TLAJTOUA ITECH INEMILIS
Jehová otechpaleui matoskaltikan kampa otechtokakej
KANAJ xmás tikasikamatij ijkuak tijkakij “Xmoskalti kampa mitstokaskej”. San ika, tokniuan Mats niman Ann-Catrin akin chantij Suecia miyekpa ijkon okichijkej. Matikitakan kenijki okichijkej niman kenijki okinpaleui yejuin.
Tokniuan Mats niman Ann-Catrin oyajkej iTlamachtil Galaad ipan 1979. Niman okomontitlankej matlapaleuitij Irán, Mauricio, Myanmar, Tanzania, Uganda niman Zaire. Jack Redford, se akin otemachti Galaad yejua akin okimijli yejon tlajtoltin tlen melak okinpaleui, pampa yejuamej miyekpa “okinuiuitlakej niman oksejpa okintokakej”. Matikinkauilikan matechijlikan tlen inpan opanok.
¿Uelis nentechijliskej kenijki onenkixmatkej tlen melauak?
Mats: Notaj chantiya Polonia ijkuak panotoya ika okpa Guerra ipan nochi tlaltikpaktli, niman okitak kenijki melak tekajkayauayaj akin nemiyaj ipan iteopan católicos. Maski ijkon, ijkin kijtouaya: “Nikmatstok ika onka se religión tlen melauak”. Satepan, onikitak ika tlen kijtouaya melauak katka. Nikuelitaya nikinkouas libros tlen yokintekitiltijkaj, niman se tonajli onikouj se libro azul tlen itoka La verdad que lleva a vida eterna. Onikuelkak ken itoka yejon libro niman nochi onikamapouj ipan yejon yeuajli. Uajmostla, kuajli yenikmatstoya ika yoniknextijka tlen melauak.
Ipan abril de 1972 onikinamapouj más iamatlajkuiloluan iteixpantijkauan Jehová niman onikasikamat miyek tlen ninotlajtoltiaya itech Biblia. Ninomachiliaya ken yejon tlasemanketl akin Jesús okiteneuj. Ijkuak okinexti se perla tlen melak patioj, oyaj niman okinemakak nochi tlen kipiaya para kikouas. Niman yejon tlen onikchiuj, oniktlapejpeni niktekichiuilis Jehová niman xoninomachti para nitepajtiketl yes (Mat. 13:45, 46). Oninoapolakti ipan 10 de diciembre de 1972.
Ipan se xiuitl, notajuan niman okse nokniuj akin más pitentsin okiselijkej tlen melauak niman onoapolaktijkej. Ipan julio de 1973 oninochiuj precursor. Ipan totlanechikol nemiya se tokniuj precursora akin melak kualtsin katka niman melak kitlasojtlaya Jehová, itoka katka Ann-Catrin. Otouelitakej niman ipan 1975 otonamiktijkej. Ipan naui xiuitl tlen opanokej, otitlapaleuijkej ipan se kualtsin kalpantsin tlen itoka Strömsund, ompa miyekej kinekiyaj nomachtiskej Biblia.
Ann-Catrin: Notaj okixmat tlen melauak ijkuak yetlamiskia ika nomachtiskia ipan universidad ne Estocolmo. Maski nejua san nikpiaya yeyi metstli, notaj nechuikaya tlanechikoltin niman ijkuak ontenojnotsaya. Yejon xokuelitak nonan niman kinekiya kiteititis ika tlen temachtiayaj iteixpantijkauan Jehová, xmelauak katka, san ika, xouel. Ika yejon, satepan yejua noijki onoapolakti. Nejua oninoapolakti ijkuak nikpiaya 13 xiuitl niman ijkuak nikpiaya 16 oninochiuj precursora. Sakin ika onitlapaleui Umeå kampa nonekiyaj akin matenojnotsakan, onechtlalijkej ken precursora especial.
Sakin ika Mats niman nejua otonamiktijkej, otikinpaleuijkej miyekej makixmatikan tlen melauak. Maivor katka se akin otikpaleuijkej. Yejua miyek ueliskia kichiuaskia pampa melak ueliya nauiltiaya, san ika, okitlapejpeni nochiuas precursora niman tlapaleuijtoya iuan nokniuj akin más pitentsin. Yejuamej oyajkej Galaad ipan 1984 niman aman tlapaleuijtokej ken misioneras ne Ecuador.
Nemejuamej miyekan yonentepaleuijkej ken misioneros. ¿Tlenon yomechpaleui “Xmoskaltikan kampa mechtokaj”?
Mats: Yemelak ika miyekpa “yotechuiuitlakej niman oksejpa otechtokakej”. San ika, otokojtilijkej nochipa topaleuijtoskej itech Jesús niman tiyolyemankej yeskej ken yejua (Col. 2:6, 7). San matimechonijlikan yejuin, tejuamej xtikchiayaj ika tokniuan makichiuakan ken tejuamej, ika yejon, tokojtiliayaj tikmatiskej tleka ijkon kichiuayaj. Tiknekiyaj tikasikamatiskej tleka ijkon tlanemiliayaj niman tleka ijkon kichiuayaj. Ijkuak más tikchiuayaj ken Jesús, más tomachiliayaj ken se “kojtli yejuan toktikaj ipan iatenko sen río”, niman ijkon ouel otoskaltijkej kampa techtitlaniyaj (Sal. 1:2, 3).
Melak ouejkauj tikimintlapalojtinemiyaj tlanechikoltin.
Ann-Catrin: Se kojtli tlen kiokpatokaj noneki kitlaliskej kampa onias Tonaltsintli. Tejuamej tikitayaj Jehová ken on Tonaltsintli (Sal. 84:11). Yejua otechinmakak miyekej tokniuan akin melak otechtlasojtlakej niman otikitakej ika ijkon techteochijtoya. Matikonteneuakan yejuin, tokniuan akin nemiyaj ipan totlanechikol ne Teherán (Irán) melak kuajli teseliayaj, ken akin kinteneua Biblia. Maski tejuamej tiknekiyaj tokauaskej Irán, ipan julio de 1980, xok otechkauilijkej titenojnotsaskej niman otechijlikej ika nonekiya tikisaskej itech yejon país ipan 48 horas. Aman otechontitlankej África ipan se kalpantsin tlen itoka katka Zaire tlen aman noixmati ken República Democrática del Congo.
Tlen kualtsin tikilnamikij ijkuak titlapaleuijtoyaj ne Zaire (1982).
Ijkuak onikmat ika techontitlaniskiaj África, melak onichokak. Melak ninomojtiaya pampa yoniktekakilijka ika ompa melak nemiyaj kouamej niman onkatkaj miyek kokolistin. San ika, omemej toamigos akin uejkaujtipan ompa otlapaleuijkej ijkin otechijlijkej: “¡Nemejuamej xkeman nenyauej ompa! Xuiyan xtlaixmatitij África niman nenkitaskej kenijki melak nenkuelitaskej”. Niman ijkon opanok. Tokniuan akin ompa chantij melak tetlasojtlaj. Ijkuak yetikuikayaj chikuasen xiuitl ompa, tekiuajkej xok otechkauilijkej matitenojnotsakan niman ononek tikisaskej itech Zaire, san oniuetskak ijkuak onikitak ika niktlajtlanilijtoya Jehová matechkauili matokauakan África.
¿Uelis nentechijliskej seki tlen melak omechyolpakti ijkuak nentenojnotstinemiyaj?
Kampa tichantiyaj ne Tanzania (1988).
Mats: Nejua nikilnamiki kenijki melak kuajli imiuan oninouikak oksekimej misioneros akin ualeuayaj ipan okseki países. Noijki, kampa tineminij melak miyek yotikinmachtijkej, kemantika toseselti tikinmachtiayaj, kanaj 20. Noijki, melak nikilnamiki kenijki tokniuan de África melak otechtlasojtlakej niman kuajli otechselijkej. Ijkuak tinemiyaj ne Tanzania, kemantika tikochiyaj ipan tocombi ijkuak tikomontlajpalouayaj tokniuan akin nemiyaj ipan tlanechikoltin. Tocombi katka se Volkswagen, tlen tiktelketsayaj inakastlan inkal tokniuan. Yejuin tokniuan melak kuajli otechselijkej niman otechmakakej “nochi tlen ouelkej, hasta más de tlen ueliskia kitemakaskej” (2 Cor. 8:3). Nikilnamiki ika ijkuak yetikochiskiaj, Ann-Catrin niman nejua toijliayaj tlen yotipanokaj ipan yejon tonajli niman melak tikuelitayaj tikchiuaskej yejon. Totlaliayaj niman titlajtouayaj itech nochi tlen yopanoka ipan yejon tonajli niman tiktlasojkamachiliayaj Jehová pampa touan nemiya.
Ann-Catrin: Nejua yonikuelitak pampa yotikimixmatkej melak miyekej tokniuan akin nochiuiyan ualeuaj. Yotiuelkej tlajtoltin ken francés, luganda, persa niman suajili, noijki miyekan yotikitakej kenijki nochiua kampa chantij. Yotikinmajmachtijkej miyekej tokniuan niman ijkon matlapaleuikan, melak miyekej imiuan touikaj niman melak yotiyolpakkej tiktekichiuiliskej Jehová imiuan tokniuan (Sof. 3:9).
Noijki, yotikitakej kenijki Jehová melak kualtsin yotlachijchiuj. Ijkuak oksekan techontitlaniyaj tikmachiliayaj ika oksejpa ueliskia miyek tiueliskej niman ika Jehová techyekanaskia. Yejua yotechkauili miyek matiuelikan tlen san toselti xkeman tiueliskiaj.
Ne Tanzania nochiuiyan otitenojnotskej.
¿Tlenon yonenkixnamikkej, niman kenijki yonentlaxikojkej?
Mats: Tejuamej miyekpa yotikualokej ipan yejuin xiujtin, yotechajsika kokolistli malaria noso paludismo. Niman Ann-Catrin miyekpa yokitekkej ipan hospital. Noijki, melak techajmanaya ika totajuan youeuentsintiakaj. Tejuamej melak tiktlasojkamatij ika tokniuan okintlajpixkej totajuan ika nochi inyojlo niman ika tlasojtlalistli (1 Tim. 5:4). Noijki, kemantika melak tajmanayaj pampa xueliya tikinpaleuiayaj totajuan, san ueliya tikomonotsayaj.
Ann-Catrin: Ipan 1983 ijkuak tinemiyaj ne Zaire, melak onikualok. Tepajtijketl okijli Mats: “¡Nimantsin xuiyan okse país!”. Uajmostla otiajkej Suecia ipan se avión tlen san notekitiltiaya para kitkis miyek tlemach.
Mats: Akin tepajtia otechijli ika Ann-Catrin xpajtiskia, san ika, kema opajtik. Maski ijkon, melak otichokakej pampa otiknemilijkej ika xok tiyeskiaj misioneros. San ika, se xiuitl sakin oksejpa otokuepkej Zaire niman opeuj titlapaleuiyaj ipan se pitentsin tlanechikojli ne Lubumbashi kampa tlajtouayaj suajili.
Ann-Catrin: Ijkuak ninemiya Lubumbashi onechijlikej ika nikpiyaskia nokoneuj, san ika, onikoneuets. Maski xtiknemiliayaj tikinpiyaskej tokoneuan, melak onechyolkoko ijkuak omik tokonetsin. San ika, ijkuakon Jehová itlaj otechtlayokoli: más miyekej opeuj tikinmachtiaj. Nion xepanouaya se xiuitl, tlanechikojli kampa san tinemiyaj 35 akin titenojnotsayaj aman yoajsika hasta 70, niman kampa tosentlaliayaj san 40, aman tosentlaliayaj 220. Melak titenojnotstinemiyaj niman ijkon onikmachili ika Jehová onechyolseui. Maski ijkon, ok xtikilkauaj niman kemantika titlajtouaj itech tokonetsin. Melak tiknekij tikitaskej kenijki Jehová techyolseuis ipan xochitlalpan.
Mats: Sakin, Ann-Catrin opeuj melak siaui. Noijki, nejua onechijlijkej ika nikpiya cáncer de colon niman melak yonitlanajka, kuakon ononek nechtekiskej. Aman kuajli ninomachilia, niman Ann-Catrin kichiua nochi kech ueli.
Tikmatstokej ika xsan tejuamej tikixnamikij tlen ouijtika. Ijkuak melak otemiktilok ne Ruanda ipan 1994, otikintlajpalotoj miyekej tokniuan akin oyajkaj kampa nopaleuiskej. Ijkuak otikitakej kenijki tokniuan melak tlaneltokaj, tlaxikouaj niman kuajli teseliaj, otikitakej ika Jehová uelis kinpaleuis nochimej itekipanojkauan maski san tlenon makixnamikikan (Sal. 55:22).
Ann-Catrin: Ipan 2007, topan opanok okse tlen melak xkuajli ijkuak okitlapojkej yenkuik sucursal de Uganda. Ijkuak yotlankaj, tiayaj Nairobi (Kenia) imiuan 25 misioneros niman betelitas. Ijkuak yetajsitoyaj Kenia, se ueyi carro okimaili carro kampa tiayaj. Makuiltin tokniuan omikkej, niman chofer noijki, niman se tokniuj siuatl omik sakin ipan hospital. ¡Sa tikchiatokej oksejpa tikimitaskej akin imiuan touikayaj! (Job 14:13-15).
Satepan onipajtik. San ika, sekimej akin ompa tiayaj, xueliya tikilkauayaj tlen opanok. Ika yejon, ika tlayoua melak tajmankamikiyaj. Nejua kemantika nitlachiaya ika tlayoua niman melak ninomojtiaya pampa nechkokouaya noyelpan niman nikmachiliaya yenimiktoya. San ika, melak onechpaleui nikchiuilis teoyotl Jehová, nikinpouas seki tlaxeloltin tlen melak nikinuelita niman intech nitlanemilis. Noijki, otikitatoj se tlapajtijketl tlen ueliskia techpaleuiskia maka sa melak matajmankamikikan. Yotikitakej kenijki uelis tiyolseuiskej, niman tiktlajtlaniliaj Jehová matechpaleui matiuelikan tikinyolseuiskej akin noijki ijkon inpan yopanok.
Ijkuak nenkijtouaj ika yonenkixikojkej tlen ouijtika, nenkijtouaj ika Jehová mechuika ken “totoltemej tlen xiksij”. ¿Uelis nentechijliskej tlenon kijtosneki yejon?
Mats: Ika tlajtojli suajili kijtouanij yejuin: “Tumebebwa kama mayai mabichi”, tlen kijtosneki, “Otechuikakej ken totoltemej tlen xiksij”. Ijkon ken yakaj akin san kualtsin kimitki totoltemej tlen xiksij para maka tlapaniskej, Jehová kualtsin yotechtlajpix nochiuiyan kampa yotitlapaleuijtinenkaj. Xkeman itlaj techpoloua, niman kemantika hasta tikpiyaj más de tlen ueliskia tikpiyaskej. Tikijtouaj yejuin pampa tikitaj kenijki Jehová techititia ika techtlasojtla niman techpaleuiya ijkuak Grupo akin Tlayekana techasikamati.
Ann-Catrin: Tlen Mats okijto, ika Jehová kualtsin yotechtlajpix, onechilnamikti tlen topan opanok. Se tonajli onechajnotskej niman onechijlijkej ika notaj nemiya ipan hospital niman ika nonekiya melak makitlajpiyakan. Mats kemach yopajtika itech malaria niman xtlaj tikpiayaj tomintsin para tiaskej Suecia. Kuakon, otiknemilijkej ika nonekiya tiknemakaskiaj tocarro. Ijkuakon okpa otechajnotskej. Kachtopa, otechajnots se tokniuj niman isiuatsin. Yejuamej okimatkej tlen tikixnamiktoyaj niman kinekiyaj techtlaxtlauiliskej se boleto de avión tlen ika tiaskiaj Suecia. Sakin, otechajnots se tokniuj akin yelamajtsin katka. Yejua yokejyejka itomintsin ipan se cajita kampa kijtouaya “Para nikpaleuis yakaj”. Nimantsin otikitakej kenijki Jehová otechpaleuiko (Heb. 13:6).
¿Tlenon yonenuelkej aman ika yenenkipiyaj 50 xiuitl ika chikauak nenkitekichiuilijtokej Jehová?
Ne Myanmar, kampa aman titlapaleuijtokej.
Ann-Catrin: Yonikitak ika ijkon ken kijtoua Isaías 30:15, tikteititiaj ika tikojtikej tla tiyolsejtokej niman tla titlaneltokaj. Ijkuak titlaneltokaj itech Jehová, yeskia kentla tla yejua tlaixnamiktoskia (2 Crón. 20:15, 17). Pampa chikauak yotiktekichiuilijkej Jehová, yejua melak yotechteochiuj. Tla xtiktekichiuiliskiaj, xtikseliskiaj nochi yejon.
Mats: Yoniuel ika noneki nochipa nitlaneltokas itech Jehová niman ijkon uelis nikitas tlenon kichiua yejua para nechpaleuis (Sal. 37:5). Ijkon ken yokijto, nochipa touan yonen. Niman tikmachiliaj ika ok touan nemi aman ika titlapaleuijtokej ipan Betel de Myanmar.
Ika nochi toyojlo tiknekij ika nochimej tokniuan telpokamej akin kinekij kitekichiuiliskej Jehová, makitakan kenijki Jehová uelis nochipa kintlasojtlas ijkon ken tejuamej techtlasojtla. Niman kuajli tikmatstokej ika uelis ijkon kichiuaskej tla kikauiliaj ika Jehová makinpaleui manoskaltikan maski san kanon kintokaskej.