Ovinya Mookhwani wa Yesu Yootaphulela Aya wa Hiyo
“Vawi ávinya.”—MAT. 28:6.
MUNANWERYA OTHARIHA?
Oviihiwa mookhwani wa Yesu onahiyana hai ni yoowo weereya khalai?
Tiheeni enooniherya wi Yesu ooviihiwa mookhwani nave wi owo mukumi olelo?
Oviihiwa mookhwani wa Yesu onataphulela eheeni wa nyuwo?
1, 2. (a) Tiheeni ahooleli akina a malapelo yaachunaaya osuwela, nave Petro aakhunle hai? (Moone eruku yoopacerya.) (b) Tiheeni yaamweerinhe Petro okhala oolipa murima mu elukuluku yeele?
MAHIKU vakhaani Yesu amanle okhwa, murummwa Petro aahooxiwa ti nikhuuru na alopwana oonyeenyeya. Awo yaari ahooleli a malapelo a Ayuuta—yaawo yaahoolenle okhwa wa Yesu. Alopwana awo yaanachuna othariheliwa. Petro aampenuxa mulopwana aari oorakala opacerya woonamwane, nave awo yachuna osuwela ikuru taani naari moorweela wa nsina taani yaamweerinhe weerano yeeyo. Petro moolipa murima aahaakhula: “Mu nsina na Yesu Kristo mNazarayo, yowo nyuwo mwámuthomeiyanyu va [“mwirini”, Tradução do Novo Mundo], yowo Muluku ámvíhaliye wa okhwa, mwa yola mutchu’la anemela va va mithoni vanyu, mukumi.”—Saweriwa Tarummwa 4:5-10.
2 Woopaceryani, Petro mwa woova aamukhooca Yesu ikwaha raru. (Mar. 14:66-72) Tiheeni vano yaamweerinhe okhala oolipa murima variyari va ahooleli a malapelo? Munepa waweela waamukhaviherya, vamoha ni ororomela wawe wi Yesu ooviihiwa mookhwani. Tiheeni yaamweerinhe murummwa ole olekecheya wi Yesu aari mukumi? Nave ntakhara heeni nnaphwanelaahu okhalano olekecheya yoowo?
3, 4. (a) Ovinya taani mookhwani weeren’ye arummwa a Yesu ehaakumve oyariwa? (b) Taani Yesu aaviihaleiye mookhwani?
3 Ororomela wi mulipa ookhwa onanwerya okhala mukumi wanaawiili hiyaari echu evyaani wa arummwa a Yesu; ovinya mookhwani waaneereya awo ehaakumve oyariwa. Awo yaanasuwela wi Muluku amvaha ikuru mulipa a miririmu Eliya ni Eliseu wi epake sootikhiniha seiya. (1 Mam. 17:17-24; 2 Mam. 4:32-37) Mulopwana ookhwa aakookela okhala mukumi vaavaa mwiili awe waakonenlaaya makhuva a Eliseu mu nihiyeni. (2 Mam. 13:20, 21) Akiristu oopacerya yaanaroromela yaweereya yeela ya Soorempwa, hiiha ntoko nnaroromelaahu wi Masu a Muluku teeparipari.
4 Moolikana, oothene hiyo ninnatannyeya murima vaavaa nnaalakhanyaahu saweereya sa ovinya mookhwani Yesu opankeiye. Vaavaa aampenunxeiye mwaana mmoharu a naamukhwele, naamukhwele owo aatepa ohakalala chiryene. (Luka 7:11-15) Ekwaha ekina, Yesu aamviiha mookhwani nahano a iyaakha 12 sa oyariwa. Nkaanyiheryani ohakalala ni otikhina wa asitiithi awe yaari oothanana vaavaa mwaana aya amwaamuthiyana aakookiheryiweiye okumi! (Luka 8:49-56) Nave tho achu yaatikhina vaavaa yaamonnaaya Lasaro eecaka akhumaka mu nihiye ari mukumi!—Yoh. 11:38-44.
NTAKHARA HEENI OVIIHIWA WA YESU WAARI WAVAMEEKHAAYA
5. Oviihiwa wa Yesu onahiyana hai ni ovinya mookhwaani weereya khalai?
5 Arummwa a Yesu yaasuwela wi oviihiwa wawe mookhwaani waari woohiyana ni ovinya mookhani weereya khalai. Achu yaawo yaapenuxiwa yaavinya ni mwiili wanama nave moovira wa elukuluku yaakhwa wanawiili. Yesu aaviihiwe ni mwiili woomunepani yoowo waari woohuuca. (Mwaalakhanye Saweriwa Tarummwa 13:34.) Petro aarepa wi Yesu aahiiphiwa “m’mwílini, nyenya óvahiwa okumi mwa munepa.” Opwaha yeeyo, Yesu “anakhala va ntatani nolopwana na Muluku, avoloiye wirimu; wiwo angelo ni olamulelo, ni ikuru sinamulapaya.” (1 Pet. 3:18-22) Ovinya mookhwani weereya khalai wakhala wootikhiniha, nyenya hiwaavo waalikana ni yootikhiniha yeela.
6. Ovinya mookhwani wa Yesu waavolowenle hai oohuserya awe?
6 Oviihiwa mookhwani wa Yesu waahaavolowela vancipale oohuserya awe. Yesu haari tho muruchu, ntoko amwiicani awe yeemereryaaya. Yesu aari mukumi ntoko muchu akuru oomunepani yoowo muchu ahiweryeiye ompahula. Oviihiwa wawe waahooniherya wi aari Mwaana a Muluku, nave osuwela yeeyo yaatoroka othanana wa oohuserya ekhala oohakalala vancipale. Mwawaacererya, woova waya waaraceeliwa ni olipa murima. Ovinya mookhwani wa Yesu yaari echu yoochuneya mu yookhwela ya Yehova ni michaka yaphaama seiyo awo moolipa murima yaalaleeryaaya voothevene.
7. Tiheeni Yesu oneereiye olelo, nave makoho taani anakhumelela?
7 Ntoko alapeli a Yehova, ninnasuwela phaama wi Yesu haari pahiru mulopwana mutokweene. Olelo owo mukumi nave tonahoolela muteko yoowo onaavolowela achu oothene veelaponi yavathi. Ntoko Mwene a Omwene wa Muluku wa wirimu yoowo onalamulela, moohilekela Yesu Kiristu onahaala ovela onanara veelaponi yavathi ni otatuxa okhala parataiso mwemmo achu anahaalaaya okhalaka mwawiikhalelaru. (Luka 23:43) Hiyaavo echu yaahaala weereya waakhanle wi Yesu haviihiwe mookhwani. Vano, mathowa taani nryaahuno a ororomela wi owo ooviihiwa mookhwani? Nave, oviihiwa wawe onataphulela eheeni wa hiyo?
YEHOVA OHOONIHERYA OWERYA WAWE OVOOTHA OKHWA
8, 9. (a) Ntakhara heeni ahooleli a malapelo a Ayuuta yaaveka wi mwiili wa Yesu olipeleliweke? (b) Tiheeni yeeren’ ye vaavaa athiyana yaakelaaya o nihiye?
8 Yesu amanle wiiphiwa, alipa eephepa ni Afarisi yaarwa wa Pilato nave eloca: “Mwene, nohupuwela wi ówoka ole áhi, áriye mkumi, Kinarwa-kivinya’tho evinre mahiku mararu. Ntakhara awe mulamule wi elipihashe va nihiyeni’vo, ophiyerya nihiku naneraru nlo, vawi akhweya óhuserya awe enarwe emwiye elocha wa atchu, wi yowo ávinya wa okhwa: nave owoka wokutchula onapwaha wopacherya iwo. Pilato áhi wa yawo, Kushani muloko wolipelela, rowani, khapelelani ntoko munasuwelelanyu.” Ti yeeyo yenraaya chiri.—Mat. 27:62-66.
9 Mwiili wa Yesu waakhapeleliwa mu nihiye nooreheryiwa na maluku nenlo naaciyeliwe ni nluku ntokotoko. Ti weiwo ahooleli a malapelo a Ayuuta yaachunaaya wi Yesu ikhaleleru—ahirino okumi mu nihiye nenle. Nyenya Yehova aarino muupuwelo woohiyana. Vaavaa Mariya Makatala ni Mariya mukina yaakelaaya o nihiye nihiku naneeraru, awo yaaphwanya nluku nle niviihiwevo nave munkeelo mmoha akiranthe vasulu vaya. Munkeelo aahaaleela athiyana ale oweha mpuwa wi yoone wi mu nihiye hiwaarimo echu. Munkeelo aaloca: “Hámo munno hoe; vawi ávinya.” (Mat. 28:1-6) Yesu aari mukumi!
10. Yawooniherya taani ya ovinya mookhwani wa Yesu Paulo aavanheiye?
10 Saweereya sa mahiku 40 oocharela hisaavaha minikwa wi Yesu aaviihiwa mookhwani. Atharihaka yeeyo, murummwa Paulo aarepa wa Akorinto: “Vawi káveléla wa nyuwo vópacherya, yeyotho kákhenlaka, wi Kristu akhwenle sonanara sahu, ntoko mwa sorempwa; ni wi ávithiwa; ni wi ávíhiwa nihiku naneraru, ntoko mwa sorempwa; ni wi áhoneya wa Kefa; vavo wa khumi neli awo; vavo áhoneya elukuluku emoha wa anna ópwaha masana mathanu, anchene a yawo ákhalaru ophiyerya hihano, nyenya akina árupa; vavo áhoneya wa Yakobo; vavo wa arummwa othene; nave vokutchulela vaya va othene, áhoneya wa miyotho ntoko mwana óroriwa.”—1 Akor. 15:3-8.
NNASUWELA HAI WI YESU OOVIIHIWA MOOKHWANI
11. Ti mwawiihai ovinya mookhwani wa Yesu weeren’ yaaya mwawiiwanana ni Soorempwa?
11 Nthowa nimoha nnaneeriha osuwela wi Yesu ooviihiwa mookhwani ti nawi oviihiwa wawe weeren’ ye mwawiiwanana ni Soorempwa. Masu a Muluku yaaloherya ovinya mookhwani yoowo. Ntoko yootakiherya, Tavite aarepa wi ‘ósiveliwa’ a Muluku haahaala ohiiwa mu nihiye. (Mwaalakhanye Salmo 16:10.) Mu nihiku na Pentekoste a 33 E.K, murummwa Petro aapharihela yoorepa yeela wa Yesu, ariki: “[Tavite] alocha sa ovinya’tho wa Kristu, wi háhiyiwe m’Hade, nave mwíli awe wa’nama hawonne wucha.”—Saw. 2:23-27, 31.
12. Taani aamonne mulipa ooviihiwa Yesu?
12 Nthowa nanaawiili nnaneeriha osuwela wi Yesu ooviihiwa mookhwani ti nawi waaheereliwa onamoona ni ancipale. Opwaha mahiku 40, mulipa ooviihiwa owo Yesu aahaaphiyerya oohuserya awe o emaca weiwo naariwo nihiye, mu ephiro ya Emau ni mapuro makina. (Luka 24:13-15) Mu ikwaha seiyo, owo aanaloca ni achu, ophitaanyerya Petro, ni muloko waachu. Ntakhara heeni mulipa ooviihiwa Yesu aahaaphiyerya mu ekwaha emoha opwaha achu 500? Onamoona wa achu ancipale honavaanyiwa.
13. Mvai wa oohuserya woonihenrye hai wi yaari oolekecheya wi Yesu ooviihiwa?
13 Nthowa naneeraru nnanikhaviherya osuwela wi oviihiwa mookhwani wa Yesu woheereya, mvai yoowo oohuserya awe yoonihenryaaya elokohaka oviihiwa iwo. Ovaha onamoona mwa mvai vooloca sa oviihiwa wa Kiristu waanaakumiherya wiikariwa, ohooxiwa, ni wiiphiwa. Waakhanle wi Yesu haviihiwe mookhwani—waakhanle wi wootha—apwanne Petro aahaala woopopiha okumi awe wi alokohe oviihiwa wa Kiristu wa ahooleli a malapelo, yaawo yaamwiica Yesu nave ehoolela wiiphiwa wawe? Ti nthowa nawi Petro ni oohuserya akina yaalekecheya wi Yesu aari mukumi nave tanahoolela muteko yoowo Muluku aachuneiye wi eereno. Opwaha yeeyo, oviihiwa wa Yesu waahaaroromeliha oomuchara awe wi awo tho yaahaala oviihiwa mookhwani. Ntoko yootakiherya, Stefano aakhwile alekechen’ye wi onarwa avinya mookhwani.—Saw. 7:55-60.
14. Ntakhara heeni ninneemererya wi Yesu mukumi?
14 Nthowa naneexexe nnanikhaviherya osuwela wi Yesu ooviihiwa mookhwani ti nawi nookhalano yoothoonyerya wi owo onnalamulela ntoko Mwene nave onarumeela ntoko Muru wa muloko Weekiristu. Ntoko yookhumelela Okiristu weeparipari onnaya vahoolo. Apwanne ela yaahaala weereya waakhanle wi Yesu haviihiwe mookhwani? Hiyaano, hinaahaala wiiwa vooloca sa yoowo waakhanle wi haviihiwe. Nyenya nookhalano mathowa oolipa a weemererya wi Yesu mukumi nave onnanikhapelela ni onihoolela vaavaa nnalaleeryaahu michaka yaphaama voothevene.
OVINYA MOOKHWANI WA YESU ONATAPHULELA EHEENI WA HIYO
15. Ntakhara heeni oviihiwa wa Yesu onnanivaha olipa murima wi nlaleerye?
15 Oviihiwa wa Kiristu onnanivaha olipa murima wi nlaleerye. Mu iyaakha 2.000, amwiicani a Muluku annapharihela makhalelo oothene a miraakho wi emalihe michaka yaphaama—orweela wa omwaryeya, onyemula, nlala, owaleliwa, ohooxa, ni wiipha. Naamwi hiiha, hiyaavo echu—‘hinavo nivaka nni nniphoreihe’—nnii nimalihe olaleerya wahu Omwene ni muteko wa waapaka oohuserya. (Isa. 54:17, BNM.) Hiyaano hannoova miraakho ni akapuro a Satana. Yesu ori ni hiyo, anikhaviheryaka, ntoko ororomelinheiye. (Mat. 28:20) Hinaano mathowa a woova, naamwi ewethaka, amwiicani ahu herwa enimaaliha!
16, 17. (a) Oviihiwa mookhwani wa Yesu onacicimiherya hai yeeyo aahusinheiye? (b) Mwawiiwanana ni Yohane 11:25, Owerya taani Muluku omvanheiye Yesu?
16 Oviihiwa wa Yesu onnacicimiherya soothene aahusinheiye. Paulo aarepa wi waakhanle wi Kiristu haviihiwe mookhwani, nroromelo ni olaleerya wa Akiristu saahaala okhala siiyo ene. Mulipa oomwaalikhela Piipiliya aarepa: “Waakhanle wi Kiristu haviihiwe, . . . mwawiihiiha Akiristu alolo, yaawo anawokiwa ni sawootha.” Ohirivo ovinya mookhwani wa Yesu, mwaha wa Aliivuru a Michaka waahaala okhala ethale yoothananiha ya mulopwana aphaama ni amiruku yoowo iiphiwe ti amwiicani awe. Nyenya Kiristu oovinya mookhwani chiryene, ecicimiheryaka ororomeleya wa soothene owo aahusinheiye, ophitaanyerya yeeyo aalonceiye sa omwaahiyu.—Mwaalakhanye 1 Akorinto 15:14, 15, 20.
17 Yesu aahi: “Miyo kiri ovinya’tho ni okumi: óroromela mwa Miyo, nari akhwile, anarwa-akhala ni okumi.” (Yoh. 11:25) Masu yaala oolipiha anahaala waakhwanela ehihenseru. Yehova omvaha Yesu owerya wa waapenuxa achu ohiya pahiru wa okumi woomunepani wirimu nyenya tho macikhwi yaawo anahaala oviihiwa wa okumi woohimala veelaponi yavathi. Mukucho wa woopola wa Yesu ni ovinya wawe mookhwani inataphulela wi okhwa horwa tho okhalavo. Nsuweliho nenla hinnoolipihaani ovilela yaweeha yoothene naari okumana ni okhwa moolipa murima?
18. Oviihiwa mookhwani wa Yesu onaroromeliha eheeni?
18 Oviihiwa wa Yesu onnaniroromeliha wi anamakhala a veelaponi yavathi anahaala ohooleliwaka mwawiiwanana ni meecelo oosivela a Yehova. Alocaka wa alopwana ni athiyana a Atene akhalai, Paulo aahi: “[Muluku] ohipakela nihiku nenlo aniriye arwe-athorihe elapo yokhala-mo atchu, mwikhaikhai ni mutchu yowo ámuthanlile; avaha atchu othene yochichimiherya ya hiho ámvíhaliye Yowo wa okhwa.” (Saw. 17:31) Chiryene, Yesu muthoriha othanliwe ti Muluku, nave nnaphwanela ororomela wi othoriha wawe onahaala okhala weekhaikhai ni woosivela.—Mwaalakhanye Yesaya 11:2-4.
19. Ororomela oviihiwa mookhwani wa Kiristu onanivolowela hai?
19 Ororomela oviihiwa wa Yesu onnaneeriha weerano yookhwela ya Muluku. Waahikhanlevo okhwa wawe ntoko mukucho ni ovinya tho, naahaala wiikhalelaru awuulumeliwa yoocheka ni okhwa. (Arom. 5:12; 6:23) Waakhanle wi Yesu haviihiwe mookhwani, hiyo tho nahaala oloca: “n’lye, niwurye vawi omelo n’nakhwa.” (1 Akor. 15:32) Nyenya hiyo hannateteiwa ni soohakalaliha sa okumi. Opwaha yeeyo, ninnacicimiha ewehereryo ya ovinya mookhwani nave nookhalano mathowa mancipale a wiiwelela ohoolela wa Yehova mu ichu soothene.
20. Oviihiwa wa Yesu waacicimihenrye hai owerya wa Muluku?
20 Oviihiwa wa Kiristu onnavaha onamoona woolipa wa owerya wa Yehova wa okhala mulipa “ókókiherya phatamari yawo anamukhwela Yowo.” (Ahe. 11:6) Yehova aapharihela ikuru ni miruku wi amvihe Yesu wa okumi woohikhwa wirimu! Mwawaacererya, Muluku aahooniherya owerya wawe waakhwaniherya soororomeliha Sawe soothene. Enaphitaanyerya yoororomeliha yooloherya ya Muluku ya wi “nloko” naari evyo yavameekhaaya yaahaala okhaviherya orehererya mwaha wa olamulelo wa elapo yoothene. Wi yaakhwanele yoororomeliha yeeyo waachuneya wi Yesu akhwe nave aviihiwe mookhwani.—Map. 3:15, BNM.
21. Ewehereryo ya ovinya mookhwani enataphulela eheeni wa nyuwo?
21 Nyuwaano hamunamuthamalela Yehova, yoowo onivanhe ewehereryo yoolipa ya ovinya mookhwani? Soorempwa sinnavaha yoororomeliha ela: “Nkonani, tabernákulo a Muluku ori mwa atchu; nave anarwa-ítchálano, nave yawo enarwa-ekhala atchu awe, nave Muluku tani akhalekeno, akhale Muluku aya; Nave anarwa-avuta mithori yothene ovíha’mo m’mithoni mwaya; nave hevarwa-vakhalatho okhwa; nave hevarwa-vakhalatho iyinlo, nari wunla, nari sawichela, ntakhara sopacherya iho sóvira.” Sootikiniha seiya suupululiwe wa murummwa oororomeleya Yohane, yoowo aaleeliwe: “Nkarepa; ntakhara masu ala ari óroromeleya ni éparipari.” Taani amvanhe Yohane sawuupulula seiya? Iho sarweela wa mulipa ooviihiwa Yesu Kiristu.—Yaw. 1:1; 21:3-5.
[Eruku va epaaxina 11]
Oviihiwa wa Yesu onnanivaha olipa murima wi nlaleerye (Moone eparakrafo 15)