¿Tikitaj melajkayotl ijkon ken kita Jehová?

1, 2. a) ¿Tlenon xkinamiki ipan onochiuj Nabot niman ikoneuan? b) ¿Tlenon ome kualneskayomej tikitaskej ipan yejuin tlamachtijli?

OME tlakamej okitlajtlakoltijkej se tlakatl itech tlen melak xkuajli. Tlen yejuamej okijtokej se tlakajkayaualistli katka. San ika, yejon tlakatl okitlajtlakoltijkej niman okimiktijkej. Xkonemili kenon onomachilijkej akin melak kinekiyaj melajkayotl ijkuak okitakej kenon yejuin tlakatl akin xkipiaya tlajtlakojli niman ikoneuan kinmiktiayaj ika temej. Yejuin xsan itlaj tlen nonemilia opanok. Yemelak ijkon ipan onochiuj se kuajli itekipanojkauj Jehová itoka Nabot, akin onen ijkuak tlanauatiaya tekiuaj Acab (1 Reyes 21:11-13; 2 Reyes 9:26).

² Ipan yejuin tlamachtijli, tikitaskej tlen ipan onochiuj Nabot. Noijki tomachtiskej itech tlen ueyi onopopolo se kuajli tlayekanketl ipan tlanechikojli ipan kachtopa siglo. Yejuin ome neskayomej techititiskej kenon tiyolyemankej yeskej niman titetlapopoluiskej melak noneki tla tiknekij tikitaskej melajkayotl ijkon ken kita Jehová.

PANOUA ITLAJ TLEN MELAK XKINAMIKI

3, 4. ¿Kenon katka Nabot, niman tleka xokinek kinemakiltis itlal kampa notoka uva tekiuaj Acab?

³ Nabot katka se yolmelaujki itekipanojkauj Jehová ijkuak israelitas opeuj kichiuaj tlen xkuajli ijkon ken Acab niman isiuauj Jezabel akin tekiuajtiyaj. Yejuamej kiueyichiuayaj intajtsin xmelauak, Baal, niman xkitlakaitayaj itlanauatiluan Jehová. San ika, Nabot melak okitlasojkaitak ken nouikaya iuan Jehová xijkon ken inemilis.

⁴ (Xpoua 1 Reyes 21:1-3).a Ijkuak Acab okijli Nabot ika kinekiya kikouilis itlal noso kipatilis ika okse melak kuajli tlajli kampa noijki notoka uva, Nabot xokinek. ¿Tleka? Yejua ika tlakaitalistli okitomili: “Yejon nion achijtsin xuelis nonemilis, ijkon ken Jehová kita, xuelis nimitsmakas tlen onechmakakej nouejkachanejkauan”. Nabot xokinek kichiuas tlen kijliaya tekiuaj Acab pampa yejon kixnamikiya tlanauatijli tlen Jehová okinmakaka israelitas ika maka kinemakaskej tlen kinpanoltiliayaj inchanejkauan (Levítico 25:23; Números 36:7). Kuajli nesi ika Nabot kitlakamatiya Jehová.

5. ¿Tlenon okichiuj Jezabel niman ijkon kipiyas itlal Nabot kampa notoka uva?

⁵ Ijkuak Nabot xokinek kinemakiltis itlal, tekiuaj Acab niman isiuauj okichiujkej tlen melak xkuajli. Pampa kinekiyaj kipiyaskej yejon tlajli, tekiuaj Jezabel okimijli ome tlakamej makitlajtlakoltikan Nabot itech itlaj tlen xkuajli tlen xokichiuj. Niman ipampa yejon, Nabot niman ikoneuan okinmiktijkej. ¿Tlenon okichiuj Jehová itech yejuin tlen opanok tlen melak xkinamiki?

TOTAJTSIN KICHIUA TLEN MELAJKI

6, 7. a) ¿Kenon okiteititi Jehová ika kitlasojtla melajkayotl? b) ¿Tleka yejuin okinyolseui ichanejkauan Nabot niman akin iuan nouikayaj?

⁶ Jehová nimantsin okititlan Elías makichikaujkanotsati Acab. Elías okijli Acab ika yejua katka se temiktijketl niman tlachtejketl. ¿Tlenon kichiuaskia toTajtsin? Acab, isiuauj niman ikoneuan kinmiktiskiaj, ijkon ken okinmiktijkej Nabot niman ikoneuan (1 Reyes 21:17-25).

⁷ Ichanejkauan Nabot niman akin iuan nouikayaj melak onoyolkokojkej ipampa miyek tlemach tlen xkuajli okichiuj Acab. San ika, Jehová okitak yejon tlen xkinamiki yonochiujka niman totoka okitak tlenon kichiuas. Yejuin kanaj melak okinyolseui. San ika, inyolyemanilis niman intlaneltokil itech Jehová kanaj ueliskia notlatlatas ika tlen sakin panoskia.

8. ¿Tlenon okichiuj Acab ijkuak okikak tlen Jehová kinekiya makimati niman tlenon opanok?

⁸ Ijkuak Acab okikak tlen Jehová yokinemilijka kichiuilis, “onotlakenkokoton niman onotlalili ajmankatlakentli; niman opeuj nosaua niman onotekak ika ajmankatlakentli niman noyolkokojtinemiya”. Ken tikitaj, Acab onoyolyemani. ¿Tlenon opanok pampa onoyolkuep? Jehová okijli Elías: “Pampa yejua onoyolyemani nixpan, xnikuajkuis tlajyouilistli ipan nochi inemilis. Nejua nikuajkuis tlajyouilistli ipan ichan itech itonaluan ikoneuj” (1 Reyes 21:27-29; 2 Reyes 10:10, 11, 17). Jehová, akin “kita tlenon onka ipan toyojlo”, ueli kita akinon yemelak tejuamej, niman yejua okititi iknelilistli Acab (Proverbios 17:3).

YOLYEMANILISTLI TECHPALEUIYA

9. ¿Tleka yolyemanilistli okinpaleui ichanejkauan Nabot niman akin iuan nouikayaj?

⁹ Ijkuak ichanejkauan Nabot niman akin iuan nouikayaj okikakej ika ichanejkauan Acab xok kintlajyouiltiskiaj hasta ijkuak yejua mikiskia, kanaj onotlatlatak intlaneltokil itech toTajtsin. San ika, yolyemanilistli ueliskia kinpaleuis maka makipolokan intlaneltokil. ¿Tleka? Pampa inyolyemanilis, kinkauiliskia ok makiueyichiuakan Jehová, niman matlaneltokakan ika toTajtsin xkeman uelis kichiuas tlen xkinamiki (xpoua Deuteronomio 32:3, 4).b Ika tlayekapan, ichanejkauan Nabot toTajtsin kinteochiuas ika oksejpa kimitaskej akin kintlasojtlaj ijkuak yoliuiskej. Ijkuak yejuin panos, Nabot niman ikoneuan inpan nochiuas tlen yemelak kinamiki (Job 14:14, 15; Juan 5:28, 29). Se akin yolyemanki kimati ika “toTajtsin akin melauak teyolkuitis itech nochi tlen yonochiuj, noijki itech tlen iyantika, tla kuajli noso xkuajli” (Eclesiastés 12:14). Jehová kuajli kimati tlen panoua tlen tejuamej nion xtikmatij. Ika yejon, yolyemanilistli techpaleuis maka matikpolokan totlaneltokil itech Jehová.

10, 11. a) ¿Kemanon ueliskia notlatlatas ken tejuamej tikitaj melajkayotl? b) ¿Kenon techpaleuiya yolyemanilistli?

¹⁰ ¿Tlenon tikchiuaskia tla tlayekankej kijtoua manochiua itlaj tlen xtikasikamati noso xtikneki ijkon manochiua? Se neskayotl, ¿tlenon tikchiuaskiaj tla tejuamej noso yakaj akin tiktlasojtlaj kipoloua se ueyi tekitl ipan itekiyo toTajtsin? Niman ¿tlenon panoskia tla moixnamik, mokoneuj noso akin iuan timouika kikixtiaj itech tlanechikojli niman xtikselia tlen tlayekankej yokinemilijkej manochiua? ¿Tlenon tikchiuaskej tla tiknemiliaj ika tlayekankej onopopolojkej pampa okititijkej iknelilistli yakaj akin okichiuj tlajtlakojli? Ijkuak panos itlaj ken yejuin, uelis notlatlatas totlaneltokil itech Jehová niman itech kenon kiyekana tlanechikojli ipan yejuin tonajli. ¿Kenon yolyemanilistli techpaleuis tla tikixnamikij itlaj ken yejon? Matikitakan ome.

¹¹ Kachtopa, tla tiyolyemankej, tikasikamatiskej ika xtikmatij nochi tlen panoua. Hasta ijkuak tiknemiliaj ika onka nochi tlen techititiaj ika tikmatij tlen panoua, san Jehová kimati tlen onka ipan iyojlo se tlaltikpakchane (1 Samuel 16:7). Ijkuak tikilnamikiskej yejuin, matikselikan ika yolyemanilistli ika xnochi ueli tikmatij niman ika noneki tikpatlaskej ken titlanemiliaj. Ika ome, tla yotikitakej noso topan yonochiuj itlaj tlen xkinamiki, yolyemanilistli techpaleuis matitetlakamatikan, matikpiyakan ijyouilistli niman matitlamachiakan ika Jehová kiyektlalis tlen panotok. Biblia kijtoua: “Kuajli nikmatstika ika kuajli onkisaskej akin kimojkaitaj toTajtsin akin melauak”. Biblia noijki kijtoua: “San ika, xkuajli onkisas akin kichiua tlen xkuajli, nion xuejkauis inemilis pampa san se tlaseuilyotl” (Eclesiastés 8:12, 13). Tla nochipa tiyolyemankej, melak techpaleuis tejuamej niman oksekimej (xpoua 1 Pedro 5:5).

IJKUAK YAKAJ OKITEITITI OME IXAYAK IPAN TLANECHIKOJLI

12. ¿Tlenon neskayotl tikitaskej aman niman tleka?

¹² Ipan kachtopa siglo, akin kichiuayaj ken Cristo chanejkej Antioquía de Siria okixnamijkej itlaj tlen okitlatak inyolyemanilis niman tla kinektoyaj tetlapopoluiskej. Kuajli matikitakan yejon tlen opanok niman ika yejuin matikitakan tla tiknektokej titetlapopoluiskej. Yejuin techpaleuis matikasikamatikan tleka Jehová uelis kintekitiltis tlaltikpakchanejkej tlajtlakolejkej, niman maski ijkon, kichiua tlen melajki.

13, 14. ¿Tlenon ueyi tekitl okipix Pedro, niman kenon okiteititi ika yolchikauak katka?

¹³ Pedro, itlatitlankauj Cristo, katka se tlayekanketl akin melak kixmatiyaj oksekimej akin kichiuayaj ken Cristo ipan kachtopa siglo. Yejua melak kuajli iuan nouikaya Jesús niman kipiaya ueyi tekitl (Mateo 16:19). Se neskayotl, ipan xiuitl 36, Pedro okinauatijkej makinojnotsati Cornelio niman nochimej akin nemiyaj ichan. ¿Tleka yejuin tekitl xijkon ken okse? Pampa Cornelio xjudío katka, niman xonochiuili circuncisión. Ijkuak Cornelio niman akin nemiyaj ipan ichan okiselijkej espíritu santo, Pedro okasikamat ika yejuamej ueliskiaj noapolaktiskej niman kichiuaskej ken Cristo. Yejua okijto: “¿Uelis yakaj kinteltilis atl niman ijkon maka manoapolaktikan akin noijki yokiselijkej espíritu santo ken tejuamej?” (Hechos 10:47, TNM).

¹⁴ Ipan xiuitl 49, itlatitlankauan Cristo niman tlayekankej ipan Jerusalén onosentlalijkej niman ijkon noitas tla akin xjudíos noneki manochiuilikan circuncisión. Ipan yejuin tlanechikojli, Pedro okimilnamikti tokniuan ika yejua yokitaka ika akin xjudíos yokiselijkaj espíritu santo. Tlen kimatiya Pedro okipaleui grupo akin tlayekana kuajli makitlapejpeni tlen nochiuas (Hechos 15:6-11, 13, 14, 28, 29). Judíos niman akin xjudíos akin kichiuayaj ken cristo okitlasojkamatkej ika Pedro okijto tlen yemelak yopanoka ika yolchikaualistli. Kanaj akin kichiuayaj ken Cristo ipan kachtopa siglo xouijtika okineltokakej pampa katka se tlakatl yolmelaujki niman kipiaya chikauak itlaneltokil (Hebreos 13:7).

15. ¿Itech tlenon onopopolo Pedro ijkuak nemiya ipan Antioquía de Siria? (Xkita tlaixkopinajli kampa peua tlen tomachtijtokej).

¹⁵ Achijtsin tonaltin sakin itech tlanechikojli tlen onochiuj ipan Jerusalén, Pedro oyaj Antioquía de Siria. Ijkuak ompa nemiya, onouikak iuan tokniuan akin xjudíos. Uelis tiknemiliskej kenon melak kuelitayaj nomachtiskej itech miyek tlen kimatiya niman kixmatiya Pedro. San ika, okinmojkatlachialti niman onoyolkokojkej ijkuak Pedro san totoka okikauj ika tlakua imiuan. Yejua okichiuj oksekimej noijki ijkon makichiuakan, hasta okichiuj ika Bernabé ijkon makichiua. ¿Tlenon okichiuj ika yejuin tlayekanketl, akin chikaujtok itlaneltokil, ueyi manopopolo itech itlaj tlen ueliskia kinxelos tokniuan ipan tlanechikojli? Niman tlen melak noneki, ¿tlenon uelis tomachtiskej itech tlen onopopolo Pedro tlen uelis techpaleuis tla otechyolkoko itlajtoluan noso tlen okichiuj se tlayekanketl?

16. ¿Kenon okiyektlalijkej Pedro niman tlenon tlajtoltilistin noneki tikinnankiliskej?

¹⁶ (Xpoua Gálatas 2:11-14). Pedro okimojti tlen kinemiliskej oksekimej itech yejua (Proverbios 29:25). Pedro kimatiya kenon Jehová kimitaya akin xjudíos. Maski ijkon, okimojti tlen kinemiliskiaj itech yejua judíos akin onochiuilijkej circuncisión akin ualeuayaj Jerusalén pampa nosentlaliaya iuan akin xjudíos. Pablo, itlatitlankauj Cristo, okijli Pedro ika kipiaya ome ixayak. ¿Tleka ijkon okijli? Pampa Pablo yokikajka kenon Pedro kuajli otlajtoka itech akin xjudíos ipan Jerusalén ipan xiuitl 49 (Hechos 15:12; Gálatas 2:13). ¿Tlenon kichiuaskiaj yejon xjudíos akin kichiuayaj ken Cristo akin Pedro okinyolkoko? ¿Kintlakaliskia yejon tlen opanok? ¿Kipoloskia Pedro tekitl tlen kipiaya pampa onopopolo?

MATITETLAPOPOLUIKAN

17. ¿Kenon okipaleui Pedro pampa Jehová okitlapopolui?

¹⁷ Pedro yolyemanki katka niman okiseli ken okiyektlali Pablo. Biblia xkijtoua ika Pedro okipolo tekitl tlen kipiaya. Xsan yejon, sakin yejua okijkuilo ika iespíritu santo toTajtsin ome amatlajkuiloltin ipan Biblia. Ipan ika ome amatlajkuilojli tlen okijkuilo, yejua tlajtoua itech Pablo niman kijlia “totlajsojkaikniu” (2 Pedro 3:15). Ipan tlen onopopolo Pedro okinyolkoko akin xjudíos. San ika, Jesús, tlayekanketl itech tlanechikojli, ok okitekitilti (Efesios 1:22). Ijkuak yejon tokniuan okitlapopoluijkej Pedro, okichiujkej ken Jesús niman toTajtsin. Tikmatstokej ika nion se itech yejuamej xokikauili makitlajkali tlen okichiuj se tlakatl tlajtlakole.

18. ¿Kemanon noneki tikitaskej melajkayotl ijkon ken kita Jehová?

¹⁸ Ipan kachtopa siglo xonenkej tlayekankej akin xtlajtlakolejkej, niman aman xnemi nion se tlayekanketl akin xtlajtlakole. Biblia kijtoua: “Tinochimej tikchiuaj miyek tlajtlamach tlen xkuajli” (Santiago 3:2). Yejuin nimantsin tikasikamatij, san ika ¿tlenon tikchiuaskej ijkuak tejuamej techijtlakos itech tlen nopopoloua se tokniuj? ¿Tikitaskej melajkayotl ijkon ken kita Jehová? Se neskayotl, ¿kenon titlanankiliskej tla se tlayekanketl kijtoua itlaj tlen nesi ika texchikoita? ¿Tijkauiliskej matechtlajkali tla se tlayekanketl kijtoua itlaj tlen nion xkinemilia techyolkokoua? ¿Nimantsin tiknemiliskej ika se tokniuj xkipiya ika yes tlayekanketl noso titlamachiaskej itech Jesús, tlayekanketl itech tlanechikojli? ¿San titlanemiliskej itech tlen nopopoloua se tokniuj, noso tikilnamikiskej ika yejon tokniuj youejkauj kuajli yokitekichiuili toTajtsin? Tla se tokniuj akin tlajtlakoua totechkopa ok tekiti ken tlayekanketl noso kiselia okse tekitl, ¿tipakiskej iuan? Tla tiknektokej titetlapopoluiskej, tikteititiskej ika tikitaj melajkayotl ijkon ken kita Jehová (xpoua Mateo 6:14, 15).

19. ¿Tlenon noneki matiknektokan tikchiuaskej?

¹⁹ Pampa tiktlasojtlaj melajkayotl, melak tiknekij maajsi tonajli ijkuak Jehová kipopolos nochi tlen xkinamiki tlen panotok ipampa Satanás niman tlen kiyekana (Isaías 65:17). San ika, ijkuak topan nochiuas itlaj tlen xkinamiki, matikselikan ika yolyemanilistli ika kanaj xnochi tikmatij tlen panoua, niman yemelak matikintlapopoluikan akin tlajtlakouaj totechkopa. Tla ijkon tikchiuaj, tikteititijtoskej ika tikitaj melajkayotl ijkon ken kita Jehová.