CAPÍTULO 19
Nochipa xnemi itech itlasojtlalis toTajtsin
¿Tlenon kijtosneki tiktlasojtlas toTajtsin?
¿Kenon uelis tinemiskej nochipa itech itlasojtlalis toTajtsin?
¿Kenon kinteochiuas Jehová akin nochipa nemij ipan itlasojtlalis?
¿Timopaleuis itech Jehová ipan yejuin tonajli kampa melak ouijtika tlen panotok?
1, 2. ¿Kanon tiknextiskej kampa melauak uelis topaleuiskej?
XNEMILI ika se tonajli tiauj tonpaxaloua, niman tikita ika peua tlamoxtemi. Xuejkaujtipan noijki peua tlapetlani, tlakomoni niman peua melak chikauak kiyaui. Nimantsin tiktejtemoua kanon timokiyaujpaleuis. Kuakon, tikonta se kaltsintli. Nesi ika xkakalaki atl niman kixikos yejon kiyaujtli. ¿Xmelak ika tiktlasojkamatiskia pampa otiknexti kanon timopaleuis?
2 Ipan yejuin tonajli tinemij kampa melak temomojti niman melak xkuajli tlen panotok, pampa xnesi tla uelis noyektlalis tlen nochiujtika. San ika, onka kampa uelis topaleuiskej itech tlen uelis melak techijtlakos. ¿Itech tlenon titlajtouaj? Xkita tlen kijtoua Biblia: “Melauak nikijlis Jehová: ‘Tejua akin tinechpaleuiya niman tinechyolchikaua, noTajtsin, akin itech melauak nitlaneltoka’” (Salmo 91:2).
3. ¿Kenon uelis topaleuiskej itech Jehová?
3 Uelis topaleuiskej itech Jehová, akin okichijchiuj nochi tlen onka niman akin melak Ueyixtika. ¡Se ueyi tlateochiualistli! Yejua melak kojtik, xijkon ken se tlaltikpakchane noso itlaj tlen kinekis techijtlakos. Niman maski techkokoskej, Jehová uelis techpaleuis itech tlen texchiuiliskej. ¿Kenon uelis topaleuiskej itech Jehová? Tla titlaneltokaj itech. Noijki, Biblia techijlia: “Xnemilikan nochipa [...] nenkiseliskej itetlajsojtlalis Dios” (Judas 21). Kema ijkon, kipiya ika nochipa tinemiskej itech itlasojtlalis toTajtsin niman san sekan tinemiskej iuan toTajtsin iluikakchane. Tla ijkon tikchiuaj, kuajli matikmatstokan ika uelis itech topaleuiskej. San ika ¿kenon uelis kuajli iuan touikaskej akin okichijchiuj nochi tlen onka?
XNEMILI KENON MITSTLASOJTLA TOTAJTSIN NIMAN NOIJKI IJKON XTLASOJTLA
4, 5. ¿Kenon techititia toTajtsin ika techtlasojtla?
4 Jehová tlatlamantik noso sesejneka yotechititi itlasojtlalis. Matikitakan kenon, pampa yejuin techpaleuis nochipa matinemikan itech itlasojtlalis toTajtsin. Xtlanemili ipan seki tlamachtijli itech Biblia tlen yotimomachti ipan yejuin amoxtli. San xnemili, toTajtsin yotechmakak kampa tinemiskej, tlaltikpaktli, kampa onka miyek tlakuajli, atl, kualtsitsintin yolkamej niman miyekan kampa melak tlakualtsinkan, niman ijkon matiyolpakikan. Noijki tikmatstokej ika yejua okichijchiuj Biblia, kampa techijlia kenon itoka niman katlejua ikualneskayouan. ToTajtsin iTlajtol noijki kijtoua ika okuajtitlan iKonetsin ipan tlaltikpaktli niman okikauili matlajyoui niman mamiki topampa (Juan 3:16). Ijkon otechmakak se tetlayokolijli ika nochi iyojlo, tlen kichiua matitlamachiakan kualtsin tinemiskej ika tlayekapan.
5 Jehová yokichiuj okse tlemach niman ijkon uelis tikseliskej yejon nemilistli ika tlayekapan. Yokitlali se tekiuajyotl ipan iluikak kampa tlanauatis Cristo. Sa achijtsin poliui ijkuak yejuin Tekiuajyotl kipopolos nochi tlen techtlajyouiltia niman kikuepas tlaltikpaktli se xochitlalpan. ¡Melak kualtsin yes! ¡Ipan yejon tonajli tinemiskej ika pakilistli niman ika yolseuilistli! (Salmo 37:29.) Niman aman, pampa xiyejko yejon tonajli, itlajtolpaleuilisuan toTajtsin techpaleuiyaj kuajli matinemikan. Jehová noijki yotechmakak okse tetlayokolijli: teoyotl, tlen techpaleuiya kuajli iuan matonotsakan. Yotikitakej san seki tlen ika Jehová mitsititia ika mitstlasojtla niman kenon kintlasojtla nochimej tlaltikpakchanejkej.
6. Pampa Jehová mitstlasojtla, ¿kenon uelis tiktlaxtlauilis?
6 Aman, tejua noneki timotlajtoltis: “Pampa Jehová nechtlasojtla, ¿kenon uelis niktlaxtlauilis?”. Kanaj, miyekej uelis kijtoskej: “Tiktlasojtlaskej Jehová”. ¿Noijki ijkon titlanemilia? Jesús okijto ika yejuin tlanauatijli melak ueyixtika: “Xtlajsojtla on moTeko Dios [Jehová] ikan nochi moyojlo, ikan nochi moalma [monemilis] niman ikan nochi motlamachilis” (Mateo 22:37). Tikmatstika ika Jehová yokichiuj miyek tlemach mopampa tlen kichiua xtlasojtla. San ika, tiktlasojtlas Jehová ika nochi moyojlo, monemilis niman motlamachilis, ¿kijtosneki san xmachili ika tiktlasojtla?
7. Tla tiktlasojtlaj toTajtsin, ¿kijtosneki san matikmachilikan ika tiktlasojtlaj? Xkijto tleka ijkon titlanankilia.
7 Biblia kijtoua ika tiktlasojtlas toTajtsin xsan kijtosneki tikmachilis ika tiktlasojtla. Maski melak ueyi kijtosneki tla tikmachilia ika tiktlasojtla, yejon kijtosneki san kemach peuas melauak tiktlasojtlas toTajtsin. Matitlanemilikan itech yejuin niman ijkon kuajli matikasikamatikan: tla tejua tiknekiskia se manzana, ¿tikuelitaskia san mamitsmakakan iyol? Ka. Maski iyol uelis kichiuas manoskalti se kojtlakilyotl tlen makintlakilti manzanas, tejua tikneki mamitsmakakan se manzana. Noijki ijkon panoua itech Jehová: ijkon ken iyol se tlakilyotl, kachtopa noneki noskaltis niman sakin tlatlakiltis. Biblia temachtia: “Ijkuak tiktlakamatij itlanauatiluan Dios, sa no yejua tiktlajsojtlaj. Niman itlanauatiluan xyejyetikej”, kijtosneki, xouijtika tikintlakamatis (1 Juan 5:3). Ijkon, melauak tlasojtlalistli noneki manesi, matikteititikan ika tlen tikchiuaj (xpoua Mateo 7:16-20).
8, 9. ¿Kenon tikteititiaj ika tiktlasojtlaj toTajtsin niman ika tiktlasojkamatij tlen yokichiuj topampa?
8 Tikteititiaj ika tiktlasojtlaj toTajtsin ijkuak tiktlakamatij itlanauatiluan niman tikchiuaj tlen kineki. Yejon xouijtika, pampa itlanauatiluan Jehová xyejyetikej. Ijkuak toTajtsin okintlali, okinemili kenon matechyolpaktikan niman matechpaleuikan matinemikan ika toyojlo (Isaías 48:17, 18). Ijkuak tijkauiliaj Jehová matechyekana, tikititiaj ika tiktlasojkamatij nochi tlen yokichiuj topampa. Teyolkoko ika san achijtsitsintin ijkon kichiuaj. Tejuamej kema tiknekij tiktlasojkamachiliskej, xijkon ken okichiujkej sekimej ipan itonaluan Jesús. Se tonajli, Cristo okinpajti majtlaktli tlakamej akin kipiayaj lepra, san ika, san se oyaj okitlasojkamachilito (Lucas 17:12-17). Tejuamej tiknekij ijkon tikchiuaskej ken yejuin tlakatl, niman maka ken yejon chiknauimej tlakamej tlen xokitlasojkamachilijkej.
9 Kuakon, ¿katlejua itlanauatiluan Jehová kipiya ika tikintlakamatiskej? Seki yonoijtokej ipan yejuin amoxtli. San ika, matikilnamikikan san seki, pampa tla tiktlakamatij itlanauatiluan toTajtsin, xouijtika tinemiskej itech itlasojtlalis.
XMONISIUIJTIUJ ITECH JEHOVÁ
10. ¿Tleka melak noneki maka matijkauakan tomachtiskej itech toTajtsin Jehová?
10 Tla kuajli tikixmatiskej Jehová, melak techpaleuis matiknisiuikan. Maka keman matijkajkauakan matikixmatikan. Xnemili ika tinemi ipan tepetl ika tlayoua, melak seua niman yotitlatlati kampa timototonijtika. ¿Tijkauiliskia maseui tlitl kampa yotitlatlati? Ka. Kuajli tikmatstokej ika tiktlikechiskia niman ijkon maka maseui, pampa tla seui hasta uelis timikis ika seuktli. Ijkon ken tlakotl kichiua maka maseui kampa titlatlatijtika, “tlaixmatilistli itech toTajtsin” xkikauilia maseseya tlasojtlalistli tlen tikmachiliaj itech Jehová (Proverbios 2:1-5).
Totlasojtlalis itech Jehová kentla tlitl: noneki maka matijkauilikan maseui
11. Ijkuak Jesús okinmachti inomachtijkauan, ¿tlenon okimachilijkej?
11 Jesús kinekiya ika inomachtijkauan maka maseseya intlasojtlalis itech Jehová niman itech iTlajtol tlen melauak. Ijkuak oyoliuj okimijli omemej inomachtijkauan kenon itech onochiujkej seki tlajtojli tlen yonoijtoka itech tlajkuiloltin ika hebreo. ¿Kenon okimachilijkej? Sakin inomachtijkauan okijtokej: “¿Xmelauak sanoyej otechpaktij chika techajnojnotstiaya ipan ojtli niman techajpantlantilijtiaya [techuajtomilijtiaya] on tlen itech ika yejua tlajkuilolnestikaj ipan on Yektlajkuilojli?” (Lucas 24:32).
12, 13. a) ¿Tlenon yopanok itech miyekej tlaltikpakchanejkej ika intlasojtlalis itech toTajtsin niman iTlajtol? b) ¿Tlenon uelis tikchiuaskej niman ijkon maka maseseya totlasojtlalis?
12 Ijkuak opeuj timomachtia itech Biblia, ¿xmelak ika noijki omitsyolpakti, otiktlasojtlak toTajtsin niman tiknekiya tikteijlis tlen timomachtijtoya? Tikmatstokej ika kema. Miyekej ijkon inpan yonochiuj. Aman, tlen kema ouijtika, tikchiuas manoskalti yejon tlasojtlalistli niman xtijkauilis maseseya. Xtiknekij ijkon topan manochiua ken Cristo okijto panoskia: “Miyekej xok kipiaskej tetlajsojtlalistli” (Mateo 24:12). ¿Kenon xtijkauilis maseseya motlasojtlalis itech Jehová niman itech iTlajtol?
13 Maka xmotelti tikixmatstias toTajtsin Jehová niman Jesucristo (Juan 17:3). Xtlanemili tlen tikita ipan iTlajtol toTajtsin niman xmotlajtolti: “¿Tlenon nechmachtia itech Jehová? ¿Kichiua yejuin maniktlasojtla ika nochi noyojlo, notlamachilis niman ika nochi nonemilis?” (xpoua 1 Timoteo 4:15). Tla ijkon titlanemilia, motlasojtlalis itech Jehová xkeman seseyas.
14. Tla tiknekij maka maseseya totlasojtlalis itech Jehová, ¿tleka noneki matiknotsakan?
14 Tla nochipa tiknotsaj Jehová, techpaleuis maka maseseya totlasojtlalis (1 Tesalonicenses 5:17). Ipan capítulo 17 otikitakej ika toTajtsin otechmakak se kualtsin tetlayokolijli, matikchiuilikan teoyotl. Ijkuak tonotsaj nochipa imiuan tlaltikpakchanejkej, kichiua kuajli matouikakan imiuan. Noijki ijkon, melak kuajli iuan touikaskej Jehová tla nochipa tiknotsaj. Noneki maka matikijlikan san tlen yotiktsontekontlalijkej; kuajli matiknemilikan tlen tikijliskej. Kipiya ika tiknotsaskej Jehová ijkon ken se telpokatsin kinotsa itaj akin melak kitlasojtla. Noneki matiktlapouilikan toyojlo, san ika, maka matikilkauakan tiknotsaskej ika tlakaitalistli (Salmo 62:8). Kema ijkon, tla tiknekij tikueyichiuaskej toTajtsin, noneki matomachtikan Biblia toselti niman matiknotsakan ika nochi toyojlo. Ijkon xouijtika tinemiskej nochipa itech itlasojtlalis toTajtsin.
TIPAKIS IJKUAK TIKUEYICHIUAS TOTAJTSIN
15, 16. ¿Tleka noneki tiktlasojkaitaskej ken se tlateochiualistli ijkuak titenojnotsaj itech Tekiuajyotl?
15 Ijkuak tomachtiaj Biblia niman tikchiuiliaj teoyotl toTajtsin, tikueyichiuaj. Yejuin miyekpa tikchiuaj san toselti. Aman matitlajtokan itech tlen tikchiuaj ijkuak tinemij iuan oksekimej: titenojnotsaj itech tlen tikneltokaj. ¿Yotitenojnots tejua itech tlen Biblia temachtia? Tla kema, melak yotiyolpak ika tikchiua tekitl tlen Jehová techmaka matikchiuakan (Lucas 1:74). Ijkuak titlajtouaj itech tlen yotomachtijkej itech toTajtsin Jehová, tikchiuaj tekitl tlen yokiselijkej nochimej akin kichiuaj ken Cristo: noteijlis kuajli tlajtoltin itech iTekiuajyo toTajtsin (xpoua Mateo 24:14; 28:19, 20, TNM).
16 Pablo, itlatitlankauj Cristo, pampa melak kitlasojkaitaya yejuin tekitl okijto ika melak ueyi kijtosneki (2 Corintios 4:7, TNM). Titenojnotsas itech Jehová niman itech tlen kineki kichiuas, yejon se tekitl tlen melak ueyixtika. Kachtopa, pampa ijkon tiktekichiuiliaj toTajtsin, niman ika ome, melak tepaleuiya. Ijkuak titenojnotsaj, tikinpaleuiyaj oksekimej makinisiuikan toTajtsin iluikakchane niman mayakan ipan ojtli tlen teuika ipan nemilistli tlen xkeman tlamis. ¿Onka okse tekitl tlen ijkon mateyolpakti? Noijki, ijkuak titenojnotsaj itech Jehová niman iTlajtol, noskaltia totlaneltokil niman totlasojtlalis itech yejua. Jehová kitlasojkaita nochi tlen tikchiuaj (Hebreos 6:10). Ken tikitaj, tla nochipa tikchiujtokej yejuin tekitl techpaleuiya nochipa matinemikan itech itlasojtlalis toTajtsin (xpoua 1 Corintios 15:58).
17. ¿Tleka melak nimantsin noneki manotenojnotsa?
17 Noneki matikilnamikikan ika titenojnotsas itech Tekiuajyotl kipiya ika tikchiuas nimantsin. Biblia kijtoua: “Xteijli on kuajli tlajtojli [‘nimantsin’, TNM]” (2 Timoteo 4:2). ¿Tleka yejuin tekitl noneki manochiua nimantsin ipan yejuin tonajli? Pampa iTlajtol toTajtsin kijtoua: “¡Iueyi tonal Jehová iyejkotika! ¡Iyejkotika, niman totoka uajlauj!” (Sofonías 1:14). Kema ijkon, iyejkotika tonajli ijkuak Jehová kipopolos nochi tlen xkuajli nochiujtika ipan yejuin tlaltikpaktli. ¡Tlaltikpakchanejkej kipiya ika kimatiskej! Noneki makasikamatikan ika aman noneki makitlakamatikan Jehová akin Ueyixtika, pampa tonajli ijkuak tlapopoliuis “xuejkauis yejkos” (Habacuc 2:3).
18. ¿Tleka noneki tikueyichiuaskej Jehová imiuan akin yemelak kichiuaj ken Cristo?
18 Jehová kineki matikueyichiuakan imiuan akin yemelak kichiuaj ken Cristo. Ika yejon, iTlajtol kijtoua: “Ma tiknemilikan ken ijki uelis tikinyoleuaskej oksekimej para ma notlajsojtlakan se iuan okse niman para ma kichiuakan on tlen kuajli. Niman ma ka no ijki ma tikchiuakan ken sekimej yejuan xok nosentlaliaj touan kampa tikmauistiliaj Dios. Yej ma titoyoleuakan se iuan okse, niman más ma toyoleuakan pampa tikmatij ika ye nisiu ualau toTeko” (Hebreos 10:24, 25). Ijkuak tiauej tosentlaliaj imiuan akin tlaneltokaj ijkon ken tejuamej, ueli tikueyichiuaj toTajtsin akin melak tiktlasojtlaj. Noijki, toyolchikauaj imiuan oksekimej.
19. ¿Tlenon uelis tikchiuaskej tla tiknekij melak tikintlasojtlaskej akin imiuan tosentlaliaj?
19 Ijkuak tosentlaliaj imiuan oksekimej iteixpantijkauan Jehová, kichiua melak matikintlasojtlakan niman kuajli matouikakan imiuan akin ompa nosentlaliaj. Ijkon ken Jehová kichiua, matikitakan inkualneskayouan oksekimej. Xkilnamiki ika akin imiuan timosentlalia noijki tlajtlakolejkej. Tinochimej topopolouaj niman sesejneka noso tlatlamantik tikiskaltiaj totlaneltokil (xpoua Efesios 4:32). Xtejtemo imiuan timouikas akin kitlasojtlaj Jehová ika nochi inyojlo, niman tikitas kenon noskaltis motlaneltokil. Tla tikueyichiua Jehová imiuan tokniuan akin kichiuaj ken Cristo, mitspaleuis tinemis itech itlasojtlalis toTajtsin. Aman matikitakan kenon kinteochiua Jehová akin nochipa kiueyichiuaj niman nemij itech itlasojtlalis.
XMOCHIKAUA TIKPIYAS “MELAUAK NEMILISTLI”
20, 21. ¿Katlejua “melauak nemilistli”, niman tleka melak kualtsin yes tla tikpiyaskej?
20 Jehová kinteochiua itekipanojkauan ika nemilistli, san ika ¿katlejua nemilistli? Miyekej uelis kijtoskej ika tiyoltokej, pampa tijyotiaj niman titlakuaj. Ijkuak melak kuajli tinemij, kanaj hasta uelis tikijtoskej: “¡Yejuin kema nemilistli!”. San ika, Biblia kijtoua ika ipan yejuin tonajli xakaj kipiya yemelak nemilistli.
Jehová kineki ika tejua xseli “melauak nemilistli”. ¿Tikpiyas yejuin nemilistli tejua?
21 Biblia kimijlia nochimej makipiyakan “melauak nemilistli para nochipa” (1 Timoteo 6:19). Tlajtojli “melauak nemilistli” kijtosneki nemilistli tlen tikchiaj ika tlayekapan. Ijkuak tikpiyaskej yejuin ipan xochitlalpan, nemilistli tlen xkeman tlamis, xok tikualoskej nion xtiueuentsintiaskej. Tinemiskej ika yolseuilistli niman pakilistli. Ipan yejon tonajli tikpiyaskej “melauak nemilistli” tlen toTajtsin kinekiya matikpiyakan, nemilistli tlen xkeman tlamis (1 Timoteo 6:12). Kuakon, tikchiaj melak kuajli tinemiskej, ¿xmelak?
22. ¿Kenon uelis tikpiyas “melauak nemilistli”?
22 ¿Kenon uelis se kipiyas “melauak nemilistli”? Ijkuak Pablo xikimijliaya yejuin tlajtoltin, okinyolchikauj akin kichiuaj ken Cristo “ma kichiuakan tlen kuajli” niman “ma nochiuakan ricos ikan nochi kuajli tekitl” (1 Timoteo 6:18). Kuakon, noneki matikchiuakan tlen tomachtiaj itech Biblia tla tiknekij yejon nemilistli. San ika ¿okijtosnek Pablo ika tla tikchiuaj tlen kuajli totlaniliskej “melauak nemilistli”? Ka, pampa yejon yes se “itetlayokolil Dios” (Romanos 5:15). Niman, Jehová kema kiyolpaktia kinteochiuas akin xkeman kikauaj kitekichiuiliaj. Yejua kineki tejua xpiya “melauak nemilistli”, nemilistli tlen xkeman tlamis, kampa onias yolseuilistli niman pakilistli. Yejuin yes nemilistli tlen kiseliskej nochimej akin nochipa nemij itech itlasojtlalis toTajtsin.
23. ¿Tleka melak noneki nochipa matinemikan itech itlasojtlalis toTajtsin?
23 Kuajli tla totlajtoltiaj: “¿Nikueyichiujtika toTajtsin ken yejua tlanauatia ipan Biblia?”. Tla mojmostla tikitaj ika ijkon tikchiujtokej, tiauej ipan kuajli ojtli. Uelis kuajli tikmatstoskej ika itech Jehová topaleuiyaj. Yejua kintlajpiyas itekipanojkauan ipan yejuin itlamiyan tonaltin itech yejuin tlaltikpaktli. Noijki, techkauilis matinemikan ipan yenkuik tlaltikpaktli, tlen xuejkauis yejkos. ¡Melak kualtsin yes! ¡Tipakij ika kuajli otiktlapejpenijkej tlen tikchiuaskej ipan yejuin sa itlamiyan tonaltin! Tla tejua kuajli tiktlapejpenia tlen tikchiuas aman, tipakis ijkuak tikpiyas nochipa “melauak nemilistli”, yejon nemilistli tlen toTajtsin Jehová nochipa okinek matikpiyakan.