MASU AWAACEERERYA
1914—Eyaakha Yoochuneya mu Yooloherya ya Piipiliya
MU IYAAKHA sa muculi, oohuserya a Piipiliya yaalaleerya wi saahaala weereya saweereya soochuneya mu eyaakha ya 1914. Mano saweereya seiyo tiheeni, nave yawooniherya taani enathoonyerya 1914 ntoko eyaakha yoochuneya?
Hiiha ntoko erempwaaya mu Luka 21:24, Yesu aaloca: “Yerusalemu anamunyikaliwa t’amalapo ophiyerya wi mahiku aya ekwanele.” Yerusalemu waari muceche mutokotoko wa nloko na Isarayeli—nipuro na olamulelo wa mamwene a nihimo na Mwene Tavite. (Salumu 48:1, 2) Mwawiihiiha, mamwene ale yaari oohiyana vancipale ni ahooleli akina a amalapo. Awo yaakilaathi “vehitxeni ya Apwiya [Yehova]” ntoko alipa oomweemelela Muluku mwaneene. (1 Matharihelo 29:23) Mwawiihiiha Yerusalemu aari eneneeryo ya olamulelo wa Yehova.
Ti mwawiihai nave ti liini, olamulelo wa Muluku waapacenryaaya ‘onyikaliwa ni manani a amalapo’? Ela yeeren’ye mu 607 E.E.K. vaavaa Yerusalemu aakuxiweiye ni Apaapulu. Haavovo muchu aakilathile va ‘munyukhu wa Yehova,’ nave nihimo na mamwene orweela wa anamwane a Tavite naaciyeleliwa. (2 Mamwene 25:1-26) Mano ‘onyikaliwa’ iwo waahaala okhala wawiikhalelaru? Hooye, ntakhara yooloherya ya Esekiyeli yaaloca sa mwene ookuchulela a Yerusalemu, Setekiya: ‘Ohiye omwene orule ekhara. . . . Kinamwathukumanya atxhu a Isarayele va milepe [opiyera] elukuluku onereiye aphiye yole kineraka kimurume.’ (Ezekiyeli 21:31, 32) Muchu yoowo aarino ‘ophwanelela’ wa korowa a Tavite ti Kiristu Yesu. (Luka 1:32, 33) Mwawiihiiha ‘onyikaliwa’ waahaala omala vaavaa Yesu aahaaleiye okhala Mwene.
Yaweereya yeela yochuneya yaahaala waakhwanela liini? Yesu aahooniherya wi amalapo yaahaala olamulela mu elukuluku etikitheryiwe. Yooloherya ya Taniyeli ecima 4 ennavaha yoohulela wi nsuwele wi elukuluku eyo yaahaala olekela ophiyerya liini. Eyo enaloca sa oloha wa Napukotonosori mwene a Paapulu. Owo aahoona mwiri woorakama yoowo wuuwihiwe. Nikoco naya hinaaphuwela nthowa nawi naamakiwa ni muthipo ni muchove. Munkeelo mmoha aaloca: ivinre “miyakha mithanu napiili.”—Daniyeli 4:10-16.
Mpiipiliyani, miri ikwaha ikina ineemelela olamulelo. (Ezekiyeli 17:22-24; 31:2-5) Mwawiihiiha wuuwihiwa vathi wa mwiri woosiphela onathoonyerya wi olamulelo wa Muluku, wooniheryiwe moorweela wa mamwene o Yerusalemu waahaala ociyeleliwa. Nyenyanto, yawoona yaaloherya wi ‘onyikaliwa wa Yerusalemu’ waahaala okhala wa elukuluku yawaalakhanyeya—‘ilukuluku thanu napiili.’ Mano elukuluku eyo erekamme mwawiihai?
Wupulula 12:6, 14 onathoonyerya wi ilukuluku raru ni emeya ti “mahiku ntxikwi ni mahiku masana meli ni mahiku makhumi mathanu namoha [1.260].” ‘Ilukuluku thanu napiili’ saahaala okhala wuuluulela wiili, naari mahiku 2.520. Nyenya maloko a amalapo hiyaahin’ye ‘onyikala’ olamulelo wa Muluku mu mahiku 2.520 amanle wuuwa Yerusalemu. Mwawooneyaxa, yooloherya ela ti ya elukuluku yoorekama vancipale. Mu mathipelo a Namarepela 14:34 ni Esekiyeli 4:6, enaloca sa ‘nihiku nimoha nnii nnalikana ni muyakha mmoha,’ ‘ilukuluku thanu napiili’ saahaala okhala iyaakha 2.520.
Iyaakha 2.520 saapacenrye mweeri wa Otupro eyaakha 607 E.E.K., vaavaa Yerusalemu aakuxiweiye ni Apaapulu nave mwene a nihimo na Tavite aakumihiwa va munyukhuni vawe. Elukuluku eyo yaamanle mweeri wa Otupro eyaakha ya 1914. Mu elukuluku yeele, “mahiku aya a amalapo” yaamala, nave Yesu Kiristu aatikitheriwa ntoko Mwene awirimu a Muluku.a—Salumu 2:1-6; Daniyeli 7:13, 14.
Hiihaa ntoko Yesu aalonceiye, “ophiya” wawe ntoko Mwene awirimu waahaala wooniheryiwa ni saweereya sootakhala sa elapo—ekhoco, etala, ocikinyeya wa elapo, ireca. (Mateu 24:3-8; Luka 21:11) Saweereya seiya sinnavaha onamoona wakuru wi mweeparipari eyaakha ya 1914 chiryene enathoonyerya opacerya wa Omwene wa Muluku wa wirimu nave enathoonyerya mapacereryo a “mahiku òmaliherya” a elapo ela yoonanara ya Satana.—2 Timoteo 3:1-5.
[Nsu na vathi]
a Opacerya mweeri wa Otupro eyaakha ya 607 E.E.K. ophiyerya mweeri wa Otupro eyaakha ya 1 E.E.K. ti iyaakha 606. Vawoona wi hiwaariwo eyaakha seero, opacerya mweeri wa Otupro eyaakha ya 1 E.E.K. ophiyerya mweeri wa Otupro eyaakha ya 1914 E.K. ti iyaakha 1914. Nathukumanya iyaakha 606 ni iyaakha 1914, hiyaano nnakhalano iyaakha 2.520. Wi mukhaleno miselo sawaacereryeya vooloca sa wuuwa wa Yerusalemu eyaakha ya 607 E.E.K., mvarerye muru “Cronologia” mu liivuru Estudo Perspicaz das Escrituras, olaleeryiwe ni Anamoona a Yehova.
[Etapela va epaaxina 216]
(Wi moone masu oothene areheryiwe,moone yoolaleeryiwa)
‘ILUKULUKU THANU NAPIILI’
Iyaakha 2.520
Iyaakha 606 1/4
Otupro 607 E.E.K. ophiyerya
Tesempro 31, 1 E.E.K.
Iyaakha 1.913 3/4
Yanero 1, 1 E.K. ophiyerya
Otupro 1914
607
E.E.K.
E.K.
1914
“Yerusalemu anarwa-anyikaliwa ni manani a amalapo”
‘Orwa wa ole orino ophwanelela’