“Ko e Higoa Tapu mo e Mua Ue Atu Mooli Anei he Atua”

Ne talahau pihia a Nicholas ha Cusa he lauga haana he 1430.a Ko ia ko e tagata ne loga e mena ne fiafia ki ai, ne hagaaki a ia ke he tau mena tuga anei, he fakaakoaga ke he faka-Heleni, faka-Heperu, pulotu, fioloti, tau mata numera, mo e tau aolagi. He 22 e tau he moui, ne eke a ia mo ekekafo ke he tau matafakatufono he Katolika Roma. He 1448 ne kotofa a ia ke lagomatai e pope.

Kavi ke he 550 e tau kua mole, ne fakatū e Nicholas ha Cusa e kaina leveki fuakau i Kues, ne fakahigoa mogonei ko Bernkastel-Kues, ko e taone ne kavi ke he 130 e kilomita ke he faahi lalo ha Bonn, i Sihamani. Ko e fale taha nai mogonei kua toka ai e fale toka tohi i Cusa ne molea e 310 e menusikuripi i ai. Taha he tau mena ia ko e Codex Cusanus 220 ne ha ha i ai e lauga ha Cusa he 1430. I loto he lauga ia, In principio erat verbum (Ne ha ha ke he Kamataaga e Loko), ne fakaaoga e Nicholas ha Cusa e matatohi Latini Iehoua ma e Iehova.b He lau 56 ne toka ai e talahauaga nei hagaao ke he higoa he Atua: “Ko e mena foaki he Atua. Ko e Tetarakaramatoni, ko e higoa ne moua mai he fā e matatohi . . . Ko e higoa tapu mo e mua ue atu mooli anei he Atua.” Ne tatai e talahauaga a Nicholas ha Cusa mo e tala ne kitia e higoa he Atua ke he tau tohiaga fakamua he tau Tohiaga Tapu Heperu.—Esoto 6:3.

Ko e koteke nei mai he kamataaga he senetenari 15 aki ko e taha he tau tokumene ne tuai lahi ne tohi ai “Iehoua” he Tetarakaramatoni.” Ko e fakamauaga nei ne fakamooli foki e puhala ne tohi aki e higoa he Atua ko “Iehova” ke he loga e tau senetenari.

[Tau Matahui Tala]

[Fakatino he lau 16]

Fale Toka Tohi i Cusa