EPIIPILIYOTEKA ya Watchtower
EPIIPILIYOTEKA
ya Watchtower
Elomwe
  • PIIPILIYA
  • SOOLALEERYIWA
  • MITHUKUMANO
  • bh mwaha 16 ipaax. 154-163
  • Mwiilipixerye wi Muchare Malapelo Eeparipari

Henaphwanyeya exilema mu nikupa nenla.

Munikhurumuwele, yookhala ehesen'ye nichunaka owoonihaani exilema ela.

  • Mwiilipixerye wi Muchare Malapelo Eeparipari
  • Piipiliya Onahusiha Eheeni Chiryene?
  • Miru Mikhaani
  • Miyaha Soophwanaphwana
  • OLAPELA SOOPHWANIHERYA NI OLAPELA MAKHOLO AKHALAI AKHWILE
  • NATALE—HEERIWA NI AKIRISTU OOPACERYA
  • MAPACERERYO A NATALE
  • MANO TI WOOCHUNEYA OSUWELA MAPACERERYO A MAHIKU OCHAPELA?
  • MUKHALE NI MIRUKU VAAVAA MUNAALEELAANYU ACHU AKINA
  • HANKA VOOLOCA SA ECHOKO?
  • MUKHALE MMALAPELO EEPARIPARI
  • Muthanle Omurumeela Muluku
    Tiheeni Piipiliya Onanihusiheiye?
  • Apwanne Ifesta Soothene Sinnamuhakalaliha Muluku?
    Mpuhe Okumi Okhala Wookhala!—Ovaanela Vooloca Sa Piipiliya
  • Ifesta Soothene Sinnamuhakalaliha Muluku?
    Mutitelele Omusivela Muluku
  • Isatakha Sinamunyemula Muluku
    ‘Mwikhapelele mu Osivela wa Muluku’
Moone Sincipale
Piipiliya Onahusiha Eheeni Chiryene?
bh mwaha 16 ipaax. 154-163

MWAHA 16

Mwiilipixerye wi Muchare Malapelo Eeparipari

Piipiliya onahusiha eheeni vooloca sa olapela soophwaniherya ni olapela makholo akhalai akhwile?

Akiristu anoona hai mahiku a ochapela a ikerexa?

Nyuwo munii muwerye mwawiihai othariha soororomela sanyu wa akina muhaanyemunle?

1, 2. Nikoho taani munaphwanelaanyu wiipakela mmanle ovinyamo mmalapelo atheru, nave ntakhara heeni nyuwo munnuupuwela wi eyo ti yoochuneyaxa?

NKAANYIHERYANI wi nyuwo moosuwela wi makupa oothene mwaacamenlaanyu aananarihiwa. Muchu oohisuweliwa onnayeeha murece wa wiipha mmakupa oothene. Nave ikumi iri mmukhalelo wawoopiha. Tiheeni mwaahaalaanyu weera? Moohikhwa minikwa, wakhala wooweryeya mwahaala ochawa. Nyenya mmanle ochawa, mwahaala wiikoha: ‘Miyo nkinanarihiwe ni murece ola wa wiipha?’

2 Wookhalavo mukhalelo mmohamoha vooloca sa malapelo atheru. Piipiliya onnahusiha wi malapelo atheru aananarihiwa ni mahusiheryo ni saweera soonanara. (2 Korinto 6:17) Ti nthowa nenla oryaaya woochuneyaxa wi nyuwo nvinyemo mu “Babilóniya mutokotoko,” malapelo atheru veelaponi yoothene. (Wupulula 18:2, 4) Apwanne moovinyamo? Wakhala wi moovinyamo, munnaphwanela othamaleliwa. Vanonto honaakhwana pahiru omwalamwala naari okhuma mu malapelo atheru. Mwamala ovinyamo, nyuwo munaphwanela wiikoha mukhatinyu: ‘Miyo kookhalano nlelo mathepa a malapelo atheru?’ Thokororyani sawooniherya vakhaani.

OLAPELA SOOPHWANIHERYA NI OLAPELA MAKHOLO AKHALAI AKHWILE

3. (a) Piipiliya onaloca eheeni sa opharihela muteko soophwaniherya, nave ntakhara heeni moonelo wa Muluku ti woovila wa achu akina? (b) Tiheeni munaphwanelaanyu weera ni soophwaniherya soothene muryaanyuno iniiwanana ni malapelo atheru?

3 Achu akina aakhalano soophwaniherya vaate vaya mu iyaakha sincipale. Mano nyuwo mookhalano soophwaniherya vaate vanyu? Wakhala wi aai, nyuwo munanwerya wuupuwela wi ti yoonanara ovekela wa Muluku muhirino nikhaviheryo nawooneya. Akhweya munanwerya ochuna olapela soophwaniherya seiyo. Nyenya ti Muluku onaloca ti mwawiihai owo onaphwaneleiye olapeliwa, nave Piipiliya onahusiha wi Muluku hanachuna wi hiyaano nipharihele muteko soophwaniherya. (Mwaalakhanye Mukwaha 20:4, 5; Salumu 115:4-8; Isaiya 42:8; 1 Yohani 5:21) Vano, munaphwanela wiilipixerya wi muchare malapelo eeparipari moorweela wa otoloxa soophwaniherya soothene muryaanyuno seiyo siniiwanana ni malapelo atheru. Mwawiihiiha, munahaala woona soophwaniherya hiihaa ntoko Yehova onooneiye—ntoko echu ‘yothanyeya.’—Malamulo 27:15.

4. (a) Hiyaano nnasuwela mwawiihai wi olapela makholo akhalai akhwile ti yatheru? (b) Ntakhara heeni Yehova aahaawateeliha achu awe weera makhalelo ari oothene a olosiwa?

4 Olapela makholo akhalai akhwile ti wawunlaana mu ikerexa sincipale soowoka. Achu akina ehaakumve ohuserya eparipari, yaanaroromela wi achu ookhwa ari akumi mu elapo yoohooneya ya minepa nave wi awo annawerya waakhaviherya naari waaphoreiha achu akumi. Akhweya nyuwo mwaaniilipixerya vancipale wi mulapele makholo anyu akhwile. Nyenya hiihaa ntoko muhusenryaanyu Mmwaha 6 wa liivuru ola, achu ookhwa haanono okumi. Mwawiihiiha, weererya oloca ni yaawo ti yatheru. Michaka soothene inakhala wi inarweela wa achu naasivelaahu akhwile, inarweela wa masololo. Mwawiihiiha, Yehova aahaawateeliha Aisarayeli weererya oloca ni achu ookhwa naari weera makhalelo ari oothene a olosiwa.—Mwaalakhanye Malamulo 18:10-12.

5. Tiheeni munaphwanelaanyu weera wakhala wi opharihela muteko soophwaniherya naari saweera sa olapela makholo akhalai akhwile yaanapaka makupa mu malapelo anyu akhalai?

5 Wakhala wi opharihela muteko soophwaniherya naari saweera sa olapela makholo akhwile yaanapaka makupa mmalapelo anyu akhalai, tiheeni munaphwanelaanyu weera? Mwaalakhanye nave muupuwelele makupa a Piipiliya anooniherya moonelo wa Muluku vooloca sa ichu seiyo. Vekelani wa Yehova mahiku oothene vooloca sa yoochuna anyu wi mwiilipixerye wi muchare malapelo eeparipari, nave mumveke wi ookhaviheryeeni wuupuwela hiiha ntoko owo onuupuweleiye.—Isaiya 55:9.

NATALE—HEERIWA NI AKIRISTU OOPACERYA

6, 7. (a) Achu anuupuwela wi omweera Natale ochapela eheeni, nave oomuchara a Yesu a nsana noopacerya yaanamweera Natale? (b) Mu elukuluku ya oomuchara oopacerya a Yesu, wuupuwelela nihiku na oyariwa, wooniwa wi wiiwanana ni eheeni?

6 Malapelo a muchu enanwerya onanarihiwa ni malapelo atheru mmwaha wa mahiku a ochapela oovuwa. Ntoko yawooniherya, muthokororyeni Natale. Achu anuupuwela wi omweera Natale ochapela oyariwa wa Yesu Kiristu, nave ikerexa sincipale inaloca wi ti Seekiristu, sinnamweera Natale. Nyenya, hinaavovo nthoonyeryo nawi oomuchara a Yesu a nsana noopacerya yaanachapela mahiku yaawo. Liivuru Sacred Origins of Profound Things (Mapacereryo Aweela a Ichu Sawiixa) onii: “Masana meeli Kiristu amanle oyariwa, haavovo muchu aasuwela, nave achu vakhaani pahiru ti yaachuna osuwela, ti woowi owo aayariweiyewo chiryene.”

7 Naamwi oomuchara a Yesu yaasuweenle phaama nihiku na oyariwa wawe, awo hiyaahaala wuupuwelela nihiku nlo. Ntakhara heeni? Nthowa nawi hiiha ntoko onaloceiye The World Book Encyclopedia, Akiristu oopacerya “yoona wi wuupuwelela oyariwa wa muchu ti muhapo wa amalapo.” Pahiru wuupuweleliwa nihiku na oyariwa onalociwa Mpiipiliyani ti wa mamwene eeli yaawo yahaamulapela Yehova. (Maphatxuwelo 40:20; Marko 6:21) Wuupuwelela nihiku na oyariwa waanapakiwa wi icicimihiwe miluku sa amalapo. Ntoko yawooniherya, va nihiku na 24 a Maio Aroma yaanuupuwelela oyariwa wa muluku amwaamuthiyana Diana. Nave mu nihiku noocharela naya awo yaanuupuwelela oyariwa wa muluku a nsuwa, Apolo. Mwawiihiiha, wuupuwelela nihiku na oyariwa wooniwa wi oniiwanana ni omalapo, tahi Okiristu.

8. Tharihani wiiwanana wa wuupuwelela nihiku na oyariwa ni malavi.

8 Nookhalavo nthowa nikina ntakhara heeni Akiristu a nsana noopacerya hiyuupuwelela nihiku na oyariwa wa Yesu. Oomuchara awe yaanasuwela wi wuupuwelela nihiku na oyariwa waaniwanana ni malavi. Ntoko yawooniherya, Akriki ni Aroma ancipale a ilukuluku sa khalai yaanaroromela wi munepa onnakhaviherya oyariwa wa muchu ori oothene nave onnamwaakiha muchu owo mu okumi awe woothene. Liivuru The Lore of Birthdays (Muhapo wa Wuupuwelela Mahiku a Oyariwa) onnaloca wi: “Munepa owo waakhalano waataana wootikhiniha ni muluku yoowo nihiku na oyariwa onalikana ni muchu owo oyariwe.” Chiryene Yehova haahaala ohakalala ni wuupuwelela nihiku nniiwanana Yesu ni malavi. (Isaiya 65:11, 12) Vano ntakhara heeni Natale ophiyenryeiye wuupuweleliwa ni achu ancipale?

MAPACERERYO A NATALE

9. Ntakhara heeni nihiku na 25 a Tesempro naathanliwa ntoko nihiku na wuupuwelela oyariwa wa Yesu?

9 AchuyaahipaceryaomweeraNatalemunihikuna25aTesempro, ivinre iyaakha masana mancipale amanle Yesu okhala veelaponi yavathi. Nyenya nlo hinaari nihiku na oyariwa wa Yesu, ntakhara mwawooneyaxa Yesu oyariwe va mweeri wa Otupro.a Vano ntakhara heeni naathanliwa nihiku na 25 a Tesempro? Achu akina muhoolo yaaloca wi Akiristu “yaachuna wi nihiku na oyariwa wa Yesu niphwanaphwane nnihiku na efesta ya amalapo a o Roma, nenno naacicimiherya ‘elukuluku yeeyo nsuwa noopaaya vancipale.’” (The New Encyclopedia Britannica) Mu murupi, vaavaa nsuwa nahoopaaya vancipale, amalapo yaanapaka mihapo saya wi nsuwa nchike mukwaha aya woorekama nave nikookele waarya ni oviha. Nihiku na 25 a Tesempro naari nihiku nenlo nsuwa naapaceryaaya okooka. Mu olipixerya wi yarukunuxe amalapo ekhale Akiristu, ahooleli a ikerexa yaakuxa efesta ela nave yaaheererya weeriha okhala ntoko efesta “Yeekiristu.”b

10. Mu ilukuluku ivinre, ntakhara heeni Akiristu hiyaamweera Natale?

10 Opacerya khalai ennasuweliwa wi Natale opacenrye ni amalapo. Nthowa na mapacereryo aya ahiniiwanana ni Piipiliya, Natale aawateelihiwa o Inklatera ni o maloko makina a wa Amerika mu nsana 17. Muchu aacompa omutekoni nthowa na Natale ahaala olivihiwa. Nyenya mwawaakuveya, achu yaakookela mihapo sa khalai, nave yaahaaceererya mihapo mikina mivyaani. Vanonto, Natale aakookela tho okhala ochapela otokotoko, nave nivano Natale ochapela otokotoko mu ilapo sincipale. Nthowa na wiiwanana waya ni malapelo atheru, achu oothene anachuna omuhakalaliha Muluku hanamweera Natale naari mahiku a ochapela a elapo siniiwanana ni malapelo a amalapo.c

MANO TI WOOCHUNEYA OSUWELA MAPACERERYO A MAHIKU OCHAPELA?

11. Ntakhara heeni achu akina annachapela mahiku, nyenya tiheeni hiyaano nnaphwanelaahu woona ntoko echu yoochuneya?

11 Achu akina anneemererya wi mahiku ochapela ntoko Natale sipacenrye ni amalapo, nyenya nivano anuupuwela wi tahi yoonanara ochapela yaawo. Mwevelevelo, achu ancipale hanuupuwela vooloca sa malapelo atheru vaavaa anachapelaaya mahiku yaawo. Ilukuluku seiya tho sinnavaha ichoko ekari ya othukumana vamoha. Mano nyuwo munuupuwela hiiha? Wakhala wi ti hiiha, osivela echoko, ohiya osivela malapelo atheru, oneeriha wi wiilipixerya wanyu ochara malapelo eeparipari okhale woovila. Khalani oororomela wi Yehova, yoowo opatunxe echoko, onnachuna wi mukhaleno waataana waphaama ni amusi anyu. (Éfeso 3:14, 15) Nyenya munanwerya olipiha waataana mmukhalelo oneemereryiwa ti Muluku. Paulo oorepa vooloca sa echu enaphwanela okhala yoochuneya vancipale wa hiyaano: “Mwasyeke yeyo eri yowasivela Apwiya.”—Éfeso 5:10.

12. Mulikanyihe ntakhara heeni nnaphwanela osepa mihapo ni mahiku ochapela sipacenrye mmapuro oonanara.

12 Akhweya munuupuwela wi mapacereryo tahi mathowa chiryene aneeriha wi mahiku echapeliwe olelo. Mano mapacereryo aya ti echu yoochuneya chiryene? Ahee! Wi nooniherye: Nkaanyiheryani wi nyuwo muhoona etoosi eri va ikokhola. Nyuwo mwaamuchocha etoosi eyo wi munuule? Mwevelevelo hooye! Etoosi eyo yoonanara. Ntoko etoosi eyo, mahiku a ochapela enanwerya okhala ntoko oosiva, nyenya iho sipacenrye mu mapuro oonanara. Wi niilipixerye ochara malapelo eeparipari, nnaphwanela okhalano moonelo woophwanaphwana ni wa mulipa a miririmo Yesaya, yoowo aalenle alapeli eeparipari: “Muhiphare etxhu yamwikho.”—Isaiya 52:11.

MUKHALE NI MIRUKU VAAVAA MUNAALEELAANYU ACHU AKINA

13. Makacamiho taani akhweya anahaala okhumelela mwakhooca mahiku a ochapela?

13 Makacamiho ananwerya okhumelela vaavaa munathanlaanyu ohichapela mahiku. Ntoko yawooniherya, asinthamwene oomutekoni ananwerya wookohaani ntakhara heeni hamuneera miteko sa mahiku a ochapela omutekoni wanyu. Tiheeni mwaahaalaanyu weera wakhala wi munavahiwa yamahala ya Natale? Waahaala okhala yoonanara waakhela yamahala eyo? Hanka wakhala wi soororomela sanyu soohiyana ni soororomela sa oothelana anyu? Tiheeni munaphwanelaanyu weera wi anamwane anyu ehithanane nthowa na ohichapela wanyu mahiku yaawo?

14, 15. Tiheeni mwaahaalaanyu weera wakhala wi moovahiwa muxelo wa mahiku a ochapela naari muchu onachuna woovahaani yamahala?

14 Miruku saphaama ti soochuneya wi nsuwele othoriha mukhalelo woothene. Wakhala wi moovahiwa muxelo wa mahiku oochapela, munaphwanela othamalela pahiru. Nyenya nkaanyiheryani wi nyuwo muri ni muchu munamoonaanyu naari munalapaanyuno moohihiyererya. Mmukhalelo ola akhweya munamuthanla oloca ichu sincipale. Mmikhalelo soothene, khalani amiruku. Piipiliya onnalopola: “Malotxelo anyu mahiku othene ekhaleke òsivela, òweleliwa ni màkha, nave musuwele omwakhula mutxhu ti mutxhu ntoko onaphwaneleliyevo.” (Kolosi 4:6) Khalani amiruku wi muhooniherye ohikhalano ncicimiho wa akina. Nyenya, mwa miruku mutharihe yeeyo munaroromelaanyu. Mutharihe mwawooneyaxa wi nyuwo hamunavanyihana ni yamahala naari muxelo, nyenya munathanla weera ichu seiya mu elukuluku ekina.

15 Hanka wakhala wi muchu onachuna woovahaani yamahala? Eyo enooneya mmukhalelo wa ovaha. Mulipa oovaha onanwerya oloca: “kinnasuwela wi nyuwo hamunachapela mahiku. Nyenya, kinachuna woovahaani yamahala ela.” Akhweya munathanla wi waakhela yamahala eyo mmukhalelo yoowo henaphwanaphwana ni opaka makupa a ochapela mahiku. Nyenya, wakhala wi mulipa oovaha owo hanasuwela soororomela sanyu, munahaala omuleela wi hamunachapela mahiku. Eyo yaamukhaviherya othariha ntakhara heeni munnaakhela yamahala eyo nyenya hamunavaha yamahala mu elukuluku yeeyo. Mmukhalelo mukina, waahaala okhala wa miruku ohaakhela yamahala wakhala wi yamahala eyo enavahiwa ni yoolakelela ya wooniherya wi nyuwo hamunachara soororomela sanyu naari wi munnatoroka soororomela sanyu ni ichu soomwiilini.

HANKA VOOLOCA SA ECHOKO?

16. Munii muwerye hai okhala amiruku vaavaa munakumanaanyu ni ichu iniiwanana ni mahiku a ochapela?

16 Hanka wakhala wi soororomela sanyu ti soohiyana ni soororomela sa achu a vachokoni vanyu? Nivano, khalani amiruku. Honachuneya waakhulana wakhala wi amusi anyu anathanla wuupuwelela muhapo. Ohiya yeeyo, cicimihani ophwanelela waya vooloca sa moonelo aya, hiihaa ntoko nyuwo munachunaanyu wi awo ecicimihe ophwanelela wanyu vooloca sa ichu munaroromelaanyu. (Mwaalakhanye Mateu 7:12.) Musepe yaweera eri yoothene yaahaala wooniherya wi munnachapela mahiku yaawo. Nyenya, mukhale ooreera murima vooloca sa ichu siniiwanana ni mahiku a ochapela. Nyenya, ilukuluku soothene munaphwanela weera ichu inahaala wohiyaani murino yawuupuxerya-ya-murima yaphaama.—Mwaalakhanye 1 Timóteo 1:18, 19.

17. Munii muwerye mwawiihai waakhaviherya anamwane anyu wi ehithanane vaavaa awo anawoonaaya achu akina echapelaka mahiku?

17 Tiheeni munaphwanelaanyu weera wi anamwane anyu ehithanane nthowa na ohichapela wanyu mahiku ehiniiwanana ni Piipiliya? Eyo enooneya vancipale mu ichu seiyo muneeraanyu mu ilukuluku ikina sa eyaakha. Asitiithi annarehererya ilukuluku sa waavaha ichu anamwane aya. Yamahala yaphaama yeeyo munaweryaanyu waavaha anamwane anyu yawooniherya osivela.

MUKHALE MMALAPELO EEPARIPARI

18. Ophiya va mithukumano Seekiristu onii wookhaviheryaani hai, wi mwiilipixerye ochara malapelo eeparipari?

18 Wi mmuhakalalihe Muluku, munaphwanela ookhooca malapelo atheru nave mwiilipixerye ochara malapelo eeparipari. Mano ochara malapelo eeparipari onaphitaanyerya eheeni? Piipiliya onii: “Nlipihaneke mokhwelani ni mwa miteko saphama. Nave nihitxompeleke oya omathukumaneloni wahu, ntoko akhovelenlaya. Nto, nlipiseryaneke, opwahasa musuwelakatho wi ninnatxamela nihiku na orwa wa Apwiya.” (Ahebri 10:24, 25) Mithukumano Seekiristu ilukuluku soohakalaliha wi nyuwo muwerye omulapela Muluku mmukhalelo yoowo owo oneemereryeiye. (Salumu 22:22; 122:1) Mmithukumano seiyo, wookhalawo ‘olipihana’ variyari va Akiristu oororomeleya.—Aroma 1:12.

19. Ntakhara heeni ti woochuneya wi munaaleela achu akina ichu seiyo muhusenryaanyu Mpiipiliyani?

19 Mukhalelo mukina yoowo muneeraanyu mwiilipixerye ochara malapelo eeparipari ori waaleela achu akina ichu seiho muhusenryaanyu moorweela wa omuhuserya Piipiliya ni Anamoona a Yehova. Mweeparipari aakhalavo achu ancipale “anikhupanyerya ni anahawa wa nthowa na sonanara” sineeriwa mweelaponi. (Ezekiyeli 9:4) Akhweya munnaasuwela achu akina aniikhupanyerya nave anahaawa. Munaphwanela oloca wa yaawo sa ewehereryo anyu ya muhoolo ethipeliwe Mpiipiliyani. Vaavaa munathukumanaanyu ni Akiristu eeparipari nave munalocaanyu wa akina iparipari sootikhiniha sa Piipiliya seiyo muhusenryaanyu, munahaala woona wi yoochuna eri yoothene ya mihapo sa malapelo atheru akhweya ihaleenle mmurimani mwanyu vakhaani vakhaani inahaala omala. Khalani oororomela wi munahaala ohakalala vancipale nave munahaala waakhela mareeliho mancipale wakhala wi munniilipixerya ochara malapelo eeparipari.—Malakiya 3:10.

[Masu a vathi]

a Vareryani Masu Awaaceererya, “Yesu Aayariwe Mweeri wa Tesempro?.”

b Efesta ya Saturnalia yaavolowela othanliwa wa nihiku na 25 a Tesempro. Amalapo a o Roma, yaanapaka efesta ela mahiku 17 ophiyerya 24 mweeri wa Tesempro, yeerelaka omucicimiha muluku a alipa oolima. Efesta ya olya, owurya soohapaliha, wiina vamoha ni ovahana ichu saaneeriwa mu elukuluku ya Saturnalia.

c Wi musuwele moonelo wa Akiristu vooloca sa mahiku makina a ochapela, vareryani Masu Awaaceererya, “Ninnaphwanela Ocicimiha Mahiku a Ochapela?”.

PIIPILIYA ONAHUSIHA EHEENI

▪ Soophwaniherya naari olapela makholo akhalai akhwile hasinaphwanela ophariheliwa muteko mu malapelo eeparipari.—Mukwaha 20:4, 5; Malamulo 18:10-12.

▪ Ti yoonanara ochapela mahiku yaawo epacenrye ni amalapo.—Éfeso 5:10.

▪ Akiristu eeparipari anaphwanela okhala amiruku vaavaa anatharihaaya wa akina soororomela saya.—Kolosi 4:6.

[Eruku va epaaxina 158]

Nyuwo mwaamulya etoosi ecochiwe va ikokhola?

[Eruku va epaaxina 163]

Weerano malapelo eeparipari onnaruuha ohakalala weeparipari

    Soolaleeryiwa sa Lomwe (1995-2024)
    Okhumavo
    Ovolowa
    • Elomwe
    • Ovaha
    • Orehererya
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malakiheryo a Opharihela
    • Malakiheryo a Sookhuweya
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovaha