Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w95 10/1 lau 20-25
  • Mua Kia e Atua ke he Hau a Magafaoa?

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Mua Kia e Atua ke he Hau a Magafaoa?
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1995
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • Ko e Matahele he Totokoaga he Magafaoa
  • Fehagai Atu ke he Paleko
  • Ko e Palepale Lahi kua Maeke
  • Ako Mai ia Iesu
  • Tau Tane, Tau Hoana​—Fakafifitaki a Keriso!
  • Puhala ke Fakafiafia e Moui he Magafaoa Haau
    Ko e Heigoa ne Fakaako Mooli he Tohi Tapu?
  • Tau Taane—Mailoga e Ulu Pule he Keriso
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2007
  • Takitakiaga Pulotu ma e Tau Hoa Mau
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2005
  • Tau Hoana—Fakalilifu Hokulo ke he Tau Taane ha Mutolu
    Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—2007
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1995
w95 10/1 lau 20-25

Mua Kia e Atua ke he Hau a Magafaoa?

“Kia fakaalofa atu foki a koe ke he Iki hāu a Atua.”​—MAREKO 12:29, 30.

1. Fefe e aoga he fakaalofa a tautolu ki a Iehova?

“KO E poaki fe kua mua ke he tau ­poaki oti?” kua huhu he tohikupu ki a Iesu. He nakai foaki ni hana a manatu, kua tali e Iesu e huhu hana he fatiaki mai he Kupu he Atua ia Teutaronome 6:4, 5. Ne tali e ia: “Mua hanai ke he tau poaki oti, Kia fanogonogo a koe ma Isaraela na e; ko e Iki ha tautolu a Atua, ko e Iki tokotaha a ia. Kia fakaalofa atu foki a koe ke he Iki hāu a Atua mo e hāu a loto katoa, mo e hāu a agaga katoa, mo e hāu a manatu katoa, mo e hāu a malolo katoa.”​—Mareko 12:28-30.

2. (a) Ko e heigoa e totokoaga ne fehagai mo Iesu? (e) Ko e heigoa ke he tau magaaho kua uka ai ke fakafiafia a Iehova?

2 Ke omaoma ke he mena ne ui e Iesu ko e ­poaki fakamua​—ko e mena aoga lahi​—kua manako ke taute tumau e tautolu e mena ne fakafiafia aki a Iehova. Kua taute e Iesu, pete ni kua nakai talia e aposetolo ko Peteru he taha magaaho ke he puhala a Iesu, mo e he taha magaaho ko e hana ni a tau faoa tata ne taute pihia. (Mataio 16:21-23; Mareko 3:21; Ioane 8:29) Ka e kua ka hoko a koe ke he tuaga pihia? Liga ko e tau tagata he magafaoa kua manako ki a koe ke fakaoti hau a fakaako Tohi Tapu mo e feoaki hau mo e Tau Fakamoli a Iehova. To tuku fakamua nakai e koe e Atua he taute e mena ne fakafiafia aki a ia? Mua kia e Atua, pete ni kua totoko e tau tagata he magafaoa e hau a tau laliaga ke fekafekau ki a ia?

Ko e Matahele he Totokoaga he Magafaoa

3. (a) Ko e heigoa e tau fua he tau fakaakoaga ha Iesu ke lata mo e magafaoa? (e) Fakakite fefe he tau tagata he magafaoa ko e lahi e fakaalofa ha lautolu ma hai?

3 Nakai fakatote hifo e Iesu e uka lahi ne kua fua mai he magaaho ka totoko e falu he magafaoa e tagata ne talia hana tau fakaakoaga. “Ke eke foki e tagata mo fi he faoa hana,” he talahau e Iesu. Ka e, pete ni ke he mena momoko ia ne tupu, kua fakakite e Iesu ko hai ka lata ke fakamua he talahau: “Ko e tagata ne lahi hana fakaalofa ke he hana matua tane po ke hana matua fifine, ka e fakatote mai kia au, nakai aoga a ia kia au; ko ia foki kua lahi hana fakaalofa ke he hana tama tane po ke hana tama fifine, ka e fakatote mai kia au, nakai aoga a ia kia au.” (Mataio 10:34-37) Tuku fakamua e tautolu e Atua ko Iehova he muitua ke he tau fakaakoaga he hana a Tama, ko Iesu Keriso, ko e “fakatai moli ni [he Atua].”​—Heperu 1:3; Ioane 14:9.

4. (a) Ko e heigoa ne talahau e Iesu kua putoia he eke mo tutaki hana? (e) Ko e heigoa e manatu ma e tau Kerisiano ke fakavihia e tau tagata he magafaoa?

4 Ke he taha magaaho ne fakatutala a Iesu ke he mena ne putoia moli he eke mo tutaki moli hana, ne pehe a ia: “Kaeke ke hau taha kia au, ka e nakai fakavihia e ia hana matua tane mo e matua fifine, mo e hoana, mo e fanau, mo e tau matakainaga, mo e lafu mahakitaga, ti hoko ni ke he hana moui, nakai maeke ke eke a ia mo tutaki haku.” (Luka 14:26) Nakai kakano pauaki a Iesu ko e hana a tau tutaki kua lata ke vihiatia moli ha lautolu a tau tagata he magafaoa, ha kua poaki a ia ke he tau tagata ke fakaalofa foki ke he ha lautolu a tau fi. (Mataio 5:44) Ka e, kakano a Iesu he mena nei ko e hana a tau tutaki kua lata ke fakaalofa fakatote ke he tau tagata he magafaoa ke he ha lautolu a fakaalofa ke he Atua. (Fakatatai Mataio 6:24.) He taofi ke he maamaaga ia, kua pehe e Tohi Tapu kua “fakavihia” e Iakopo a Lea mo e fakaalofa ki a Rahela, ko e kakano kua nakai fakaalofa a ia ki a Lea tuga he fakaalofa lahi a ia ke he hana a tehina, ko Rahela. (Kenese 29:30-32) Pihia foki ke he ha tautolu ni a moui, pehe a Iesu, kua lata ke fakavihia, po ke fakaalofa fakatote, mai ia Iehova!

5. Taute lagatau fakahehe fefe a Satani ke he fakatokaaga he magafaoa?

5 Ha ko e Tufuga mo e Foaki Moui, kua lata tonu a Iehova ma e fakamoli katoatoa mai he hana a tau fekafekau oti. (Fakakiteaga 4:11) “Kua fakatokotui ai au ke he Matua,” he tohi he aposetolo ko Paulo. “Ko ia kua fakahigoa mai ai e tau faoa oti kana ha he lagi katoa mo e lalolagi.” (Efeso 3:14, 15) Ne tufuga e Iehova e fakatokaaga he magafaoa ke he puhala pihia kua mua atu e mitaki ke ha ha i ai he tau tagata he magafaoa e fakaalofa e taha ke he taha. (1 Tau Patuiki 3:25, 26; 1 Tesalonia 2:7) Pete ia, ko Satani ko e Tiapolo taute lagatau fakahehe ke he fakaalofa pauaki he magafaoa nei, ne kua putoia e manako ke fakafiafia a lautolu ne fakaalofa ki ai. Ne fakamalolo e ia e fakalagalagaaga he totokoaga he magafaoa, mo e tokologa kua eke ke uka lahi ke tumau mauokafua ma e kupu moli he Tohi Tapu he magaaho ka fehagai ai.​—Fakakiteaga 12:9, 12.

Fehagai Atu ke he Paleko

6, 7. (a) Lagomatai fefe e tau tagata he magafaoa ke fakaaue ke he aoga lahi he fakaako e Tohi Tapu mo e feoaki Kerisiano? (e) Fakatata fefe e tautolu kua fakaalofa moli a tautolu ke he tau tagata he magafaoa ha tautolu?

6 Ko e heigoa hau ka taute ka fakaohooho a koe ke taute e fifiliaga ke fakafiafia e Atua po ke fakafiafia e tagata he magafaoa? To manamanatu noa kia a koe kua nakai amanaki e Atua ke fakaako e tautolu e Kupu hana mo e fakagahua hana tau matapatu fakaakoaga kaeke ke taute pihia to fakatupu e taufetoko he magafaoa? Ka e manamanatu la ki ai. Kaeke ke kaumahala a koe mo e fakaoti hau a fakaako he Tohi Tapu po ke feoaki mo e Tau Fakamoli a Iehova, to maeke fefe ia lautolu ne fakaalofa ki ai ke maama ko e iloilo tonu he Tohi Tapu ko e mena moui mo e mate?​—Ioane 17:3; 2 Tesalonia 1:6-8.

7 Liga fakatai e tautolu e tuaga ke he puhala nei: Liga ko e tagata he magafaoa kua manako lahi ke he kava. To tiaki po ke fakaheu kia ke he hana inu goagoa ko e mena aoga moli ki a ia? To mitaki kia ke taofi e mafola he mahala ki ai mo e nakai taute e ha mena hagaao ke he hana a goagoa? Nakai, liga talia a koe ko e mena kua mitaki lahi ke lali ke lagomatai a ia ke fakakautu mai he inu goagoa hana, ti pihia foki ke fakamalolo ke he hana a ita mo e tau fakamatakutaku. (Tau Fakatai 29:25) Tatai ai, kaeke ke fakaalofa moli a koe ke he tau tagata he magafaoa hau, to nakai kaumahala a koe ke he tau laliaga ha lautolu ke oti a koe mai he fakaako e Tohi Tapu. (Gahua 5:29) Mai ni he tumau mauokafua ke liga lagomatai e koe a lautolu ke fakaaue ko e moui ke he tau fakaakoaga a Keriso kua lata mo e ha tautolu a moui.

8. Lagomatai fefe a tautolu mai he mena moli kua tua fakamoli a Iesu he taute e finagalo he Atua?

8 Tuku fakamua e Atua kua liga ke uka lahi ke he tau magaaho. Ka e manatu, na taute foki e Satani ke mua atu e uka ma Iesu ke taute e finagalo he Atua. Ka e nakai mahala a Iesu; ne fakauka a ia pihia foki ke he mamahi he akau fakakikiveka ma tautolu. “Ko Iesu Keriso ha tautolu a Fakamoui,” he talahau he Tohi Tapu. “Ko ia ne matulei ke hukui aki a tautolu.” (Tito 3:6; 1 Tesalonia 5:10) Nakai kia fakaaue a tautolu kua nakai kaumahala a Iesu ke he totokoaga? Ha kua fakauka a ia ke he mate ne taute poa, kua ha ha ia tautolu e amaamanakiaga he moui tukulagi ke he lalolagi fou mafola he tututonu he fakagahuahua e tua ke he hana a liligiaga he toto.​—Ioane 3:16, 36; Fakakiteaga 21:3, 4.

Ko e Palepale Lahi kua Maeke

9. (a) Gahua fefe e tau Kerisiano ke fakahao e falu? (e) Ko e heigoa e tuaga he magafaoa a Timoteo?

9 Mailoga nakai e koe kua maeke foki ia koe ke gahua he fakahao e falu, fakalataha mo e tau faoa ne fakaalofa lahi ki ai? Kua fakamafana he aposetolo ko Paulo a Timoteo: “A koe kia koe ni, katoa mo e hau a fakaako atu [ne kua fakaako a koe ki ai], kia tumau ki ai; ha ko e mena ka eke e koe e mena ia ti fakamoui ai e koe a koe, katoa mo lautolu kua fanogonogo kia koe.” (1 Timoteo 4:16) Ne moui a Timoteo ke he magafaoa mavehevehe, ko e hana a matua tane Heleni nakai tua. (Gahua 16:1; 2 Timoteo 1:5; 3:14) Pete ni e nakai iloa e tautolu ko e eke nakai e matua tane a Timoteo mo tagata tua, ko e mena ne maeke ia ia ke moua kua fakalaulahi atu he mahani tua fakamoli he hana a hoana ko Eunike, mo Timoteo.

10. Ko e heigoa he tau Kerisiano ke taute ke lata mo e ha lautolu a tau hoa nakai tua?

10 Kua fakakite he tau Tohiaga Tapu ko e tau tane mo e tau hoana ne taofi fakamalolo ki luga e kupu moli he Tohi Tapu kua maeke ke lafi atu ke fakahao e tau hoa nakai Kerisiano ha lautolu he lagomatai a lautolu ke eke mo tau tagata tua. Kua tohi he aposetolo ko Paulo: “Kaeke ke ha ha ia taha matakainaga e hoana kua nakai tua, kua loto ke nonofo mo ia, aua neke mavehe mo ia. Ko e fifine foki, kaeke ke ha i ai e tane kua nakai tua kua loto ke nonofo mo ia, aua neke mavehe a ia mo ia. Ha kua iloa fefe e koe ko e hoana, to moui hāu a tane kia koe? Ko koe foki, ko e tane, kua iloa fefe a koe to moui e hoana hāu kia koe?” (1 Korinito 7:12, 13, 16) Kua fakamaama he aposetolo ko Peteru e puhala he tau hoana, kua lata, ke fakahao e tau tane ha lautolu, he fakamafana ai: “Kia omaoma ke he tau tane ha mutolu ni, kaeke foki kua faliuliu falu ke he kupu, kia moua a lautolu he mahani mitaki he tau hoana ha lautolu, ka e nakai vagahau.”​—1 Peteru 3:1.

11, 12. (a) Ko e heigoa e palepale he tau afe he tau Kerisiano kua moua, mo e heigoa ne taute e lautolu ke moua ai? (e) Talahau e mena tupu he tagata he magafaoa ne kua palepale ha ko e fakauka fakamoli.

11 Ke he tau tau nakai la leva kua tokologa he tau afe kua eke ai mo Tau Fakamoli a Iehova he mole atu e tau mahina mo e pihia ke he tau tau he totoko ke he gahua Kerisiano he ha lautolu a tau faoa Fakamoli. Ko e palepale ha anei ma e tau Kerisiano ne fakatumau fakamalolo, mo e ko e fakamonuina ha ia ma lautolu ne totoko ke he taha magaaho! Mo e momoko ke he hana leo, ne talahau he motua Kerisiano ne 74 e tau he moui: “Fa fakaaue au ke he hoana mo e fanau haku he tumau ke he kupu moli ke he tau tau ne totoko e au a lautolu.” Ne pehe a ia ko e tolu e tau tau kua fakakafilo mo e nakai talia au ti pihia ke fakaata e hoana hana ke vagahau ki a ia hagaao ke he Tohi Tapu. “Ka e fakaaoga e ia e gahuahuaaga manamanatu ke he magaaho kua lata ki a au,” he talahau e ia, “mo e kamata ke fakamatala ki a au ka mulu e ia e tau hui haku. Ko e fakaaue ha ia haku he nakai kaumahala a ia ke he haku a totokoaga!”

12 Ko e taha tane ne totoko ke he hana a magafaoa ne tohi: ‘Ko au e fi kelea lahi mahaki he hoana haku kakano he mole e moua e ia e kupu moli, ne fakamatakutaku e au a ia, mo e taufetoko a maua ke he tau aho oti; ko e pehe a ia, ko e kamata tumau e au e taufetoko. Ka e nakai fai aoga e tau mena ia; ne taofi mau e hoana haku ke he Tohi Tapu. Hogofulumaua e tau tau he mole ke he tau fakamao haku he totoko ke he kupu moli mo e totoko ke he hoana haku mo e tama. Ma laua tokoua, ko au e fakaohooho tuga e Tiapolo.’ Fano fakahaga ti kamata e tagata tane ke liu kitekite e mahani hana. ‘Ne kitia e au ko e vale ha ia au,’ he fakamaama e ia. ‘Ne totou e au e Tohi Tapu, mo e fakaaue ke he hana fakaakoaga, kua eke au mogonei mo Fakamoli papatiso.’ Manamanatu la ke he palepale mua ue atu he hoana, e, ha kua lagomatai ke ‘fakahao e hana a tane’ he fakauka fakamoli ke he hana a totokoaga ke he 12 e tau tau!

Ako Mai ia Iesu

13. (a) Ko e heigoa e matapatu fakaako kua lata ke ako he tau tane mo e tau hoana mai he puhala he moui a Iesu? (e) Maeke fefe e tau tagata ne uka ke omaoma ke he finagalo he Atua ke lagomatai mai he fakafifitakiaga a Iesu?

13 Ko e matapatu fakaakoaga kua lata ke ako he tau tane mo e tau hoana mai he puhala moui a Iesu ko e omaoma ke he Atua. “Ko e mena eke mau e au e tau mena kua mitaki kia ia,” he talahau e Iesu. “Ko e mena nakai fifitaki au ke he haku a loto ni, ka ko e finagalo he Matua ne fakafano mai au.” (Ioane 5:30; 8:29) Pihia foki ke he magaaho ne moua e Iesu e vala pauaki he finagalo he Atua kua nakai mitaki, kua omaoma a ia. “Ka finagalo a koe, kia uta kehe e koe e kapiniu nai ia au,” he liogi e ia. Ka e he lafi fakamafiti e ia: “Aua neke eke hoku loto, ka ko e hau a finagalo.” (Luka 22:42) Ne nakai ole a Iesu ke he Atua ke hiki Hana a finagalo; ne fakakite e ia ko e fakaalofa moli a ia ke he Atua he omaoma he taute e ha mena ne finagalo he Atua ma hana. (1 Ioane 5:3) Tuku fakamua tumau e finagalo he Atua, tuga ne taute e Iesu, kua aoga lahi ke kautu nakai ni ke he moui nofo tokotaha ka e pihia foki ke he fakamauaga mo e moui magafaoa. Manamanatu ko e ha la e mena nei.

14. Nakai tonu fefe e manatu he falu Kerisiano?

14 Tuga he talahau fakamua, he tuku fakamua he tau tagata tua e Atua, kua kumi a lautolu ke tumau mo e ha lautolu a tau hoa nakai tua mo e fa mahani ke lagomatai a lautolu ke moua e fakahaoaga. Pete ni foki ko e tau tagata tua tokoua e tau hoa, ko e ha lautolu a fakamauaga liga kua mamao mai he mitaki lahi. Ha ko e tau manako agahala, ko e tau tane mo e tau hoana kua nakai ha ha tumau ai e tau manatu fefakaalofaaki. (Roma 7:19, 20; 1 Korinito 7:28) Ko e falu kua hokotia atu ke tutuli e mouaaga he hoa fou, ka e nakai fai kakano faka-Tohiaga Tapu ma e tau vevehe. (Mataio 19:9; Heperu 13:4) Ko e kakano ha lautolu ko e mena a nei ne mua atu e mitaki ma lautolu, ko e finagalo he Atua ma e tau tane mo e tau hoana ke nonofo tokoua kua uka lahi. (Malaki 2:16; Mataio 19:5, 6) Ko e taha mena nei ne nakai taumaleku he manamanatuaga he tau manatu he tagata ka e nakai mai he Atua.

15. Ko e ha e tuku fakamua he Atua ko e puipuiaga?

15 Ko e puipuiaga a ia ka tuku fakamua e Atua! Ko e tau hoa fakamau ne taute pihia kua lali ke nonofo tokoua mo e fakamitaki e ha laua a tau mena vihi he fakagahua e fakatonutonuaga he Kupu he Atua. Kua puipui foki a lautolu mai he tau mena fakamamahi loto kua fua ai ha ko e tiaki e hana a finagalo. (Salamo 19:7-11) Kua fakataitai mai e mena nei ke he hoa fuata tokoua ne, teitei hokotia ke he tau vevehe, ti fifili ke mumuitua ke he fakatonutonuaga he Tohi Tapu. Ke he tau tau hake he magaaho ne fakaata he hoana e olioli ne ha ha ia ia ke he hana a fakamauaga, ne pehe a ia: “Kua lata ia au ke nofo ki lalo mo e tagi he magaaho ne manamanatu ke he puhala ka liga nofo kehe mai au he tane haku ke he tau tau oti nei. Ti liogi ai au ke he Atua ko Iehova mo e fakaaue ki a ia ma e hana a fakatonutonuaga mo e takitakiaga ne tamai a maua ke nonofo tokoua ke he fakafetuiaga fiafia pihia.”

Tau Tane, Tau Hoana​—Fakafifitaki a Keriso!

16. Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakatoka e Iesu tokoua ke he tau tane mo e tau hoana?

16 Ko Iesu, ne tuku fakamua tumau e Atua, kua fakatoka e fakafifitakiaga mua e mitaki ma e tau tane mo e tau hoana, mo e kua lata tonu a lautolu ke fanogonogo fakamitaki ki ai. Kua fakamafana e tau tane ke fakafifitaki e puhala ne fakagahua e Iesu e ulu pule fakaalofa ke he tau tagata he fakapotopotoaga Kerisiano. (Efeso 5:23) Mo e tau hoana Kerisiano ke ako mai e fakafifitakiaga mitaki mai ia Iesu he omaoma ke he Atua.​—1 Korinito 11:3.

17, 18. Ko e heigoa e tau puhala ne fakatoka e Iesu e fakafifitakiaga mitaki ma e tau tane?

17 Kua poaki mai e Tohi Tapu: “Ko mutolu, ko e tau tane, kia fakaalofa a mutolu ke he tau hoana ha mutolu, tuga e fakaalofa a Keriso ke he ekalesia, mo e foaki mai e ia a ia ke eke mo hukui māna.” (Efeso 5:25) Ko e puhala aoga lahi ne fakakite e Iesu e hana a fakaalofa ke he hana a fakapotopotoaga he tau tutaki ha kua eke mo kapitiga tata ha lautolu. “Kua totoku atu e au a mutolu ko e tau kapitiga,” he talahau e Iesu, “ha kua fakailoa atu e au kia mutolu e tau mena oti ne fanogonogo ai au ke he haku a Matua.” (Ioane 15:15) Manamanatu ke he tau magaaho oti ne fakaaoga e Iesu he tutala mo e hana a tau tutaki​—ko e loga mo loga he tau fakatutalaaga hana mo lautolu​—mo e he mauokafua ne ha ha ia ia ki a lautolu! Nakai kia ko e fakafifitakiaga mitaki lahi a ia ma e tau tane?

18 Kua fiafia moli a Iesu ke he tau tutaki hana he lalolagi mo e fakaalofa fakamoli ma lautolu. (Ioane 13:1) He nakai mahino e hana a tau fakaakoaga ki a lautolu, ne fakatoka e ia e magaaho fakatagata mo e fakauka ke fakahakohako ai. (Mataio 13:36-43) Tau tane, kua tatai nakai e aoga he tuaga fakaagaga he hau a hoana ki a koe? Fai magaaho nakai a koe mo ia, ke kitia moli ko e kupu moli he Tohi Tapu kua mahino ke he loto manamanatu mo e loto ha mua tokoua? Ne fano fakalataha a Iesu mo e tau aposetolo hana ke he fonua, liga ke fakamahani a lautolu takitokotaha. Fa fano fakalataha nakai a koe mo e hoana hau ke he fekafekauaga, he gahua ahiahi atu ke he taha fale mo e taha fale mo e taute ai e tau fakaakoaga Tohi Tapu?

19. Fefe e puhala ne fehagai a Iesu mo e tau lolelole ne liu mafuta he hana a tau aposetolo kua fakatoka foki e fakafifitakiaga ma e tau tane?

19 Mua atu he fehagai mo e tau aga nakai mitaki katoatoa he hana a tau aposetolo ne foaki e Iesu e fakafifitakiaga mua ue atu ma e tau tane. Ke he hana a taumafa fakahiku mo e hana a tau aposetolo, kua kitia e ia e agaga fepalekoaki kua liu mafuta. Tuhituhi fakakelea nakai e ia a lautolu? Nakai, ka e holoholo mo e fakatokolalo e ia e tau hui ha lautolu takitokotaha. (Mareko 9:33-37; 10:35-45; Ioane 13:2-17) Kua fakakite nakai e koe e fakauka pihia ke he hoana hau? He nakai gugu ke he lolelole ne liu mafuta, kua lali nakai a koe mo e fakauka ke lagomatai a ia mo e hokotia ke he hana a loto ha ko e hau a fakafifitakiaga? Kua liga ke fanogonogo e tau hoana ke he fakaalofa hofihofi pihia, tuga he ­taute fakahiku ai he tau aposetolo.

20. Ko e heigoa he tau hoana Kerisiano ka nakai nimo, ti ko hai ne foaki ke eke mo fakafifitakiaga ma lautolu?

20 Kua lata foki e tau hoana ke manamanatu ki a Iesu, ne nakai nimo “ko e ulu a Keriso ko e Atua haia.” Ne omaoma tumau a ia ke he hana a Matua ha he lagi. Tatai ai, kua lata e tau hoana ke nakai nimo “ko e ulu he hoana ko e tane haia,” e, ko e ha lautolu a tane ko e ha lautolu a ulu haia. (1 Korinito 11:3; Efeso 5:23) Kua fakamafana he aposetolo ko Peteru e tau hoana Kerisiano ke manamanatu e fakafifitakiaga he “tau fifine tapu” he vaha fakamua, mua atu ki a Sara, ne “fanogonogo a ia kia Aperahamo, ne totoku e ia a ia ko e Iki.”​—1 Peteru 3:5, 6.

21. Ko e ha ne kautu ai e fakamauaga ha Aperahamo mo Sara ka e kaumahala ha Lota mo e hana hoana?

21 Ne toka fakamoli e Sara e kaina hagahaga mitaki ke he maaga monuina ke nofo ai ke he fale la ke he motu kehe. Ko e ha? Ha kua manako a ia ke he puhala he moui ia? Liga nakai pihia. Ha kua ole e tane hana ki a ia ke o? Nakai fakauaua ai ko e mena moli a nei, ha kua fakaalofa mo e fakalilifu e Sara a Aperahamo ha ko e hana a tau fua mahani Atua. (Kenese 18:12) Ka ko e kakano pauaki ne fano a ia mo e tane hana ko e hana a fakaalofa ma Iehova mo e manako he loto ke muitua ke he hatakiaga he Atua. (Kenese 12:1) Ne moua e ia e fiafia he omaoma ke he Atua. Ko e hoana a Lota, ke he taha fahi, kua fakauaua ke taute e finagalo he Atua mo e ono ai ki tua mo e manako loto ke he tau mena ne toe hifo ke he hana kaina-taone i Sotoma. (Kenese 19:15, 25, 26; Luka 17:32) Ko e fakaotiaga kelea ha ia ke he fakamauaga ia​—kakano ni ha ko e hana liuliu ke he Atua!

22. (a) Ko e heigoa e kumikumi fakatagata ka ­taute fakapulotu he tau tagata he magafaoa? (e) Ko e heigoa ka manamanatu a tautolu ke he fakaakoaga ka hau?

22 Ti ke he tane po ke hoana, kua lata ke huhu hifo a koe ki a koe, ‘Mua kia e Atua ke he magafaoa ha mautolu? Kua lali moli nakai au ke fakamoli e gahua he magafaoa ne tuku mai he Atua ki a au? Kua taute nakai e au e laliaga moli ke fakaalofa ke he haku a hoa mo e lagomatai a ia ke moua po ke tumau e fakafetuiaga mitaki mo Iehova?’ Ke he laulahi he tau magafaoa kua ha ha i ai foki e fanau. To onoono foki a tautolu ke he gahua he tau mamatua mo e kua lata ia laua tokoua mo e fanau ha laua ke tuku fakamua e Atua.

Manatu Nakai e Koe?

◻ Liga ko e heigoa e tau fua he tau fakaakoaga a Iesu ke he loga he tau magafaoa?

◻ Ko e heigoa e palepale he tau afe he tau Kerisiano mauokafua kua moua?

◻ Ko e heigoa ka lagomatai aki e tau hoa ke fakamamao he mahani kelea mo e tau vevehe?

◻ Ko e heigoa he tau tane ka ako mai he fakafifitakiaga ha Iesu?

◻ Lagomatai atu fefe e tau hoana ke he fakamauaga fiafia?

[Fakatino he lau 22]

Lagomatai fefe a Sara ke he kautu he hana a fakamauaga?

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa