Tlen notlajtoltiaj akin kitaj revistas
Proverbios 24:16 kijtoua: “Maski [sen kuajli tlakatl] chikomepa uetsis, oksejpa nokuiteuas”. ¿Kiteititia yejuin tlaxelojli ika toTajtsin nochipa kitlapopoluiya yakaj akin miyekpa uetsi ipan tlajtlakojli?
Ka, xyejon tlen kiteititia yejuin tlaxelojli. Yejuin tlaxelojli kiteasikamachiltia ika yakaj kentla uetsiskia pampa miyekpa kixnamiki tlen ouijtika, san ika, yejua oksejpa nokuiteua pampa ueli tlaxikoua.
Kuajli matikitakan tlen kijtoua Proverbios 24:15-17: “Maka xnejnemilijtia tikchiuilis tlen xkuajli sen kuajli tlakatl yejuan tlakamej kitlakaitaj, nion maka tikonxoxotonilis ichan, pampa yejua maski chikomepa uetsis, oksejpa nokuiteuas, pero on yejuan xompayejyeuamej [noso akin xkuajkualtin] uetsiskej ipan pinaualistli. Maka ika tipakis niman tikuetskilis tla nantikisa niman uetsi motlauelikniu”.
Miyekej kijtouaj ika tlaxelojli 16 kiteititia ika toTajtsin nochipa kitlapopoluiya yakaj akin miyekpa uetsi ipan tlajtlakojli tla yejua noyolkuepa. Omemej teopixkej akin ualeuaj Inglaterra okijkuilojkej ika, desde yeuejkaui, miyekej akin temachtiaj itech Biblia yokitekitiltijkej yejuin tlaxelojli niman ijkon kiteasikamachiltiskej yejuin. Ika yejon, on omemej teopixkej kijtouaj ika yejuin tlaxelojli noijki uelis kiteasikamachiltis ika ijkuak yakaj kichiua uejueyimej tlajtlakoltin, toTajtsin ok kitlasojtla niman ika akin tlajtlakolchiua oksejpa nokuiteua ijkuak noyolkuepa. Uelis tikijtoskej ika akin kuelitaj kichiuaskej tlajtlakojli kuelkakij ken miyekej kasikamatij yejuin tlaxelojli, pampa kanaj kinemiliaj ika, maski miyekpa tlajtlakoskej, toTajtsin nochipa kintlapopoluis.
San ika, xyejon tlen kiteititia tlaxelojli 16.
Ika hebreo, tlajtojli “uetsis” tlen notekitiltia ipan tlaxeloltin 16 niman 17 miyek tlen uelis kiteasikamachiltis. Uelis kiteasikamachiltis ijkuak yakaj yemelak uetsi, ken ijkuak se uakax uetsi ipan ojtli, ijkuak yakaj uajuetsi ikuatipan kajli noso ijkuak se tetsintli uetsi ipan tlajli (Deut. 22:4, 8; Amós 9:9). Yejuin tlajtojli noijki uelis kijtosnekis okse tlemach. Ijkon tikijtouaj pampa se tlaxelojli yejuin tlen kiteneua: “ToTEKO kiyekana sen kuajli tlakatl ipan kuajli ojtli, niman kimanauiya on yejuan kipaktia toTEKO. Maski nokxitechakuanis, xuetsis pampa toTEKO kimayantiu” (Sal. 37:23, 24; Prov. 11:5; 13:17; 17:20).
Amatlajkuilojli tlen itoka Comentario bíblico Beacon kijtoua ika ijkuak notekitiltia tlajtojli hebreo “uetsis”, xkiteasikamachiltia ika yakaj uetsi ipan tlajtlakojli. Okse ixtlamatki kijtoua ika tlaxelojli 16 noijki ueliskia ijkin notlajtolkuepas: “Xtlaj ika tepaleuiskia tla kitlajyouiltiskiaj ikalpan toTajtsin, pampa yejuamej nochipa kuajli onkisaj; san ika, akin xkuajkualtin ka”.
Kuajli tikitaj ika Proverbios 24:16 xtlajtoua itech yakaj akin uetsi ipan tlajtlakojli. Yejuin tlaxelojli tlajtoua itech yakaj akin miyekpa kixnamiki tlen ouijtika. Yakaj akin kuajli iyojlo ueliskia kixnamikis tlen ouijtika pampa kualo, pampa tekiuajkej kitlaueltokaj noso pampa kixnamiki itlaj okse. San ika, yejua kuajli kimatstok ika toTajtsin kipaleuis makixiko nochi tlen kixnamiki. ¿Xmelak ika tlen kichiuaj itekipanojkauan toTajtsin miyekpa kuajli onkisa? ¿Tleka ijkon panoua? Biblia kijtoua: “Tejua toTEKO tikinkuiteua yejuan uetsij, niman tikinyolchikaua yejuan najmanaj” (Sal. 41:1-3; 145:14-19).
Ika yejon, yakaj akin kuajli iyojlo xyolpaki ijkuak kita ika oksekimej tlajyouiyaj. Yejua yolpaki pampa kimati “ika on yejuan kitlakaitaj Dios más kuajli impan nochiua” (Ecl. 8:11-13; Job 31:3-6; Sal. 27:5, 6).