EPIIPILIYOTEKA ya Watchtower
EPIIPILIYOTEKA
ya Watchtower
Elomwe
  • PIIPILIYA
  • SOOLALEERYIWA
  • MITHUKUMANO
  • T-19 ipaax. 2-6
  • Mano Elapo Ela Enarwa Evuluwa?

Henaphwanyeya exilema mu nikupa nenla.

Munikhurumuwele, yookhala ehesen'ye nichunaka owoonihaani exilema ela.

  • Mano Elapo Ela Enarwa Evuluwa?
  • Mano Elapo Ela Enarwa Evuluwa?
  • Miru Mikhaani
  • Miyaha Soophwanaphwana
  • Elapo Ennamala​—Ekina Ennavolowa Mmapuroni
  • Muhoolo Mwa Elapo Ela
  • ‘Eneneeryo’
  • Makuchuwelo a Elapo Ari Vakhiviru?
    Tiheeni Piipiliya Onanihusiheiye?
Mano Elapo Ela Enarwa Evuluwa?
T-19 ipaax. 2-6

Mano Elapo Ela Enarwa Evuluwa?

Hinavo nloko nikina niiwale sawacha vooloca sa makuchuwelo a elapo ntoko nla. Ancipale annova wii elapo enahaala omala ni weyeliwa ni ipompa sa nyukleya. Akina anuupuwela wii oonanarihiwa onahaala vakina vaya otolosha elapo. Nave akhalavo yaawo anipiwa murima wii sokachamiha sa muhakhu inahaala weriha makhuuru a achu owana.

Mano elapo ela enahaala omala chiryene? Va mwaheene yoola, mano entaphulela esheni? Mano yakhalavo elukuluku ekina yeeyo elapo yaamanlaaya?

Elapo Ennamala​—Ekina Ennavolowa Mmapuroni

Ayi, yahikhalavo elapo yeeyo yamanlee. Nkupuwelani elapo yeeyo yaphiyenre okhala yoonanara vancipale mmahiku a Noowa. Piipiliya onnathoriha wii: “Elapo ya vathi ya mahiku yale, yámiryiwaya ti mahi, yápahuwa.” Piipiliya onnalocatho wii: “[Muluku] hálemve elapo ya vathi yakhalai, nyenya ámukhapelenle Nowa mulipa-olaleya ékhaikhai ni akhwawe athanu neli, áruhenryiye elapo ya alipa-ohithamalela mahi.”​—2 Petro 2:5; 3:6.

Onani yeeyo omala wa elapo yeeyo wataphulenlaya ni yeeyo yahataphulenlaya. Hiwataphulenle omala wa muloko wa achu. Noowa ni echoko awe yahivuluwa va Maahi a elapo yeeyo. Mwawiihihatho Elapo yavathi ni erimu yorera ya itheneeri. Yeeyo yapahuliwe yaari “elapo ya alipa-ohithamalela,” mathoriheryo oonanara a ichu.

Ni ovira wa elukuluku, vavo nloko na Noowa naaryaya nacheryereyaka, elapo ekina yaapacerya. Elapo yanawili yeela, nari mathoriheryo a ichu, yokhalawo ophiyerya olelo. Oovuwa waya wookhala wosareya ni ikhocho, ipahu ni nlala. Mano tisheni yeeyo enahaala wereya ni elapo ela? Mano enahaala ovuluwa?

Muhoolo Mwa Elapo Ela

Emanlene oloca wii elapo ya mmahiku a Noowa yaapahuwa, oovuwa wa Piipiliya onnapwahiherya oriki: ‘Ni masweene yaawo, erimu ni elapo ya mahiku yaala siyathiwe o moroni.’ (2 Petro 3:7, Tradução do Novo Mundo) Chiryene, ntoko mummo oomurepa Piipiliya mukina athorihenriye: “Elapo ya vathi [yeeyo erivovo olelo vava] ennavira.”​—1 Yohane 2:17.

Piipiliya hanachuna oloca wii elapo yavathi eneshe ela nari erimu ya itheneeri inahaala ovira, ntoko mummo nivakhaniru sahaavinraya mmahiku a Noowa. (Masalmo 104:5) Mohiyana ni ela, yeeyo enahaala opahuliwa ntoko ni mooro ti elapo ela, ni “erimu” aya, nari olamulela a ipooma oholeliwa, ni Satana, ni “elapo” awe, nari mothukumanela mwa achu. (Yohane 14:30; 2 Akorinto 4:4) Elapo ela, nari mathoriheryo a ichu, enarwa emala chiryene ntoko yaamanlaaya elapo yaakhanlewo Maahi ehinaakuve orwa. Nari Yesu Kristu ahiloca vooloca sa mukhalelo warivovo “m’mahiku a Nowa” ntoko yotakiherya sa yeeyo enahaala weererya makuchuwelo a elapo ehinaakuve ophiya.​—Mateyu 24:37-39.

Ori wosuwanyeya wii Yesu, vooloca sa mahiku a Noowa, aari aakhulaka nikoho na arummwa awe nawii: ‘Mano tisheni enahaala okhala eneneeryo ya orwa wanyu ni ya makuchuwelo a elapo?’ (Mateyu 24:3, Matos Soares) Omuchara a Yesu yaanasuwela wii elapo ela yahaala omala. Mano yowehereryeene yeela yahiwoopopiha?

Moohiyana, vavo Yesu athorinhiiye saweereya hiiho sahaala weererya makuchuwelo a elapo ehinaakuve ophiya, owo ahalipiha wii ehakalaleke, ‘ntakhara wopoliwa waya wohachamela.’ (Luka 21:28) Ayi, yahaala wopoliwa wa Satana ni mathoriheryo awe a ichu oonanara oya mu elapo yahihano ya murechele!​—2 Petro 3:13.

Nyenya mano elapo ela yahaala omala liini? Mano ‘eneneeryo’ taani Yesu aveleenliiye ya ‘orwa [wawe] ni ya makuchuwelo a elapo’?

‘Eneneeryo’

Nsu neEgriki notaphuleliwa vava wii ‘orwa’ tinlo pa·rou·siʹa, nenlo nintaphulela “okhalavo,” tiiwo wii, okhala arivoveene vavo shashasha. Wawihiihaa wii, vavo ‘eneneeryo’ enoneyaaya hisaahala ootaphulela wii Kristu aari arwaaka mwawaakuva, nyenya wii owo aari arwiiyene khalai nave ori vavaa. Ootaphulela wii owo opacerya olamulela mohoneya ntoko mwene awirimu ni wii mwawaakuva onahaala watolosha amwichani awe.​—Yawupulula 12:7-12; Masalmo 110:​1, 2.

Yesu hathorinhe yaweereya emoha mekhayaru ntoko ‘eneneeryo.’ Owo ahithoriha saweereya ni mikhalelo sincipale sa elapo. Soothene iha sahaala weererya mpuwa mwa elukuluku yeeyo oomurepa Piipiliya yichanaya ‘mahiku okuchula.’ (2 Timoteo 3:1-5; 2 Petro 3:3, 4) Nkuupuwelelani sikina sa ichu hiiho Yesu alochenliyeru wii sahaala othonyerya ‘mahiku okuchula.’

“Nloko nimoha na atchu n’narwa-n’roshana ni nloko nikina, ni omwene ni omwene mukina.” (Mateyu 24:7) Ikhocho mu elukuluku ahu ela siri itokotokosha vancipale opwaha khalai. Oorepa oovuwa mukina aahona: “Ekhoco Yoopacerya ya Elapo Yoothene Yavathi [yeeyo yapachenrye mu 1914] yaari ekhoco yoopacerya ‘yawakhwana.’” Mwawihiihaa, ekhoco yanaawiili ya elapo yoothene yavathi, yaari yopahula mwawacheryereya vancipale. Nave ikhoco sinnapwahiherya onanariha elapo. Ayi, masu a Yesu akhala yakhwanelaka mothananiha!

“Onarwa-okhala etala.” (Mateyu 24:7) Muchuli mwa Ekhoco Yoopacerya ya Elapo Yoothene Yavathi, vahirwa vakina vaya etala etokotoko mu oovuwa woothene. Wahikhalavotho etala ekina yawoopiha muchuli mwa Ekhoco Yanaawiili ya Elapo Yoothene Yavathi. Epahu ya ohilya mwawaakhwana onnahapuwela ophiyerya makupa mathanu a walikhanyerya wa achu veelapo yavathi, ewiphaka anamwane awakhwana masana masaneene 14 eyaakha eri yoothene. Chiryene, wookhalavo “etala”!

“Onarwa-okhala ochikinyeya otokotoko.” (Luka 21:11) Va walikhela, achu ancipale wuulusherya ilukuluku khumi ari ekhwaaka eyaakha eri yoothene nthowa na ochikinyeya, ovinyerya 1914, ohiyana ni iyaakha masana ivirale. Nkupuwelani pahiru sikina sawaalikhanyeya sitokotoko: 1920, o China, okhwa 200,000; 1923, o Japão, awaakhwana 140,000 yaahikhwa nari yaahirimela; 1939, o Turquia, okhwa mwa erisa 32,700; 1970, o Peru, okhwa 66,800; ni 1976, o China, awaakhwana okhwa 240,000 (nari, moopharihana ni mathipelo makina, 800,000) oolukammwa. Chiryene wari “ochikinyeya otokotoko”!

“Epahu m’mapuro ori ori.” (Luka 21:11) Ekhoco Yoopacerya ya Elapo Yoothene Yavathi emanleene, achu vakhiviru-khiviru masana masaneene 21 yaahikhwa ni gripe Espanhola. Yovuwiha yawiichaniwa Science Digest yahithoriha wii: “Mu oovuwa woothene hontonko okhalavo ophiyeriwa ni okhwa wakuru ni wa waakuva wawihiihaa.” Ovinyerya vavaa, erecha ya murima, cancro, SIDA ni ipahu sikina sincipale sookhala siwiiphaka achu masana mancipale.

“Wachasha wa óhiléleya.” (Mateyu 24:12) Ovinyerya 1914, elapo ahu yokhala esuweliweene ntoko elapo yapahu ni ya nlala. Mmapuro mancipale, haavovo ori oothene onoona okhala ooshereryeya mphironi, naaritho othana. Ohiyu achu anakhala mpa masele owaliwa ni akhampatika, yoovaka okhumela vaate.

Ichu sincipale sahiloceliwaru wii sahaala weereyaka mpuwa mwa mahiku ookuchula, nave soothesene niihotho sinnaakhwanela. Ela entaphulela wii makuchuwelo a elapo annaacamela. Nyenya, yohakalaliha, onahaala okhalavo oovuluwa. Amanleene oloca wii “elapo ya vathi ennavira,” Piipiliya onnaveleela nlakano ariki: “Yowo onerano okhwela wa Muluku onnikhalelaru okhala wokhala.”​—1 Yohane 2:17.

Mwawihiihaa ninnaphwanela ohuserya yeeyo eri yookhwela ya Muluku ni weerano. Mwawihiihaa nnahaala oowerya ovuluwa makuchuwelo a elapo ela ni ohakalala moohimala ni mareeliho a elapo yahihano ya Muluku. Piipiliya onnaveleela nlakano nawii va elukuluku eyo, “Muluku . . . anarwa-avuta [achu] mithori yothene ovíha’mo m’mithoni mwaya; nave hevarwa-vakhalatho okhwa; nave hevarwa-vakhalatho iyinlo, nari wunla, nari sawichela.”​—Yawupulula 21:3, 4.

Wahimukhalavo yothonyerya ekina, masu oothene a m’Piipiliyani ophariwa vasulu va ti a mu sorepa sa eGriki sa m’Piipiliyani Nlakano Nahihano na Yesu Kristu Apwiyahu ni Masalmo. Sa mu eHebrini ti sa Tradução do Novo Mundo das Escrituras Sagradas​—Com Referências ni Masaalimu (Sociedade Bíblica em Moçambique).

[Mwaneene a eruku va epaaxina 6]

Mwaneene a Eruku: Airplane: USAF photo. Child: WHO photo by W. Cutting. Earthquake: Y. Ishiyama, Hokkaido University, Japan.

    Soolaleeryiwa sa Lomwe (1995-2024)
    Okhumavo
    Ovolowa
    • Elomwe
    • Ovaha
    • Orehererya
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malakiheryo a Opharihela
    • Malakiheryo a Sookhuweya
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovaha