Talitonu a Hai ke he Tau Agaga Mahani Kelea?
KUA talitonu nakai a koe ko e tau agaga ne nakai maeke ke kitia kua maeke a lautolu ke fai fakahekeheketakina ke he moui hau? Kua tokologa e tau tagata ka tali mo e fakamao lahi, nakai. Ko e mena kua talia ko e moui e Atua, ka e va a lautolu he magaaho taha ke he manatu ko e ha ha i ai e kaugahua tagata mana kua mahani kolokolovao.
Ke he Fahi Lalo he lalolagi kua laulahi e aga nakai talitonu ko e fai agaga kakano ha ko e fakahekeheketakina a Kerisitenitome, ne kua fakaako mai he tau senetenari ko e uho he lagi likoliko e lalolagi, ne kua toka ai he vahaloto he lagi mo e lalofonua helo. Hagaao ke he fakaakoaga nei, ne moua he tau agelu e fiafia lahi he lagi ka e pule e tau temoni ke he tau mena i helo.
Kua taute he tau mena ne kitia he saiene e tau tagata ke nakai talia e tau manamanatu hepe hagaao ke he talagaaga he lagi mo e lalolagi katoatoa, kua eke e taofiaga ke he tau mena momoui agaga mo mena nakai fasone. Kua talahau he The New Encyclopædia Britannica: “He mole e fakaohooho hikitakina lahi a Copernicus he senetenari ke 16 aki (ne fakave ke he tau fakaakoaga fakataitai he tagata kumikumi aolagi i Polani ko Copernicus), kua eke ai . . . ke nakai onoono ke he Lalolagi ko e uho he pulagi ka e, kua kehe, ko e palaneta tote he fakatokaaga ne viko takai he la, ko e tama vala tote lahi mahaki he putuputu fetu i loto he lagi mo e lalolagi katoatoa ko e mena kua tuga ko e lahi tukumalagi—ti kua eke ai e manamanatuaga ke he tau agelu mo e tau temoni ke tuga kua nakai lata.”
Ko e magaaho ne kua nakai talitonu e tau tagata tokologa ke he tau agaga mahani kelea, kua ha ha i ai e tau miliona tagata ne kua talitonu. Kua lahi e vala gahua ne taute he tau agelu veveli i loto he loga he tau lotu i tuai mo e he magaaho nei. Ke lafi atu ke he matagahua fakahehe mena fakaagaga ha lautolu, kua onoono ke he tau agelu kelea nei ko e tau hukui fakalaga moumouaga a lautolu, tuga e tau felakutaki, hogeia lahi he tau mena kai, mo e tau mafuike, mo e tau faoa fakatupu gagao foki, ko e tau manamanatuaga maliu, mo e mate.
Ko Satani ko e Tiapolo, ko e ulu he tau agaga mahani kelea he lotu faka-Kerisiano mo e lotu faka-Iutaia, ne ui aki he tau Musilimi ko Iblis. He lotu a Peresia i tuai ko e faka-Soroasiturini (Zoroastrianism), ne eke a ia ko Angra Mainyu. He lotu Nosotiki (Gnostic), ko e mena ne tupuolamoui he senetenari ke ua mo e tolu aki V.N., kua onoono ko e Demiurge a ia, ko e matahigoa ne age ke he atua mahekeheke mo e tote hifo ne kua tokologa lahi e tau tagata ne taute e tapuakiaga ki ai he ailoa.
Ko e tau agaga kelea ikiiki ne kua talahaua he tau lotu he Fahi Uta. Kua tua e tau Hinitu, ko e tau asura (tau temoni) ne totoko ke he tau deva (tau atua). Mua atu e matakutaku ke he tau asura e tau rakshasa, ko e tau mena teteki lahi ne takalo he tau tukuaga mau.
Kua manamanatu e tau Puta ke he tau temoni tuga ko e tau malolo gahuahua fakaperesona kua taofi kehe e tagata ke nakai moua e Nirvana, ko e aga pauaki ke loto lahi. Ko e iki kamatamata ne mua ia lautolu a Mara, mo e hana tau fanau fifine tokotolu ko Rati (Loto Lahi), Raga (Fiafia), mo Tanha (Okaoka).
Ne fakaaoga he tau Saina e tau gutuafi, tau hulu, mo e tau paula ke puipui mai he kuei, po ke mahani he tau temoni. Ko e tau lotu Sapani foki ne tua ko e loga e tau temoni, fakalataha mo e tengu matakutakuina, ko e tau agaga kua hu he tau tagata ato vega kehe he tau ekepoa.
Mai he tau lotu nakai iloa ke totou i Asia, Aferika, Oseania, mo e tau atu motu a Amerika, kua talitonu ke he tau agaga momoui ko e lagomatai lahi po ke tau mena hagahaga kelea lahi, kua hagaao ni ke he tau tutuaga mo e hagahaga ha lautolu ne loto ki ai he magaaho. Ti kua fakalilifu lahi e tau tagata ke he tau agaga nei ke nakai lauia he matematekelea mo e ke moua e fiafia pauaki ha lautolu.
Ke lafi atu ke he tau mena oti nei ko e tolomakiaga he talia fiafia ke he tau mena mana mo e agaga kelea, kua maaliali lahi ko e talitonu ke he tau agaga mahani kelea ko e mena kua leva mo e kelea lahi he fakamauaga tuai. Ka kua mitaki kia ke talitonu ko e momoui moli e tau mena momoui ia? Ne pehe e Tohi Tapu ko e pihia a lautolu. Ka e pete ni ia, kaeke kua momoui moli a lautolu, ko e ha ne fakaata ai he Atua a lautolu ke fai malolo ki luga he tagata, ti matekelea ni a ia?