Iileshomwa moka mwa za omayamukulo gomapulo ngoka ge li mokafo Onkalamwenyo yopaKriste niilonga yetu yokuuvitha
2-8 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | AAHEBELI 7–8
“Omuyambi gwaaluhe ngaashi Melkisedek”
(Aahebeli 7:1, 2) Melkisedek nguka okwa li omukwaniilwa gwaSalem nomuyambi gwaKalunga gwokombandambanda. Abraham sho a li ta zi kiita, hoka a sindi aakwaniilwa mbeyaka, Melkisedek okwe mu tsakaneke nokwe mu yambeke. 2 Abraham okwe mu pe oshitimulongo shomiinima mbyoka e yi kwata miita. Edhina ndika Melkisedek otali ti “Omukwaniilwa guuyuuki,” ihe molwaasho okwa li omukwaniilwa gwaSalem, edhina lye otali ti ishewe “Omukwaniilwa gwombili.”
it-2-E ep. 366
Melkisedek
Omukwaniilwa gwaSalem shonale nosho wo “omuyambi gwaKalunga kokombandambanda,” Jehova. (Gen 14:18, 22) Oye omuyambi gwotango a popiwa mOmanyolo, nokwa li a pewa ondondo ndjoka lwopomumvo 1933 K.E.N. Molwaashoka okwa li omukwaniilwa gwaSalem shoka tashi ti “ombili,” Melkisedek okwa popiwa komuyapostoli Paulus kutya “Omukwaniilwa gwombili.” Edhina ndyoka otali ti wo “Omukwaniilwa guuyuuki.” (Heb 7:1, 2) Salem shonale osho ekota lyoshilando shedhina Jerusalem nedhina lyasho olya kwatelwa mo medhina Jerusalem, shoka omathimbo gamwe sha ka kala hashi ithanwa “Salem.” — Eps 76:3, OB-1954.
Konima sho Abram (Abraham) a sindi omukwaniilwa Kedorlaomer naakwaniilwa mboka ya li yi imanga kumwe naye, tatekulululwa ngoka okwa li e ya molusilu lwaShave halu ithanwa wo “Olusilu lwaakwaniilwa.” Molusilu moka Melkisedek okwe etele Abram “oshikwiila nomaviinu” nokwe mu yambeke ta ti: “Kalunga kokombandambanda, ngoka a shiti egulu nevi, na yambeke Abram; Kalunga kokombandambanda, ngoka e ku pe esindano okusinda aatondi yoye, na simanekwe!” Abraham okwa pe omukwaniilwa ngoka e li wo omuyambi “oshitimulongo shomiihakanwa ye ayihe” ano “shomiinima” mbyoka e yi kwata miita mbyoka ya li pokati ke naakwaniilwa mboka ya li yi imanga kumwe. — Gen 14:17-20; Heb 7:4.
(Aahebeli 7:3) Melkisedek nguka ke na he, ye ke na yina nenge ezimo; ko inaku tumbulwa wo evalo lye neso lye. Okwa yelekwa nOmuna gwaKalunga: Oye ota kala omuyambi sigo aluhe.
it-2-E ep. 367, okat. 4
Melkisedek
Omolwashike ‘evalo neso’ lyaMelkisedek inaali tumbulwa?
Paulus okwa popi oshinima oshindhindhilikwedhi kombinga yaMelkisedek a ti: “Melkisedek nguka ke na he, ye ke na yina nenge ezimo; ko inaku tumbulwa wo evalo lye neso lye. Okwa yelekwa nOmuna gwaKalunga: Oye ota kala omuyambi sigo aluhe.” (Heb 7:3) Ngaashi owala aantu ooyakwawo, Melkisedek naye okwa li a valwa e ta si. Ihe nonando ongawo omadhina gaavali ye inaga popiwa, ezimo lye noluvalo lwe nalwo inalu popiwa. MOmbiimbeli kamu na wo uuyelele washa kombinga yevalo lye neso lye. Onkee ano, Melkisedek oto opalele Jesus Kristus, ngoka e na uuyambi kaawu na ehulilo. Ngaashi owala kaapwa li omuyambi omukuluntu a fa Melkisedek nokapu na ngoka a li e mu pingene po, kapwa li omuyambi omukuluntu a fa Kristus, nOmbiimbeli inayi popya kutya opu na ngoka te ke mu pingena po. Shimwe ishewe, nonando Jesus okwa valwa mezimo lyaJuda nokwa za mezimo lyomukwaniilwa David, ina ninga omuyambi shaashi ezimo lye lyaayambi. Ye ina langekwa po wo kaantu a ninge omuyambi nomukwaniilwa. Oondondo ndhoka okwe dhi pewa owala kuJehova.
(Aahebeli 7:17) Oshoka enyolo otali ti: “Ongoye to ka ninga omuyambi gwaaluhe ngaashi Melkisedek.”
it-2-E ep. 366
Melkisedek
Uuyambi waKristus wa hololwa. Mehunganeko endhindhilikwedhi li na ko nasha naMesiasa, Jehova okwa a li a gana ‘kOmuwa’ gwaDavid a ti: “Ngoye oto ka ninga omuyambi gwaaluhe palandulathano lyopaMelkisedek.” (Eps 110:1, 4) Episalomi ndyoka lya nwethwa mo, olya li lya pe Aahebeli etompelo ya kale ya tala ko Mesiasa ngoka u uvanekwa kutya ota ka kala omuyambi nomukwaniilwa. Montumwafo ndjoka a li a nyolele Aahebeli, omuyapostoli Paulus okwa li a popi sha yela kombinga yaangoka u uvanekwa. Okwe mu popi a ti: “[Jesus] okwa ningi omuyambi omukuluntu sigo aluhe palandulathano lyaMelkisedek.” — Heb 6:20; 5:10; tala EHANGANO.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Aahebeli 8:3) Omuyambimukuluntu kehe okwa langekwa, a kale ta yambele Kalunga omagano nomayambo giinamwenyo. Onkee ano nomuyambi gwetu omukuluntu Jesus okwa li e na okukala e na sha shoka ta yamba.
w00 9/1 ep. 8, okat. 11
Omayambo ngoka taga taambwa kuJehova
11 Omuyapostoli Paulus okwa ti: “Omuyambimukuluntu kehe okwa langekwa, a kale ta yambele Kalunga omagano nomayambo giinamwenyo.” (Aahebeli 8:3) Ndhindhilika kutya Paulus okwa topola omayambo ngoka ga ningwa komuyambi omukuluntu gwaIsraeli shonale moongundu mbali, “omagano” “nomayambo” nenge ‘omayambo omolwoondjo.’ (Aahebeli 5:1) Aantu olundji ohaya gandja omagano okuulika ohole nolupandu, nosho wo okukoleka uukuume, okuhokiwa, nenge okutaambiwa ko. (Genesis 32:20; Omayeletumbulo 18:16) Sha faathana, ogendji gomomayambo ngoka ga popiwa mOmpango otaga vulu okutalika ko ge li “omagano” kuKalunga okukambadhala okutaambiwa ko nosho wo okuhokiwa kuye. Okuyona Ompango okwa li taku pula okuyukithwa nopo ku ningwe okuyukithwa hoka, ‘omayambo omolwoondjo,’ oga li haga gandjwa. Omambo gatano gotango gOmbiimbeli, unene tuu Eksodus, Levitikus naNumeri, otaga gandja uuyelele owundji u na ko sha nomaludhi gi ili nogi ili gomayambo. Ihe paushili, nonando kutse okutaamba ko nokudhimbulukwa okanima kehe otashi vulu okukala eshongo, iitsa yimwe mbyoka ya simana yi na ko nasha nomaludhi gomayambo gi ili nogi li, oya pumbwa eitulomo lyetu.
(Aahebeli 8:13) Kalunga mokupopya ehangano epe, lyotango okwe li tala kutya olya kulupa; naashoka sha kulupa nosha mana ko ethimbo lyasho, otashi ka hula po mbala.
it-1-E ep. 523, okat. 5
Ehangano
Omomukalo guni ehangano lyOmpango lya li lya “kulupa”?
Ihe nonando ongawo, olya li lya kulupa sho Kalunga a popi okupitila momuhunganeki Jeremia kutya otaku ka kala ehangano epe. (Jer 31:31-34; Heb 8:13) Mo 33 E.N., ehangano lyompango olya hulu sho Jesus a si komuti gwomahepeko (Kol 2:14) nolya pingenwa po kehangano epe. — Heb 7:12; 9:15; Iil 2:1-4.
Elesho lyOmbiimbeli
(Aahebeli 7:1-17) Melkisedek nguka okwa li omukwaniilwa gwaSalem nomuyambi gwaKalunga gwokombandambanda. Abraham sho a li ta zi kiita, hoka a sindi aakwaniilwa mbeyaka, Melkisedek okwe mu tsakaneke nokwe mu yambeke. 2 Abraham okwe mu pe oshitimulongo shomiinima mbyoka e yi kwata miita. Edhina ndika Melkisedek otali ti “Omukwaniilwa guuyuuki,” ihe molwaasho okwa li omukwaniilwa gwaSalem, edhina lye otali ti ishewe “Omukwaniilwa gwombili.” 3 Melkisedek nguka ke na he, ye ke na yina nenge ezimo; ko inaku tumbulwa wo evalo lye neso lye. Okwa yelekwa nOmuna gwaKalunga: Oye ota kala omuyambi sigo aluhe. 4 Ano mpaka omu wete kutya Melkisedek okwa li omuntu omunene. Onkee kuku Abraham okwe mu pe oshitimulongo shomiinima mbyoka e yi kwata miita. 5 Aayambi ayehe yomezimo lyaLevi oya lombwelwa kompango, ya pule Aaisraeli oshitimulongo. Oyo otaye shi pula maakwawo, nando nayo wo oyomoluvalo lwaAbraham. 6 Melkisedek ye mwene ka li gwomezimo lyaLevi, ihe okwa pewa oshitimulongo kuAbraham nokwa yambeke Abraham tuu ngoka a pewa omauvaneko kuKalunga. 7 Osha yela kutya ngoka a yambeke mukwawo, oku na esimano li vule lyaangoka a yambekwa. 8 Aayambi mboka taa pula iitimulongo, ohaa si, ihe Melkisedek ngoka a pula wo iitimulongo, ina sa, ongaashi enyolo tali ti. 9 Abraham sho a gandja oshitimulongo, aanezimo lyaLevi oye shi gandja wo. 10 Oshoka uuna ndwiyaka Abraham a tsakaneke Melkisedek, Levi ka li a valwa natango. 11 Pautho lyompango Aaisraeli oya li ye na okudhiginina uuyambi wopaLevi. Iilonga yaayambi Aalevi ando oya li ya gwana, ando kakwa li kwa pumbiwa we omuyambi gulwe, e ye palandulathano lyaMelkisedek, halyopaAron. 12 Oshoka muuyambi sho mwe ya elunduluko, nomompango wo omu na okulunduluka. 13 Oshoka Omuwa gwetu ngoka ta popiwa mpaka, ke shi gwomezimo lyaayambi, nokakwa li nando ogumwe gwomezimo lye a li moshilonga shuuyambi. 14 Omuwa gwetu okwa tseyika nawa kutya okwa zi mezimo lyaJuda, ndyoka Moses inee li tumbula nando, sho a popi aayambi. 15 Oshinima ngashingeyi oshe ya puuyelele: Opwe ya omuyambi gulwe a fa Melkisedek. 16 Nguka ina ningwa omuyambi kaantu nenge komalombwelo gaantu, ihe okwa ningi omuyambi koonkondo oonamwenyo ndhoka kaadhi na ehulilo. 17 Oshoka enyolo otali ti: “Ongoye to ka ninga omuyambi gwaaluhe ngaashi Melkisedek.”
9-15 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | AAHEBELI 9–10
“Efano lya dhimeya lyiinima iiwanawa tayi ke ya”
(Aahebeli 9:12-14) Ano Kristus sho a pitile metsali, okwa yi lumwe aluke muuyapukielela. Ina ya mo okuyamba nombinzi yiikombo noyoontana, ihe okwa yi mo nombinzi ye mwene nokwe tu longele ekulilo lyaaluhe. 13 Ombinzi yiikombo noyoontsezi ohayi shashaminwa aantu mboka ya yono, nosho wo omutoko gwoontana ohagu gundwa kombanda yawo, notayi ya yelitha koonyata dhawo. 14 Ano unene ombinzi yaKristus otayi yelitha eiyuvo lyetu kiilonga iiwinayi, opo tu longele Kalunga omunamwenyo. Oshoka Kristus okwi igandja ye mwene kuKalunga koonkondo dhOmbepo yaaluhe, a ninge eyambo lya gwana lya pwa.
it-1-E ep 862, okat. 1
Okudhimina po
Shi ikolelela kompango ndjoka Kalunga a li pa oshigwana shaIsraeli, opo omuntu ngoka a yona kuKalunga nenge komuntu omukwawo a dhiminwe po, okwa li e na okupukulula epuko lye ngaashi Ompango tayi ti. Poompito odhindji okwa li ha gandja eyambo lyombinzi kuJehova. (Lev 5:5–6:7) Onkee ano, omuyapostoli Paulus okwa popi ekotampango ndyoka a ti: “Eeno, konyala ayihe yi yelithwe pampango kombinzi. Noondjo wo ohadhi dhimwa po owala, uuna pwa tika ombinzi.” (Heb 9:22) Ihe nonando ongawo, ombinzi yiinamwenyo ndjoka ya li hayi yambwa kaya li hayi kutha po oondjo nokupa aantu eiyuvo ewanawa thiluthilu. (Heb 10:1-4; 9:9, 13, 14) Mepingathano naashono, ehangano epe ndyoka lya li lya hunganekwa olya li lye shi ningitha tashi wapa aantu ya dhiminwe po thiluthilu oondjo dhawo, okupitila mekuliloyambo lyaJesus Kristus. (Jer 31:33, 34; Mat 26:28; 1Kor 11:25; Ef 1:7) Nokuli naasho a li kombanda yevi, Jesus okwa li a aludha omulumentu e na uuvu wombanda, shoka shi li euliko kutya oku na oonkondo dhokudhima po oondjo. — Mat 9:2-7.
(Aahebeli 9:24-26) Oshoka Kristus ina ya muuyapuki wa tungwa kaantu, mboka u li efano lyuuyapuki wo wene. Oye okwa yi megulu lyolyene, moka te tu popile koshipala shaKalunga. 25 Omuyambimukuluntu gwopaJuda oha yi omumvo kehe muuyapukielela nombinzi yiinamwenyo. Ihe Kristus ini igandja ye mwene olwindji. 26 Oshoka ando osho sha li ngawo, nena ando Kristus okwa li e na okuhepekwa olwindji okuza keshito lyuuyuni. Ihe okwa holoka lumwe aluke, pehulilo lyomathimbo, e ti igandja ye mwene, opo a kuthe po oondjo sigo aluhe.
“Landula ndje”
4 Ombiimbeli inayi popya kutya sho Jesus a thiki megulu oshike sha ningwa po naasho a hangana naHe. Ihe oya popya nale kutya oshike tashi ka ningwa ngele Jesus a shuna megulu. Aajuda oya kala ye na ondjigilile yokudhana oshituthi oshiyapuki uule womathelemimvo ge vulithe 15. Omusaaseri omukuluntu okwa li ha yi mUuyapukielela wotempeli esiku limwe momumvo kehe opo a shashamine ombinzi komeho yoshikethahangano ndjoka ya yambwa mEsiku lyEkwatakanitho. Mesiku ndyoka, omusaaseri omukuluntu okwa li ha kala ta thaneke Mesiasa. Jesus okwa gwanitha po lumwe aluke eityo lyehunganeko lyoshituthi shoka sho a shuna megulu. Okwa li a yi muuyapuki wo wenewene waJehova megulu, ehala eyapukielela meshito alihe nokugandja kuHe ongushu yekuliloyambo lye. (Aahebeli 9:11, 12, 24) Mbela Jehova okwa li ngaa a taamba ko ongushu yeyambo ndyoka?
(Aahebeli 10:1-4) Mompango yAajuda omu na owala efano lya dhimeya lyiinima iiwanawa tayi ke ya, ihe itali holola onkalo yoyene yiinima mbyoka. Onkee itayi vulu okuthikitha aantu megwano, nando taa hedha kuKalunga nomayambo gawo aluhe omumvo nomumvo. 2 Ando okwa li aantu mbeyaka ya li ya yelithwa lela koondjo dhawo, ando kaya li we ye na eiyuvo lyoondjo, nomayambo ando inaga pumbiwa we. 3 Ihe omayambo oge lile po okudhimbulutha aantu omumvo nomumvo oondjo dhawo. 4 Oshoka ombinzi yoontsezi noyiikombo kayi na mpoka nayi ka dhima po oondjo.
it-2-E ep. 602-603
Egwaneneno
Egwaneneno lyopampango yaMoses. Ompango ndjoka ya li ya pewa Aaisraeli kuJehova okupitila muMoses, oya li ya kwatela mo elongekidho lyokulangeka po aayambi nokugandja omayambo giinamwenyo yi ili noyi ili. Nonando oya za kuKalunga noya gwanenena, ompango ndjoka, aayambi nomayambo ngoka ga li haga gandjwa kaga li ge etele aantu mboka ya li kohi yompango ndjoka egwaneneno. (Heb 7:11, 19; 10:1) Pehala lyokumangulula aantu muulunde neso, ompango ndjoka oya hololele aantu kutya uulunde oshike. (Rom 3:20; 7:7-13) Ihe nonando ongawo, omasiloshimpwiyu agehe ngoka ga za kuKalunga oga gwanitha po elalakano ndyoka e ga tulila po. Ompango oya li “omuputudhi” ngoka ta fala aantu kuKristus, shoka sha ningitha pu kale “efano lya dhimeya lyiinima iiwanawa tayi ke ya.” (Gal 3:19-25; Heb 10:1) Onkee ano, sho omuyapostoli Paulus a popi “shoka sha nyenge ompango moluunkundi womuntu” (Rom 8:3), okwa li ta popi kutya omuyambi gwopantu Omujuda (ngoka a li a langekwa po paMpango a kwatele komeho omalongekidho gokugandja omayambo nokwa li hayi muuyapukielela mEsiku lyEkwatakanitho nombinzi yeyambo) ka li ta vulu “okuhupitha” mboka a li ha yakula, ngaashi Aahebeli 7:11, 18-28 tayi shi yelitha. Nonando omayambo ngoka ga li haga gandjwa kaayambi yomezimo lyaAron oga li haga ningitha aantu ya kale ya yogoka koshipala shaKalunga, kaga li haga kutha po thiluthilu eiyuvo lyoondjo. Omuyapostoli Paulus okwe shi popi sho a ti kutya omayambo gekwatakanitho kaga li ga vulu “okuthikitha aantu megwano,” ano eiyuvo lyawo kalya li hali kala lya yela thiluthilu. (Heb 10:1-4; yelekanitha Heb 9:9.) Omuyambi omukuluntu kali ha vulu okugandja ofuto yiikulila ndjoka ya pumbiwa opo aantu ya hupithwe mo muulunde. Ihe eyambo lyaKristus ndyoka a gandja lumwe aluke, olyo owala lya vulu okuhupitha aantu. — Heb 9:14; 10:12-22.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Aahebeli 9:16, 17) Mpoka pu na euvaneko lyuuthiga, otali kolekwa keso lyomuuvaneki. 17 Oshoka euvaneko lyuuthiga itali kwatha sha, manga omuuvaneki e na omwenyo, ihe otali longo owala ngele a si.
w92-E 3/1 ep. 31, okat. 4-6
Omapulo ga za kaaleshi
Paulus okwa tumbula kutya ehangano pokati kaantu naKalunga otali kolekwa owala keso lyagumwe. Pashiholelwa ngaashi ehangano lyOmpango. Moses oye a li omupokati, ano oye li a li a hanganitha Aaisraeli naKalunga. Kungawo, okwa li a dhana onkandangala ya simana noye a li omuntu ngoka a ungaunga nAaisraeli sho ye ya mehangano ndyoka. Moses okwa li ta vulu okutalika ko kutya oye a li a ningi ehangano ndyoka lya za kuJehova. Ihe mbela Moses okwa li ta ka gandja ombinzi ye, opo ehangano lyOmpango li ye miilonga? Aawe. Pehala lyaashono iinamwenyo oyo ya li hayi yambwa, ombinzi yayo oyo ya li hayi yambwa pehala lyoyaMoses. — Aahebeli 9:18-22.
Ongiini kombinga yehangano epe pokati kaJehova noshigwana shaIsraeli shopambepo, ano aagwayekwa? Jesus Kristus oye a li e na oshinakugwanithwa sha simanenena shokuhanganitha Jehova noshigwana shaIsraeli shopambepo. Nonando Jehova oye omutoti gwehangano ndyoka, Jesus Kristus oye a li e na okuhanganitha aantu mboka naJehova. Nonando okwa li Omupokati, Jesus okwa li a kwathele lela aayapostoli mboka oyo ya li tango taya ka kala oshitopolwa shehangano ndyoka. (Lukas 22:20, 28, 29) Shimwe ishewe, okwa li lela a gwana okugandja eyambo ndyoka lya pumbiwa li koleke ehangano ndyoka. Eyambo ndyoka kalya li lyiinamwenyo, ihe olya li lyomuntu a gwanenena. Onkee ano, Paulus okwa li a popi kutya Kristus oye a hanganitha aantu naJehova mehangano ndyoka epe. Konima sho ‘Kristus a yi megulu lyo lyene, moka te tu popile koshipala shaKalunga,’ ehangano epe opo owala lya yi miilonga. — Aahebeli 9:12-14, 24.
Sho Paulus a popi kombinga yaMoses naJesus ye li aapokati yomahangano ngoka, ka li ta popi kutya oyo ya li ya dhike po omahangano ngoka ga totwa po kuKalunga. Pehala lyaashono, oya li ya dhana onkandangala moku ga tula miilonga. Momahangano agehe ngoka, eso olya li lya pumbiwa. Moses okwa li e na okuyamba iinamwenyo pehala oye a se. Jesus okwa li a gandja omwenyo gwe, ano a sile mboka taya yi mehangano epe.
(Aahebeli 10:5-7) Onkee ano Kristus sho a li pokuya muuyuni, okwa ti kuKalunga: “Omagano nomayambo giinamwenyo ito ga pumbwa, ihe owa longekidhile ndje olutu. 6 Ongoye ito hokwa omayambo giinamwenyo haga lungunithilwa koshiyambelo, nenge omayambo gokukutha po oondjo. 7 Ongame nonda ti: ‘Ongame nguka, otandi ya okulonga ehalo lyoye, Kalunga, ongaashi sha nyolwa membo lyompango tashi popi ndje.’”
it-1-E ep. 249-250
Eninginitho
Lukas okwa popi kutya Jesus okwa li ta galikana pethimbo ta ninginithwa. (Luk 3:21) Omunyoli gwontumwafo yAahebeli okwa nyola a ti kutya sho Jesus e ya “muuyuni,” (shoka inashi hala okutya oosho a valwa nokali ta vulu okulesha nokupopya, ihe oosho i igandja a ninginithwe nokutameka iilonga ye yuukalele) okwa li ta popi shi ikolelela kEpisalomi 40:6-8 (LXX) ndyoka tali ti: “Ino pumbwa omayambo nomagano . . . Ihe owa pe ndje omakutsi goku ku pulakena,. . . . Ongame nguka; mompango yoye oto holola shoka ndi na okuninga. Kalunga kandje, ondi hole okugwanitha ehalo lyoye!” (Heb 10:5-9) Jesus okwa li a valwa mezimo lyaJuda, lyomoshigwana shoka sha li mehangano naKalunga, ano mehangano lyOmpango. (Eks 19:5-8; Gal 4:4) Onkee ano, sho Jesus i igandja a ninginithwe kuJohannes, okwa adhika nale e li mekwatathano naJehova Kalunga. Ihe pompito mpono okwa li ta ningi oshindji shi vulithe pwaashoka sha li hashi ningwa kohi yehangano lyOmpango. Okwa li ti igandja kuHe Jehova, a longe “ehalo” lye, shoka tashi ulike keyambo lyolutu lwe ndoka a ‘pewa’ lwa li talu ka yambwa lu pingene po omayambo giinamwenyo ngoka ga li haga gandjwa shi ikolelela kOmpango. Omuyapostoli Paulus okwa ti: “Onkee ano tse otwa yelithwa lumwe aluke koondjo molwaJesus Kristus, ngoka a gwanitha ehalo lyaKalunga, sho a yamba olutu lwe mwene.” (Heb 10:10) Ehalo lyaHe ndyoka Jesus a li e na okugwanitha po olya li lya kwatela mo ishewe okulonga iilonga yi na ko nasha nUukwaniilwa, onkee okwa li wo i igandja e yi longe. (Luk 4:43; 17:20, 21) Jehova okwa li a taamba ko eigandjo ndyoka lyOmwana, onkene okwa li e mu gwayeke nombepo ondjapuki e ta ti: “Ongoye omumwandje omuholike, onde ku hokwa.” — Mark 1:9-11; Luk 3:21-23; Mat 3:13-17.
Elesho lyOmbiimbeli
(Aahebeli 9:1-14) Ehangano lyotango olya li wo li na omautho gelongelokalunga notempeli ya tungwa kaantu. 2 Etsali olya li lya dhikwa ngeyi; moshinyanga shoka hashi thikilwa nosha li hashi ithanwa uuyapuki, omwa li mu na olamba, oshitaafula niikwiila mbyoka ya yambelwa Kalunga. 3 Konima yetopolitho etiyali okwa li ku na oshinyanga shoka hashi ithanwa Uuyapukilela. 4 Moshinyanga shika oshitiyali omwa li oshiyambelo shoshingoli shokufikila iitsinino, noshiketha shehangano shi na oshisha shoshingoli koombinga adhihe. Moshiketha shehangano omwa li mu na oshuma shoshingoli shi na omanna, nondhimbo yaAron ya li ya tutuma oonyapi oontalala, niipelende iyali yomamanya, moka mwa li mwa nyolelwa oohapu dhompango. 5 Kombanda yoshiketha okwa li ku na aakerubi ye na eadhimo, taa holola okukalapo kwaKalunga. Omawawa gawo oga li ga siikile ehala mpoka oondjo hadhi dhimwa po. Ihe ethimbo ndika halyo lyokufatulula iinima ayihe nawa. 6 Iinima mbika ayihe sho ya pwa okulongekidhwa, aayambi oya kala haa yi esiku kehe muuyapuki okulonga iilonga yuuyambi. 7 Ihe muuyapukielela ohamu yi omuyambi omukuluntu awike lumwe aluke momumvo. Oye oha yi mo nombinzi, e yi yambele Kalunga omolwoondjo dhe mwene nomolwoondjo ndhoka aantu ye dhi ninga mokwaashiwo. 8 Momalongekidho ngaka agehe Ombepo Ondjapuki otu ulukile lela aantu kutya ompito yokuya muuyapukielela itayi vulu okweeguluka, manga etsali lyotango li li po natango. 9 Ndika olyo efano tali ulike ethimbo lyongashingeyi. Shika otashi ti, omagano nomayambo giinamwenyo ngoka haga yambelwa Kalunga, itaga vulu okugundjilika omwenyo gwaangoka ta hedha kuKalunga. 10 Oge na sha owala nokulya nokunwa nomayelitho gi ili nogi ili gopalongelokalunga. Ogo agehe omautho gokombanda ge li po ashike okathimbo, sigo ethimbo ndyoka Kalunga ta ka shitulula iinima ayihe. 11 Ihe Kristus, omuyambi omukuluntu, okwe ya noku na uuwanawa auhe wiinima mbika tu wete. Etsali moka ta yakula, oli na esimano enene nolya gwana, kali shi oshinima shomeshito ndika. 12 Ano Kristus sho a pitile metsali, okwa yi lumwe aluke muuyapukielela. Ina ya mo okuyamba nombinzi yiikombo noyoontana, ihe okwa yi mo nombinzi ye mwene nokwe tu longele ekulilo lyaaluhe. 13 Ombinzi yiikombo noyoontsezi ohayi shashaminwa aantu mboka ya yono, nosho wo omutoko gwoontana ohagu gundwa kombanda yawo, notayi ya yelitha koonyata dhawo. 14 Ano unene ombinzi yaKristus otayi yelitha eiyuvo lyetu kiilonga iiwinayi, opo tu longele Kalunga omunamwenyo. Oshoka Kristus okwi igandja ye mwene kuKalunga koonkondo dhOmbepo yaaluhe, a ninge eyambo lya gwana lya pwa.
16-22 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | AAHEBELI 11
“Eitaalo olya simana noonkondo”
(Aahebeli 11:1) Okukala tu na eitaalo otashi ti okukala tu na einekelo lya kola miinima mbyoka twa tegamena naambyoka itaatu vulu oku yi mona ngashingeyi.
Ulika kutya owi itaala momauvaneko gaJehova
6 Shoka Ombiimbeli tayi popi kombinga yeitaalo otashi adhika mAahebeli 11:1. (Lesha) Eitaalo olya kwatela mo iinima iyali mbyoka itaatu vulu oku yi mona: (1) ‘Iinima mbyoka twa tegamena.’ Shika osha kwatela mo iinima mbyoka yu uvanekwa kutya otayi ka ningwa, ihe inayi gwanithwa natango, ngaashi uuyuni uupe nosho wo okuhulithwa po kuukolokoshi awuhe. (2) ‘Iinima mbyoka itaatu vulu oku yi mona ngashingeyi.’ Moshikalimo shika, oshitya shOshigreka shoka sha tolokwa ‘okukala neinekelo lya kola’ nenge nuumbangi, otashi ti “okukala nuushili” miinima mbyoka inaatu mona. Iinima mbyoka ongaashi Jehova Kalunga, Jesus Kristus, aayengeli nosho wo iilonga mbyoka tayi longwa kUukwaniilwa womegulu. (Heb. 11:3, NW) Ongiini tatu vulu okuulika kutya etegameno lyetu olyoshili nonokutya otwi itaala miinima mbyoka kaatu wete, ya popiwa mOohapu dhaKalunga? Otatu vulu oku shi ulika okupitila moohapu nomiilonga yetu, oshoka ngele hasho, eitaalo lyetu olyowaleelela.
(Aahebeli 11:6) Kape na ngoka ta hokiwa kuKalunga, ngele ke na eitaalo. Oshoka ngoka te ya kuKalunga, oku na okukala i itaala kutya Kalunga oko e li nota futu ayehe mboka taye mu kongo.
‘Ota futu ayehe mboka taye mu kongo’ ya mana mo
Otwa pumbwa okuninga shike, opo tu hokiwe kuJehova? Paulus okwa nyola a ti: “Kape na ngoka ta hokiwa kuKalunga, ngele ke na eitaalo.” Ndhindhilika kutya Paulus ina tya kutya oshidhigu okuhokiwa kuKalunga ngele katu na eitaalo. Ihe omuyapostoli okwa ti kutya kape na ngoka ta hokiwa kuKalunga ngele ke na eitaalo. Oku shi popya niitya yilwe, otwa pumbwa okukala tu na eitaalo, opo tu hokiwe kuKalunga.
Kalunga oha hokwa omuntu e na eitaalo lya tya ngiini? Opo tu itaale muKalunga otwa pumbwa okuninga iinima iyali. Shotango, ‘otu na okukala twi itaala kutya Kalunga oko e li.’ Omatoloko galwe otaga ti kutya “otu na okwiitaala kutya Kalunga omuntu gwolela.” Otatu ka hokiwa ngiini kuKalunga ngele otwa limbililwa kutya oko e li? Natango eitaalo lyashili olya kwatela mo oshindji, molwaashoka nokuli noompwidhuli wo odhi itaala kutya Jehova oko e li. (Jakob 2:19) Eitaalo kutya Kalunga oko e li shili nali tu inyengithe tu katuke, kokutya, tu ulike kutya eitaalo lyetu olya hokiwa kuKalunga. — Jakob 2:20, 26.
Oshitiyali ‘otu na okukala twi itaala kutya’ Kalunga ‘ota futu’ ayehe. Omuntu ngoka e na eitaalo oha kala lela a tompwa kutya oonkambadhala ndhoka ta ningi, opo a kale a hokiwa kuKalunga itadhi ka kala osima yowala. (1 Aakorinto 15:58) Jehova ote tu hokwa ngiini ngele otwa limbililwa kutya ota vulu nenge okwa hala oku tu pa ondjambi? (Jakob 1:17; 1 Petrus 5:7) Omuntu ngoka ha dhiladhila kutya Kalunga ke na ko nasha, iha pandula nomuluya, ina tseya Kalunga ngoka ta popiwa mOmbiimbeli.
Oolye taya pewa ondjambi kuJehova? Paulus okwa ti: ‘Oomboka taye mu kongo’ ya mana mo. Embo limwe lyaatoloki yOmbiimbeli olya ti kutya oshitya shOshigreka shoka sha tolokwa “taye mu kongo” ya mana mo itashi ti kutya “okuya wu ke mu konge,” ihe otashi ti okuninga oonkambadhala “dhoku mu longela.” Embo lilwe otali yelitha kutya oshityalonga shika shOshigreka oshi li molupe talu ulike kokuninga oshinima wa mana mo nokugandja eitulomo li ikalekelwa kusho. Jehova oha gandja ondjambi kwaamboka tayi inyengithwa keitaalo lyawo ye mu longele nohole tayi zi komutima nonuulaadhi. — Mateus 22:37.
(Aahebeli 11:33-38) Omolweitaalo oya kondjitha iilongo e taa yi sindi. Oya longo shoka shu uka noya gwanithilwa omauvaneko gaKalunga. Oya mutike omakana goonime, 34 oya dhimi omaziko gomililo dha hanya noya henuka omagongamwele. Oyo oya kala ya fa kaaye na oonkondo, ihe oya ningi oofule molugodhi noya sindi omatanga gaakwiita aakwiilongo. 35 Omolweitaalo aakiintu yamwe oya yumudhilwa oonakusa yawo. Yamwe oya si komahepeko, sho ya tindi okutaamba emangululo, oshoka oya li taa tegelele okufalwa momwenyo omupe. 36 Yamwe oya shekwa e taa dhengwa noongola, yamwe oya mangwa nomalyenge e taa tulwa mondholongo. 37 Yamwe oya dhipagwa nomamanya, yamwe oya tetwa pokati nayamwe oya dhipagwa negongamwele. Oye endagula ya zala iipa yoonzi noyiikombo, oya si oluhepo, oya tidhaganwa e taa monithwa iihuna. 38 Uuyuni kawa li nando uuwanawa kuyo. Oyo oya li taa alaala moombuga nomoondundu noya kala momakololo nomoombogo dhevi.
Koleka eitaalo lyoye mwaashoka wa tegamena
10 MAahebeli ontopolwa 11, omuyapostoli Paulus okwa popi omahepeko ngoka ga li gi idhidhimikilwa kaapiya yaKalunga oyendji mboka inaaya tumbulwa komadhina. Pashiholelwa, omuyapostoli okwa tumbula aakiintu aadhiginini mboka ya li ya silwa oyana, ihe konima oye ke ya mona, sho ya yumudhwa. Okwa tumbula wo yalwe mboka “ya tindi okutaamba emangululo, oshoka oya li taa tegelele okufalwa momwenyo omupe.” (Heb. 11:35) Nonando katu shi lela kutya Paulus okwa li ta popi kombinga yoolye, yamwe ngaashi Nabot naSakaria oya li ya dhipagwa nomamanya, omolwokuvulika kwawo kuKalunga nokulonga ehalo lye. (1 Aak. 21:3, 15; 2 Ondjal. 24:20, 21) Daniel pamwe nookuume ke yatatu oya li ye na ompito ‘yokutaamba emangululo,’ mokweetha po uudhiginini wawo. Ihe eitaalo lyawo moonkondo dhaKalunga, olye ya kwathele ‘ya mutike omakana goonime’ ‘noya dhime omaziko gomililo dha hanya.’ — Heb. 11:33, 34; Dan. 3:16-18, 20, 28; 6:13, 16, 21-23.
11 Aahunganeki ngaashi Mikaia naJeremia ‘oya li ya shekwa, ya dhengwa noongola nokutulwa moondholongo, omolweitaalo lyawo.’ Omanga yalwe ngaashi Elia “oya li taa alaala moombuga nomoondundu noya kala momakololo nomoombogo dhevi.” Ayehe oya li yi idhidhimike, oshoka oya li ye na ‘einekelo lya kola miinima mbyoka ya tegamena.’ — Heb. 11:1, 36-38; 1 Aak. 18:13; 22:24-27; Jer. 20:1, 2; 28:10, 11; 32:2.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Aahebeli 11:4) Eitaalo olyo olya longitha Abel, a gandje omayambo omawanawa kuKalunga ge vule gaKain. Kalunga okwe mu hokwa omolweitaalo lye nokwe mu tala omuyuuki, sho a taamba omagano ge. Koonkondo dheitaalo Abel ota popi natango, nonando okwa sa.
it-1-E ep. 804, okat. 5
Eitaalo
Iiholelwa yaamboka ya li ye na eitaalo pethimbo lyonale. Kehe gumwe ‘gwomoshikogo oshinene shoonzapo’ a popiwa kuPaulus (Heb 12:1, NW) okwa li e na uumbangi washa mboka we mu ningitha a kale e na eitaalo lya kola. Pashiholelwa, Abel okwa li e shi kombinga yeuvaneko lyaKalunga li na ko nasha ‘noluvalo’ ndoka talu ka nyanyagula omutse ‘gweyoka.’ Okwa li wo a mono nkene egeelo ndyoka Jehova a li a tokolele aavali ye moshikunino shaEden sho tali gwanithwa po. Pondje yaEden, Adam naanegumbo lye oya li ya li oshikwiila shawo nomazigudhe, oshoka evi olya li lya thingwa, nolya li li na oondjoho nomakwega. Otashi vulika Abel a li ha kala e wete sho Eva a kala nokuyuulukwa omusamane gwe nankene Adam a kala nokupangela omukulukadhi gwe. Osha yela kutya okwa li a uvu yina Eva ta popi kombinga yuuwehame woshitheta shuusimba we. Okwa li wo a mono aakerubi mboka ya li ya langekwa kuuzilo weyana nosho wo egongamwele tali yeta omulilo, opo li keelele shaa ngoka ta hedha komuti gwomwenyo. (Gen 3:14-19, 24) Iinima ayihe mbika oya li “uumbangi waashoka, NW” sha li sha shilipaleke Abel kutya ehupitho olya li tali ke ya okupitila ‘moluvalo ndoka lu uvanekwa.’ Onkee ano, omolweitaalo, Abel okwa ‘gandja omayambo omawanawa kuKalunga’ ge vule gaKain. — Heb 11:1, 4.
(Aahebeli 11:5) Eitaalo olyo lya popile Enok, kaa se. Okwa kuthwa po kuKalunga ye ina monika nando okomuntu, oshoka Kalunga okwe mu fala megulu. Enyolo otali ti: Enok manga inaa kuthwa po, okwa li a hokiwa kuKalunga.
“Okwa li a hokiwa kuKalunga”
Omeityo lini Enok a “kuthwa po,” opo “kaa mone eso”? Jehova okwa kutha po Enok, sho e mu kothitha, opo kuu uve uuwehame weso. Omanga shono inaashi ningwa, Enok “okwa hokololwa, Kalunga e mu hokwa.” Ngiini mbela? Manga inaa sa, otashi vulika Kalunga a li u ulukile Enok emoniko, lyeviparadisa. Shoka oshi li euliko kutya Jehova okwa li e mu hokwa. Konima yaashono, Enok okwa kothekwa, ano a si. Omuyapostoli Paulus okwa nyola kombinga yaEnok noyaalumentu naakiintu yalwe aadhiginini, a ti: “Ayehe oya sile meitaalo.” (Aahebeli 11:13) Aatondi yaEnok otashi vulika ya li taya kongo olutu lwe, ihe ‘ina lu monika’ nando okomuntu. Jehova okwa kanithitha po olutu ndoka, opo aatondi ye kaaye lu nyateke nenge ye lu longithe mokuhumitha komeho elongelokalunga lyiifundja.
Elesho lyOmbiimbeli
(Aahebeli 11:1-16) Okukala tu na eitaalo otashi ti okukala tu na einekelo lya kola miinima mbyoka twa tegamena naambyoka itaatu vulu oku yi mona ngashingeyi. 2 Aantu mbeyaka yonale oya hokiwa kuKalunga omolwokwiitaala kwawo. 3 Okeitaalo alike tatu shi uvu ko kutya uuyuni owa shitwa nohapu yaKalunga, naashoka shi wetike osha ningwa mushoka shaa wetike. 4 Eitaalo olyo olya longitha Abel, a gandje omayambo omawanawa kuKalunga ge vule gaKain. Kalunga okwe mu hokwa omolweitaalo lye nokwe mu tala omuyuuki, sho a taamba omagano ge. Koonkondo dheitaalo Abel ota popi natango, nonando okwa sa. 5 Eitaalo olyo lya popile Enok, kaa se. Okwa kuthwa po kuKalunga ye ina monika nando okomuntu, oshoka Kalunga okwe mu fala megulu. Enyolo otali ti: Enok manga inaa kuthwa po, okwa li a hokiwa kuKalunga. 6 Kape na ngoka ta hokiwa kuKalunga, ngele ke na eitaalo. Oshoka ngoka te ya kuKalunga, oku na okukala i itaala kutya Kalunga oko e li nota futu ayehe mboka taye mu kongo. 7 Eitaalo olyo lya longitha Noa, a uve ko omalondodho gaKalunga taga popi iinima mbyoka tayi ke ya, ye ina vula oku yi mona. Noa okwa vulika kuKalunga e ta tungu onguluwato, moka a hupile pamwe naanegumbo lye. Osho ngeyi okwa pe uuyuni uusama nokwa pewa kuKalunga uuyuuki mboka tau zi mokwiitaala. 8 Eitaalo olyo lya longitha Abraham, a vulike, uuna ndoka Kalunga e mu ithana, nokwa tembukile koshilongo shoka Kalunga u uvaneke oku mu pa. Okwa tembuka mo moshilongo shaandjawo, ye ina tseya mpoka ta yi. 9 Koonkondo dheitaalo okwa kala a fa omukwiilongo moshilongo shoka Kalunga e mu uvanekela. Okwa kala momatsali gowala, nosho wo Isak naJakob, mboka Kalunga e ya uvanekela euvaneko tuu ndyoka. 10 Oshoka Abraham okwa li a tegelela oshilando shoka shi na omikanka dha kolelela, sha sindwa nosha tungwa kuKalunga mwene. 11 Eitaalo olyo lya ningi Abraham, a vule okuninga he yaIsak, nando okwa li a kulupa, naSara wo okwa li a adha ethimbo ndyoka itaa vulu we okumona okanona. Abraham okwi inekele Kalunga ngoka ha gwanitha shoka e shi uvaneka. 12 Nonando okwa li a kulupa, muye omwa ka za oluvalo olwindji lwa fa oonyothi dhokegulu nolwa nyengana okuyalula, ongomawe gehekevi lyopooha dhefuta. 13 Ootatekulu mbaka ayehe oya sile meitaalo. Oyo inaa mona iinima mbyoka Kalunga e yi ya uvanekela, ihe oye yi talele kokule noye yi nyanyukilwa. Oya dhimbulula kutya oyo oondjendi naakwiilongo kombanda yevi. 14 Mboka ya tumbula omatumbulo ga tya ngeyi, oye shi holola sha yela kutya inaya adha oshilongo shaandjawo. 15 Oyo inaa dhiladhila nando okushuna koshilongo hoka ya zile; nonando oya li ye na ompito oku shi ninga. 16 Ihe oya li ya yuulukwa koshilongo shoka oshiwanawa shomegulu. Onkee Kalunga ine ya idhimbika, sho taye mu ithana Kalunga kawo, oshoka okwe ya longekidhila oshilando.
23-29 SEPTEMBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | AAHEBELI 12–13
“Egeeloputudho otali ulike kutya Jehova oku tu hole”
(Aahebeli 12:5) Aana yaKalunga, omwa dhimbwa oohapu dhaKalunga ndhoka tadhi mu tsu omukumo? “Mumwandje, ino dhina egeelo lyOmuwa, ino kanitha omukumo, uuna te ku nyenyetele.
Ino tala “konima”
18 Omayele ngoka ge tu henda komutima. Ongiini ngele otwi iyadha tu uvitile nayi omayele ngoka twa li twa pewa monakuziwa? Shika ihashi kala owala tashi yemateke, ihe ohashi tu nkundipaleke nohashi tu ‘kanithitha omukumo.’ (Heb. 12:5) Kutya nduno otwa tindi omayele molwaashoka twe ga ‘dhina’ nenge twa ka ‘teka omukumo’ konima sho twe ga taamba ko, ashihe shimwe molwaashoka inatu etha ge tu putudhe notu mone mo uuwanawa washa mugo. Oshi li nawa ngele tatu vulika koohapu dhaSalomo ndhika tadhi ti: “Dhiginina eputudho, ino li etha tuu, li pungula, oshoka olyo omwenyo gwoye.” (Omayel. 4:13) Ngaashi naanaa omuhingi ngoka ha vulika komandhindhiliko gomoondjila, natse natu taambe ko omayele, e tatu ga tula miilonga nokupula komeho. — Omayel. 4:26, 27; lesha Aahebeli 12:12, 13.
(Aahebeli 12:6, 7) Oshoka Omuwa oha geele kehe ngoka e holike kuye, noha dhenge omuntu kehe ngoka te mu taamba, a ninge omwana.” 7 Idhidhimikileni omageelo agehe ngaashi gaho, oshoka Kalunga ota kala nane ngaashi e li noyana. Oku na tuu omunona ngoka ihaa dhengwa kuhe?
w12-E 7/1 ep. 21, okat. 3
“Ngele tamu galikana, tyeni: ‘Tate,’”
He omunahole oha pukulula oyana, oshoka oku na ko nasha na nankene taya ka kala monakuyiwa. (Aaefeso 6:4) Omuvali ngoka iha lile oyana okathima koluko, ihe uuna te shi ningi ihe shi ningi nonyanya. Sha faathana, Tate gwetu gwomegulu omathimbo gamwe ohe shi mono sha pumbiwa e tu pukulule. Ihe Kalunga oha gandja uutekuvuliko pahole ihe shi ningi nando nonyanya. Ngaashi He, Jesus naye kali nando ha ungaunga naantu nonyanya, nokuli naasho aalongwa ye ya li taya kakadhala okutaamba ko epukululo. — Mateus 20:20-28; Lukas 22:24-30.
(Aahebeli 12:11) Pethimbo ndyoka tatu geelwa, kombinga yetu kashi shi enyanyu, aawe, oluhodhi, ihe konima yethimbo mboka ya putudhwa kegeelo ndyoka, otaa ka mona ombili omolwokukalamwenyo kwawo kwo opalela Kalunga.
“Pulakeneni omagando, mu pukuluke”
18 Odhoshili kutya omuntu ngele ta pukululwa otashi vulika a kale u uvite nayi. Ihe, ota vulu okukala u uvite nayi noonkondo, ngele okwa tindi epukululo ndyoka. (Heb. 12:11) Natu tale kiiholelwa iyali, shaKain noshomukwaniilwa Sedekia. Sho Kalunga a mono kutya Kain oku tonde Abel nokwa hala oku mu dhipaga, okwe mu kumagidha a ti: “Omolwashike wa geya? Oshike wa sizimaneka oshipala? Ngele to longo uuwanawa, nena oshipala shoye oshi li nawa, ihe ngele to longo uuwinayi, nena uulunde owe ku langele posheelo. Owo wa hala oku ku pangela, ihe ou na oku u pangela.” (Gen. 4:6, 7) Nonando ongawo, Kain ka li a pulakene kuKalunga. Okwe etha a pangelwe kuulunde. Kain ka li tuu i iyetele uudhigu nokumona iihuna! (Gen. 4:11, 12) Ando Kain okwa pulakenene kuKalunga, ando ini iyadha muudhigu.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Aahebeli 12:1) Ano sho tu na oshiholelwa shongundu onene yi thike mpoka yoonzapo dheitaalo ye tu kundukidha, nena natse wo tu etheni kehe shoka sha hala oku tu kata, nuulunde ihaau lwedha oku tu idhingila. Natu matukeni twa mana mo methigathano ndyoka li li komeho getu.
Matukeni mwa mana mo methigathano
11 ‘Oshikogo oshinene shoonzapo’ kasha li owala aatali nenge aayambidhidhi mboka ye ya owala okutala ethigathano nenge ya tale aamatuki mboka ye hole nenge osipana ndjoka tayi sindana. Pehala lyaashono, oya li ya fa aamatuki ye li methigathano. Oya matuka methigathano sigo okethikilo. Nonando oya sa nale, otaya vulu okukala ya talika ko ye li aatondoki mboka taya vulu okutsa omukumo aamatuki aape methigathano. Dhiladhila owala nkene omumatuki ta ka kala u uvite uuna e shi kutya okwa dhingililwa nenge opu na aatondoki mboka ye shi pondola ye li aatali. Mbela itaya ka ninga ngaashi taya vulu nenge yi idhipagele po nokuli? Oonzapo ndhoka dhonale otadhi vulu oku shi koleka kutya ethigathanopo ndyoka lyopathaneko otali vulu okusindanwa, ihe otashi pula oonkambadhala dha mana mo. Kungeyi, ngele otatu kaleke momadhiladhilo oshiholelwa ‘shoshikogo shoonzapo,’ sha hala okutya, Aakriste Aahebeli yomethelemumvo lyotango otashi vulu oku tu tsa omukumo opo tu ‘matuke twa mana mo methigathano’ ngaashi tatu vulu kunena.
(Aahebeli 13:9) Inamu pukithwa komalongo galwe mwaa ga shi. Osho oshinima oshiwanawa, oomwenyo dheni ngele tadhi kolekwa kesilohenda lyaKalunga, hakokuvulika koompango dhokombinga yiikulya; mboka haa vulika koompango dha tya ngeyi, inatdhi ya kwatha sha.
w89-E 12/15 ep. 22, okat. 10
Gandja omayambo ngoka taga nyanyudha Jehova
10 Aahebeli oya li ya pumbwa okuyanda ‘okupukithwa komalongo galwe kaa ye ga shi’ gAajuda. (Aagalati 5:1-6) ‘Oomwenyo dhawo odha li tadhi kolekwa kesilohenda lyaKalunga’ opo ya kale ya kolelela moshili, ihe hakomalongo ngoka. Yamwe anuwa oya li ya tamanana kombinga yiikulya nomayambo, oshoka Paulus okwa popi kutya oomwenyo dhawo kadha li dha kolekwa “koompango dhokombinga yiikulya; [oshoka] mboka haa vulika koompango dha tya ngeyi, inadhi ya kwatha sha.” Otatu ka mona omayambeko gaKalunga ngele ohatu mu tila notu na olupandu lwekulilo, ihe itatu ga mono mokulya iikulya yontumba nenge okudhana omasiku gontumba. (Aaroma 14:5-9) Kakele kaashono, eyambo lyaKristus olya ningitha omayambo gAalevi ga kale kaage na ongushu. — Aahebeli 9:9-14; 10:5-10.
Elesho lyOmbiimbeli
(Aahebeli 12:1-17) Ano sho tu na oshiholelwa shongundu onene yi thike mpoka yoonzapo dheitaalo ye tu kundukidha, nena natse wo tu etheni kehe shoka sha hala oku tu kata, nuulunde ihaau lwedha oku tu idhingila. Natu matukeni twa mana mo methigathano ndyoka li li komeho getu. 2 Tu taleni kuJesus hoka kwi ikwatelela eitaalo lyetu okuza petameko sigo opehulilo. Oye ina hulila ondjilakati, ihe omolwenyanyu ndyoka lya li lye mu tegelela okwi idhidhimikile esheko nokwa si eso lyokomushigakano. Ngashingeyi okwa kuutumba kolulyo lwoshipangelapundi shaKalunga. 3 Dhiladhileni, aantu aalunde nkee ya kondjitha Jesus. Inamu etha, mu kanithe omukumo nenge mu hulile ondjilakati. 4 Oshoka mokukondjitha uulunde natango inamu kondja sigo eso. 5 Aana yaKalunga, omwa dhimbwa oohapu dhaKalunga ndhoka tadhi mu tsu omukumo? “Mumwandje, ino dhina egeelo lyOmuwa, ino kanitha omukumo, uuna te ku nyenyetele. 6 Oshoka Omuwa oha geele kehe ngoka e holike kuye, noha dhenge omuntu kehe ngoka te mu taamba, a ninge omwana.” 7 Idhidhimikileni omageelo agehe ngaashi gaho, oshoka Kalunga ota kala nane ngaashi e li noyana. Oku na tuu omunona ngoka ihaa dhengwa kuhe? 8 Ngele itamu putudhilwa mumwe noyana, nena otashi ti kamu shi oyanalela, ihe aana yuulunde. 9 Ootate yokombanda yevi sho ye tu geele, otwe ya simaneke. Unene ano otu na okuvulika kuTate gwomegulu, opo tu kale tu na omwenyo. 10 Ootate yokombanda yevi oye tu geele okathimbo okafupi kowala, ngaashi ye shi tala sho opala. Ihe Kalunga ote shi ningi omoluuwanawa wetu yene, opo tu kale tu na sha shuuyapuki we. 11 Pethimbo ndyoka tatu geelwa, kombinga yetu kashi shi enyanyu, aawe, oluhodhi, ihe konima yethimbo mboka ya putudhwa kegeelo ndyoka, otaa ka mona ombili omolwokukalamwenyo kwawo kwo opalela Kalunga. 12 Yelutheni ano omaako geni ga vulwa ne mu koleke oongolo dheni dha loloka. 13 Tsikileni okweenda moondjila dhu ukilila, opo ompadhi ndjoka ya lemana yaa dhomoke, ihe yi vule okwaaludhwa. 14 Kambadhaleni okukala nombili naantu ayehe, ne mu lalakanene okukala aayapuki, oshoka kaku na nando ogumwe ta ka mona Omuwa, ngele ke li ngaaka. 15 Kotokeni, kwaa kale nando ogumwe ta pilamene esilohenda lyaKalunga. Kotokeni, kwaa kale nando ogumwe ta kala a fa oshimeno oshilulu tashi koko e tashi yono po oyendji nuuzigo washo. 16 Kotokeni, kwaa kale ngoka ta ningi omuholume nomulunde ngaashi Esau, ngoka a landitha po uuthemba we okukala omukuluntu kumukwawo omolwokulya kumwe akuke. 17 Ne omwa tseya, nkene a ka kala a hala eyambeko lyahe ye ina ziminwa, oshoka ina mona we ompito yokulundulula shoka a ningi, nonando okwe shi pula nomahodhi.
30 SEPTEMBA–6 KOTOBA
OMALIKO OKUZA MOOHAPU DHAKALUNGA | JAKOB 1–2
“Shoka hashi fala muulunde nomeso”
(Jakob 1:14) Ihe omuntu oha makelwa kuuhalu we mwene, mboka tau mu hekaheka e tau mu yulu.
g17.4-E ep. 14
Emakelo
Oho makelwa ngele to nanwa koshinima shontumba, unene tuu okuninga shoka sha puka. Pashiholelwa, manga to landa iinima mositola, owa mono mo oshinima oshiwanawa. Owa tameke to dhiladhila kutya oshinima shoka oto vulu oku shi yaka po noito kwatwa. Ihe, eiyuvo lyoye olya tameke tali ti ino shi ninga! Onkee ano, owe etha omadhiladhilo ngoka e to yi komeho. Pompito ndjoka emakelo ndyoka owe li sinda.
SHOKA OMBIIMBELI TAYI TI
Uuna to makelwa itashi ti kutya ngoye omuntu omwiinayi. Ombiimbeli otayi shi koleke kutya atuheni ohatu makelwa. (1 Aakorinto 10:13) Ihe shoka sha simana osho kutya ohatu inyenge ngiini uuna tatu makelwa. Yamwe ohayi iyethele momahalo ga puka, nohashi ya ningitha ya ye mepuko nziya nenge ya ka ye mo konima yethimbo. Yalwe ohaye ge ekelehi nziya.
“Ihe omuntu oha makelwa kuuhalu we mwene, mboka tau mu hekaheka e tau mu yulu.” — Jakob 1:14.
(Jakob 1:15) Uuhalu ngele wa ningi uusimba, otau vala uulunde; nuulunde ngele wa koko, otau vala eso.
g17.4-E ep. 14
Emakelo
Ombiimbeli otayi popi iinima mbyoka hayi tu ningitha tu yone. Jakob 1:15 otayi ti: “Uuhalu ngele wa ningi uusimba, otau vala uulunde.” Uuna twi iyethele momahalo ga puka, ohatu iyadha itaatu vulu we oku ga pangela ngaashi owala omukiintu e li pokupulumutha. Ihe otatu vulu okuyanda okukala aapika yomahalo omawinayi. Otatu vulu lela oku ga pangela.
Konga omaliko mOmbiimbeli
(Jakob 1:17) Oshipewa kehe oshiwanawa nomagano kehe ga gwana ga pwa ohaga zi kuKalunga, Omushiti gwomaminikilo gokegulu. Puye kapu na nando elunduluko nenge epingathano lyuuyelele nomilema.
it-2-E ep. 253-254
Uuyelele
Jehova oye “Omushiti gwomaminikilo gokegulu.” (Jak 1:17) Ine tu pa owala “etango okuminikila omutenya, nomwedhi noonyothi okuminikila uusiku,” (Jer 31:35) ihe oye wo Onzo yuuyelele awuhe mboka wu li mOmbiimbeli. (2Kor 4:6) Ompango ye, omatokolo ngoka ha ningi noohapu dhe, odhi li uuyelele kwaamboka taya etha ya wilikwe kudho. (Eps 43:3; 119:105; Omayel 6:23; Jes 51:4) Omupisalomi okwa popi a ti: ‘Muuyelele woye otu wete uuyelele wo wene.’ (Eps 36:9; yelekanitha Eps 27:1; 43:3) Ngaashi owala uuyelele weluwa tali tende, hawu ende tawu yele “sigo kwa shi,” ondjila yaayuuki, ndjoka tayi minikilwa kuunongo wopakalunga, ohayi ende tayi yele. (Omayel 4:18) Opo tu landule ondjila ndjoka Jehova a hala tu ende, otu na okweenda muuyelele we. (Jes 2:3-5) Mepingathano naashoka, uuna omuntu ha tala ko iinima momukalo inaagu yogoka, oku li momilema dhopambepo. Jesus okwa ti: “Omeho goye ngele kage li nawa, nena olutu lwoye aluhe olu li momilema. Ano uuyelele mbuka u li mungoye ngele omilema, nena omilema otadhi kala dhi thike peni!” — Mat 6:23; yelekanitha Deut 15:9; 28:54-57; Omayel 28:22; 2Pet 2:14.
(Jakob 2:8) Otamu opaleke, ngele tamu vulika kompango yOshilongo shaKalunga, ndjoka tayi monika menyolo ndika: “Hola mukweni, ngaashi u ihole mwene.”
it-2-E ep. 222, okat. 4
Ompango
‘Ompango yoshilongo shaKalunga.’ Oya tumbala noya simana yi vule oompango ndhoka hadhi wilike aantu dha tulwa po kaapangeli yopantu. (Jak 2:8) Ehangano lyOmpango olya li li ikolelela kohole; noshipango shoka tashi ti kutya “hola mukweni, ngaashi u ihole mwene” (ompango yoshilongo shaKalunga) osha li oshitiyali shomiipango hoka Ompango ayihe naahunganeki ya kwatelelwa mo. (Mat 22:37-40) Nonando Aakriste kaye li we kohi yOmpango, ohaya vulika kompango yOmukwaniilwa Jehova nOmwana, Omukwaniilwa Jesus Kristus, yi na ko nasha nehangano epe.
Elesho lyOmbiimbeli
(Jakob 2:10-26) Kehe ngoka ta yono oshipango shimwe shomompango, okwa yono wo iipango ayihe. 11 Oshoka ngoka a ti: “Ino hondela,” oye wo a ti: “Ino dhipaga.” Ano ngoye nando ino hondela, oto ningi omuyoni gwompango, ngele to dhipaga. 12 Popyeni ne mu longe ngaashi aantu mboka taa ka pangulithwa kompango ndjoka tayi ya mangulula. 13 Oshoka uuna Kalunga ta pangula aantu mboka yaa na ohenda, ite ke ya sila ohenda; ihe mboka ye na ohenda, otaa ka pita mepangulo. 14 Aamwameme, omuntu ngoka ta ti kutya oku na eitaalo, ndele eitaalo lye itali holoka miilonga, otashi mu kwatha tuu sha? Eitaalo lya tya ngawo itali mu hupitha. 15 Natu tye, oku na ooitaali ooyakweni aalumentu nenge aakiintu ye na onkayi nondjala. 16 Ngele to ya lombwele to ti: “Endii po nawa. Ki isiikileni e tamu li nawa,” otashi kwatha shike, ngele inamu ya pa shoka ye shi pumbwa? 17 Ano neitaalo osho li li: ngele eitaalo lyowala, lyaa na iilonga, nena eitaalo lya tya ngaaka olya sa. 18 Ihe pamwe oku na ngoka ta ti: “Oku na omuntu gumwe e na eitaalo, manga mukwawo e na iilonga.” Eyamukulo lyandje olyo ndika: “Ulukila ndje, nkene omuntu ta vulu okukala e na eitaalo lyaa na iilonga. Ngame otandi ku ulukile wo eitaalo lyandje tali holoka miilonga.” 19 Owi itaala kutya oku na owala Kalunga gumwe. Ou li mondjila. Oompwidhuli wo odhe shi itaala notadhi kakama kuumbanda. 20 Mugoya ngoye! Owa hala tuu, u ulukilwe kutya eitaalo lyaa na iilonga, itali tompola sha? 21 Tatekulu Abraham okwa ningi ngiini omuyuuki koshipala shaKalunga? Osha zi miilonga ye, sho a ka yamba omwana Isak koshiyambelo. 22 U wete ko ano? Eitaalo lye niilonga ye oya longele kumwe; eitaalo lye olya hololwa nawa kiilonga ye. 23 Nenyolo wo olya tsa ndyoka tali ti: “Abraham okwi itaale Kalunga, nomolweitaalo lye Kalunga okwe mu tala omuyuuki.” Osho ngaaka Abraham okwi ithanwa kuume kaKalunga. 24 Ngashingeyi omu wete ko kutya omuntu ota ningi omuyuuki koshipala shaKalunga omolwiilonga ye, hamolweitaalo alike. 25 Osho sha li wo sha ningwa kohonda Rahab. Rahab okwa ningi omuyuuki koshipala shaKalunga omolwiilonga ye, sho e edhilile oondaadhi dhaJuda e te dhi pititha nondjila yilwe. 26 Onkee ano ngaashi naanaa omuntu ngele ke na omufudho, ta talwa a sa, osho wo neitaalo lyaa na iilonga, olya sa.