Onikasikamat ika melak kuajli tlen Jehová techijlia itech yestli

Se tlapajtiketl kitetomilia itech inemilis

NINEMIYA ipan se hospital imixpan miyekej tlapajtikej niman nikimilijtoya tlenon otiknextijkej ipan se tlakatl akin omik ipampa cáncer. Niman onikimijli: “Uelis tikijtoskej ika omik ipampa hemólisis, noso oijtlakauj iyesyo niman iriñón, niman yejuin opanok pampa okitlalilijkej yestli”.

Se tepajtiketl melak okualan, niman okijto: “¿Tikijtosneki ika yestli tlen okitlalilijkej xokinamik?”. Oniknankili: “Ka, xyejon tlen nikijtosneki”. Kuakon onikteititi tlaixkopinaltin itech seki partes itech iriñon de akin omik niman onikimijli: “Nikan uelis tikitaskej lisis noso ika globulos rojos onoxoxotonijkej, niman yejon okichiuj ika iriñón maijtlakaui”.a Pampa nochimej nechistoyaj onikmachili kentla ouak nokamak. Maski nejua kemach onipeujka ken tlapajtijketl, nonekiya nikimijlis tlen nejua yonikitaka.

Ijkuak opanok yejuin, xniiteixpantijkauj Jehová katka. Onitlakat ipan xiuitl 1943 ne Sendai, se kalpan tlen nokaua Japón. Pampa notaj katka patólogo niman psiquiatra, oniktlapejpeni ninomachtis kenon nitepajtis. Ipan xiuitl 1970, ijkuak inikpiaya ome xiuitl ika ninomachtijtoya, oninonamikti iuan se ichpochtli akin itoka Masuko.

Peua ninomachtia patología

Chika nitlamiya ninomachtis, Masuko tekitiya para tikpiyaskej tlen ika topanoltiskej. Melak nikuelitaya tlen ninomachtijtoya pampa nikitaya kenon melak kualtsin tlachijchiujtli totlalnakayo. Maski ijkon, xkeman oniknemili tla nemiya akin otexchijchiuj. Niknemiliaya ika tlen ninomachtijtoya melak nechyolpaktiskia. Ika yejon, ijkuak oniktlamiltito ninomachtia medicina, oniktlapejpeni ninomachtis patología, ompa kampa nomachtiaj kenon ouajpeuj niman tlenon kichiua ika matikpiyakan se kokolistli.

Ijkuak nejua nikchiuaya autopsias, noso ijkuak nikintlapouaya intlalnakayo akin omijkej ipampa cáncer, opeuj ninotlajtoltia tla yemelak tepaleuiya timotlalilis yestli. Akin melak yotlanaujkej ika cáncer, miyekpa kipolouaj miyek yestli. Niman ijkuak kinpajtiaj ika quimioterapias, uelis más tlanauiskej, ika yejon, miyekpa tlapajtijkej kijtouaj ika noneki kintlaliliskej yestli. San ika, nejua niknemiliaya ika yejon kichiua ika manosemoyaua cáncer. Aman yonomat ika yejon kichiua ika se más makokoxkati niman noijki uelis kichiuas ika oksejpa mauajnesi tumor. Akin ijkon ipan nochiua kemantika xok kixikoua niman miki.b

Ipan 1975, opanok yejon tlen yonimechijlijka. Tlamachtijketl akin ueyixtoya noijki katka hematólogo, akin nomachtia itech kokolistin itech yestli. Ika yejon, xonechmojkatlachialti ika melak okualan ijkuak onikijli ika yejon tlakatl omik pampa okitlalilijkej yestli. Maski ijkon, onikijto tlen nonekiya, niman ika yolik oyolseujtia.

Xok tikualoskej nion xok timikiskej

Ipan yejon xiuitl, se iteixpantijkauj Jehová, akin iueyi katka, okitlajpaloto nosiuatsin. Ijkuak tlajtotoya okitekitilti tlajtojli Jehová, niman Masuko okitlajtolti tlenon kijtosnekiya yejon. Yejon siuatl okinankili: “Yejon itoka toTajtsin akin melauak”. (Maski nosiuatsin kipouaya Biblia ijkuak pitentsin katka, Biblia tlen kipiaya xkijtouaya itoka toTajtsin, san kijtouaya “TOTEKO”). ¡Aman ikimatstoya ika toTajtsin kipiya itoka!

Masuko nimantsin okinek nomachtis Biblia iuan yejon tokniuj. Kanaj tlajkoyouan, ijkuak oninokuep nochan, yejua melak yolpaktoya niman onechijli: “¡Biblia kijtoua ika xok tikualoskej nion xok timikiskej!”, niman nejua oniknankili: “Yejon melak kuajli yeskia”. Sakin, yejua onechijli: “Xochitlalpan iyejkotika, maka xpolo motiempo”. Onikasikamat kentla nechijlitoskia ika manijkaua notekiyo, yejon melak onechkualani niman xok kuajli otouikakej.

Yejua melak onokojtili nechititis tlen yonomachtijka, ika yejon, kichiuiliaya teoyotl toTajtsin, kitejtemouaya tlaxeloltin itech Biblia niman sakin nechititiaya. Melak onechmojkatlachialti tlen kijtoua Eclesiastés 2:​22, 23: “¿Tlinon kitlani sen tlakatl tla sanoyej tekiti niman sanoyej notenmati ipan in tlaltikpaktli? [...] Ijkuak tlayoua xnoseuiya ika tlanemilia. ¡Yejua in no ijki san tlaixkajkayaua!”. Yejon tlen nejua nikchiujtoya: mojmostla nitekitiya niman yejon xnechyolpaktiaya.

Ipan julio de 1975, ijkuak onikitak ika nosiuatsin yajtoya ipan tlanechikojli, nejua noijki oniknek nias. Nosiuatsin melak omojkatlachix ijkuak onechitak ika ompa yonajsika niman nochimej melak kuajli onechselijkej. Desde ijkuakon, opeuj niauj tlanechikoltin nochi domingos. Niman se metstli sakin, se tokniuj opeuj nechmachtia Biblia. Nosiuatsin onoapolakti yeyi metstin sakin ika iteixpantijkauan Jehová okitlajpalotoj.

Nikselia tlen toTajtsin kinemilia itech yestli

Nimantsin oniuel ipan Biblia ika xnoneki totlaliliskej yestli (Hechos 15:28, 29; Génesis 9:4). Nejua xmás nikneltokaya ika tla mitstlaliliskej yestli uelis mitspaleuis, ika yejon, xouijtika onikitak nikneltokas tlen toTajtsin techmachtia itech yejon.c Oniknemili: “Tla nemi yakaj akin otexchijchiuj, niman yejuin tlen kijtoua, kuakon, yejon tlen melauak”.

Noijki oniuel ika tikualoj niman timikij pampa Adán otlajtlako (Romanos 5:​12). Ijkuakon, nejua ninomachtijtoya itech arteriosclerosis, tlen kijtosneki ijkuak se ueuentsintia, itlaluayouan chikaui niman yestilini, tlen kichiua ika maijtlakaui toyojlo, totsontekon niman toriñones. Onikasikamat ika yejuin topan nochiua pampa otechpanoltilijkej tlajtlakojli. Ika yejon, xok sajnoye oninomachti itech kenon nitepajtis, pampa san Jehová uelis kipopolos kokolistli niman mikilistli.

Ipan marzo de 1976, ijkuak yopanokaj chikome metstin ika opeuj ninomachtia itech Biblia, onijkajkauj ninomachtia ipan hospital universitario. Nikmakasiya xok nitekitis ken tepajtijketl, san ika, oksejpa oniknexti tekitl ipan okse hospital. Ijkuak oninoapolakti ipan mayo de 1976, kuajli onikmat ika nonekiya ninochiuas precursor (akin chikauak tenojnotsa), niman opeuj nitlapaleuiya ken precursor ipan julio de 1977.

Nikpaleuiya tlen toTajtsin kijtoua itech yestli

Ipan noviembre de 1979, otitlapaleuitoj ipan se tlanechikojli tlen nokauaya Chiba, kampa melak nonekiyaj akinon tenojnotsaskej. Ompa onechtlakeujkej manitekiti san seki horas ipan se hospital. Ipan yejon tonajli ijkuak opeuj nitekiti, miyekej tlapajtijkej onechnisiuijkej niman onechtlajtoltijkej: “Tejua tiiteixpantijkauj Jehová, ¿tlenon tikchiuaskia tla yejko se kokoxki akin noneki makitlalilikan yestli?”.

Ika tetlakaitalistli onikimijli ika nonekiya niktlakamatis tlen toTajtsin kijtoua itech yestli. Noijki, onikimijli ika xnochipa noneki tiktekitiltiskej yestli ijkuak titepajtiskej niman ika ninokojtiliskia nikinpaleuis akin nejua nikinpajtiskia. Se hora sakin ika yotitlajtokaj, akin kinyekanaya tlapajtijkej, okijto: “Nikasikamati, san ika, tla kuajuikaj se kokoxki akin melak miyek yestli yokipolo, tejuamej tikitaskej tlenon tikchiuiliskej”. Yejon tlapajtijketl kixmatiyaj ika melak tlauele katka, san ika, sakin ika yotitlajtokaj, kuajli otouikakej niman nochipa okitlakaitak tlen nikneltoka.

Nikteititia ika niktlakaita yestli

Ijkuak tiktekichiuilijtoyaj Jehová ne Chiba, ipan Ebina nochijchiujtoya se yenkuik sucursal ne Japón. Nosiuatsin niman nejua, tiayaj sejpa ipan se semana kampa nochijchiujtoya Betel, niman ijkon tikomintaskej tokniuan akin kualouayaj. Ijkuak yopanokaj seki metstin, otechijlikej tla tiknekiya mojmostla titlapaleuiskej ne Ebina. Niman ipan marzo de 1981, otichantitoj ipan kaltin kampa nokauayaj ipantsin 500 tokniuan akin tlapaleuijtoyaj. Ika kualkan nikinchipauaya baños niman ika teotlak nitlapaleuiaya ken tlapajtijketl.

Se akin nikpajtijtoya itoka katka Ilma Iszlaub, se misionera akin ualeuaya Australia niman ouajla Japón ipan 1949. Yejua kipiaya leucemia niman tlapajtijkej yokijlijkaj ika san seki metstin nemiskia. Ilma xokinek makitlalilikan yestli niman okitlapejpeni nokauas Betel hasta ijkuak mikiskia. Ijkuakon, xonkatka pajtli tlen ueliskia kichiuas mamiyekiya yestli ijkon ken eritropoyetina. Niman kemantika, ihemoglobina temouaya a 3 noso 4 gramos (se akin xkualo kipiya de 12 a 15), san ika, melak oninokojtili nikpaleuis. Nochipa otlaneltokak itech iTlajtol toTajtsin hasta ijkuak omik ipan enero de 1988, ijkuak yopanokaj 7 xiujtin ika kualouaya.

Ipan yejuin xiujtin tlen youajpanokej, miyekej tokniuan akin tlapaleuiyaj ipan sucursal tlen nokaua ne Japón, yononek kintekiskej para kinpajtiskej. Miyekpa, ipan hospitales tlen nokauaj nisiuj sucursal, tlapajtijkej yokichiujkej operaciones niman xkintlaliliaj yestli akin kinpajtiaj, yejon melak tiktlasojkamatij. Miyekpa onechnotskej manikitati kenon tlapajtijkej kichiuaj operaciones niman hasta nechijlianij nejua manikchiua yejon tekitl. Melak nikintlasojkamachilia tlapajtijkej akin kitlakaitaj ika xtikseliaj matechtlalilikan yestli. Pampa imiuan yonitekit, miyekpa youel onikimijli tlen nikneltoka. Kemach, se itech yejuamej onoapolakti ken iteixpantijkauj Jehová.

Pampa tlapajtijkej yonokojtilijkej xkitekitiltiskej yestli ijkuak kinpajtiaj iteixpantijkauan Jehová, yokichiuj más manonexti itech kenon uelis nopajtilos. Yonoitak ika melak tepaleui tla xkintlaliliaj yestli akin kinpajtiaj pampa más totoka pajtij niman xmás nokokouaj sakin ika kinchiuiliaj se operación.

Ok nechmachtia akin más kuajli tlapajtijketl

Ninokojtilia ninomachtis más itech pajtli tlen yenkuik kistika, san ika, noijki xnikajkaua niueli itech Jehová, akin melak kuajli tepajtijketl. Yejua xsan techita kenon tinesij, yej kita kenon tomachiliaj tejuamej (1 Samuel 16:7). Nejua noijki nikneki nikinpaleuis akin nikinpajtia, ika yejon, xsan nitlanemilijtos itech kokolistli tlen kinpiyaj yej nikinpaleuis ken kinamiki.

Ok niktekichiuilia Jehová ipan Betel, niman melak nechyolpaktia nikinpaleuis tlaltikpakchanejkej makixmatikan Jehová niman noijki, makimatikan tlenon kinemilia itech yestli. Ijkuak niknotsa toTajtsin Jehová, akin melak ueyi tepajtijketl, niktlajtlanilia ika mayejko yejon tonajli ijkuak kipopolos nochi kokolistli niman mikilistli. Okijto Yasushi Aizawa.

[Notas]

[Comentario]

“Onikimijli ika xnochipa noneki tiktekitiltiskej yestli ijkuak titepajtiskej niman ika ninokojtiliskia nikinpaleuis akin nejua nikinpajtiskia”

[Comentario]

“Yonoitak ika melak tepaleui tla xkintlaliliaj yestli akin kinpajtiaj”

[Tlaixkopinaltin]

Tlakpak: niktemakatika se tlamachtijli itech Biblia

Tlatsintlan: iuan nosiuauj Masuko ipan yejuin tonaltin