MWAHA WOOHUSERYA 38
NCIPO 120 Ntakiherye Wiiyeviha wa Yesu
Mooniherye Ncicimiho wa Akina
“Ocicimihiwa ti waphaama opwaha eparata ni ooru.”—MAS. 22:1.
IPONTU SA VASULU
Muhuserye ntakhara heeni ninnaphwanela wooniherya ncicimiho wa akina ni mukhalelo nnahaalaahu weerano yeeyo naamwi mmikhalelo soovila.
1. Ntakhara heeni achu enachunaaya ocicimihiwa? (Masiposipo 22:1)
NYUWAANO munnasiveliwa vaavaa akina anoocicimihaayani? Moohikhwa minikwa munnasiveliwa. Ncicimiho echu yoochuneya wa achu. Hiyaano ninnasiveliwa naacicimihiwaka. Henantikhiniha vaavaa Piipiliya onaloceiye wi: “Ocicimihiwa ti waphaama opwaha eparata ni ooru”!— Mwaalakhanye Masiposipo 22:1.
2-3. Mmikhalelo taani nnaphwanelaahu wooniherya ncicimiho wa akina?
2 Tahi wi ikwaha soothene onakhala wookhweya wooniherya ncicimiho wa akina. Nthowa nimoha ti nawi ninnoona ohiphaameya wa akina. Ohiya yeeyoru, nnakhala mu elukuluku yeeyo oryaaya wawunlaana achu ohikhalano ncicimiho. Nyenya nnanwerya okhala oohiyana. Mwawiihai? Nthowa nawi Yehova onachuna wi nooniheryeke ncicimiho wa “achu a mukhalelo woothene.”—1 Pet. 2:17.
3 Mmwaha yoola, nnahaala ohuserya yootaphulela ya waacicimiha akina ni mukhalelo wa weerano yeeyo (1) achu aveechokoni, (2) anna a mmulokoni, ni (3) achu ehiri a mmulokoni. Nnahaala otikitheryeya mmukhalelo nnaphwanelaahu wooniherya ncicimiho mmikhalelo soovila.
ENATAPHULELA EHEENI WAACICIMIHA AKINA?
4. Waacicimiha akina enataphulela eheeni?
4 Masu awi “ncicimiho” enataphulela eheeni? Ncicimiho enataphulela mukhalelo nnawoonaahu akina. Mwawiihai? Vaavaa nnaacicimihaahu akina, ti nthowa nawi mmooneelo ahu ninnaapwacha akhweya nthowa na mikhalelo saya naari miteko anapakaaya. Nave tho “ncicimiho” enaahiwa tho mukhalelo nnaakhalihaahu akina. Vaavaa nnaacicimihaahu akina, hiyaano ninnaakhaliha mmukhalelo onaweeriha wiisoona oochuneya, oosiveliwa ni oophwanelela. Eparipari wi ncicimiho nikhale noophwanelela, nnaphwanela orweelaka vathi va murima.—Mat. 15:8.
5. Tiheeni enahaala onikhaviherya wooniherya ncicimiho wa akina?
5 Yehova onachuna wi nooniheryeke ncicimiho wa akina; mweeparipari owo tho onnaniceenyerya waacicimiha “alamuleli.” (Aro. 13:1, 7) Nyenya achu akina ennaloca wi: “Kiri oorehereya waacicimihaka achu yaawo erino mikhalelo saphaama.” Apwanne owo muupuwelo waphaama? Ntoko alapeli a Yehova ninniiwexexa wi ninnaphwanela owooniherya akina ncicimiho ohiya nthowa na ichu seiho awo enapakaaya naari ehin’yaaya opaka. Echu etokweene yoochuneyaxa enanceenyerya waacicimiha akina, ori osivela wahu ntakhara Yehova ni nchuno nahu na omuhakalaliha yoowo.—Yos. 4:14; 1 Pet. 3:15.
6. Apwanne ti wooweryeya wooniherya ncicimiho wa muchu yoowo ahinoocicimihaani? Mutharihe. (Moone tho ya ekaapa.)
6 Achu akina akhweya enniikoha: Apwanne ti wooweryeya wooniherya ncicimiho wa muchu yoowo ahinookhaliha mwa ncicimiho?’ Aai. Moone sootakiherya ikina. Mwene Sawuli aamuuliha muru mwanawe Yonata. (1 Sam. 20:30-34) Naamwiihiiha, Yonata aahaakhaviherya apapa awe mwa ncicimiho ophiyerya nihiku Sawuli aakhwileiye. (Muk. 20:12; 2 Sam. 1:23) Mulipa a mukucho Eli aahimuthoriha Ana wi aarimuhapaliwa. (1 Sam. 1:12-14) Naamwiihiiha, Ana aahiloca mwa ncicimiho ni Eli naamwi Aisarayeli oothene yaasuwenle soocecheya sawe ntoko tiithi ni mulipa a mukucho. (1 Sam. 1:15-18; 2:22-24) Nave alopwana o Atena yaahimuruwana murummwa Paulo emwiichanaka “nacapuwa.” (Saw. 17:18) Moohipwacha yeeyo, Paulo aahiloca mwa ncicimiho ni yaawo. (Saw. 17:22) Ti yawooneya wi osivela wahu wawiixeela ntakhara Yehova ni woova omuhiciha onahaala oneeriha wooniheryaka ncicimiho wa akina, naari tho mu ilukuluku soovila. Nnahaala ohuserya taani onaphwanela ncicimiho nahu nave ntakhara heeni.
Naamwi apapa awe Yonata yaamuulinhe muru, owo aatitelela owaakiha ni waakhaviherya apapa awe ntoko mwene (Moone eparakrafu 6)
MOONIHERYE NCICIMIHO NI ACHU A VEECHOKONI
7. Tiheeni enahaala weeriha okhala woovila waakhaliha mwa ncicimiho achu a veemusini?
7 Nikacamiho. Ninnamaliha elukuluku yincipale ni emusi ahu. Ntoko yookhumelela, ninnasuwela makupa aya oceecheya ni oolipa. Akina ananwerya okhalano ereca yeeyo eneeriha okhala woovila waakhapelela naari okhalano wuukhuwa woopwahererya. Akina ananwerya oloca naari weera echu yeeyo enannyeenyeiha. Ohiya weeriha emusi aya okhala nipuro nookhapeleleya ni namurecele, akina annapaceryiha makacamiho vaavaa ahinaakhalihaaya akina mwa ncicimiho. Mweeparipari, honakhalavo wiiwanana. Emusi enanwerya olikanyihiwa ni mwiili, ereca enanwerya weeriha wi mwiili ohilapeke phaama; mmukhalelo mmohamoha, ohicicimihana veemusini onanwerya weeriha wi emusi ehilapeke mwawiiwanana. Hiiha ntoko ireca inaweryaaya olooliwa, ti wooweryeya tho emusi ohuserya wooniheryana ncicimiho mukina ni mukhwaawe.
8. Ntakhara heeni ti woochuneya wooniherya ncicimiho wa achu a veemusini? (1 Timotiyu 5:4, 8)
8 Ntakhara heeni wooniherya ncicimiho? (Mwaalakhanye 1 Timotiyu 5:4, 8.) Mu ekaarata awe yoopacerya wa Timoteyu, Paulo aahithariha mukhalelo achu a veechokoni enaphwanelaaya okhapelelaka soothowa sa mukina ni mukhwaawe. Owo oothariha wi nnaphwanela waacicimihaka achu a veemusini, ohiya pahiru nthowa nawi ti yeeyo nnaphwanelaahu weera, nyenya nthowa na “omulapa Muluku.” Eyo enataphulela wi ninneerano yeeyo nthowa nawi ninnamusivela Yehova nave ninnoona ntoko makupa ahu a malapelo. Yehova ootikitherya marehereryo a emusi. (Aef. 3:14, 15) Mwawiihiiha, vaavaa nnamucicimihaahu muchu a veemusini vahu, mweeparipari nnamucicimiha Mpatuxa a emusi. Mathowa oochuneyaxa a wooniherya ncicimiho wa achu a veemusini!
9. Ti mwawiihai atheli enahaalaaya wooniheryana ncicimiho wa mukina ni mukhwaawe? (Moone tho iruku.)
9 Mukhalelo wa wooniherya ncicimiho. Mulopwana onaacicimiha amwaariye onnooniherya weephiini naari waaciwevo wi awo toochuneya wa yene. (Mas. 31:28; 1 Pet. 3:7) Owo hanaamana, owuuliha muru naari oweeriha wiisoona okhala oohiphwanelela. Ariel,a onakhala o Arxentina, ooloca: “Nthowa na ereca ya amwaaraka, awo vakina vaya yaanaloca masu ookinyeenyeiha. Vaavaa eyo eneereyaaya, kinnuupuwela wi masu awo hanarweela mmooneelo aya weeparipari. Mu elukuluku yeela yoovila, kinnuupuwela sa 1 Akorintu 13:5, yoowo onakiceenyerya otitelela waakhaliha mwa ncicimiho ohiya mwa munyemu.” (Mas. 19:11) Muthiyana onnamucicimiha iyawe moorweela wa omuloca phaama variyari va akina. (Aef. 5:33) Owo onnasepa masu oophuca ni oonyemula, asuwelaka wi mukhalelo ntoko yoowo onanwerya omwarya echoko awe. (Mas. 14:1) Murokora mmoha o Italiya, yoowo aiyawe anawaniha nnikacamiho na wuukhuwa ooloca wi: “Ikwaha ikina kaanoona wi aiyaka annatepaxa wuukhuwa ni ichu. Khalai masu aka ni mukhalelo aka wa oloca waanooniherya ohikhalano ncicimiho wa yaawo. Nave kinnoona wi vaavaa kinakhalaaka ni achu yaawo enaaloca akina mwa ncicimiho, kinnaceenyeryeya wooniherya ncicimiho wa aiyaka.”
Vaavaa nnooniheryaahu ncicimiho wa achu aveemusini vahu ninnamucicimiha muhooleli a imusi Yehova (Moone eparakrafu 9)
10. Amiravo eni yooniherye hai wi ennaacicimiha asitiithi aya?
10 Amiravo, mwiiweleleke ikano sa veemusini seiho asitiithi anyu atikithenryaaya ntakhara nyuwaano. (Aef. 6:1-3) Muloceke mwa ncicimiho ni asitiithi anyu. (Muk. 21:17) Elukuluku asitiithi anyu enuuluvalaaya, enanwerya ochuna nikhaviheryo nincipale. Mpake yeeyo munaweryaanyu wi mwaakhapelele yaawo. Moone yootakiherya ya Mariya, yoowo apapa awe ehiri Namoona a Yehova. Vaavaa awo yiiceliwaaya waahikhala woovila wi Mariya aakhapelele yaawo. Owo ooloca: “Kaahivekela ohiya pahiru wi kikhaleno ncicimiho ni apapa aka, nyenya tho wi kiweryeke owooniherya ncicimiho. Kaahisuwela wi, waakhanle wi Yehova onnakiveka waacicimiha apapa aka, owo onamukikhaviherya okhalano ikuru wi keereno yeeyo. Movira wa elukuluku, kaahihuserya wi apapa aka hiyaaphwanela opaka matorokelo mmukhalelo aya wi miyaano kaacicimiheke.” Vaavaa nnaacicimihaahu amusi ahu moohipwaca soohesa saya, ninnooniherya wi ninnamucicimiha Yehova.
MOONIHERYE NCICIMIHO WA ANNA NI AROKORA
11. Ntakhara heeni onanwerya okhala woovila waacicimiha anna ni arokora?
11 Nikacamiho. Anna ni arokora ahu annapaka owetha waya wi ekhaleke mwawiiwanana ni yeeyo Piipiliya onahusiheiye. Wakhala wi munna naari murokora ninnamphwanyerya “nthowa na omusomela,” onanwerya okhala woovila otitelela omukhaliha mwa ncicimiho. (Ako. 3:13) Tiheeni enahaala onikhaviherya ovootha nikacamiho?
12. Ntakhara heeni ti woochuneya wooniherya ncicimiho wa anna ni arokora a munroromeloni? (2 Petru 2:9-12)
12 Ntakhara heeni wooniherya ncicimiho? (Mwaalakhanye 2 Petru 2:9-12.) Mu ekaarata awe yooveereliwa, Petru aahiloca wi akina a mmuloko Weekristu wa mu nsana noopacerya yaanaloca moohikhala ncicimiho vooloca sa “oocicimiheya” eyo tiwi atokweene a mmulokoni. Yaakhulenle hai ankeelo oororomeleya yaawo yoona ichu seiho seereya? “Nthowa na omucicimiha Yehova,” hiyaalonceru masu oophuca wa achu yaala. Mwaanyiherye ela! Ankeelo oophaameya yaahikhooca oloca moonanara wa alopwana yaale awiirumiha. Ohiya yeeyo, yaahimuhiyerya Yehova wi aathorihe ni waalaka. (Aro. 14:10-12; Mulikanyihe ni Yuta 9.) Nnanwerya ohuseryavo echu ni ankeelo. Waakhanle wi ninnaphwanela waakhaliha mwa ncicimiho amwiicani ahu, nnaphwanela tho waakhalihaka mwa ncicimiho anna ni arokora ahu. Nave tho, nnaphwanela okhala “oopacerya” waacicimiha. (Aro. 12:10) Weerano yeeyo enamooniherya wi ninnamucicimiha Yehova.
13-14. Nni nooniherye hai ncicimiho wa anna ni arokora a mmulokoni? Mvahe yootakiherya. (Moone tho iruku.)
13 Mukhalelo wa wooniherya ncicimiho. Atokweene, mwiilipixerye waahusiha akina mwa osivela. (File. 8, 9) Wakhala wi munachuna ovaha malakiheryo, mweereno moomaaleleya ohiya mwa isara. Nyuwaano munanwerya waakhaviherya anna a mmulokoni ocicimihana mukina ni mukhwaawe orweela wa ohaaloca akina moonanara naari owaapa. (Titu 2:3-5) Oothene ahu nnanwerya wooniherya wi ninnaacicimiha atokweene a muloko moorweela wa owiiwelela yaawo ni waathamalela nthowa na muteko wakuru enalapaaya wi ehoolele mithukumano, muteko woolaleerya ni waakhaviherya yaale ‘oopheruwa.’—Aka. 6:1; 1 Tim. 5:17.
14 Murokora mmoha awiichaniwa Rocío aanoona okhala woovila omucicimuha mutokweene mmoha yoowo aamvanhe ikano. Owo ooloca: “Koona wi owo haalonce mwaphaama ni miyaano. Nave owaani kaahimuloca moonanara. Naamwi keereryaka ohooniherya, mpuwa mwaka koona wi owo haakipwacha nave kaahikhooca ekano awe.” Tiheeni yaamukhavihenrye Rocío? Owo onnathariha: “Mu yoohuserya aka ya Piipiliya kaahimwaalakhanya 1 Atesalonika 5:12, 13. Vaavaa kiiwexenxaaka wi nkooniherya ncicimiho wa munna yoole yawuupuxerya aka ya murima yaahipacerya okuukhula. Kaavekela wa Yehova nave kitholathola mu soolaleeriwa sahu wi kiphwanye sooleeliherya sooluluwanya sahaala okikhaviherya orehererya mukhalelo aka. Kaahiiwexexa wi nikacamiho tahi naari na munna yoole nyenya naari nawaka. Hiihava kinniiwexexa wi kinaphwanela okhala awiiyeviha wi kikhale oorehereya waacicimiha akina. Nlelo kinniilipixerya vancipale wi kikhale a ncicimiho ni akina nave kinnoona wi Yehova onnahakalala vaavaa kineerakano yeeyo.”
Oothene ahu nnanwerya wooniherya ncicimiho wa atokweene a muloko moorweela wa owiiwelela yaawo ni waathamalela ntakhara muteko wakuru enapakaaya (Moone iparakrafu 13-14)
MOONIHERYE NCICIMIHO WA ACHU EHIRI A MMULOKONI
15. Ntakhara heeni nnaphwanelaahu wooniherya ncicimiho wa yaale ehiri a mmulokoni?
15 Nikacamiho. Ikwaha sincipale ninnaaphwanya achu mmuteko woolaleerya yaawo enakhala ntoko wi hanasiveliwano iparipari sa Mpiipiliyani. (Aef. 4:18) Achu akina ennakhooca owiriyana michaka sahu nthowa na mahusiheryo aya. Asinthamwene ahu a oomutekoni ni oxikola enanwerya okhala oowali akhweya tho nnanwerya okhalano patarawu ahu naari purusoore yoowo ohinasiveliwa ni muteko ahu. Moovira wa elukuluku nnanwerya oyeleela ncicimiho nahu wa achu yaala nave nihiye waakhalihaka mmukhalelo waphaama.
16. Ntakhara heeni ti woochuneya wooniherya ncicimiho wa yaale nlelo ehinamurumeela Yehova? (1 Petru 2:12; 3:15)
16 Ntakhara heeni wooniherya ncicimiho? Muupuwele wi Yehova onnoona mukhalelo nnaakhalihaahu yaale ehinamurumeela yoowo. Murummwa Petru aahiwuupuxerya Akristu wi meecelo aya aphaama yaahaala waacenyerya akina ‘omucicimiha Muluku.’ Nthowa na yeeyo owo ahaaleela wi etharihe soororomela saya “mwawiichacala ni ncicimiho nawiixeela.” (Mwaalakhanye 1 Petru 2:12; 3:15.) Moohipwacha waakhanle wi yaathorihiwa nthowa na nroromelo naya naari othariha soororomela saya wa amwaacamani, Akristu yaaphwanela waakhalihaka achu yaale oohiroromela mmukhalelo mmohamoha yaahaalaaya waakhalihaka waakhanle wi eri vamiithoni va Muluku. Woona wi Yehova onniiwa ni onnavarerya yeeyo nnalocaahu ni yeeyo nneeraahu. Nookhalano mathowa matokweene a waakhalihaka mwa ncicimiho yaale ehiri a mmulokoni!
17. Nni nooniherye hai ncicimiho wa yaale ehiri a mmulokoni?
17 Mukhalelo wa wooniherya ncicimiho. Mmuteko woolaleerya hinnachuna wiisoonaka wi naachu oochuneyaxa waapwaha achu yaawo ehisuwenle sincipale vooloca sa Piipiliya. Ohiya yeeyo, nnachuna owoonaka akina ntoko oochuneya wa Muluku ni oonipwaha hiyaano. (Axeu 2:7; Afi. 2:3) Wakhala wi achu ahoolocelaani ichu soonanara nthowa na yeeyo munaroromelaanyu muhikhale oowali ni yaawo. Muhirwe muloce echu yeeyo yaahaala wooniherya wi mwa muchu amavyakelo, nyenya enaweeriha achu okhala oonyeenyeya. (1 Pet. 2:23) Wakhala wi mooloca echu yeeyo enaweerihaani okhalano ekeerelani mveke nikhurumuwelo mwawaakuveya. Nyuwaano muni mooniherye hai ncicimiho wa yaale munalapaanyuno? Mukhale namalapa aphaama nave mweererye okhalano meecelo aphaama variyari va yaale munalapaanyuno ni yaale munaalapaanyu. (Titu 2:9, 10) Wakhala wi mwa muchu oororomeleya ni namalapa oowetha, akhweya munanwerya waahakalalihaka achu naari hooye, nyenya mweeparipari munahaala omuhakalalihaxa Yehova.—Ako. 3:22, 23.
18. Ntakhara heeni ti wamphurelo wooniherya ncicimiho wa akina?
18 Nookhalano mathowa aphaama a wooniherya ncicimiho wa akina! Nohoona wi vaavaa nnooniheryaahu ncicimiho wa amusi ahu ninnamucicimiha muhooleli ahu a imusi Yehova. Mmukhalelo mmohamoha vaavaa nnooniheryaahu ncicimiho wa anna ni arokora ahu oomunepani ninnamucicimiha Tiithi ahu a wirimu. Vaavaa nnooniheryaahu ncicimiho wa achu ehiri a mmulokoni nnanwerya oweeriha yaawo omvuwiha ni omucicimiha Muluku ahu mutokweene. Naamwi achu akina ehooniheryaka ncicimiho wa hiyaano ti woochuneya ilukuluku soothene wooniheryaka ncicimiho wa yaawo. Ntakhara heeni? Nthowa nawi Yehova onahaala onireeliha. Owo onnaroromeliha: “Kinahaala waacicimiha yaawo enakicicimiha.”—1 Sam. 2:30.
NCIPO 129 Ntitelele Ovilela
a Masina makina aatorokiwa