EPIIPILIYOTEKA ya Watchtower
EPIIPILIYOTEKA
ya Watchtower
Elomwe
  • PIIPILIYA
  • SOOLALEERYIWA
  • MITHUKUMANO

Masu a Vathi

a Achu akina annamukhooca Piipiliya nthowa na soohusiha sa ikerexa sakhalai ni sa hiihaano, soohusiha ntoko wi echaya ti eriyari ya ichu soothene naari wi Muluku aapatunxe elapo mmahiku mathanu nammoha a iwora 24.​—Moone ekaaxa “Piipiliya ni Miyaha Seeparipari sa Siyensiya.”

Piipiliya ni Miyaha Seeparipari sa Siyensiya

Piipiliya tahi liivuru a masuwelelo a siyensiya. Nyenya mwawaakhwanela, anamarepa a Piipiliya yaaloca miyaha inaatikhiniha alipa oohuserya olelo. Muthokororye sootakiherya iha.

Ophacuwa wa erimu ni elapo yavathi

Alipa oohuserya annaloca wi elapo yavathi ephacunwe iyaakha macikhwi macikhweene 4 nave wi erimu ephacunwe iyaakha macikhwi macikhweene 13 naari 14 muculi. Piipiliya hanaloca elukuluku elapo ni erimu ipatuxiwaaya. Haavo makupa analoca wi elapo yavathi epatuxiwe mu iyaakha macikhwi vakhaani muculi. Yoorepa yoopacerya ya Piipiliya ennaloca: “Wopatxeryani Muluku àpatunse erimu ni elapo ya vathi.” (Maphatxuwelo 1:1, Bibiliya Nsu na Muluku, BNM) Masu yaala annaakhaviherya alipa oohuserya osuwela ti liini ichu sawooneya sa veelaponi ipatuxiwaaya mwawiiwanana ni malakiheryo aya a ohuserya.

Oreheryiwa wa elapo yavathi ntakhara achu

Maphatxuwelo ecima 1 onnapharihela nsu “nihiku” wi yooniherye ohiyana wa ilukuluku elapo yaareheryiwaaya wi ikumi sa mukhalelo woohiyana ikhalekemo. Makupa ookuchula a saweereya seiya waari opatuxiwa wa muchu. Piipiliya hanaloca olekela wa “mahiku” mathanu nammoha a opatuxa. Ohiya yeeyo, ennaakhaviherya alipa oohuserya amutano waalikhela saweereya seiyo ni waalakhanyerya elukuluku ene. Noosuwela wi “mahiku” mathanu nammoha a opatuxa yaanamaliha elukuluku yincipale opwaha mahiku a iwora 24.

Weemela wa elapo yavathi

Piipiliya onnaloca wi elapo yavathi ethomeiwe vasulusulu “ohirivo etxhu.” (Yobi 26:7, BNM) Yoorepa ela henaloca wi elapo yavathi ephareliwe ni echepo etokweene naari ni khapa mutokweene, ntoko yaalociwaaya khalai. Ohiya yeeyo, Piipiliya onnaakhaviherya alipa oohuserya wi etholathole. Moovira wa elukuluku, Nicolaus Copernicus ni Johannes Kepler yaaloca mukhalelo elapo eneecaaya moorukurerya nsuwa seecihiwaka ni ikuru soohooneya. Isaac Newton aahooniherya ti mwawiihai ikuru sa omoriha inahoolelaaya weeca wa ichu soothene wirimu.

Sooleeliherya sa osepa ireca ni okhalano epewe

Liivuru a Onamukucho ookhalano sooleeliherya saavahiwe Aisarayeli mmukhalelo yaahaalaaya osepa omwaramwaxeya wa ireca soovalihana, ophitaanyerya epewe. Vooloca sa epewe, nlamulo nnaphwanyeya mu liivuru a Malamulo 23:12, 13, BNM, naanalamulela wi Aisarayeli eyeeheke ikokhola ocai wa mixakala saya. Awo yaaleeliwa ‘wuuheela mari aya’ vachayani. Alipa oohuserya ni alipa ookumi ahoona ochuneya wa yooleeliherya yeela pahiru mu iyaakha 200 sa hiihaanoru.

Sooleeliherya sa Piipiliya munaalakhanyaanyu sirempwe iyaakha masana masaneene oculi. Vano anamarepa ala a Piipiliya yuupulunle hai miyaha seiya seeparipari achu oohuserya a elukuluku aya yahaasuwenlaaya? Mwaneene a Piipiliya onnaakhula: “Mupuwelo aka ni annyu, merelo aka ni annyu ari òhiyana ntoko erimu erakamenlaya vathi.”​—Yesaya 55:9, BNM.

Soolaleeryiwa sa Lomwe (1995-2024)
Okhumavo
Ovolowa
  • Elomwe
  • Ovaha
  • Orehererya
  • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
  • Malakiheryo a Opharihela
  • Malakiheryo a Sookhuweya
  • Configurações de Privacidade
  • JW.ORG
  • Ovolowa
Ovaha