TLEN OKIJKUILO MARCOS
1 Ken Jesucristo, iKoneuj toTajtsin, opeuj kiteijlia kuajli tlajtoltin. 2 Opanok ijkon ken ijkuilijtika ipan ilibro teotlajtojketl Isaías: “¡Xkaki! Niktitlanis yakaj akin matlajtojtiuj moyekapan,* niman yejua mitsyektlalilis moojui. 3 Ne ipan tlaluaktli yakaj chikauak kijtoua: ‘¡Xyektlalikan iojui Jehová! Xkinmelajkatlalikan iojuiuan’”. 4 Juan Teapolaktijketl* nemiya ipan tlaluaktli. Ompa kiteijlijtiaya ika nonekiya noapolaktiskej para kiteititiskej ika yonoyolkuepkej niman para makintlapopoluikan intlajtlakoluan. 5 Kuakon, nochimej akin chantiyaj Judea niman nochimej akin chantiyaj Jerusalén konitayaj. Yejua kinapolaktiaya ipan río Jordán niman yejuamej teixpan noyolkuitiayaj. 6 Juan notlakentiaya ika tlakentli tlen kichijchiuayaj ika itsojmiyo camello niman ipan ixijlan kitkiya se cinturón de cuero, kinkuaya chapolimej* niman neuktli. 7 Niman ijkin kiteijliaya: “Sakin uajlas yakaj akin más kojtik xijkon ken nejua. Niman nejua nion xnechnamiki nikintojtomilis ikakuan. 8 Nejua onimechapolakti ika atl, pero yejua mechapolaktis ika espíritu santo”.
9 Ipan yejon tonaltin, Jesús oualeuj de Nazaret tlen onka Galilea niman Juan okiapolakti ipan río Jordán. 10 Ijkuak ouajkis, okitak ika cielo otlapouj niman espíritu ipan uajtemouaya ken se paloma. 11 Noijki, okakistik ika yakaj ijkin okualijto de ne ipan cielo: “Tejua tinoKoneuj akin melak nimitstlasojtla. Tejua melak tinechyolpaktia”.
12 Espíritu okichiuj ika nimantsin mauiya ipan tlaluaktli. 13 Ompa onen 40 tonajli niman Satanás okinek kichiuas matlajtlako. Nemiyaj miyekej yolkamej uan tekuayaj, pero ángeles kipaleuiayaj Jesús.
14 Ijkuak Juan yokitsaukkaj, Jesús oyaj Galilea okiteijlito tlen kualtsin kichiuas toTajtsin. 15 Kijtouaya: “Yonochiuj tlen yonoijtojka. Niman iGobierno toTajtsin* yononisiui. Xmoyolkuepakan niman xtlaneltokakan itech tlen kualtsin nochiuas”.
16 Ijkuak nejnentiaya itenko mar de Galilea, okitak ika Simón niman ikniuj Andrés konchapanijtoyaj ipan mar inmatlauj* pampa kimajsitoyaj michimej. 17 Jesús okimijli: “Nouan xuajlakan niman nouan xkintejtemokan gente ijkon ken nenkintejtemouaj michimej”. 18 Yejuamej nimantsin iuan oyajkej niman okikajkej inmatlauj. 19 Sakin, okimitak Santiago niman Juan, ikoneuan Zebedeo, yejuamej kinyektlalijtoyaj inmatlauan ipan barco. 20 Niman yejua nimantsin okomonots. Kuakon yejuamej okikajtejkej intaj Zebedeo ipan barco imiuan itlakeualuan niman oyajkej iuan Jesús. 21 Niman okalakkej* Capernaúm.
Ijkuak opeuj sábado, yejua okalak kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin niman opeuj temachtia. 22 Akin ompa nemiyaj melak omojkatlachixkej ijkuak okitakej kenijki temachtiaya, pampa tlen kimititiaya ualeuaya itech toTajtsin niman xtemachtiaya ijkon ken escribas. 23 Kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin ompa nemiya se tlakatl akin kipiaya se xkuajli espíritu,* yejua ijkin chikauak okijto: 24 “¿Tlenon otikchiuako nikan Jesús, akin tiualeua Nazaret? ¿Otitechpopoloko? Nejua kuajli nikmatstok ika tejua akin toTajtsin omitsajtitlan”. 25 Pero Jesús okajuak yejon demonio niman okijli: “¡Maka xnauati niman xkisa itech yejua!”. 26 Xkuajli espíritu okichiuj ika yejon tlakatl masosotlaui niman chikauak matsajtsi, sakin okitlalkaui. 27 Nochimej melak omojkatlachixkej niman opeuj ijkin noijliaj: “¿Tlenon kijtosneki yejuin? Yejuin tlakatl xtemachtia ijkon ken oksekimej. Hasta kinnauatia akin xkuajkualtin espíritus niman yejuamej kitlakamatij”. 28 Yejua ika, nochiuiyan ne Galilea nochimej opeuj kixmatij Jesús.
29 Ijkuak ouajkiskej kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin, yejua, Santiago iuan Juan oyajkej ichan Simón niman Andrés. 30 Nimantsin okijlijkej Jesús ika imonan Simón tlajkaltoya ipan cama pampa kipiaya totonki. 31 Yejua okinisiui, okajsik ipan ima niman okikuiteuj. Imonan Pedro opajtik niman opeuj kintlakualchiuilia.
32 Ijkuak otlapoyauj, miyekej opeuj kinuajuikiliaj Jesús nochimej akin kualouayaj niman akin kinpiayaj demonios. 33 Nochimej nemiyaj kiyauatenko. 34 Kuakon, melak miyekej okinpajti. Okinpajti akin kipiayaj tlatlamantikej kokolistin niman okintekixtili miyekej demonios. Pero xkinkauiliaya ika demonios matlajtokan pampa yejuamej kimatstoyaj ika yejua Cristo.
35 Uajmostla ika kualkan, ijkuak achijtsin tlayoua katka, onokuiteuj niman oyaj kampa san iselti nemiskia niman opeuj kichiua oración. 36 Pero, Simón niman akin imiuan nemiyaj opeuj nochiuiyan kitejtemouaj. 37 Niman ijkuak okinextijkej, okijlijkej: “Nochimej mitstejtemojtinemij”. 38 Pero yejua okimijli: “Tiauej ipan okseki pueblos kampa xmás uejka para noijki ompa manitenojnotsa. Pampa yejua ika onechuajtitlankej”. 39 Kuakon, ipan nochi Galilea Jesús otenojnotstiaj kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin niman kintekixtilijtiaya demonios.
40 Se tlakatl akin kipiaya lepra ixpan onotlakuantelkets niman ijkin okijli: “Nejua nikmatstika ika tla tejua tikneki uelis tinechpajtis”. 41 Pampa Jesús melak okikneli, okonajsik niman okijli: “Kema nikneki. Xpajti”. 42 Nimantsin, lepra opopoliuj niman yejua opajtik. 43 Kuakon, Jesús okijli mauiya. Pero achto, ijkin okinauati: 44 “Maka yakaj itlaj xkijli. Pero xuiya ne kampa teopixki niman xtemaka yejon uentli tlen Moisés otlanauati para makimatikan ika yotipajtik”. 45 Pero ijkuak yejon tlakatl oyaj, yejua opeuj nochiuiyan kiteijlia tlen opanok. Yejua ika, Jesús xok ueliya kalakiya ipan nion se ciudad. Kuakon, xkalakiya niman san uejka nokauaya. Maski ijkon, miyekej akin nochiuiyan ualeuayaj konitayaj.
2 Pero seki tonaltin sakin, Jesús oksejpa oyaj Capernaúm niman nochimej okimatkej ika nemiya ipan kajli kampa nokauaya. 2 Melak miyekej ompa onosentlalijkej niman hasta ikiyauatenko xok yakaj onakiya. Kuakon yejua opeuj kinnojnotsa. 3 Okuajuikilijkej se tlakatl akin xueliya noliniaya,* akin kuajkechpanojtiayaj nauimej tlakamej. 4 Pero, pampa melak tojlan katka, xouel okajxitijkej hasta kampa nemiya Jesús. Kuakon okitlapojkej ikuatipan kajli para itech ajsiskej niman okitemoltijkej tlapechtli kampa kuikayaj yejon tlakatl akin xueliya noliniaya. 5 Ijkuak Jesús okitak ika melak tlaneltokayaj, okijli tlakatl akin xueliya noliniaya: “Nokoneuj, nimitsintlapopoluilia motlajtlakoluan”. 6 Kuakon, ompa yeuatoyaj sekimej escribas akin ijkin kijtouayaj: 7 “¿Tleka ijkon tlajtoua yejuin tlakatl? Kixnamiktika toTajtsin pampa san toTajtsin ueli techintlapopoluilia totlajtlakoluan”. 8 Jesús nimantsin okitak tlen kinemilijtoyaj niman okimijli: “¿Tleka yejon nenkinemilijtokej ipan nemoyojlo? 9 San akinon uelis kijtos: ‘Nimitsintlapopoluilia motlajtlakoluan’. Pero ¿uelis yakaj kijlis yejuin tlakatl: ‘Xmokuiteua, xkajkokui motlapech niman xuiya mochan’, niman yejua manokuiteua niman manejnemi? 10 Pero para xkitakan ika iKoneuj Tlakatl ueli kintlapopoluilia intlajtlakoluan akin nemij ipan yejuin mundo...”. Kuakon okijli yejon tlakatl akin xueliya noliniaya. 11 “Nejua nimitsijlia: xmokuiteua, xkajkokui motlapech niman xuiya mochan”. 12 Nimantsin yejon tlakatl teixpan onokuiteuj, okajkouk itlapech niman opeuj nejnemi. Nochimej omojkatlachixkej niman okiueyitenejkej toTajtsin. Ijkin kijtouayaj: “Xkeman ijkon tikitayaj”.
13 Oksejpa, Jesús oyaj itenko mar, nochimej kualitayaj niman yejua kinmachtiaya. 14 Kuakon, ijkuak nejnentiaya, okitak Leví,* ikoneuj Alfeo, akin yeuatoya kampa tlacobrarojtoya niman okijli: “Nouan xuajla”.* Leví onokuitejtiuets niman iuan oyaj. 15 Sakin, Jesús niman akin kinmachtiaya* otlakuajkej ichan Leví. Noijki imiuan otlakuajkej miyekej akin kisentlaliaj tomin para gobierno niman akin tlajtlakolejkej. Miyekej akin ijkon kichiuayaj iuan yayaj. 16 Pero, escribas akin katkaj fariseos, okitakej ika Jesús tlakuaya imiuan akin tlajtlakolejkej niman akin kisentlaliaj tomin para gobierno, kuakon ijkin opeuj kimijliaj akin Jesús kinmachtiaya: “¿Yejua tlakua imiuan akin kisentlaliaj tomin para gobierno niman imiuan akin tlajtlakolejkej?”. 17 Ijkuak okinkak, Jesús okimijli: “Akin xkualoj xnoneki konitaskej doctor, pero akin kualoj kema. Xonikinnotsako akin kipiyaj kuajli inyojlo, nejua onikinnotsako akin tlajtlakolejkej”.
18 Ipan yejon tonaltin, akin Juan kinmachtiaya niman fariseos nosauayaj.* Kuakon, ouajlajkej niman okitlajtoltijkej: “¿Tleka akin Juan kinmachtia niman akin fariseos kinmachtiaj nosauaj pero akin tejua tikinmachtia xijkon kichiuaj?”. 19 Jesús okinnankili: “Ijkuak novio nemi imiuan iamigos, xnoneki nosauaskej, ¿xmelak? Xkuajli yeskia tla nosauaj ijkuak novio imiuan nemi. 20 Pero yejkos tonajli ijkuak novio xok imiuan nemis niman ipan yejon tonajli kema nosauaskej. 21 Xakaj kitlamanilia se tlakensojsojli ika se pedazo de yenkuik tlakentli. Tla yakaj ijkon kichiuaskia, ijkuak yenkuik tlakentli pitentsintias* más ueyi kitsayanas tlakensojsojli. 22 Noijki, xakaj kejyeua vino tlen yenkuik ipan kuetlaxtekomamej* tlen yosojsolijkej. Tla yakaj ijkon kichiuaskia, vino kitsayanaskia cuero niman ijtlakauiskia. Niman kuetlaxtekomamej xok itlaj ika tepaleuiskiaj. Más kuajli tla kejyeuaj vino tlen yenkuik ipan yenkuikej kuetlaxtekomamej”.
23 Se sábado, Jesús niman akin kinmachtiaya opanokej kampa kitokaj trigo niman akin kinmachtiaya opeuj seki kitekij. 24 Kuakon, fariseos okijlijkej: “¡Xkita! ¿Tleka kichijtokej itlaj tlen xnoneki nochiuas ipan sábado?”. 25 Pero yejua okinnankili: “¿Xkeman onenkileerojkej tlen okichijkej David ijkuak yejua niman isoldados xok kipiayaj tlen kikuaskej niman oapismikkej? 26 Ijkon ken onoijkuilo kampa tlajtoua itech ueyi teopixki Abiatar, David okalak ipan kajli kampa kiueyichiuaj toTajtsin, yejua niman isoldados okikuajkej pan tlen kiuentlaliayaj. Niman yejon pan san uelis kikuaskej teopixkej”. 27 Kuakon okimijli: “ToTajtsin okitlali sábado para mamechpaleui pero xomechchijchiuj para xtlakamatikan sábado. 28 Pampa iKoneuj Tlakatl hasta kinauatia sábado”.
3 Jesús oksejpa okalak ipan kajli kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin. Niman ompa nemiya se tlakatl akin xueliya koliniaya* se ima. 2 Fariseos sa konitstoyaj Jesús para kitaskej tla kipajtiskia yejon tlakatl ipan sábado niman ijkon uelis kitlajtlakoltiskej. 3 Kuakon, Jesús ijkin okijli yejon tlakatl akin xueliya koliniaya ima: “Xmotelketsa* niman xuajla* nikan tlajkotian”.* 4 Sakin okimijli: “¿Tlenon uelis tikchiuas ipan sábado? ¿Tikchiuas tlen kuajli noso tlen xkuajli? ¿Titemakixtis noso titemiktis?”. Pero yejuamej xitlaj okijtojkej. 5 Jesús melak okualan niman onoyolkoko ijkuak okitak ika akin ompa nemiyaj melak yoltechikajkej. Niman ijkin okijli yejon tlakatl: “Xmelaua moma”. Ijkuak okimelauj, opajtik ima. 6 Kuakon, fariseos ouajkiskej. Nimantsin opeuj nosentlaliaj imiuan akin kipaleuiayaj Herodes para kitaskej kenijki kimiktiskej Jesús.
7 Pero Jesús niman akin kinmachtiaya oyajkej ne ipan mar. Niman iuan oyajkej melak miyekej akin ualeuayaj Galilea niman Judea. 8 Hasta oyejkokej akin ualeuayaj Jerusalén, Idumea, akin chantiyaj inakastlan Jordán kampa kisa tonaltsintli niman seki pueblitos tlen onkatkaj nisiuj Tiro niman Sidón. Okitatoj pampa okikakkaj nochi tlen yejua kichiuaya. 9 Kuakon okimijli akin kinmachtiaya makipiyakan listo se pitentsin barco para maka kitepitsmiktiskiaj.* 10 Pampa melak miyekej yokinpajtijka, nochimej akin melak kualouayaj ipan onnotlajkaliyaj para konajsiskej. 11 Hasta xkuajkualtin* espíritus ikxitlan onnotlajkaliyaj ijkuak kitayaj niman ijkin chikauak kijtouayaj: “¡Tejua tiiKoneuj toTajtsin!”. 12 Pero miyekpa Jesús kinnauatiaya ika maka yakaj makijlikan akinon yejua.
13 Sakin, otlejkok ipan se tepetl niman okomonots akin yejua okinek niman yejuamej iuan onosentlalijkej. 14 Yejua okintlapejpeni on 12, akin okintokayoti apóstoles. Yejuamej iuan yaskiaj niman yejua komontitlaniskia matenojnotsatij, 15 niman kinmakaskia poder para makintekixtilikan demonios.
16 Itech yejon 12 akin okintlapejpeni teuan ompa nemiya Simón, akin noijki kixmatij ken Pedro, 17 Santiago niman Juan, ikoneuan Zebedeo, akin noijki okintokayoti Boanerges, tlen kijtosneki “ikoneuan tlakomonajli”, 18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Santiago ikoneuj Alfeo, Tadeo, Simón, akin ika iyojlo kitekichiuiliaya toTajtsin, 19 niman Judas Iscariote, akin sakin okitemaktili.
Satepan, Jesús okalak ipan se kajli. 20 Niman pampa melak miyekej oksejpa onosentlalijkej, yejuamej nion xueliya tlakuayaj. 21 Ijkuak ifamilia okimat tlenon panotoya, okitejtemotoj para kuikaskej. Pampa kijtouayaj: “Yokipolo itlamachilis”. 22 Pero, escribas akin oualejkej Jerusalén kijtouayaj: “Belcebú* kiyekantika. Ueli kinkixtia demonios pampa Diablo kipaleuiya”. 23 Yejua okimijli makinisiuikan niman okinnots ika ejemplos. Okimijli: “¿Kenijki Satanás uelis kikixtis Satanás? 24 Tla akin nemij ipan se gobierno xnopaleuiyaj, yejon gobierno xoxotoni. 25 Niman tla se familia* xejxelijtokej, noijki xoxotoni. 26 Noijki, tla Satanás san no yejua noixnamiki niman noxeloua, xok ueliskia tlayekantoskia. 27 Tla yakaj kalaki kampa nemi se tlakatl akin kojtik para kitlachtekilis, kachtopa noneki kisasalos* yejon tlakatl. San tla ijkon kichiua uelis kitlachtekilis. 28 Kuajli nimechijlia ika nochimej kintlapopoluiliskej nochi intlajtlakoluan maski san katlejua tlajtlakojli kichiuaskej noso maski san tlenon kijtoskej. 29 Pero tla yakaj kijtouilia tlen xkuajli espíritu santo, xkitlapopoluiskej. Nochipa kitlajtlakoltiskej”. 30 Ijkon okimijli pampa yejuamej kijtouayaj: “Ijtik yokalak se xkuajli* espíritu”.
31 Kuakon, oyejkok inan niman ikniuan Jesús. Pero san kiyauak onokajkej niman okontitlankej yakaj makinotsati. 32 Melak miyekej ompa nemiyaj. Niman okijlijkej: “Xkita, monan niman mokniuan nemij kiyauak niman mitstejtemouaj”. 33 Pero yejua okinnankili: “¿Akinon nonan niman akinomej nokniuan?”. 34 Okomontak akin nisiuj yeuatoyaj niman okijto: “¡Yejuamej nonan niman nokniuan! 35 Nochimej akin kichiuaj tlen kineki toTajtsin, yejua nokniuj tlakatl niman nokniuj siuatl niman nonan”.
4 Jesús oksejpa opeuj temachtia itenko mar. Pampa melak miyekej onosentlalijkej, yejua otlejkok ipan se barco, ompa onotlali niman achijtsin uejka oyaj. Pero nochimej onokajkej itenko mar. 2 Niman yejua opeuj miyek kinmachtia ika ejemplos, ijkin kimijliaya: 3 “Xkakikan. Se tlakatl oyaj otokato. 4 Niman, ijkuak tokatiaya seki xinachtli oxixin itenko ojtli niman ouajlajkej totomej niman okikuajkej. 5 Okseki oxixin kampa tejteyo niman kampa xmás onkatka tlajli, yejon xinachtli nimantsin opeuj noskaltia pampa tlajli xuejkatlan katka. 6 Pero, ijkuak ouajkis tonaltsintli, plantas otonaltlatlakej. Niman pampa xuejkatlan onkatka inneluayo, opilinkej. 7 Okseki oxixin kampa uitsyo niman pampa uitstli onoskalti okixijmikti, yejua ika, xinachtli xotlatlakilti. 8 Pero okseki oxixin ipan kuajli tlajli niman plantas oixuakej, onoskaltijkej niman opeuj tlatlakiltiaj: seki omiyekiyak 30 veces más, okseki 60 niman okseki 100”. 9 Kuakon, noijki okijto: “Akin kipiya inakas, kuajli matlakaki”.
10 Ijkuak san iselti nemiya, akin Jesús kinmachtiaya niman akin ompa nemiyaj, opeuj kitlajtoltiaj itech ejemplos tlen yokintenejka. 11 Yejua okinnankili: “Nemejuamej mechkauiliaj xkasikamatikan tlen xakaj kimati itech iGobierno toTajtsin. Pero akin nemij kiyauak nochipa kinmachtiaj ika ejemplos 12 para maski matlachiakan maka itlaj makitakan niman maski matlakakikan maka itlaj makasikamatikan. Ijkon, yejuamej xkeman nokuepaskej itech toTajtsin niman xkintlapopoluiskej”. 13 Noijki okimijli: “Tla nemejuamej xnenkasikamatij yejuin ejemplo, ¿kenijki uelis nenkimasikamatiskej on okseki ejemplos?
14 ”Akin toka, yejua akin kiteijlia* itlajtol toTajtsin. 15 Xinachtli tlen ouets itenko ojtli kampa kitokaj itlajtol toTajtsin, kijtosneki akin kikakij yejon tlajtojli pero nimantsin uajlauj* Satanás niman kikixtia tlen okitokakej ipan inyojlo. 16 Noijki onka xinachtli tlen kitokaj kampa tejteyo, yejon kijtosneki akin kikakij itlajtol toTajtsin niman kiseliaj ika nochi inyojlo. 17 Pero xuejkatlan toktokej ineluayouan. Kuakon, maski san achijtsin noskaltiaj, ijkuak kixnamikij tlen xkuajli noso kintlauelitaj ipampa itlajtol toTajtsin, nimantsin uetsij.* 18 Noijki, onka xinachtli tlen oxixin kampa uitsyo, yejon kijtosneki akin kikakij itlajtol toTajtsin 19 pero kikauiliaj ika tlen panoua ipan yejuin tiempo, tomin niman nochi tlen kileuiyaj makalaki ipan inyojlo niman makixijmikti yejon tlajtojli. Yejua ika, itlajtol toTajtsin xtlatlakiltia. 20 Sa ika tlami, onka xinachtli tlen xini ipan kuajli tlajli. Yejon kijtosneki akin kikakij itlajtol toTajtsin, ika nochi inyojlo kiseliaj niman tlatlakiltiaj. Sekimej kimiyekiliaj 30 veces más, oksekimej 60 niman oksekimej 100”.
21 Noijki okimijli: “Xkikixtiaj se lámpara para kitlapachoskej ika se chikijtli* noso kitlaliskej itsintlan* cama, ¿xmelak? ¿Xkikixtiaj para kitlaliskej ipan se candelero? 22 Pampa nochi tlen iyantika, kisas kampa tlauijli. Niman tlen xakaj kimati, kimatiskej. 23 Nochimej akin kipiyaj innakas, kuajli matlakakikan”.
24 Satepan okimijli: “Kuajli xkakikan tlen nimechijlia. Tla miyek nenkitemakaj, miyek nenkiseliskej noso hasta más. 25 Pampa akin kipiya más kimakaskej, pero akin xkipiya kikuiliskej hasta tlen kipiya”.
26 Yejua oksejpa ijkin okijto: “IGobierno toTajtsin ken se tlakatl akin kixinia xinachtli ipan tlajli. 27 Yejua kochi ika tlayoua niman nokuiteua ika tonajli. Ijkuak ijkon kichiua, xinachtli noskatia niman plantas noskaltiaj, maski yejua xkimati kenijki. 28 Tlajli san iselti tlatlakiltijtiuj: kachtopa ikojyo, sakin itlakilyo niman sa ika tlami iteyo chikaui. 29 Ijkuak iteyo yochikauj, yejua kiteki ika ikaualo* pampa kimati ika yenoneki kipixkas”.
30 Niman okijto: “¿Tlenon techpaleuis matikasikamatikan tlen kijtosneki iGobierno toTajtsin, noso tlen ejemplo uelis tikuiskej? 31 Uelis tikijtoskej ika ken se iteyo mostaza. Ijkuak kitokaj yejon xinachtli, más pitentsin xijkon ken nochi on okseki xinachtli tlen onka. 32 Niman ijkuak noskaltia, más ueyiya xijkon ken plantas tlen kintokaj ipan huerta. Niman imakojyouan* melak noskaltiaj, yejua ika, totomej ompa onniyanaj”.
33 Yejua kinkuiya miyek ejemplos ken yejuin ijkuak kimijliaya itlajtol toTajtsin, pampa kimatiya ika xnochi ueliya kasikamatiyaj. 34 Yejua xkeman kinnotsaya tla xkintekitiltiaya ejemplos, pero akin kinmachtiaya san ichtaka kimijliaya nochi tlen kijtosneki.
35 Ipan yejon tonajli, ijkuak yetlayouatikatka, okimijli akin kinmachtiaya: “Matipanokan okse lado”. 36 Sakin ika okimijli akin ompa nemiyaj mauiyan, yejuamej okuikakej* Jesús ipan barco. Niman okseki barcos noijki iuan yayaj. 37 Pero nimantsin opeuj melak chikauak ajaka. Pampa mar melak koxoniya, barco yetentoya ika atl. 38 Pero Jesús yaya tlakuitlapan, onokuatetonti* niman okoch. Kuakon, okitlatlachialtijkej* niman okijlijkej: “Maestro, timikiskej..., ¿tlen xtikita?”. 39 Kuakon, yejua onokuiteuj, okajuak ajakatl niman ijkin okijli mar: “¡Maka xnauati!”. Ajakatl onotelti niman xok itlaj okakistik. 40 Satepan okimijli: “¿Tleka melak nemomojtiaj? ¿Xenentlaneltokaj?”. 41 Yejuamej melak otlamojkaitakej niman ijkin noijliayaj: “¿Akinon yejuin tlakatl? Hasta ajakatl niman mar kitlakamatij”.
5 Kuakon, oajsikej itenko mar, kampa chantiyaj gerasenos. 2 Ijkuak Jesús ouajtemok de barco, okinamikiko se tlakatl akin kipiaya se xkuajli* espíritu, yejuin tlakatl ouajkis kampa kintokayaj akin yomikkej. 3 Ompa chantiya, kampa tlalkontin niman hasta ipan yejon tonajli xakaj ueliya kisalouaya nion ika se cadena. 4 Miyekpa yokisalojkaj ika cadenas niman okseki tepostin pero yejua nochipa kintekotonaya. Xakaj ueliya kitlaniya. 5 Nochipa, ika tonajli niman ika yeuajli kistinemiya kampa tlalkontin niman tepemej, tsajtsitinemiya niman notejtekiya ika temej. 6 Pero ijkuak okonitak Jesús, onotlalo niman ixpan onotlakuantelkets. 7 Kuakon, chikauak ijkin okijto: “¿Tlenon otikchiuako nikan, Jesús, iKoneuj toTajtsin akin Ueyixtika? Xteneua toTajtsin niman xnechijli ika xtinechtlajyouiltis”. 8 Ijkon okijli pampa Jesús kijlijtoya: “Tejua, xkuajli espíritu, xkisa itech yejon tlakatl”. 9 Kuakon, Jesús okitlajtolti: “¿Kenijki motoka?”. Yejon tlakatl okinankili: “Notoka Legión, pampa melak timiyekej”. 10 Niman miyekpa kitlajtlaniliaya Jesús maka makintitlani okse país.
11 Ompa nisiuj nemiyaj melak miyekej pitsomej, tlakuajkuajtoyaj ipan tepetl. 12 Kuakon, espíritus okitlajtlanilijkej: “Xtechontitlani ipan pitsomej para inpan matikalakikan”. 13 Yejua okinkauili. Kuakon, yejon xkuajkualtin espíritus, okiskej itech tlakatl niman okalakkej ipan pitsomej niman nochimej yejon pitsomej oonnoxinijkej ipan mar. Omikkej nochimej pitsomej, kanaj 2,000. 14 Pero akin kintlajpiayaj yejon pitsomej, ocholojtejkej niman noijki okimijlitoj akin ompa chantiyaj. Kuakon, nochimej okitatoj tlen opanoka. 15 Ijkuak oajsikej kampa Jesús, noijki ompa okitakej yejon tlakatl akin kinpiaya melak miyekej demonios. Okitakej ika yeuatoya, yonotlakentijka niman xnesiya tla kipiaya demonio, niman melak onomojtijkej. 16 Niman akin okitakej tlen ipan onochiuj akin kipiaya demonio niman tlen inpan onochiuj pitsomej okiteijlijkej kenijki opanok nochi. 17 Kuakon, nochimej opeuj kijliaj Jesús mauiya oksekan.
18 Ijkuak Jesús otlejkok ipan barco, yejon tlakatl akin kinpiaya demonios miyekpa okijli makikauili iuan mauiya. 19 Pero Jesús xokikauili niman okijli: “Xuiya mochan, xkimitati mochanejkauan niman xkimijli nochi tlen Jehová okichiuj mopampa niman kenijki omitsikneli”. 20 Yejon tlakatl oyaj niman opeuj kiteijlia ipan Decápolis* nochi tlen Jesús yokichijka ipampa. Niman nochimej melak mojkatlachiayaj.
21 Jesús oksejpa onokuep kampa barco ipan okse lado niman ijkuak nemiya itenko mar, melak miyekej okitatoj niman okiyeualojkej. 22 Kuakon, ouajla se akin tlayekanaya kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin. Akin itoka katka Jairo. Ijkuak okitak Jesús, ixpan onotlakuantelkets 23 niman miyekpa ijkin okitlajtlanili: “Noichpokatsin melak kualo.* Nimitstlajtlanilia xuajla* niman ipan xkintlali momauan para mapajti niman maka mamiki”. 24 Jesús nimantsin iuan oyaj. Melak miyekej iuan yayaj, hasta kitepitsmiktiayaj.*
25 Ompa nemiya se siuatl akin yekipiaya 12 años ika yesuetstinemiya.* 26 Yokimitatoya melak miyekej doctores akin san yokitlajyouiltijkaj, yokipojpolojka nochi tlen kipiaya pero xpajtiya. Niman más yokualoka. 27 Pampa yokikakka tlen kijtouayaj itech Jesús, tlajkotian okalak, ikuitlapan okinisiui niman okajxili itlaken. 28 Pampa kijtouaya: “Nipajtis maski san nikonajxilis itlaken”. 29 Nimantsin xok oyesuets niman okimachili ipan itlalnakayo ika xok kipiaya yejon kokolistli.
30 Jesús nimantsin okimachili ika itech okis kojtilistli. Kuakon, okomonitak akin ompa nemiyaj niman okintlajtolti: “¿Akinon okajsik notlaken?”. 31 Pero akin yejua kinmachtiaya okinankilijkej: “Tikita ika melak miyekej mitstepitsmiktiaj, ¿tleka titetlajtoltia akinon omitsajsik?”. 32 Maski ijkon, yejua kitejtemojtoya akinon okajsik. 33 On siuatl, akin kimatstoya tlenon yopanoka sa kuekuetlakatoya. Kuakon okinisiui, ixpan onotlakuantelkets niman okijli nochi tlen melauak. 34 Yejua okijli: “Nokoneuj, yotipajtik pampa titlaneltoka. Xuiya ika moyojlo niman mamitskaua yejon kokolistli”.
35 Ijkuak yejua tlajtojtoya, ouajlajkej sekimej tlakamej akin ualeuayaj kampa chantiya akin tlayekanaya ipan kajli kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin niman okijlijkej: “Moichpokatsin yomik. Maka sa xpajsolo* Maestro”. 36 Pero Jesús okikak tlen kijtotoyaj. Kuakon, ijkin okijli yejon tlakatl akin tlayekanaya ipan kajli kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin: “Maka xmomojti. San xteititi ika titlaneltoka”. 37 Niman xokikauili yakaj iuan mauiya. San iuan oyaj Pedro, Santiago niman Juan, akin ikniuj Santiago.
38 Ijkuak oajsikej ichan yejon tlakatl akin tlayekanaya ipan kajli kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin, okitak ika nochimej melak mojkamikiyaj, chokayaj niman tsajtsiyaj. 39 Kuakon, ijkuak oonkalak, okimijli: “¿Tleka nenchokaj niman melak nenmojkamikij? Ichpokatsin xmiki, san kochtika”. 40 Ijkuak okikakkej yejon, opeuj kuejuetskiliaj niman kipijpinajtiaj. Sakin ika Jesús nochimej yokinuajkixti, yejua, akin kinmachtiaya niman itajuan yejon ichpokatsin, okalakkej kampa nemiya ichpokatsin. 41 Kuakon, Jesús okajxili ima yejon ichpokatsin niman okijli: “Tálitha cúmi”, tlen kijtosneki “ichpokatsin, nejua nimitsijlia, xmokuiteua”. 42 Nimantsin, yejon ichpokatsin onokuiteuj niman opeuj nejnemi. Yejuin ichpokatsin kipiaya 12 años. Ijkuak okitakej yejon, yejuamej melak omojkatlachixkej niman melak yolpakiyaj. 43 Pero yejua miyekpa okiteijli maka itlaj makiteijlikan, noijki okimijli makitlakualtikan yejon ichpokatsin.
6 Kuakon yejua ouajkis niman oyaj kampa onoskalti, niman akin kinmachtiaya iuan oyajkej. 2 Ijkuak oajsik sábado, opeuj temachtia kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin, niman miyekej akin okikakkej melak omojkatlachixkej niman okijtojkej: “¿Kanon ouel nochi yejuin? ¿Tleka yejuin tlakatl melak tlamachilise? ¿Niman akinon okimakak poder para makinchiua yejuin milagros?* 3 ¿Xyejuin akin kojxinketl, ikoneuj María niman ikniuj Santiago, José, Judas niman Simón? ¿Niman xmelak ika ikniuan siuamej nikan touan chantij?”. Niman yejuin okichiuj maka itech matlaneltokakan. 4 Pero Jesús okimijli: “Se teotlajtojketl nochiuiyan kitlakaitaj pero akin kimixmati niman ichanejkauan xkitlakaitaj, noijki xkitlakaitaj kampa ualeua”. 5 Yejua ika, ompa xouel okichiuj nion se milagro, san okintlali imauan inpan sekimej para kinpajtis. 6 Jesús omojkatlachix ijkuak okitak ika xtlaneltokayaj. Niman oyaj otemachtito ipan pueblos tlen ompa nisiuj onkatkaj.
7 Kuakon okinsentlali 12 akin yokintlapejpenijka niman de ojome okomontitlan, okinmakak poder para makintekixtilikan xkuajkualtin espíritus.* 8 Niman okimijli ika ijkuak yaskej maka itlaj makitkikan, san makitkikan se bastón. Xnonekiya kitkiskej pan nion se bolsa tlen ipan tlatlajtlaliskej nion tomin* ipan incinturón.* 9 Okimijli makinotlalilikan inkakuan niman maka makitkikan okse intlaken. 10 Niman noijki okimijli: “Ijkuak nenkalakiskej ipan se kajli, ompa xmokauakan hasta ijkuak nenyaskej. 11 Pero, tla kampa nenyauej xmechseliaj nion xmechkakij, xmokxitsejtselokan ijkuak nenuajkisaskej, ijkon kimatiskej ika toTajtsin yokimijlika”. 12 Kuakon oyajkej niman nochimej opeuj kimijliaj ika nonekiya noyolkuepaskej; 13 kintekixtiliayaj miyekej demonios, kintlaliliayaj aceite miyekej akin kualouayaj niman kinpajtiayaj.
14 Kuakon, rey Herodes okimat yejuin, pampa miyekej opeuj kixmatij Jesús niman ijkin kijtouayaj: “Juan Teapolaktijketl* yoyoliuj intech akin yomikkej niman yejua ika ueli kinchiua yejon milagros”.* 15 Pero oksekimej kijtouayaj: “Yejua Elías”. Niman oksekimej kijtouayaj: “Yejua se teotlajtojketl, ijkon ken teotlajtojkej akin onenkej yeuejkaui”. 16 Pero ijkuak Herodes okikak tlen kijtouayaj itech Jesús, okijto: “Yokiyolitijkej* Juan, akin nejua onikechtsontek”. 17 Herodes yotlanauatijka makitsakuakan Juan niman makisalokan ika cadena. Ijkon okichiuj ipampa Herodías, isiuauj ikniuj Filipo, pampa Herodes iuan yononamiktijka 18 niman Juan miyekpa ijkin yokijlijka Herodes: “Xuelis tikmosiuatis isiuauj mokniuj”. 19 Yejua ika Herodías melak kitlauelitaya niman kinekiya kimiktis, pero xueliya kichiuaya 20 pampa Herodes kimakasiya Juan. Yejua kimatiya ika kipiaya kuajli iyojlo niman yolchipauak, yejua ika, kuajli kitlajpiaya. Ijkuak kikakiya, xkimatiya tlenon kichiuas; maski ijkon, kuelitaya kikakis.
21 Pero oajsik tonajli ijkuak Herodías ueliskia kichiuas tlen yokinemilijka. Herodes tetlakualtiskia ipampa icumpleaños niman okinnots akin melak uejueyixtoyaj kampa tlayekanaya. Okinnots akin kinyekanayaj soldados niman akin más kimixmatiyaj ne Galilea. 22 Kuakon, okalak ichpoch Herodías niman onijtoti, niman Herodes niman akin iuan tlakuajtoyaj melak okuelitakej. Yejua ika, rey okijli yejon ichpochtli: “Xnechtlajtlanili san tlenon tiknekis niman nejua nimitsmakas”. 23 Hasta okijli: “Dios kitstika ika nimitsmakas maski san tlenon tinechtlajtlanilis, hasta tlajkotipan kampa nitlayekana”. 24 Yejua okis niman okitlajtoltito inan: “¿Tlenon niktlajtlanilis?”. Inan okinankili: “Xtlajtlanili itsontekon Juan Teapolaktijketl”.* 25 Nimantsin, yejon ichpochtli oyaj kampa nemiya rey niman okitlajtlanili: “Nikneki xnechmakatiuetsi ipan se ueyi plato itsontekon Juan Teapolaktijketl”. 26 Maski melak onajman, rey okichiuj tlen okitlajtlanili pampa ijkon yokijtojka kichiuas niman pampa ompa nemiyaj akin okinnots. 27 Kuakon, rey nimantsin okinauati se isoldado makikuiti itsontekon Juan. Niman yejuin soldado oyaj kampa tsauktoya Juan, okikechtsontek 28 niman okuajkuik itsontekon ipan se ueyi plato. Kuakon okimakak ichpochtli, niman ichpochtli okimakak inan. 29 Ijkuak akin kinmachtiaya Juan okimatkej yejuin, ouajlajkej, okuikakej itlalnakayo niman okitokakej.
30 Apóstoles okiyeualojkej Jesús niman okijlijkej nochi tlen yokichijkaj niman yotemachtijkaj. 31 Niman okimijli: “Nouan xuajlakan;* tiauej kampa uelis toselti tinemiskej niman achijtsin nemoseuiskej”. Melak miyekej komonitayaj, niman nion xkipiayaj tiempo para tlakuaskej. 32 Yejua ika, uejka oyajkej ipan barco kampa ueliskia inselti nemiskej. 33 Pero sekimej okimitakej ijkuak oyajkej, niman miyekej noijki okimatkej. Kuakon miyekej de nochi ciudades isijkan* onejnenkej niman achto yejuamej oajsikej. 34 Ijkuak ouajtemok ipan barco, okitak ika melak miyekej ompa nemiyaj niman okimikneli, pampa nesiyaj kentla borreguitos akin xakaj kintlajpiaya. Niman opeuj melak miyek kinmachtia.
35 Pampa yeteotlak katka, akin Jesús kinmachtiaya okinisiuijkej niman okijlijkej: “Melak uejka tinemij niman yeteotlak. 36 Xkimijli akin nikan nemij mauiyan ipan pueblitos makikouatij tlen kikuaskej”. 37 Pero yejua okinnankili: “Nemejuamej xkintlakualtikan”. Kuakon yejuamej okitlajtoltijkej: “¿Tikneki matikouatij 200 denarios de pan para tikintlakualtiskej?”. 38 Yejua okimijli: “Xkitatij kech pan nenkipiyaj”. Ijkuak yokitatoj, okijlijkej: “Tikpiyaj makuijli pan niman ome michin”. 39 Kuakon nochimej okinnauati manotlalikan ipan sakatl. 40 Yejua ika, onotlajtlalijkej de 100 niman de 50. 41 Satepan okajsik yejon makuijli pan niman ome michin, oajkotlachix niman okichiuj se oración. Sakin okitlatlapan pan niman okinmakak akin kinmachtiaya para makinmakakan akin ompa nemiyaj. Niman noijki nochimej okinmakak yejon ome michin. 42 Niman ijkon, nochimej otlakuajkej niman oixuikej. 43 Sakin okisentlalijkej 12 chikijtli tlen kipiayaj pan niman noijki michimej. 44 Ika nochi, 5,000 tlakamej okikuajkej pan.
45 Ijkuak Jesús kimijlijtoya mauiyan akin ompa nemiyaj, nimantsin okichiuj ika akin kinmachtiaya matlejkokan ipan barco niman mauiyan Betsaida, tlen nokauaya okse lado. 46 Pero ijkuak yoyajkej, yejua okichiuato oración ipan se tepetl. 47 Ijkuak otlayouak, barco onkatka kampa mar, pero Jesús nemiya san iselti kampa tlauajkan. 48 Kuakon okitak ika xmás ueliyaj kuikayaj barco pampa ajakatl xkinkauiliaya. Yejua ika, ijkuak yetlanesiskia,* Jesús onejnentiaj ixko mar para komonamikis, pero xkinemiliaya noteltis kampa yejuamej nemiyaj. 49 Ijkuak okitakej ika nejnentinemiya ixko mar, yejuamej okijtojkej: “¿Tlenon yejon? ¡Melak temojmojtij!”. Niman opeuj mojkatsajtsij 50 pampa nochimej okitakej niman onomojtijkej. Pero yejua nimantsin okimijli: “¡Xmoyolchikauakan! Nejua niJesús. Maka xmomojtikan”. 51 Yejua imiuan otlejkok ipan barco, niman ajakatl onotelti. Ijkuak okitakej yejon, melak omojkatlachixkej 52 pampa xkasikamatiyaj tlenon kijtosnekiya milagro tlen okichiuj ika pan, niman inyojlo xitlaj ueliya kasikamatiya.
53 Ijkuak yokipanauijkej mar, oajsikej Genesaret niman ompa nisiuj okikajkej inbarco. 54 Pero ijkuak ouajtemokej nochimej okixmatkej Jesús. 55 Notlalouayaj hasta kampa yejua nemiya niman opeuj kinuikiliaj akin kualouayaj niman nemiyaj san ipan intlapech. Yayaj hasta kampa kikakiyaj ika yejua nemiya. 56 Nochipa ijkuak yejua kalakiya ipan se pueblito noso ipan se ciudad, kintlaliayaj akin kualouayaj ipan mercado niman kitlajtlaniliayaj Jesús makinkauili makajsikan maski san itenko itlaken. Niman nochimej akin kajsiyaj, pajtiyaj.
7 Fariseos niman sekimej escribas akin oualejkej Jerusalén onosentlalijkej kampa nemiya Jesús. 2 Niman okitakej ika sekimej akin Jesús kinmachtiaya tlakuajtoyaj maski xchipajkej inmauan, kijtosneki ika xonomapajpakkej.* 3 Fariseos niman nochimej on oksekimej judíos san tlakuayaj tla yonomapajpakkej hasta kampa inmatejtepon.* Ijkon kichiuayaj pampa ijkon yokinmachtijkaj tlakamej akin yeuejkaui onenkej. 4 Niman ijkuak uajnokuepaj de mercado kachtopa nomapajpakaj niman sakin tlakuaj. Noijki xkinekij kikajkauaskej tlen desde yeuejkaui yonomatkej kichiuaj. Yejuamej kinpolaktiaj ijtik atl copas, jarras niman okseki tlen tlachijchijtli ika cobre. 5 Kuakon, fariseos niman escribas ijkin okitlajtoltijkej Jesús: “¿Tleka akin tikinmachtia xkichiuaj ijkon ken akin yeuejkaui otechmachtijkej niman tlakuaj maski xchipajkej inmauan?”. 6 Yejua okimijli: “Nemejuamej san nentekajkayauaj.* Yejua ika, Isaías yejuin okijto nemotech: ‘Akin nemij ipan yejuin pueblo san kijtouaj ika nechtlakaitaj, pero xyejon kimachiliaj ipan inyojlo. 7 Xtlaj ika tepaleuij tlen kichiuaj para nechueyichiuaskej, pampa yejuamej temachtiaj san tlen oksekimej kimijliaj’. 8 Nemejuamej xnenkintlakamatij itlanauatiluan toTajtsin niman xnenkinekij nenkikajkauaskej tlen yeuejkaui omechmachtijkej”.
9 Noijki okimijli: “¡Melak nenueltokej nenkitlalkauiyaj itlanauatiluan toTajtsin san para nenkichiuaskej tlen yeuejkaui omechmachtijkej! 10 Se ejemplo, Moisés okijto: ‘Xtlakaita motaj niman monan’, niman ‘Makimiktikan akin xkuajli tlajtos* itech itaj noso inan’. 11 Pero nemejuamej nenkijtouaj: ‘Yakaj uelis kijlis itaj noso inan: “Nochi tlen ika ueliskia nimitspaleuis yoniktlayokoli toTajtsin”’.* 12 Niman xok nenkikauiliaj itlaj makichiua ipampa itaj noso ipampa inan. 13 Ijkon, ika tlen nentemachtiaj nenkichiuaj manesi kentla tla itlajtol toTajtsin xtepaleuij. Niman nenkichiuaj miyek okseki ken yejon”. 14 Kuakon, oksejpa okimijli akin ompa nemiyaj makinisiuikan niman okimijli: “Xnechkakikan nochimej nemejuamej, niman xkasikamatikan tlen nimechijlia. 15 Xitlaj onka tlen makalaki ipan yakaj niman makijtlako. Kijtlakoua tlen kisa itech yejua”. 16 ——
17 Ijkuak Jesús okinkajteuj akin ompa nemiyaj, okalak ipan se kajli niman akin kinmachtiaya opeuj kitlajtoltiaj itech tlen okijtojka. 18 Kuakon, yejua okinnankili: “¿Nemejuamej noijki xnenkasikamatij? ¿Xnenkitaj ika xtlaj onka tlen uelis kalakis ipan yakaj niman kijtlakos? 19 Pampa xpanoua ipan iyojlo, panoua ipan ijti niman sakin kikixtia”. Ijkon okijto ika chipauak nochi tlen ueli nokua. 20 Niman okijto: “Tlen kisa itech yakaj yejon tlen kijtlakoua. 21 Pampa ipan iyojlo yakaj peua kinemilia tlen xkuajli: ken auilnemis,* tlachtekis, temiktis, 22 kikajkayauas ixnamik, kinekis kinoyaxkatis* tlen oksekimej kipiyaj, kichiuas tlen xkuajli, tekajkayauas, kichiuas tlen tepinajti,* tenexikolitas, tlauijuikaltis, noueyimatis niman xkinekis kajsis itlamachilis. 23 Nochi yejon kisa itech yakaj niman yejon tlen kijtlakoua”.
24 Jesús ouajkis niman oyaj Tiro niman Sidón. Okalak ipan se kajli pampa xkinekiya makimatikan ika ompa nemiya. Maski ijkon, okimatkej. 25 Ijkuak kemach oajsik, se siuatl akin iichpokatsin kipiaya se xkuajli* espíritu okikak ika ompa nemiya, yejua ouajla niman ixpan onotlakuantelkets. 26 Yejon siuatl katka griega niman chantiya Fenicia tlen onka Siria. Yejua miyekpa okitlajtlanili Jesús makikixtili demonio tlen kipiaya iichpokatsin. 27 Pero yejua okijli: “Kachtopa xkinkauili maixuikan tekoneuan, pampa xkuajli tla tikinkuilia tlen kikuaskej kokonej para tikinmakas chichitsitsintin”. 28 Kuakon, siuatsintli okinankili: “Melauak noteko, pero hasta chichitsitsintin akin nemij itsintlan* mesa kikuaj tlen kokonej kixixiniaj”. 29 Jesús okijli: “Ika moyojlo xuiya. Pampa ijkon otikijto, demonio yokis itech moichpokatsin”. 30 Siuatsintli oyaj ichan niman ijkuak oajsik okitak, ika iichpokatsin nemiya ipan itlapech niman xok kipiaya demonio.
31 Kuakon, Jesús ouajkis de Tiro, oyaj kampa mar de Galilea, opanok Sidón niman Decápolis.* 32 Niman okuajuikilijkej se tlakatl akin xueliya kuajli tlajtouaya. Okitlajtlanilijkej ipan makitlali ima. 33 Yejua oksekan okuikak, kampa xtojlan. Okintlali imajpiluan ipan inakasuan yejon tlakatl, ochijchak niman okajxili inenepil. 34 Niman oajkotlachix, chikauak onijyoti* niman okijli “Éffatha”, tlen kijtosneki, “Xtlapoui”. 35 Nimantsin otlapojkej inakasuan niman ouel kuajli tlajtoua. 36 Kuakon, Jesús otenauatij maka itlaj makiteijlikan. Pero ijkuak más ijkon kimijliaya, yejuamej más kiteijliayaj. 37 Melak mojkatlachiayaj niman kijtouayaj: “Nochi melak kuajli kichiua. ¡Hasta kichiua matlakakikan akin xtlakakij niman matlajtokan akin xueli tlajtouaj!”.
8 Ipan yejon tonaltin, oksejpa melak miyekej onosentlalijkej. Pampa xkipiayaj tlen kikuaskej, Jesús okomonots akin kinmachtiaya niman okimijli: 2 “Melak nikimiknelia, pampa yekuikaj yeyi tonajli ika nouan nemij niman xkipiyaj tlen kikuaskej. 3 Xnikneki san ijkon nikomontitlanis inchan, pampa xtlakuaj uelis sotlauiskej ipan ojtli. Sekimej melak uejka ualeuaj”. 4 Kuakon akin kinmachtia okijlijkej: “Pero melak uejka tinemij, ¿akinon uelis kinextis pan para nochimej kintlakualtis niman maixuikan?”. 5 Kuakon yejua okintlajtolti: “¿Kech pan nenkipiyaj?”. Yejuamej okinankilijkej: “Siete”. 6 Yejua nochimej okimijli manotlalikan. Sakin okajsik yejon siete pan, okitlasojkamachili toTajtsin, okitlatlapan niman opeuj kinmaka akin kinmachtiaya para makintexejxelouilikan. Yejuamej opeuj kinmakaj akin ompa nemiyaj. 7 Noijki kinpiayaj seki michintsitsintin, kuakon, ijkuak yokichiuj oración noijki okimijli makinxejxelokan. 8 Kuakon otlakuajkej niman oixuikej. Sakin okinsentlalijkej siete uejueyimej chikijtin ika tlen yonokajka. 9 Nemiyaj kanaj 4,000 tlakamej. Sakin, Jesús okimijli mauiyan.
10 Yejua nimantsin otlejkok ipan barco imiuan akin kinmachtiaya niman oyajkej Dalmanuta. 11 Fariseos oualajkej niman opeuj kijliaj Jesús makimititi itlaj tlen temojkatlachialti tlen maualeua ne cielo. Ijkon kichiuayaj pampa kinekiyaj manopopolo. 12 Yejua chikauak onijyoti* niman okijto: “¿Tleka akin nemij ipan yejuin tiempo nochipa kitejtemojtokej se milagro? Kuajli nimechijlia ika akin nemij ipan yejuin tiempo xkimititiskej nion se milagro”. 13 Kuakon okinkauj, otlejkok ipan barco niman oyaj okse lado.
14 Akin kinmachtiaya okilkajkej kitkiskej pan. Ipan barco san kitkiyaj se pan. 15 Niman yejua ijkin okimijli: “Kuajli xtlatlachixtokan. Maka xkauilikan mamechijtlako inlevadura fariseos niman ilevadura Herodes”. 16 Kuakon opeuj nokualaniaj pampa xkitkiyaj pan. 17 Pampa okitak tlen panotoya okimijli: “¿Tleka nemokualaniaj pampa xnenkipiyaj pan? ¿Xnenkasikamatij? ¿Tleka ipan nemoyojlo xtlaj nenkasikamatij? 18 Maski nenkinpiyaj nemoixtololojuan, ¿xnenkitaj? Maski nenkinpiyaj nemonakasuan, ¿xnenkikakij? ¿Xok nenkilnamikij 19 ijkuak oniktlatlapan yejon makuijli pan para 5,000 tlakamej? ¿Kech chikijtin onenkintemiltijkej ika tlen onokauj?”. Yejuamej okinankilijkej: “12”. 20 “Niman, ijkuak oniktlatlapan siete pan para yejon 4,000 tlakamej, ¿kech uejueyimej chikijtin onenkintemiltijkej ika tlen onokauj?”. Yejuamej okinankilijkej: “Siete”. 21 Kuakon okintlajtolti: “Niman, ¿ok* xnenkasikamatij?”.
22 Niman oajsikej Betsaida, kampa okuajuikilijkej se tlakatl akin xtlachia niman okitlajtlanilijkej makonajsi. 23 Yejua okonajsik ipan ima yejon tlakatl akin xtlachia, okuikak kiyauak de yejon pueblito niman, sakin ika yokichijchak ipan ixtololojuan, ipan okintlali imauan niman okitlajtolti: “¿Itlaj tikita?”. 24 Yejon tlakatl oajkotlachix niman okijto: “Nikimita sekimej tlakamej, pero, nesi kentla kojtin nejnentinemij”. 25 Kuakon, Jesús oksejpa okintlali imauan ipan ixtololojuan yejon tlakatl niman yejua kuajli otlachix. Oksejpa otlachix niman nochi kuajli okitak. 26 Sakin, okititlan ichan niman okinauati: “Maka xkalaki ipan pueblo”.
27 Sakin, Jesús niman akin kinmachtiaya oyajkej ipan pueblitos de Cesarea de Filipo, niman ipan ojtli ijkin okintlajtolti: “Tlenon kijtoua gente, ¿nejua niakinon?”. 28 Yejuamej okinankilijkej: “Juan Teapolaktijketl. Pero, oksekimej kijtouaj ika tejua tiElías niman oksekimej kijtouaj ika tejua se titeotlajtojketl”. 29 Niman yejua okintlajtolti: “Niman nemejuamej tlenon nenkinemiliaj, ¿nejua niakinon?”. Pedro okinankili: “Tejua tiCristo”. 30 Kuakon, Jesús okinnauati maka yakaj itlaj makijlikan. 31 Niman opeuj kinmachtia ika iKoneuj Tlakatl noneki melak tlajyouis niman xkiseliskej tlayekankej, akin kinyekanaj teopixkej niman escribas, niman ika noneki kimiktiskej niman yoliuis* yeyi tonajli sakin. 32 Jesús ijkon okimijli para makasikamatikan. Pero Pedro oksekan okuikak niman opeuj kajua. 33 Yejua onokuep, okomonitak akin kinmachtiaya niman ijkin okajuak Pedro: “¡Neka xuiya Satanás! Pampa xtitlanemilijtika ken toTajtsin, titlanemilijtika ken se tlakatl”.
34 Kuakon, okomonots akin ompa nemiyaj niman akin kinmachtiaya, niman ijkin okimijli: “Tla yakaj kineki kichiuas ken nejua, maka makichiua san tlen yejua kineki, noneki tlaxikos ijkuak tlajyouis* niman nochipa nechtlakamatis. 35 Pampa akin xkinekis mikis, kipolos inemilis pero akin mikis san nopampa niman pampa kiteijlis tlen kichiuas toTajtsin, oksejpa nemis. 36 ¿Tlenon ika kipaleuis yakaj tla nochi kipiya ipan yejuin mundo pero kipoloua inemilis? 37 Pampa, ¿tlenon ueliskia kitemakas yakaj para maka mikis? 38 Tla yakaj nechpinaua niman kipinaua tlen yonikijto, nikan kampa nemij akin xmelajkanemij* niman tlajtlakolejkej, iKoneuj Tlakatl noijki kipinauas ijkuak uajlas iuan iángeles ika poder tlen iTaj kimaka”.
9 Noijki okimijli: “Kuajli nimechijlia ika sekimej akin nikan nemij xmikiskej hasta ijkuak kitaskej kenijki iGobierno toTajtsin yetlayekantika ika poder”. 2 Ijkuak yopanok chikuasen tonajli, Jesús okuikak Pedro, Santiago niman Juan ipan se ueyi tepetl, ompa san inselti onenkej. Niman Jesús onixpatlak imixpan. 3 Itlaken opeuj petlani; ipan nochi yejuin mundo xakaj ueli tlaistalia ijkon ken oistayak itlaken. 4 Niman okitakej ika Elías niman Moisés, tlajtlajtojtoyaj iuan Jesús. 5 Kuakon, Pedro okijli Jesús: “Rabí,* ¡melak kuajli ika nikan tinemij! Matikinchijchiuakan yeyi kajkaltsitsintin: se para tejua, se para Moisés niman okse para Elías”. 6 Pedro ijkon okijto pampa xkimatiya tlenon kichiuas, niman pampa nochimej yonomojtijkaj. 7 Kuakon okintlapacho se moxtli niman ijtik yejon moxtli ijkin ouajkakistik: “Yejuin noKoneuj akin melak niktlasojtla. Xkakikan”. 8 Pero, ijkuak oontlachixkej inyeualiyan xok yakaj okitakej, san Jesús.
9 Ijkuak uajtemotiayaj ipan tepetl, yejua okinnauati maka yakaj makijlikan tlen okitakej hasta ijkuak iKoneuj Tlakatl nokuiteuas intech akin yomikkej. 10 Yejuamej okichijkej ijkon ken okimijli, pero nokualaniayaj pampa xkasikamatiyaj tlenon kijtosnekiya ijkuak okijto ika nokuiteuaskia intech akin yomikkej. 11 Niman opeuj kitlajtoltiaj Jesús: “¿Tleka escribas kijtouaj ika kachtopa noneki uajlas Elías?”. 12 Yejua okimijli: “Melauak, kachtopa uajlauj Elías niman oksejpa nochi kiyektlalia. Pero, kuakon, ¿tleka ijkuilijtika ika iKoneuj Tlakatl noneki melak tlajyouis niman xkiseliskej? 13 Pero nejua nimechijlia ika Elías youajla niman okichiuilijkej tlen yejuamej okinekkej, ijkon ken yonoijkuilojka ika ipan nochiuaskia”.
14 Ijkuak oajsikej kampa nemiyaj oksekimej akin Jesús kinmachtiaya, okitakej ika melak miyekej yokinyeualojkaj niman ika sekimej escribas imiuan nokualanijtoyaj. 15 Ijkuak nochimej okitakej Jesús, melak omojkatlachixkej niman nimantsin okitlajpalotoj. 16 Jesús okintlajtolti: “¿Tleka nemokualanijtokej imiuan?”. 17 Se akin ompa nemiya okinankili: “Maestro, nejua onimitsajuikili nokoneuj pampa kipiya se espíritu tlen kichiua maka maueli matlajto.* 18 Ijkuak yejon espíritu ijtik kalaki, kontlajkali ipan tlajli, niman nokoneuj peua kamaposonalkisa,* notlankochteki* niman xok kojtik. Onikintlajtlanili akin tikinmachtia makikixtilikan, pero yejuamej xouelkej”. 19 Kuakon yejua okinnankili: “¡Akin nemij ipan yejuin tiempo melak xtlaneltokaj! ¿Hasta kemanon nonekis nemouan ninemis? ¿Hasta kemanon nonekis nimechxikos? Xnechajuikilikan”. 20 Kuakon okuajuikilijkej yejon telpochtli. Ijkuak espíritu okitak Jesús, okichiuj ika telpochtli manotlajtlajkali. Sakin ika youetsito ipan tlajli, yejua opeuj nomimiloua niman kamaposonalkisa. 21 Kuakon Jesús okitlajtolti itaj yejon telpochtli: “¿Desde kemanon opeuj ijkon ipan nochiua?”. Yejua okinankili: “Desde ijkuak pitentsin katka. 22 Miyekpa yejon espíritu kontlajkali ipan tlitl noso ipan atl para kimiktis. Pero, tla tejua uelis itlaj tikchiuas, xtechikneli niman xtechpaleui”. 23 Jesús okijli: “¿Tleka tikijtoua ‘tla tejua uelis’? Akin tlaneltoka nochi ueli kichiua”. 24 Itaj yejon telpochtli nimantsin okijli: “¡Nitlaneltoka! Pero ¡xnechpaleui más manitlaneltoka!”.
25 Ijkuak Jesús okitak ika melak miyekej uajlajtoyaj kampa yejuamej nemiyaj, okajuak yejon xkuajli espíritu. Okijli: “Espíritu akin xueli tlajtoua niman xtlakaki, ¡nimitsnauatia xkisa itech yejuin telpochtli niman maka oksejpa ijtik xkalaki!”. 26 Yejon espíritu okichiuj ika telpochtli chikauak matsajtsi niman melak miyekpa masosotlaui, niman sakin okis. Yejon telpochtli onokauj kentla akin yomik. Niman melak miyekej kijtouayaj: “¡Yomik!”. 27 Pero Jesús okonajsik ipan ima niman okikuiteuj, niman yejon telpochtli onotelkets.* 28 Sakin, yejua niman akin kinmachtia okalakkej ipan se kajli niman yejuamej san ichtaka ijkin okitlajtoltijkej: “¿Tleka tejuamej xouel otikixtijkej?”. 29 Yejua okinnankili: “Espíritus ken yejuin san ueli kisaj ika oración”.
30 Kuakon ouajkiskej niman oyajkej Galilea, pero yejua xkinekiya yakaj makimati 31 pampa kinmachtijtoya akin yokintlapejpenijka. Kimijliaya: “IKoneuj Tlakatl kitemakaskej intech tlakamej niman kimiktiskej. Pero, maski kimiktiskej, yeyi tonajli sakin kiyolitiskej”.* 32 Yejuamej xokasikamatkej tlen okimijli, niman nomojtiayaj kitlajtoltiskej.
33 Niman okalakkej Capernaúm. Ijkuak yenemiyaj ijtik kajli, yejua okintlajtolti: “¿Tleka nenuajmokualanijtiayaj ipan ojtli?”. 34 Yejuamej xtlaj okijtojkej, pampa ipan ojtli nokualanijtiayaj itech akinon más ueyixtika. 35 Kuakon, yejua onotlali, okomonots yejon 12 akin yokintlapejpenijka niman okimijli: “Tla yakaj kineki más ueyixtos, noneki nochiuas akin más yolyemanki, niman nochimej kintekichiuilis”. 36 Kuakon okonajsik se telpokatsin, intlajkotian okitelkets, okinapalo niman okimijli: 37 “Akin kiselia se de yejuin telpokatsitsintin san nopampa, noijki nejua nechselia. Niman akin nechselia, xsan nejua nechselia, noijki kiselia akin onechajtitlan”.
38 Juan okijli: “Maestro, otikitakej ika yakaj kitekitiltijtoya* motoka para kintekixtilis demonios, pero, pampa xtouan kistinemiya otikijlijkej maka ijkon makichiua”. 39 Pero, Jesús okinankili: “Maka xteltikan. Pampa xakaj uelis kitekitiltis notoka para kinchiuas milagros* niman noijki xkuajli tlajtos notech. 40 Pampa akin xtechixnamiki, touan nemi. 41 Niman kuajli nimechijlia ika akin mechmakas maski san se vaso de atl pampa nenkitekichiuiliaj Cristo, kuajli xmatstokan ika yejua noijki kiteochiuaskej. 42 Pero akin kichiuas maka sa matlaneltoka* se de yejuin pipitikej* akin notech tlaneltokaj, más kuajli tla ikechtlan kipilouiliskiaj se imetlapil molino tlen burros kipalakachouaj niman kontlajkaliskiaj ipan mar.
43 ”Tla kemantika moma kichiua xtlajtlako, xmotekili. Más kuajli tla mitsmakaj monemilis maski xtikpiya se moma xijkon ken tla tikinpiya ome momauan pero mitsontlajkaliskej ipan Gehena,* kampa tlitl xkeman seui. 44 —— 45 Niman, tla mokxi kichiua xtlajtlako, xmotekili. Más kuajli tla mitsmakaj monemilis maski xtikpiya se mokxi xijkon ken tla tikinpiyas ome mokxiuan pero mitsontlajkaliskej ipan Gehena. 46 —— 47 Niman, tla mixtololoj kichiua xtlajtlako, uejka xkontlajkali. Más kuajli tla tikalaki ipan iGobierno toTajtsin san ika se mixtololoj xijkon ken tla tikinpiyas ome mixtololojuan pero mitsontlajkaliskej ipan Gehena, 48 kampa okuilin xmiki niman tlitl xseui.
49 ”Pampa nochimej kinuajtitlaniliskej tlitl ijkon ken ijkuak kipoyeliaj tlakuajli. 50 Istatl melak tepaleui. Pero, tla xok poyek, ¿kenijki oksejpa poyeyas? Xchiuakan ijkon ken istatl niman nochipa kuajli xmouikakan imiuan oksekimej”.
10 Ijkuak Jesús yokis de Capernaúm, oajsik itenko Judea, tlen nokaua okse lado de río Jordán. Melak miyek gente oksejpa okiyeualo niman yejua opeuj kinmachtia, ken nochipa kichiuaya. 2 Kuakon sekimej fariseos okinisiuijkej Jesús pampa kinekiyaj kichiuaskej manopopolo. Niman okitlajtoltijkej tla se tlakatl uelis kikauas isiuauj. 3 Yejua okinnankili: “¿Tlenon omechnauati Moisés?”. 4 Yejuamej okijtojkej: “Moisés okijto ika se tlakatl uelis kimakas isiuauj se amatl kampa nestika ika iuan yonokauj niman kijlis mauiya”. 5 Kuakon, Jesús okimijli: “Moisés ijkon omechnauati pampa nemejuamej melak nenyoltechikajkej. 6 Pero ijkuak toTajtsin* otlachijchiuj, okichijchiuj se tlakatl niman se siuatl. 7 ‘Yejua ika, tlakatl kikauas itaj niman inan. 8 Niman on omemej nochiuaskej san se’. Kuakon, xok omemej, aman yonochijkej san se. 9 Yejua ika, tlen toTajtsin yokisetili, maka makixelo nion se tlakatl”. 10 Ijkuak oksejpa okalakkej kalijtik, akin kinmachtiaya opeuj kitlajtoltiaj itech yejuin. 11 Yejua okimijli: “Akin kikauas isiuauj niman nonamiktis iuan okse, siuapapatla, niman kichiuilia tlen xkuajli akin kachtopa isiuauj. 12 Niman tla se siuatl kemantika kikaua iueuentsin niman iuan okse nonamiktia noijki yejua tlakapapatla”.
13 Kuakon, okinuajuikilijkej kokonej para makinteochiua pero akin kinmachtiaya okimajuakej. 14 Ijkuak okitak yejuin, Jesús okualan niman okimijli: “Maka itlaj xkimijlikan. Xkinkauilikan kokonej manechnisiuikan pampa san akin kichiuaj ijkon ken yejuamej kiseliskej iGobierno toTajtsin. 15 Nimechijlia ika akin xkiselis iGobierno toTajtsin ken se konetl xkeman ompa kalakis”. 16 Kuakon, okinnapalo yejon kokonej niman inpan okintlali imauan para kinteochiuas.
17 Ijkuak nejnentiaya ipan ojtli, se tlakatl ouajnotlalojtikis, ixpan onotlakuantelkets niman okitlajtolti: “Kuajli Maestro, ¿tlenon noneki nikchiuas para nikpiyas nemilistli tlen xkeman tlami?”. 18 Jesús okijli: “¿Tleka tinechijlia ika nikuajli? Nemi san se akin kuajli: toTajtsin. 19 Tejua tikimixmati tlanauatiltin: maka xtemikti, maka xmoteka iuan akin xmoixnamik, maka xtlachteki, maka xtekajkayaua, maka xkijto tlen xmelauak san para timoyaxkatis* tlen xmotlatki, xtlakaita motaj niman monan”. 20 Yejon tlakatl okijli: “Maestro, nochi yejuin nikuajchijtiuj desde ijkuak nitelpochtli”. 21 Jesús okonitak, okikneli niman okijli: “Sa noneki xchiua yejuin: xnemakati tlen tikpiya niman xkinmaka yejon tomin akin xtlaj kipiyaj, ijkon tikpiyas se tesoro ne ipan cielo. Sakin, xuajla* niman nouan xuiya”. 22 Pero, ijkuak okikak yejuin, yejon tlakatl melak onajman niman oyaj pampa miyek tlen kipiaya.
23 Ijkuak yoontlachix iyeualijyan, Jesús ijkin okimijli akin kinmachtiaya: “Akin kipiyaj tomin xnimantsin uelis kalakiskej kampa iGobierno toTajtsin”. 24 Pero akin kinmachtiaya okinmojkatlachialti tlen okijto. Kuakon, Jesús okimijli: “Nokoneuan, se xnimantsin uelis kalakis kampa iGobierno toTajtsin. 25 Más nimantsin uelis kalakis se camello kampa koyonki aguja pero se rico xnimantsin uelis kalakis kampa iGobierno toTajtsin”. 26 Yejon más okinmojkatlachialti, niman okijlijkej:* “Kuakon, ¿akinon uelis makisas?”. 27 Jesús imixko okintlajtlatak niman okimijli: “Gente kinemilia ika yejuin xueli nochiua, pero toTajtsin xijkon kita, pampa nochi ueli kichiua”. 28 Pedro ijkin opeuj kijlia: “Tejuamej nochi yotikajkej san para mouan tiaskej”. 29 Jesús okimijli: “Kuajli nimechijlia ika nochi akin kikajteuas ichan, ikniuan tlakamej, ikniuan siuamej, inan, itaj, ikoneuan noso itlaluan san nopampa niman pampa kiteijlis tlen kichiuas toTajtsin, 30 kiselis 100 veces más ipan yejuin tiempo: kiselis ikaluan, ikniuan tlakamej, ikniuan siuamej, inanuan, ikoneuan niman itlaluan maski kitlajyouiltiskej, niman ika tlayekapan kiselis nemilistli tlen xkeman tlami. 31 Pero miyekej akin nemij tlayekapan nokauaskej tlakuitlapan, niman akin nemij tlakuitlapan nemiskej tlayekapan”.
32 Nochimej yayaj ipan ojtli tlen teuika Jerusalén. Jesús yakatstiaya* niman akin kinmachtiaya omojkatlachixkej niman akin tlakuitlapan uajlayaj onomojtijkej. Yejua oksejpa oksekan okinuikak yejon Doce niman opeuj kimilnamiktia tlen ipan nochiuaskia. 33 Okimijli: “Xkakikan, titlejkotokej ne Jerusalén niman ompa iKoneuj Tlakatl kitemakaskej intech akin kinyekanaj teopixkej niman escribas. Tenauatiskej makimiktikan niman kitemaktiliskej intech akin xjudíos. 34 Yejuamej kipijpinajtiskej, kichijchaskej, kuijuitekiskej niman kimiktiskej, pero yoliuis* tla yopanok yeyi tonajli”.
35 Santiago niman Juan, ikoneuan Zebedeo, okinisiuijkej niman okijlijkej: “Maestro, tiknekij xtechmaka tlen timitstlajtlaniliskej”. 36 Yejua okintlajtolti: “¿Tlenon nenkinekij manikchiua nemopampa?”. 37 Yejuamej okinankilijkej: “Ne kampa titlanauatis, xtechkauili mouan matoseuikan: se moyekma niman se moopochma”. 38 Pero Jesús okimijli: “Nemejuamej xnenkimatij tlen nenkitlajtlantokej. ¿Nenkinemiliaj ika uelis nenkoniskej tlen onka ipan nocopa noso mechapolaktiskej ijkon ken nejua nechapolaktijtokej?”. 39 Yejuamej okinankilijkej: “Kema, tiueliskej”. Kuakon, Jesús okimijli: “Nemejuamej nenkoniskej tlen onka ipan nocopa niman mechapolaktiskej ijkon ken nejua nechapolaktijtokej 40 pero xnejua akin nikijtos akinomej notlaliskej ipan noyekma niman noopochma. San ompa notlaliskej akin yokinyektlalilijkej”.
41 Ijkuak on oksekimej 10 okimatkej yejon, okualankej iuan Santiago niman Juan. 42 Pero Jesús nochimej okinsentlali niman okimijli: “Nenkimatij ika gobiernos akin xjudíos kiyekanaj pueblo niman ika akin uejueyixtokej kinnauatiaj oksekimej. 43 Nemejuamej xnoneki ijkon nenkichiuaskej. Tla yakaj kineki ueyixtos, noneki kintekichiuilis oksekimej 44 niman akin kinekis tlayekanas noneki nochiuas intlakeual nochimej. 45 Pampa nion iKoneuj Tlakatl xouajla para makitekichiuilikan, yejua okintekichiuiliko oksekimej niman okitemakako inemilis* para melak miyekej kinmakixtis”.
46 Kuakon, okalakkej Jericó. Ijkuak Jesús, akin kinmachtiaya niman oksekimej uajkistiayaj Jericó, se tlakatl akin xtlachiaya yeuatoya itenko ojtli. Yejua itoka katka Bartimeo, ikoneuj Timeo. 47 Ijkuak okikak ika panotoya Jesús, akin ualeua Nazaret, ijkin opeuj chikauak kijtoua: “¡Jesús, ikoneuj David, xnechikneli!”. 48 Kuakon, miyekej opeuj kajuaj niman kijliayaj maka manauati. Pero yejua más chikauak kijtouaya: “¡IKoneuj David, xnechikneli!”. 49 Kuakon, Jesús onotelti niman okimijli: “Xkonotsakan, xkijlikan mauajla”. Yejuamej, ijkin okijlijkej yejon tlakatl akin xtlachia: “Xmoyolchikaua, xmotelketsa.* Mitsuajnotstika”. 50 Yejua nimantsin neka okontlali itlaken, onotelkets* niman oyaj kampa Jesús. 51 Kuakon, Jesús okitlajtolti: “¿Tlenon tikneki manikchiua mopampa?”. Yejon tlakatl akin xtlachiaya okijli: “Rabbóni,* xchiua oksejpa manitlachia”. 52 Niman Jesús okijli: “Xuiya, yotipajtik pampa titlaneltoka”. Nimantsin, yejon tlakatl oksejpa ouel otlachix niman opeuj yauj iuan Jesús.
11 Jesús niman akin kinmachtiaya nemiyaj ipan tepetl Olivos, kampa nokaua Betfagué niman Betania. Ijkuak nonisiuijtiayaj Jerusalén, okimijli omemej akin kinmachtiaya 2 makichiuakan yejuin: “Xuiyan ipan yejon pueblo tlen ne nenkitaj. Ijkuak nenkalakiskej, nenkitaskej ika ompa salijtika se burrito tlen xkeman yakaj ipan tlejkoua. Xtojtomakan niman xkuajuikakan. 3 Niman tla yakaj mechtlajtoltia: ‘¿Tlenon nenkichijtokej?’. Nemejuamej ijkin xnankilikan: ‘ToTeko kitekitiltis, pero oksejpa kuajkauas’”. 4 Kuakon oyajkej niman okinextijkej burrito akin salijtoya kampa puerta, kiyauak ipan calle niman okitojtonkej. 5 Pero, sekimej akin ompa nemiyaj okintlajtoltijkej: “¿Tleka nenkitojtomaj yejon burrito?”. 6 Akin kinmachtiayaj okinnankilijkej ijkon ken Jesús yokimijlijka niman yejuamej okinkauilijkej mauiyan.
7 Kuakon, okuajuikilijkej burrito, ipan okintlalijkej tlakentin niman Jesús ipan onotlali. 8 Miyekej kinsouayaj intlakenuan ipan ojtli niman oksekimej kintekiyaj inxijyo kojtin. 9 Akin yayaj iyekapan niman noijki akin yayaj ikuitlapan ijkin chikauak kijtouayaj: “¡Timitstlajtlaniliaj xtechmakixti! ¡Makiteochiuakan akin Jehová okuajtitlan! 10 ¡ToTajtsin yokiteochiuj Gobierno tlen uajlauj,* tlen itlatki totaj David! ¡Xmakixti, timitstlajtlaniliaj tejua akin tinemi ne cielo!”. 11 Ijkuak yokalak Jerusalén, Jesús oyaj templo niman okitak nochi tlen ompa onkatka. Pero, pampa yeteotlak katka oyaj Betania imiuan akin kinmachtiaya.
12 Uajmostla, ijkuak uajkistiayaj Betania, oapismik. 13 Desde uejka okontak se higokojtli tlen kipiaya ixijyo niman okitato tla kipiaya fruta. Pero ijkuak okinisiui, okitak ika xtlaj kipiaya san ixijyo kipiaya pampa xeajsiya tiempo para matlakikan higos. 14 Kuakon, okijli: “¡Maka yakaj oksejpa makikua mofruta!”. Niman akin kinmachtiaya okikakkej yejuin.
15 Ijkuak yoajsikej Jerusalén, Jesús okalak templo niman okinuajkixti akin ompa tlanemakayaj niman akin ompa tlakouayaj. Okinxixinili inmesas akin kitepatiliayaj tomin niman inbancos akin kinnemakayaj palomas. 16 Noijki, xkinkauiliaya ika akin itlaj kitkiyaj mapanokan kampa templo. 17 Sakin, ijkin opeuj temachtia niman kiteijlia: “¿Xijkuilijtika ‘Nochan kixmatiskej kentla kajli kampa nochimej kichiuaj oración’? Pero, nemejuamej yonenkichijkej manesi kentla se teostotl kampa niyanaj tlachtekkej”. 18 Akin kinyekanaj teopixkej niman escribas, okimatkej niman opeuj kitejtemouaj kenijki kimiktiskej. Yejuamej kimakasiyaj pampa nochimej kinmojkatlachialtiaya ken temachtiaya.
19 Ijkuak yopejka teotlaki, Jesús niman akin kinmachtiaya ouajkiskej itech ciudad. 20 Uajmostla ika kualkan, ijkuak opanokej kampa higokojtli, okitakej ika hasta ineluayouan youakkaj. 21 Ijkuak Pedro okilnamik tlen yopanoka, okijli: “Rabí, xkita. Higokojtli tlen otikijli mauaki, youak”. 22 Ijkuak Jesús okikak yejon, okimijli: “Xtlaneltokakan itech toTajtsin. 23 Kuajli nimechijlia ika tla yakaj kijlia yejuin tepetl ‘Xmokuiteua niman xonmotlajkali ijtik mar’, niman yejua xometlamati niman kineltoka ika ijkon panos, kichiuas ijkon mapano. 24 Nochi tlen nenkitlajtlaniskej ipan nemooraciones, xtlaneltokakan ijkuak nenkitlajtlaniskej niman xmatstokan ika mechmakaskej niman nenkipiyaskej. 25 Ijkuak nenijkatoskej para nenkichiuaskej oración, xtetlapopoluikan nochi tlen xkuajli yomechchiuilijkej para nemoTaj, akin nemi ne ipan cielo, noijki mechtlapopoluilis nochi tlen xkuajli yonenkichijkej”. 26 —— 27 Kuakon, oksejpa oajsikej Jerusalén niman ijkuak Jesús nejnentinemiya kampa templo ouajlajkej akin kinyekanaj teopixkej, escribas niman akin tlayekanayaj. 28 Niman okitlajtoltijkej: “¿Tleka ueli tikchiua yejuin niman akinon omitsnauati ijkon xchiua?”. 29 Jesús okinnankili: “Itlaj nimechtlajtoltis, tla nennechnankiliaj, nimechijlis tleka ueli nikchiua yejuin. 30 ¿ToTajtsin* okinauati Juan mateapolakti noso san tlakamej? Xnechnankilikan”. 31 Kuakon, yejuamej ijkin opeuj noijliaj: “Tla tikijliaj ika toTajtsin okinauati, yejua techijlis: ‘Kuakon, ¿tleka xonenkineltokilijkej?’. 32 Pero, xuelis tikijtoskej ika tlakamej okinauatijkej”. Yejuamej kinmakasiyaj akin ompa nemiyaj pampa nochimej kineltokayaj ika Juan katka se teotlajtojketl. 33 Kuakon, ijkin okinankilijkej Jesús: “Xtikmatij”. Niman Jesús okimijli: “Tla ijkon, nejua noijki xnimechijlis tleka ueli nikchiua yejuin”.
12 Kuakon opeuj kinnojnotsa ika ejemplos. Okimijli: “Se tlakatl okitokak uva niman okiyeualtsauk. Noijki, otlachkuak kampa ueliskia kipatskaskiaj uva niman okichijchiuj se torre. Sakin, okinpeñarouili yejon tlajli sekimej tlakamej niman yejua oksekan oyaj. 2 Ijkuak oajsik tiempo, okititlan se itlakeual makimitati tlakamej akin nemiyaj ipan itlal, para makimakakan uvas tlen kinamikiya makiseli. 3 Pero yejuamej okajsikej, okuijuisokkej niman san ijkon okontitlankej. 4 Niman patrón okontitlan okse itlakeual, pero okikuauijuitekkej niman okipijpinajtijkej. 5 Sakin okse okontitlan, pero okimiktijkej. Niman más okomontitlan, pero sekimej okinuijuisokkej niman sekimej okinmiktijkej. 6 Sa poliuiya kontitlanis ikoneuj, akin melak kitlasojtlaya. Kuakon sa ika tlami yejua okontitlan, pampa kijtouaya: ‘Nokoneuj kitlakaitaskej’. 7 Pero akin tekititoyaj kampa kitokaj uva ijkin okinoijlijkej: ‘Yejuin akin kiselis herencia. Matikmiktikan niman ijkon ika tokauaskej iherencia’. 8 Kuakon okajsikej, okimiktijkej niman okonkixtijkej de yejon tlajli. 9 ¿Tlenon kichiuas patrón? Uajlas, kinmiktis niman itlal kinpeñarouilis oksekimej tlakamej. 10 ¿Xkeman onenkileerojkej yejuin: ‘Tetl tlen xokinekkej akin kalchijchiuaj aman yejua kachtopa tetl tlen onka ipan esquina’? 11 ¿Niman xonenkileerojkej: ‘Yejuin oualeuj itech Jehová niman tejuamej melak tikmojkaitaj’?”.
12 Ijkuak itlauelikniuan okasikamatkej ika Jesús intech tlajtojtoya, kinekiyaj kajsiskej pero kinmakasiyaj akin ompa nemiyaj. Kuakon okikajtejkej niman oyajkej.
13 Kuakon, okintitlanilijkej sekimej fariseos niman akin kipaleuiayaj Herodes para makichiuakan ika Jesús makijto itlaj tlen ika ueliskia kitlajtlakoltiskej. 14 Ijkuak oajsikej yejuamej okijlijkej: “Maestro, tikmatstokej ika nochipa tikijtoua tlen melauak niman ika xsan tikneki tikyolpaktis nion se tlakatl, pampa xsan tikita ken nesi yakaj, tejua titemachtia itech toTajtsin ika tlen melauak. ¿Kuajli tla tiktlaxtlauiliaj* César, noso ka? 15 ¿Noneki tiktlaxtlauiliskej, noso ka?”. Pero, ijkuak Jesús okitak ika san kikajkayauasnekiyaj, ijkin okinnankili: “¿Tleka nenkichiuasnekij maninopopolo? Xnechuajkuilikan se denario para manikita”. 16 Kuakon okuajkuilijkej niman okintlajtolti: “¿Akinon ixayak niman itoka nikan nestika?”. Yejuamej okinankilijkej: “César”. 17 Kuakon Jesús okimijli: “Xtlaxtlauilikan César tlen César iyaxka,* pero xtlaxtlauilikan toTajtsin tlen yejua iyaxka”. Niman yejuamej melak omojkatlachixkej.
18 Kuakon, ouajlajkej saduceos akin kijtouaj ika xakaj yoliuis, niman ijkin okitlajtoltijkej: 19 “Maestro, Moisés okijkuilo ika tla ikniuj se tlakatl miki niman xkinpiya ikoneuan, ikniuj noneki nonamiktis iuan yejon siuakauajli, para ijkon ikniuj akin omik uelis kinpiyas ikoneuan. 20 Matimitsonijlikan ika nemiyaj siete ikniujtin. Uan kachtopa ononamikti omik, pero xokinpix ikoneuan. 21 Uan ika ome ononamikti iuan siuakauajli, pero noijki omik niman xokinpix ikoneuan; uan ika yeyi noijki ijkon ipan onochiuj. 22 Nion se de yejon siete ikniujtin xokinpixkej inkoneuan. Niman ijkuak nochimej yomikkej, noijki omik yejon siuatl. 23 Ijkuak yoliuiskej, ¿akinon isiuauj yes? Pampa nochimej yejon siete iuan ononamiktijkej”. 24 Jesús okinnankili: “Nemejuamej xnenkixmatij Tlajkuiloltin nion ikojtilis toTajtsin, yejua ika xnenkimatij tlen nenkijtouaj. 25 Pampa ipan yoliuilistli, tlakamej xnonamiktiaj nion siuamej xkintemakaj para manonamiktikan, yejuamej ken ángeles akin nemij ipan cielo. 26 Ijkuak yoliuiskej* akin yomikkej, ¿xonenkileerojkej ipan ilibro Moisés, ijkuak okiteneuj uitskojtli, ika toTajtsin ijkin okijli: ‘Nejua niiTajtsin Abrahán, niiTajtsin Isaac niman niiTajtsin Jacob’? 27 Yejua inTajtsin akin yoltokej, xinTajtsin akin yomikkej. Nemejuamej melak nemopopolouaj”.
28 Se escriba akin ompa oajsik okikak tlen kijtojtoyaj. Ijkuak okitak ika Jesús kuajli otlanankili, okitlajtolti: “¿Katlejua kachtopa* tlanauatijli?”. 29 Jesús okinankili: “Uan kachtopa kijtoua: ‘Xkaki, Israel. Jehová toTajtsin san se Jehová. 30 Xtlasojtla Jehová moTajtsin ika nochi moyojlo, ika nochi moalma,* ika nochi motlamachilis niman ika nochi mokojtilis’. 31 Niman yejuin ika ome: ‘Xkintlasojtla oksekimej ijkon ken tejua timotlasojtla’. San yejuin ome tlanauatiltin tlen más ueyi kijtosnekij”. 32 Escriba okijli: “Kuajli ken otitlanankili, Maestro, otikijto tlen melauak: ‘Yejua san se, niman xok yakaj nemi ijkon ken yejua’. 33 Niman tiktlasojtlas ika nochi moyojlo, ika nochi motlamachilis, ika nochi mokojtilis, niman tikintlasojtlas oksekimej ijkon ken tejua timotlasojtla, más ueyi kijtosneki xijkon ken tikintemakas uentin tlen tlatlaj niman okseki uentin”. 34 Ijkuak Jesús okitak ika kuajli otlanankili, okijli: “Xuejka tinemi itech iGobierno toTajtsin”. Niman xok yakaj okinek itlaj kitlajtoltis.
35 Ijkuak Jesús temachtijtoya ipan templo, otetlajtolti: “¿Tleka escribas kijtouaj ika Cristo ikoneuj David? 36 Pampa espíritu santo okiyekan David, yejua okijto: ‘Jehová okijli noTeko: “Xmotlali kampa noyekma hasta ijkuak mokxitlan nikintlalis motlauelikniuan”’. 37 David kijlia noTeko; kuakon, ¿kenijki uelis yes ikoneuj?”.
Miyekej katkaj akin ompa nemiyaj, niman melak kuelitayaj kikakiskej. 38 Ijkuak temachtijtoya, okimijli: “Xmotlajpiyakan itech escribas akin kuelitaj kistinemiskej ika ueueyakej intlakenuan niman makintlajpalokan ipan mercado, 39 kuelitaj noseuiskej hasta tlayekapan ipan kajli kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin niman ijkuak ontlakuaj, kuelitaj noseuiskej kampa nochimej makimitakan. 40 Kinkuiliaj nochi tlen kipiyaj* siuakaualtsitsintin niman, para noueyimatiskej, kinchiuaj ueueyakej oraciones. Yejuamej más kintlajtlakoltiskej ijkuak kintlajtlakolmakaskej”.
41 Yejua onotlali kampa nestokej cajas kampa kitlaliayaj tomin, niman okitak kenijki konxinijtoyaj tomin; miyekej akin ricos miyek konxiniayaj. 42 Kuakon ouajla se siuakaualtsintli akin xmiyek tlen kipiaya niman okonxini ome tomintsitsintin tlen xmás ika itlaj kajxiliaya.* 43 Yejua okomonots akin kinmachtiaya niman okimijli: “Kuajli nimechijlia ika yejuin siuakaualtsintli akin xmás itlaj kipiya, más miyek tomin okonxini ipan cajas xijkon ken oksekimej. 44 Pampa nochimej yejuamej kitemakaj tlen xok kikuiskej; pero yejua, maski xmiyek tlen kipiya, nochi okonxini, nochi tlen kipiaya para ika nemis”.
13 Ijkuak yejua uajkistiaya ipan templo, se akin kimachtiaya okijli: “Maestro, ¡xkita kenijki melak kualtsitsintin yejuin temej niman tepantin!”. 2 Pero Jesús okijli: “¿Tikimita yejuin uejueyi tepantin? Kuajli nimitsijlia ika nikan nion se tetl xok nepanijtos. Nochi xoxotonis”.
3 Ijkuak yejua yeuatoya ipan tepetl Olivos, kampa konitstoya templo, Pedro, Santiago, Juan niman Andrés ijkin san ichtaka okitlajtoltijkej: 4 “Xtechijli, ¿kemanon panos nochi yejuin niman tlenon kiteititis ika yetlamis nochi tlen aman onka?”. 5 Kuakon, Jesús opeuj ijkin kimijlia: “Xmotlajpiyakan. Maka yakaj mamechkajkayaua. 6 Miyekej uajlaskej ika notoka niman kualijtojtiaskej ‘Yejon nejua’, niman miyekej kinkajkayauaskej. 7 Noijki, ijkuak nenkikakiskej ika miyekan onka guerra, maka xmomojtikan pampa nochi yejuin noneki nochiuas, pero xajsi tonajli ijkuak tlapopoliuis.
8 ”Pampa se pueblo noixnamikis iuan okse pueblo niman se país iuan okse país, miyekan chikauak tlalolinis niman noijki xonias tlakuajli. Yejuin kichiuas mapeua matlajyouilo.*
9 ”Niman nemejuamej xmotlajpiyakan. Pampa mechtemakaskej ixpan akin uejueyixtokej para mechtsakuaskej niman mechuijuitekiskej ipan kajli kampa judíos kiueyichiuaj toTajtsin, niman san nopampa mechchiualtiskej xuiyan ixpan gobiernos niman reyes. Ijkon yejuamej nechixmatiskej. 10 Noijki, kachtopa noteijlis kuajli tlajtoltin para nochimej makimatikan. 11 Pero, ijkuak mechuikaskej ixpan gobiernos para mechtsakuaskej maka xmajmanakan ipampa tlen nenkijtoskej; xkijtokan tlen ijkuakon mechijliskej, pampa xnemejuamej akin nentlajtoskej, espíritu santo tlajtos nemopampa. 12 Noijki, se tlakatl kitemakas ikniuj para makimiktikan, se tajtli kitemakas ikoneuj niman tekoneuan kimixnamikiskej intajuan niman kichiuaskej makinmiktikan. 13 Nochimej mechtlauelitaskej pampa nejua onimechmachti pero akin tlaxikos hasta nochi matlami, kimakixtiskej.
14 ”Yejua ika, ijkuak nenkitaskej ika ijkatika kampa xnoneki nemis yejon tlen xchipauak niman tlen tlaxoxotonia (akin tlaleeroua kuajli matlanemili), kuakon akin nemiskej Judea, macholokan ipan tepemej. 15 Akin nemi ikuatipan ikal, maka matemo nion matlakijkixtiti ikalijtik. 16 Niman akin nemis kampa toka, maka oksejpa manokuepa itech tlen yokikauj para kitejtemos itlaken. 17 ¡Melak xkuajli yes para siuamej akin kinpiyaj inkoneuj ipan imijti noso akin tlachichitiaj ipan yejon tonaltin! 18 Xchijtokan oración para maka ijkon nochiuas ijkuak melak seua. 19 Pampa ipan yejon tonaltin melak tlajyouilos. Desde ijkuak toTajtsin otlachijchiuj hasta aman, xkeman ijkon tlajyouiayaj, niman xok keman ijkon tlajyouiskej. 20 Tla Jehová xkichiuaskia maka mauejkauikan yejon tonaltin, xakaj makisaskia. Pero, ipampa tlapejpeniltin, akin yejua yokintlapejpeni, kichiuas maka mauejkauikan yejon tonaltin.
21 ”Noijki, tla yakaj mechijlia ‘¡Xkitakan, Cristo nikan nemi!’ noso ‘¡Xkitakan, ne nemi!’, maka xneltokakan. 22 Pampa uajnesiskej cristos niman teotlajtojkej akin xmelajkej, niman kinchiuaskej milagros* niman tlen temojkatlachialti para tekajkayauaskej. Hasta uelis kinkajkayauaskej akin yokintlapejpenijkej. 23 Kuakon xmotlajpiyakan. Yonimechijli nochi yejuin achto panos.
24 ”Pero, ijkuak yopeuj tlajyouilistli ipan yejon tonaltin, tonaltsintli kapotsiuis, metstli xok petlanis, 25 sitlalimej uajxintiaskej de ne cielo niman kitsejtseloskej tlen onka cielo. 26 Niman kitaskej ika iKoneuj Tlakatl uajtemotiuj ipan moxtin ika poder niman ueyilistli. 27 Yejua kinuajtitlanis iángeles, niman yejuamej kinsentlaliskej akin yokintlapejpenijkej ipan nochi yejuin mundo, desde kampa peua mundo hasta kampa tlami cielo.
28 ”Xuelikan itech higokojtli. Ijkuak imatsitsinuan peua seliaj niman xiujyokisaj, nenkimatij ika xok kiyauis. 29 Nemejuamej noijki, ijkuak nenkitaskej ika nochiua yejuin, xmatikan ika yejua* nisiuj nemi. Kema, nemi kampa puertas. 30 Nimechijlia ika akin nemij ipan yejuin tiempo xpopoliuiskej hasta ijkuak nochiuas nochi yejuin. 31 Cielo niman yejuin mundo popoliuiskej, pero tlen nikijtoua xkeman popoliuis.
32 ”San ika, tonajli niman hora xakaj kimati, nion ángeles akin nemij ne cielo nion teKoneuj; san Tajtli. 33 Xtlatlachixtokan, maka xkochikan. Pampa xnenkimatij kemanon yejkos yejon tonajli. 34 Yejuin ken se tlakatl akin oksekan oyaj niman ijkuak okikauj ikal okinnauati itlakeualuan makitlajpiyakan. Nochimej okinmakak se tekitl. Niman akin tlajpiaya ipan puerta okinauati nochipa matlatlachixto. 35 Kuakon, nochipa xtlatlachixtokan, pampa xnenkimatij tlen tonajli oksejpa uajlas iteko yejon kajli. Tla ika teotlak noso tlajkoyouan* noso achto tlanesis* noso ijkuak yotlanes. 36 Xkitakan ika ijkuak nimantsin yejkos maka mechuajnextis nenkochtokej. 37 Tlen nimechijlia nemejuamej nochimej nikimijlia: nochipa xtlatlachixtokan”.
14 Sa poliuiya ome tonajli para nopanoltis Pascua niman Iluitl de Pan tlen Xkipiya Levadura. Kuakon akin kinyekanaj teopixkej niman escribas kitejtemojtoyaj kenijki kajsiskej Jesús niman kimiktiskej. 2 Pampa kijtouayaj: “Maka matikchiuakan ijkuak iluitl; pampa on pueblo uelis kualanis”.
3 Ijkuak nemiya Betania niman tlakuajtoya ichan Simón akin kipiaya lepra, okinisiui se siuatl ika se botellita* tlen kipiaya aceite de nardo, tlen ajuiyak niman melak patioj. Sakin ika yokitentlapo botella, opeuj kitoyauilia ipan itsontekon Jesús. 4 Ijkuak okitakej yejuin, sekimej okualankej niman opeuj ijkin noijliaj: “¿Tleka san kixpolojtokej aceite tlen ajuiyak? 5 Yejuin aceite tlen ajuiyak ueliskia tiknemakaskiaj ika más de 300 denarios... ¡niman yejon tomin ueliskia kinmakaskiaj akin xtlaj kipiyaj!”. Melak okualankej iuan yejon siuatsintli. 6 Pero Jesús okimijli: “Xkauakan. ¿Tleka ijkon nenkichiuiliaj? Yejua yokichiuj itlaj tlen kuajli nopampa. 7 Pampa akin xtlaj kipiyaj nochipa nemouan nemij niman uelis nenkinpaleuiskej ijkuak nenkinekiskej, pero nejua xnochipa nemouan ninemis. 8 Yejua okichiuj tlen ouel, okitoyauj yejuin aceite tlen ajuiyak ipan notlalnakayo para onechyektlali ijkuak nechtokaskej. 9 Kuajli nimechijlia ika nochiuiyan kampa noteijlis kuajli tlajtoltin, noijki noteijlis tlen okichiuj yejuin siuatl, niman ijkon kilnamikiskej”.
10 Judas Iscariote, se akin teuan katka itech yejon Doce okimitato akin kinyekanaj teopixkej para kinmaktilis Jesús. 11 Ijkuak okikakkej, yejuamej melak okuelkakkej niman okijlijkej kimakaskej tomin.* Kuakon yejua opeuj kita kenijki kikajkayauas Jesús.
12 Ijkuak peuaya Iluitl de Pan tlen Xkipiya Levadura niman kintemakayaj uentin para Pascua, akin Jesús kinmachtiaya okitlajtoltijkej: “¿Kanon tikneki matitlayektlalikan para tikpanoltis Pascua?”. 13 Kuakon ijkin okinnauati omemej akin kinmachtiaya: “Xuiyan ipan ciudad. Ompa nenkinextiskej se tlakatl akin kitki se kontli ika atl. Iuan xuiyan 14 niman kampa kalakis, xkijlikan akin iyaxka* yejon kajli: ‘ToMaestro kijtoua: “¿Kanon onka cuarto kampa uelis nikpanoltis Pascua iuan akin nikinmachtia?”’. 15 Niman yejua mechititis se ueyi cuarto ikuatipan ikal, ompa onias nochi tlen notekitiltis. Ompa xyektlalikan nochi tlen tijkuiskej”. 16 Akin Jesús kinmachtiaya oyajkej, okalakkej ipan on ciudad niman okinextijkej nochi ijkon ken Jesús yokimijlijka; kuakon yejuamej okiyektlalijkej nochi para Pascua.
17 Ijkuak ouajtiotlak, yejua ompa oajsik imiuan 12 iapóstoles. 18 Ijkuak yeuatoyaj niman tlakuajtoyaj kampa onka mesa, Jesús okimijli: “Se akin nikan nemi nechtemakas, se akin nikan nouan tlakuajtikaj”. 19 Yejuamej melak onajmankej niman cada se ijkin okijli: “Xnejua, ¿xmelak?”. 20 Yejua okimijli: “Se de yejuin Doce, akin nouan kipolaktia pan ipan noplato. 21 IKoneuj Tlakatl yas, ijkon ken yonoijkuilo. Pero ¡melak xkuajli tlen ipan nochiuas akin kitemakas iKoneuj Tlakatl! Más kuajli yeskia tla xuajnemiskia”.
22 Ijkuak tlakuajtoyaj, yejua okajsik se pan, okichiuj se oración, okitlatlapan, okinmakak niman okimijli: “Xkajsikan; yejuin kijtosneki notlalnakayo”. 23 Niman okajsik se copa, okitlasojkamachili toTajtsin, okinmakak niman nochimej okonikej. 24 Niman okimijli: “Yejuin kijtosneki noyesyo, ‘yestli tlen ika oninotlajtolkauj’, tlen niktoyauas para miyekej nikinpaleuis. 25 Nimechijlia ika xok nikonis yejuin iyayo uvas hasta ijkuak nikonis yenkuik vino ne kampa iGobierno toTajtsin”. 26 Sa ika tlami, ijkuak yonokuikatijkej, oyajkej ipan tepetl Olivos.
27 Niman Jesús okimijli: “Nochimej nemejuamej nemopopoloskej pampa ijkuilijtok: ‘Nikokos tlajpixki niman borregos noxejxeloskej’. 28 Pero, ijkuak yoniyoliuj,* nemoyekapan nias ne Galilea”. 29 Pedro okinankili: “Maski nochimej nopopoloskej, nejua ka”. 30 Kuakon Jesús okijli: “Kuajli nimitsijlia ika yejuin yeuajli, achto ika se gallo okpa nokuikatis, tejua yexpa tikijtos ika xtinechixmati”. 31 Pero yejua xkikajkauaya ika ijkin kijtouaya: “Maski mouan manimiki, nejua xkeman nikijtos ika xnimitsixmati”. Niman nochimej opeuj ijkon kijtouaj.
32 Kuakon oajsikej ne kampa itoka Getsemaní, niman yejua ijkin okimijli akin kinmachtiaya: “Nikan xyeuatokan chika nejua nikchiua oración”. 33 Niman okuikak Pedro, Santiago niman Juan. Niman opeuj noyolkokoua niman melak noyolajmana. 34 Okimijli: “Melak ninajmana niman nikmachilia ika nimikisneki. Nikan xmokauakan niman xtlachixtokan”. 35 Sakin achijtsin uejka oyaj, onopacho hasta ipan tlajli niman opeuj kitlajtlani ika tla ueliskia, maka mapano yejon tlen kixnamikiskia. 36 Kijtouaya: “Abba,* noTaj, tejua nochi ueli tikchiua; xnechejkuanili yejuin copa. Pero, manochiua tlen tejua tikneki niman maka tlen nejua nikneki”. 37 Sakin yejua onokuep kampa yejuamej nemiyaj niman okimitak ika kochtoyaj. Niman okitlajtolti Pedro: “Simón, ¿otikoch? ¿Xouel titlachixtoya maski san se hora? 38 Xtlatlachixtokan niman xchijtokan oración para maka nentlajtlakoskej. Nemejuamej nenkinekij nenkichiuaskej tlen kuajli, pero nemotlalnakayo* xkojtik”. 39 Kuakon oksejpa okichiuato oración niman san noijki tlen okitlajtlan. 40 Yejua oksejpa onokuep niman okinnextijtajsik kochtokej, pampa melak kochisnekiyaj. Niman yejuamej xkimatiyaj tlenon kijliskej. 41 Yejua ika yexpa ouajnokuep niman okimijli: “¡Amantsin nenkochtokej niman nemoseuijtokej! ¡Maka sa xkochikan! ¡Yoyejkok hora! Xkakikan, iKoneuj Tlakatl kitemakaskej intech akin tlajtlakolejkej. 42 Xmotelketsakan, tiauej. Xkitakan, yeyejkotika akin nechtemakas”.
43 Ijkuakon, ijkuak yejua tlajtojtoya, oajsitiuets Judas, se itech on Doce. Iuan yejua uajlayaj miyekej akin kuajkuiyaj espadas niman tlakomej. Yejuamej okinuajtitlankej akin kinyekanaj teopixkej, escribas niman akin tlayekanaj. 44 Akin tekajkayauaskia, ijkin okimijli akin imiuan yaya: “Akin nikmakas se beso, yejua. Xkajsikan, xkuikakan niman xkitakan maka macholo”. 45 Kuakon itech oyaj, okinisiui niman okijli “¡Rabí!”, niman okimakak se beso. 46 Kuakon okajsikej para kontsakuaskej. 47 Pero se akin ompa nemiya okikixti iespada, okixnamik itlakeual ueyi teopixki niman okinakastek. 48 Kuakon, Jesús okimijli: “¿Onenuajlajkej ika espadas niman tlakomej para nennechajsiskej kentla tla itlaj yonikichtek? 49 Mojmostla nitemachtiaya ne ipan templo niman nemejuamej xonennechajsikej. Pero yejuin yopanok para manochiua tlen yonoijkuilo”.
50 Niman nochimej okikajtejkej niman ocholojkej. 51 Pero, se telpochtli akin san kitkiya se tlakentli de lino tlen melak patioj, opeuj nisiuj ikuitlapan yauj. Kinekiyaj kajsiskej 52 pero yejua okikajteuj itlaken de lino niman ocholojteuj tetsotsoltik.*
53 Kuakon, okuikakej Jesús ixpan ueyixtika teopixki, niman nochimej akin kinyekanaj teopixkej, akin tlayekanaj niman escribas onosentlalijkej. 54 Pedro san uejka okitstia hasta ikiyauatenko ueyi teopixki. Yejua onoseui imiuan akin ompa tlapaleuiayaj, nisiuj kampa nototonijtoyaj. 55 Akin kinyekanaj teopixkej niman nochimej akin teuamej itech Sanedrín kitemouayaj kenijki kitlajtolchijchiuiliskej Jesús para makimiktikan, pero xouelkej. 56 Maski miyekej kijtouayaj miyek tlen xkuajli itech yejua, xnotlajtolnamikiyaj. 57 Noijki, sekimej onotelketskej* niman okijtojkej yejuin tlen xmelauak itech yejua: 58 “Tejuamej otikakkej ika ijkin okijto: ‘Nejua nikxoxotonis yejuin templo tlen okichijchijkej tlakamej, niman ipan yeyi tonajli nikchijchiuas okse tlen xokichijchijkej tlakamej’”. 59 Pero maski ijkon, yejuamej xnotlajtolnamikiyaj.
60 Kuakon, ueyi teopixki onotelkets intsajlan* yejuamej, niman okitlajtolti Jesús: “¿Xtlaj tikijtoua? ¿Xtikaki tlen yejuin tlakamej mitsteneuilijtokej?”. 61 Pero yejua xonauat. Xtlaj okijto. Kuakon, ueyi teopixki oksejpa opeuj ijkin kitlajtoltia: “¿Tejua tiCristo, iKoneuj toTajtsin?”.* 62 Kuakon, Jesús okinankili: “Kema, nejua. Niman nemejuamej nenkitaskej iKoneuj Tlakatl yeuatika iyekmakopa toTajtsin, akin melak kojtik, niman uajlajtika ipan moxtin tlen onokej* cielo”. 63 Ijkuak okikak yejuin, ueyi teopixki onotlakentsayan* niman okijto: “Xok noneki yakaj matiktlajtoltikan. 64 Nemejuamej yonenkikakkej ika yokonixnamik toTajtsin. ¿Tlenon nenkinekij matikchiuilikan?”. Nochimej okijtojkej ika kinamiki makimiktikan. 65 Niman sekimej opeuj kichijchaj. Oksekimej okixayakatlapachojkej, okuijuisokkej niman kijliayaj: “¡Tla titeotlajtojketl, xtechijli akinon omitsuijsok!”. Niman sakin ika yokixayakauijuitekkej, akin tlajpiayaj okuikakej.
66 Ijkuak Pedro nemiya kiyauatenko, oyejkok se siuatl akin itlakeual katka ueyi teopixki. 67 Ijkuak okitak ika Pedro nototonijtoya kampa onka tlitl, ixko okitlajtlatak niman okijli: “Tejua noijki tikistinemiya iuan yejon nazareno, Jesús”. 68 Pero yejua okijto ika xmelauak. Okijto: “Nion xnikixmati. Nion xnikmati tlenon tikijtojtika”. Kuakon, oyaj kampa puerta tlen onka itenko ojtli. 69 Pero siuatlakeuajli okitak, niman oksejpa opeuj kimijlia yejuin akin ompa nemiyaj: “Yejua noijki imiuan kistinemiya”. 70 Yejua kijtouaya ika xmelauak. Sakin, akin ompa nemiyaj oksejpa opeuj kijliaj Pedro: “Kuajli nesi ika tejua noijki imiuan tikistinemiya, pampa nestika ika tigalileo”. 71 Kuakon, yejua opeuj tlauijuikaltia niman okijto: “¡Dios kitstika ika nejua xnikixmati yejon tlakatl akin nenkitenejtokej!”. 72 Nimantsin, se gallo ika okpa onokuikati niman Pedro okilnamik tlen Jesús okijlijka: “Achto ika se gallo okpa nokuikatis tejua yexpa tikijtos ika xtinechixmati”. Pampa melak onoyolkoko opeuj choka.
15 Nimantsin ijkuak otlanes, nochimej akin teuan katkaj itech Sanedrín: akin kinyekanaj teopixkej, akin tlayekanaj niman escribas, onosentlalijkej para kitaskej tlenon kichiuaskej. Niman ijkuak yokisajsalojkej Jesús, okuikakej niman okitemakakej itech Pilato. 2 Niman Pilato okitlajtolti: “¿Tejua tiinrey judíos?”. Yejua okinankili: “Kema, tejua ijkon tikijtojtika”. 3 Pero akin kinyekanaj teopixkej miyek tlen ika kitlajtolchijchiuiliayaj. 4 Kuakon Pilato oksejpa ijkin okitlajtolti: “¿Xtlaj tikijtoua? ¿Xtikita nochi tlen mitsteneuilijtokej?”. 5 Pero Jesús xok onauat. Niman yejon okimojkatlachialti Pilato.
6 Ipan yejon tonaltin, nochipa ijkuak onkatka iluitl, Pilato kimakauaya akin gente kitlajtlaniya. 7 Ijkuakon, tsauktoya se tlakatl akin itoka Barrabás. Yejua okitsaukkej imiuan akin otemiktijkej ijkuak okixnamikkej gobierno. 8 Kuakon, akin ompa nemiyaj okinisiuijkej Pilato niman opeuj kitlajtlaniliaj makichiua inpampa tlen nochipa kichiuani. 9 Yejua okinnankili: “¿Nenkinekij manimechmakauili inrey judíos?”. 10 Yejua ijkon okijto pampa okitak ika akin kinyekanaj teopixkej okitemakakej pampa kinexikolitaj. 11 Pero akin kinyekanaj teopixkej okimijlijkej akin ompa nemiyaj makitlajtlanikan makimakauakan Barrabás. 12 Pilato oksejpa ijkin okintlajtolti: “Kuakon, ¿tlenon nenkinekij manikchiuili yejuin tlakatl akin nenkijliaj inrey judíos?”. 13 Yejuamej oksejpa ijkin chikauak okijlijkej: “¡Xpilokan ipan kojtli melaktik!”. 14 Niman Pilato kimijliaya: “Pero ¿tleka? ¿Tlenon yokichiuj?”. Maski ijkon, yejuamej más chikauak kijtouayaj: “¡Xpilokan ipan kojtli melaktik!”. 15 Kuakon, Pilato okimakauj Barrabás pampa kinekiya kinyolpaktis akin ompa nemiyaj. Niman sakin ika yotenauati makuijuitekikan Jesús, okinmaktili para makipilokan ipan kojtli melaktik.
16 Kuakon soldados okuikakej kiyauatenko, tlen onka kampa tlayekana gobernador niman ompa okinsentlalijkej oksekimej soldados. 17 Okitlakentijkej ika tlakentli morado niman okichijchijkej se corona de uitstli niman okitlalilijkej. 18 Niman ijkin opeuj chikauak kijliaj: “¡Maueyixto inrey judíos!”. 19 Noijki, kimailiayaj ipan itsontekon ika se akatl niman kichijchayaj. Niman ixpan notlakuantelketsayaj niman nopachouayaj. 20 Sa ika tlami, ijkuak yokipijpinajtijkej, okikixtilijkej tlakentli morado niman oksejpa okitlalilijkej itlaken. Niman sakin okuikakej kiyauak para kipiloskej ipan kojtli melaktik. 21 Ompa panouaya se tlakatl akin oyajka kampa itlal. Yejua itoka katka Simón, akin ualeuaya Cirene, itaj Alejandro niman Rufo. Niman okichiualtijkej makikechpanojtiuj kojtli melaktik.*
22 Niman okuikakej Jesús ne kampa noixmati ken Gólgota. Tlen kijtosneki “tlaltsontekomatl”. 23 Ompa okiyejyekojkej kimakaskej vino tlen yokinelojkaj iuan mirra.* Pero yejua xokinek konis. 24 Yejuamej okipilojkej ipan kojtli melaktik niman onotlatlankej* para kitaskej akinon kinokauilis itlaken. 25 Katka, kanaj las 9 ika kualkan* ijkuak okipilojkej ipan kojtli melaktik. 26 Kampa okijkuilojkej tleka okimiktijkej, ijkin kijtouaya: “Inrey judíos”. 27 Noijki, iuan okinpilojkej omemej tlachtekkej, se kampa iyekma niman okse kampa iopochma. 28 —— 29 Niman akin ompa panouayaj nokuatsejtselouayaj para kipijpinajtiskej niman kijtouayaj: “Tejua, akin otikijto ika tikxoxotoniskia templo niman tikchijchiuaskia ipan yeyi tonajli, 30 xuajtemo itech kojtli melaktik niman xmomakixti”. 31 Akin kinyekanaj teopixkej niman escribas noijki ijkon kipijpinajtiayaj. San no yejuamej noijliayaj: “¡Oksekimej okinmakixti, pero san no yejua xueli nomakixtia! 32 Cristo, akin rey de Israel, mauajtemo itech kojtli melaktik, ijkuak tikitaskej, titlaneltokaskej”. Niman hasta akin pilkatoyaj inakastlan kuijuikaltiayaj.
33 Kanaj ijkuak yetlakualispan yeskia* nochiuiyan melak otlayouak, hasta kanaj las 3 ika teotlak.* 34 Niman, kanaj las 3 ika teotlak, Jesús ijkin chikauak okijto: “Éli, Éli, ¿láma sabakhtháni?”, tlen kijtosneki, “noTajtsin, noTajtsin, ¿tleka yotinechtlalkaui?”. 35 Ijkuak sekimej akin nisiuj ompa nemiyaj okikakkej, okijtojkej: “¡Xkakikan, konotstika Elías!”. 36 Kuakon, yakaj nimantsin onotlalo okipatsoto se ichkatl ika vino tlen xokok, okitlali ipan se tlakotl niman okinisiuili para makoni niman kijtouaya: “¡Xkauakan! Matikitakan tla Elías kuajtemoltia”. 37 Pero Jesús chikauak otsajtsik niman omik. 38 Kuakon, tlakentli tlen onkatka templo otlajkotsayan. 39 Akin kinyekana soldados ijkatoya ixpan, niman ijkuak okitak kenijki omik ijkin okijto: “Kuajli nesi ika yejuin tlakatl katka iKoneuj toTajtsin”.
40 Sekimej siuamej desde uejka ontlachixtoyaj. Teuan ompa nemiyaj María Magdalena, María inan Santiago akin más Telpochtli niman Josés, niman Salomé. 41 Yejuin siuamej iuan yayaj niman kipaleuiayaj ijkuak nemiya ne Galilea. Noijki ompa nemiyaj oksekimej miyekej siuamej akin iuan oyajkej Jerusalén.
42 Ijkuakon, yekalakiskia tonaltsintli, niman nonekiya nochi kiyektlaliskej pampa uajmostla yeskia sábado. 43 Yejua ika, José, akin ualeuaya Arimatea, akin teuan itech Sanedrín niman noijki kichiaya mayejko iGobierno toTajtsin, onoyolchikauj para yas ixpan Pilato niman kitlajtlanilis makimaka itlalnakayo Jesús. 44 Pero, Pilato notlajtoltiaya tla Jesús yomik. Yejua ika, okonots se soldado niman okitlajtolti. 45 Ijkuak yejon soldado okijli ika kema yomik, Pilato okikauili José makitki itlalnakayo Jesús. 46 José okikouj tlakentli de lino tlen melak patioj katka niman okitemolti itlalnakayo Jesús. Sakin, okitejkuix* ika yejon tlakentli niman okitlali ipan se tlalkontli tlen yokichkuakaj ipan tetl. Niman okitsauk yejon tlalkontli ika se ueyi tetl. 47 Pero, María Magdalena niman María inan Josés sa konitstoyaj kampa okitlalijkej itlalnakayo.
16 Kuakon, ijkuak yopanoka sábado, María Magdalena, María inan Santiago niman Salomé okikojkej tlen ika konajuiyaliskej itlalnakayo Jesús. 2 Ijkuak yopejka kachtopa tonajli de nochi semana, niman youajkiska tonaltsintli, oyajkej kampa onka tlalkontli. 3 Niman ijkin noijliayaj: “¿Akinon kejkuanis yejon tetl tlen ika tsauktika tlalkontli?”. 4 Pero ijkuak oontlachixkej, okitakej ika yokejkuanijkaj yejon tetl maski melak ueyi katka. 5 Ijkuak okalakkej ipan tlalkontli, okitakej ika innakastlan kampa inyekma nemiya se telpochtli akin kitkiya itlaken istak niman ueyak. Niman melak omojkatlachixkej. 6 Yejua okimijli: “Maka xmomojtikan. Nemejuamej nenkitejtemouaj Jesús, akin ualeua Nazaret, niman akin okimiktijkej ipan kojtli melaktik. Yokiyolitijkej.* Xnikan nemi. Xkitakan, nikan kampa okitlalijkej. 7 Pero xuiyan, ijkin xkimijlikan akin yejua kinmachtiaya niman noijki xkijlikan Pedro: ‘Nemoyekapan yauj ne Galilea. Ompa nenkitaskej, ijkon ken omechijli’”. 8 Kuakon ouajkistiuetskej ipan tlalkontli niman ocholojkej. Kuekuetlakatiayaj niman melak yolpakiyaj. Niman xakaj itlaj okijlijkej pampa nomojtiayaj.*
Ika griego kijtoua “ixpan moxayak”.
Ika griego kijtoua “akin teapolaktia”.
Ika griego kijtoua “langostas”.
Noso “iTekiuajyo toTajtsin”. Ika griego kijtoua “Gobierno tlen onka cielo”.
Yejuin itlaj tlen ika kimajsij michimej.
Kijtosneki, Jesús niman sekimej akin kinmachtia.
Ika griego kijtoua “xchipauak”.
Noso “nouiyoniaya”.
Noijki itoka Mateo.
Noso “xuiki”.
Noso “idiscípulos”, “inomachtijkauan”.
Kijtosneki ika seki tonaltin xtlakuayaj.
Noso “tsoliuis”.
Noso “tekomamej de cuero”.
Ika griego kijtoua “uaki”.
Noso “Xmauateketsa”.
Noso “xuiki”.
Noso “totsajlan”.
Noso “kitiliniskiaj”, “kipatskaskiaj”.
Ika griego kijtoua “xchipajkej”.
Noso “Beelzebub”. Noijki ijkon kixmatij Satanás.
Ika griego kijtoua “kajli”.
Noso “kijilpis”.
Ika griego kijtoua “xchipauak”.
Ika griego kijtoua “kitoka”.
Noso “uits”.
Noso “xok tlaneltoka”.
Noso “chikijtli tlen ika tlatemachiuaj”. Yejuin kikuiyaj para ika kitemachiuaskej itlaj tlen uaki.
Noso “itlan”.
Yejuin itlaj tlen ika tlaxouitekij.
Noso “imajmauan”.
Ika griego kijtoua “ijkon ken yejua nemiya”.
Noso “onokuatetsonti”, “onokuatsonte”.
Noso “okixitijkej”.
Ika griego kijtoua “xchipauak”.
Noso “Diez Ciudades”.
Noso “yemiktika”.
Noso “xuiki”.
Noso “kitiliniayaj”, “kipatskayaj”.
Noso “ixikatinemiya”.
Noso “xkajmana”.
Noso “tlen temojkatlachialti”.
Ika griego kijtoua “xchipajkej”.
Ika griego kijtoua “cobre”.
Xkita nota tlen onka ipan Mt 10:9.
Ika griego kijtoua “akin teapolaktia”.
Noso “tlen temojkatlachialti”.
Ika griego kijtoua “yokikuitejkej”.
Ika griego kijtoua “akin teapolaktia”.
Noso “xuikikan”.
Noso “totoka”.
Yeskia kanaj las 3 ika kualkan hasta ijkuak yetlanestika (kanaj las 6 ika kualkan).
Kijtosneki ika xnomapajpakayaj ken kitlajtlaniyaj.
Noso “inmatemolo”.
Kijtosneki, yakaj akin kiteititisneki ika kipiya kuajli iyojlo maski xmelauak.
Noso “kuijuikaltis”.
Ika griego kijtoua “corbán”.
Ika griego noijtoua pornéia. Xkita auilnemilistli.
Noso “kinotlatkitis”.
Ika griego noijtoua asélgueia. Xkita tlen tepinajti.
Ika griego kijtoua “xchipauak”.
Noso “itlan”.
Noso “Diez Ciudades”.
Noso “onejelti”.
Noso “onejelti”. Ika griego kijtoua “chikauak onijyoti desde iespíritu”.
Noso “sanken”.
Ika griego kijtoua “nokuiteuas”.
Xkita nota tlen onka ipan Mt 10:38.
Ika griego kijtoua “tlakapapatla”.
Noso “Maestro”.
Ika griego kijtoua “se espíritu akin xueli tlajtoua”.
Noso “kamapoposoka”, “tenpoposokkisa”.
Noso “tlaketsa”.
Noso “onauatekets”, “oneuetekets”.
Ika griego kijtoua “nokuiteuas”.
Noso “kantikatka”.
Noso “tlen temojkatlachialti”.
Ika griego kijtoua “mauetsi”.
Noso “tsitsintin”.
Xkita Gehena.
Ika griego kijtoua “yejua”.
Noso “timotlatkitis”.
Noso “xuiki”.
Noso kanaj “okinoijlijkej”.
Noso “tlayekapan yaya”.
Ika griego kijtoua “nokuiteuas”.
Noso “ialma”.
Noso “xmauateketsa”.
Noso “onauatekets”, “oneuetekets”.
Kijtosneki, ‘maestro’.
Noso “uits”.
Ika griego kijtoua “cielo”.
Kijtosneki, “tlen cada se kitemaka”.
Noso “itlatki”.
Ika griego kijtoua “nokuiteuaskej”.
Noso “tlen más ueyi kijtosneki”.
Xkita alma.
Ika griego kijtoua “inkaluan”.
Ika griego kijtoua “ome leptones, yejuin se cuadrante”.
Ika griego kijtoua “ken ijkuak se siuatl nokokoua pampa kinemitia ikonetsin”.
Ika griego kijtoua “señales”.
Kijtosneki, iKoneuj Tlakatl.
Noso “tlajkoiuan”.
Ika griego kijtoua “ijkuak tsajtsis gallo”.
Ika griego kijtoua “botella de alabastro”. Xkita alabastro.
Ika griego kijtoua “plata”.
Noso “itlatki”.
Ika griego kijtoua “yonechkuitejkej”.
Se tlajtojli hebreo noso arameo tlen kijtosneki ‘¡oh, notaj!’, pero más nasikamati ken tlajtojli ika español papá.
Kijtosneki ika se tlakatl kipiya tlajtlakojli.
Noso “ika xmiyek itlaken”.
Noso “onauateketskej”, “oneueteketskej”.
Noso “intlajkotian”.
Ika griego kijtoua “akin tlateochijtli”.
Noso “onkatij”, “katej”.
Noso “onotlakentsomon”.
Yejuin katka kentla se droga.
Xkita notlatlanij.
Ika griego kijtoua “ika yeyi hora”. Yejuin nopouaya desde ijkuak kisaya tonaltsintli.
Ika griego kijtoua “hora sexta”.
Ika griego kijtoua “hora novena”.
Noso “okitekimilo”, “okitetsilo”.
Ika griego kijtoua “yokikuitejkej”.
Tlen melak yeuejkaui onoijkuilo, kijtoua ika tlen okijkuilo Marcos tlami ipan versículo 8.