongalo lyopaKriste. (Yelekanitha 2 Johannes 9, 10.) Kungeyi egongalo otali ka kala lya yogoka.—1 Aakorinto 5:6, 7; Aagalati 5:9.

24. (a) Kuume kopandjokana ngoka ta hepekwa ota vulu okuninga po shike? (b) Ongiini ookuume nosho wo aakuluntugongalo taya vulu okwaambidhidha omunandjokana ngoka ta hepekwa, ihe oshike kaaye na okuninga?

24 Ongiini kAakriste mboka haya dhengagulwa kookuume kopandjokana mboka tashi vulika itaaya ka lunduluka? Yamwe oya hogolola okukala pamwe nakuume ngoka omolwomatompelo gontumba. Yalwe oya hogolola oku ya thiga po, molwaashoka oye wete kutya oshi li oshiponga kuyo palutu, pamadhiladhilo nopambepo, tashi vulika wo noomwenyo dhawo nokuli. Shoka nakuhepekwa ta hogolola okuninga monkalo ndjoka oshi li etokolo lyopaumwene koshipala shaJehova. (1 Aakorinto 7:10, 11) Ookuume kopothingo, aakwanezimo nenge aakuluntugongalo otaya vulu okugandja omayele, ihe kaye na okuthiminika nakuhepekwa a katuke onkatu yontumba. Oye mwene e na okuninga etokolo.—Aaroma 14:4; Aagalati 6:5.

EHULILO LYOMAUPYAKADHI NGOKA

25. Elalakano lyaJehova li na ko nasha nuukwanegumbo olini?

25 Sho Jehova a li a hanganitha Adam naEva mondjokana, ka li nando a lalakanena uukwanegumbo wawo wu yonwe po kuupyakadhi wiikolitha nenge wokuhepekathana. (Aaefeso 3:14, 15) Uukwanegumbo owa li wu na okukala ehala moka ohole nombili tayi kunguluka, moka oshilyo kehe shi na okusilwa oshimpwiyu pamadhiladhilo, pamaiyuvo nopambepo. Ihe onkalo yuukwanegumbo oya nayipala meendelelo omolwuulunde.—Yelekanitha Omuuvithi 8:9.

26. Mboka haya kambadhala okukala metsokumwe niitegelelwa yaJehova oya tegelela onakuyiwa ya tya ngiini?

26 Shinyanyudha, Jehova ina dhimbwa elalakano lye li na ko nasha nuukwanegumbo. Oku uvaneka oku ke eta ombili muuyuni moka aantu taya ka “kala ye na ombili, nokaku na ngoka te ya halutha we.” (Hesekiel 34:28) Pethimbo mpoka uunkolwe, ehepekathano lyomomagumbo nomaupyakadhi agehe ngoka haga yonagula po omaukwanegumbo kunena itaga ka kala po we. Aantu itaya ka kala tayi imemeha ya holeke uutile nuuwehame, ihe otaye ke shi ninga ‘omolwuulinawa nombili.’—Episalomi 37:11.

[Enyolo lyopevi]

a Miilongo yimwe omu na omandiki gokupanga, iipangelo noopolohalama dhilwe dha nuninwa owina okukwathela oombwii dhomalovu nosho wo uukwanegumbo wadho. Kutya nduno oto ka konga ekwatho komahala ngoka nenge hasho oshi li etokolo lyopaumwene. Ehangano lyOonzapo dhaJehova itali popile epango limwe komeho yomakwawo. Ihe uuna gumwe ta kongo ekwatho, oku na okukala a kotoka opo kaa ninge shoka shi li ompinge nomakotampango gopamanyolo.

ONGIINI OMAKOTAMPANGO GOMBIIMBELI NGAKA TAGA VULU OKUKWATHELA OMAUKWANEGUMBO GA HENUKE OMAUPYAKADHI NGOKA TAGA VULU OKU GA YONA PO?

Jehova oku tonde elongitho nayi lyiikolitha.—Omayeletumbulo 23:20, 21.

Kehe gumwe ote ki ihokolola omolwiilonga ye mwene.—Aaroma 14:12.

Ngele katu na eipangelo, itatu vulu okulongela Kalunga momukalo ngoka a hokwa.—Omayeletumbulo 29:11.

Aakriste yashili ohaya simaneke aavali yawo mboka ya kulupa.—Levitikus 19:32.

[Ethano pepandja 146]

Aakuluntugongalo otaya vulu okukala ekwatho enene okukandula po omaupyakadhi muukwanegumbo

[Ethano pepandja 151]

Aaihokani Aakriste mboka ye holathane noya simanekathana ohaya kandula po nziya uupyakadhi

    Ndonga Publications (1987-2025)
    Za mo
    Inda mo
    • Oshindonga
    • Tumina yalwe
    • Hogolola
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ngele to longitha ongulumambo yetu
    • Uuyelele wiinima yopaumwene
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Inda mo
    Tumina yalwe