Feaki e Fakaalofa Kua Nakai Tuai Oti
‘Kua fakamanavalahi e fakaalofa ke he tau mena oti. Nakai tuai oti e fakaalofa.’—1 KORI. 13:7, 8.
1. (a) Puhala fe ne fa fakakite e fakaalofa? (e) Kua hagaaki e fakaalofa he tokologa ki a hai mo e ke he heigoa?
KUA loga e talahauaga ke he matakupu he fakaalofa. Ko e mahani nei mogoia kua fakaheke mo e fakaaoga mo lologo lotofakavihi. Ko e fakaalofa ko e matapatu manako he tagata. Ka ko e tau tohi mo e tau kifaga kua fa fakakite ai e tau tala fakataitai he fakaalofa lotofakavihi, ti kua loga lahi e tau mena pihia ne fakafua he tau makete. Ka kua nakai fai fakaalofa mooli ma e Atua mo e katofia. Kua kitia e tautolu e tau mena tutupu ne talahau tuai he Tohi Tapu hagaao ke he tau aho fakamui nei. Kua “ofaofa he tau tagata a lautolu ni, [ti] velevele koloa, . . . manako lahi ke he tau mena ke fiafia ki ai, ka e manako tote ke he Atua.”—2 Timo. 3:1-5.
2. Ko e heigoa e tau hatakiaga ne foaki he Tohi Tapu hagaao ke he fakaalofa fakahēhē?
2 Nukua maeke e tau tagata ke fakakite e fakaalofa, pete ia ne hataki he Kupu he Atua a tautolu hagaao ke he fakaalofa fakahehē. Ti fakamaama he Tohi Tapu e mena ka tupu ka vakavaka e fakaalofa pihia he loto he tagata. (1 Timo. 6:9, 10) Manatu nakai e koe e mena ne tohi he aposetolo ko Paulo hagaao ki a Tima? Pete ne lafi a ia mo Paulo, ne liu a Tima loto ke he tau mena ne foaki he lalolagi. (2 Timo. 4:10) Ne hataki he aposetolo ko Ioane e tau Kerisiano hagaao ke he hagahaga kelea lahi nei. (Totou 1 Ioane 2:15, 16.) He fakaalofa ke he lalolagi mo e tau mena mole vave mo e tau puhala i ai kua nakai felauaki mo e fakaalofa ke he Atua mo e tau mena ne puna mai ia Ia.
3. Ko e heigoa e paleko ne fehagai mo tautolu, ti ko e heigoa e tau hūhū ne lagā mai ai?
3 Nakai ko e tau tagata he lalolagi a tautolu, pete kua nonofo agaia a tautolu i ai. Ko e mena ia, kua ha ha ia tautolu e paleko ke kalo kehe mai he onoonoaga fakakeukeu he lalolagi ke he fakaalofa. Lata lahi ai ke nakai toka e tautolu a tautolu ke heletia he fakaalofa fakahēhē po ke kelea muitui. Ko hai mogoia kua lata ia tautolu ke feaki mo e fakakite e fakaalofa mooli ki ai? Ko e heigoa e tau foakiaga ati maeke ai ia tautolu ke feaki e fakaalofa kua fakamanavalahi ke he tau mena oti mo e fakaalofa kua nakai tuai oti? Aoga fēfē e puhala nei ki a tautolu mogonei mo e lauia ai e vahā anoiha ha tautolu? Lata ke moua e tautolu e tau tali mai he onoonoaga he Atua ke takitaki aki a tautolu.
Feaki e Fakaalofa ma Iehova
4. Tupu fēfē e fakaalofa ma e Atua?
4 Ko e kakano he feaki ke tauteute mo e fakatupu e taha mena. Manamanatu ke he tagata gahua fonua ne gahua lahi ke tauteute, po ke keli e kelekele ti tō e tau tega akau. Ti amanaki a ia to tutupu e tau tega akau. (Hepe. 6:7) Kua lata foki ke tupu e fakaalofa ha tautolu ma e Atua. Ko e heigoa kua lata ke taute ke tupu ai e mena nei? Latatonu ia tautolu ke keli e kelekele mitaki he loto ha tautolu, ne tō ai e tega he kupu mooli he Kautu. Maeke ia tautolu ke taute e mena nei puhala he fakaako fakamakutu e Kupu he Atua ke fakatolomaki e maama, po ke iloilo, ha tautolu hagaao ki a ia. (Kolo. 1:10) He ō atu tumau mo e fai vala he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga ka lagomatai foki a tautolu ke fakatolomaki e iloilo. Kua lali tumau nakai a tautolu takitokotaha ke moua e iloilo hokulo?—Fakatai 2:1-7.
5. (a) Maeke fēfē ia tautolu ke fakaako hagaao ke he tau matapatu mahani ha Iehova? (e) Ko e heigoa ka talahau e koe hagaao ke he fakafili tonu, pulotu, mo e malolō he Atua?
5 Puhala mai he Kupu haana, ne fakakite e Iehova e aga haana. He fakaako ke he tau Tohiaga Tapu mo e iloa fakahaga e iloilo ha Iehova, kua maeke ai ia tautolu ke fakatupu e loto fakaaue ma e tau mahani haana—ko e haana fakafili tonu, malolō, pulotu, mo e fakaalofa ne mua ue atu. Kua fakakite e Iehova e fakafili tonu ke he tau puhala oti haana mo e ke he haana tau fakatufono mitaki katoatoa. (Teu. 32:4; Sala. 19:7) Lata ia tautolu ke manamanatu ke he tau tufugatia oti ha Iehova mo e ofoofogia ke he iloilo, po ke pulotu tokoluga ue atu haana. (Sala. 104:24) Kua kitia mooli foki ke he lagi mo e lalolagi katoa ko Iehova e Punaaga he malolō lahi ne nakai fai fakaotiaga.—Isaia 40:26.
6. Kua fakakite fēfē e fakaalofa he Atua ki a tautolu, ti lauia fēfē ai a koe?
6 Ko e heigoa ka talahau hagaao ke he mahani ne mua ue atu he Atua, ko e haana fakaalofa? Kua mua ue atu ti lauia a tautolu oti. Ne fakakite e ia e fakaalofa nei he foaki e lukutoto ma e fakamouiaga he tau tagata. (Totou Roma 5:8.) Kua maeke e foakiaga nei ke moua he tau tagata oti he lalolagi, ka ko lautolu hokoia kua talia e fakaalofa he Atua mo e fakagahua e tua ke he Tama haana ka aoga mai ai. (Ioane 3:16, 36) He foaki he Atua a Iesu ke eke mo poa lukutoto ma e tau agahala ha tautolu, nukua lata ai ke fakalagalaga a tautolu ke fakakite foki e fakaalofa ke he Atua.
7, 8. (a) Ko e heigoa kua lata ke taute e tautolu ke fakakite e fakaalofa ke he Atua? (e) Ko e ha ne omaoma e tau tagata he Atua ke he tau poaki haana, pete e tau mena tutupu?
7 Maeke fēfē ia tautolu ke fakakite e fakaalofa ha tautolu ke he Atua he tali atu ke he tau mena oti ne taute e ia ma tautolu? Ko e tali omoomoi kua aoga lahi: “Ko e fakaalofa ke he Atua hanai, kia omaoma a tautolu ke he tau poaki hana; nakai mamafa foki hana tau poaki.” (1 Ioa. 5:3) E, kua fakalagalaga he fakaalofa ma Iehova ko e Atua a tautolu ke omaoma ke he tau poaki haana. Ko e taha kakano a ia ne fakamatala a tautolu hagaao ke he higoa mo e Kautu haana, ti aoga foki ke he falu. He taute fakamooli mai he loto ha tautolu, ka fakakite kua omaoma a tautolu ke he tau poaki he Atua mai he fatuakiloto meā.—Mata. 12:34.
8 Ko e tau matakainaga ha tautolu he lalolagi katoa kua eketaha ke omaoma ke he tau poaki he Atua pete he fehagai mo e favale mo e nakai manako pauaki ke he fekau he Kautu. Kua nakai fakalolelole a lautolu ke he tau laliaga ke fekafekau katoatoa ke he feua ha lautolu. (2 Timo. 4:5) Pihia foki, kua omoomoi a tautolu ke talahau e iloilo he Atua ke he falu ti omaoma foki ke he tau poakiaga oti haana ne toe.
Kakano kua Fakaalofa Ai ke he Iki ha Tautolu ko Iesu Keriso
9. Ko e heigoa ne fakamanavalahi a Keriso ki ai, ti ko e heigoa ne omoi a ia?
9 Lafi ke he fakaalofa ma e Atua, kua loga e kakano ne feaki foki e tautolu e fakaalofa ma e Tama haana. Pete kua nakai kitia e tautolu a Iesu, ka e he fakaako fakalahi a tautolu hagaao ki a ia, kua hokulo e fakaalofa ha tautolu ki a ia. (1 Pete. 1:8) Ko e heigoa falu mena ne fakamanavalahi a Iesu ki ai? He taute e Iesu e finagalo he Matua haana, ne fakavihia teao, favale, tukupau, mo e amuamu ki a ia. Ne mamahi foki a ia ke he falu ekefakakelea. (Totou Ioane 15:25.) Ko e fakaalofa ha Iesu ma e haana Matua he lagi ne omoi a ia ke fakamanavalahi ke he tau kamatamata ia. Ti omoi he fakaalofa, ne foaki he poa mate haana e lukutoto ma e tokologa.—Mata. 20:28.
10, 11. He mailoga e mena ne taute he Keriso ma tautolu, ko e heigoa e foliaga ha tautolu?
10 Kua fakalagalaga he puhala ha Iesu e tali ha tautolu. He manamanatu a tautolu hagaao ke he mena ne taute he Keriso ma tautolu, kua fakahokulo e fakaalofa ha tautolu ki a ia. Ha ko e haana tau tutaki, lata ia tautolu ke foli ke feaki mo e fakatumau he fakakite e fakaalofa tuga he Keriso ke maeke ia tautolu ke fakamanavalahi he omaoma ke he poaki haana ke fakamatala hagaao ke he Kautu mo e taute tutaki.—Mata. 28:19, 20.
11 He tali atu ke he fakaalofa he Keriso ma e tau tagata oti kana, kua omoomoi a tautolu ke taute e kotofaaga ha tautolu ke oti ato hoko mai e fakahikuaga. (Totou 2 Korinito 5:14, 15.) Ko e fakaalofa ne fakakite he Keriso kua aoga lahi ke he fakakatoatoaaga haana he finagalo he Atua ma e tau tagata. Ti ko e fakafifitaki ne toka he Keriso ma tautolu ke mumui fakalahi ki ai, ne maeke ai ia tautolu takitokotaha ke fai vala ke he finagalo faka-Atua ia. Kua lata mogoia ia tautolu ke kautū he feaki e fakaalofa ma e Atua ke he puhala kua maeke katoatoa ia tautolu. (Mata. 22:37) He omaoma ke he tau mena ne fakaako e Iesu mo e tau poakiaga haana, kua fakakite e tautolu e fakaalofa ha tautolu ki a ia mo e eketaha ke taofi mau e pule katoatoa he Atua ke he tau magaaho oti, tuga ne taute e Iesu.—Ioane 14:23, 24; 15:10.
Tutuli e Puhala kua Mua he Mitaki he Fakaalofa
12. Ko e heigoa e kakano he talahauaga ha Paulo ke he “puhala kua mua he mitaki”?
12 Ne fifitaki e aposetolo ko Paulo ke he Keriso. Ha kua muitua fakalahi ke he tau tuagahui he Keriso, ne maeke ia Paulo ke vagahau fakamalolō he fakamafana ke he tau matakainaga haana ke fifitaki a ia. (1 Kori. 11:1) Pete he fakamafana e ia e tau Kerisiano i Korinito ke fakamakutu tumau ke kumi e tau mena fakaalofa he agaaga ne ha ha he senetenari fakamua, tuga e fakamalolō mo e vagahau ke he tau vagahau kehekehe, ne fakakite e Paulo ki a lautolu kua fai mena mitaki lahi foki ke tutuli. Ia 1 Korinito 12:31, ne fakamaama e ia: “Ka e fakakite e au kia mutolu e puhala kua mua he mitaki.” Kua fakakite he kakano he tau kupu ka mui mai ko e puhala kua mua he mitaki anei he fakaalofa. Ko e heigoa e kakano ne kua mua ai he mitaki? Ne matutaki a Paulo ke fakamaama e kakano he tau kupu haana. (Totou 1 Korinito 13:1-3.) Kaeke ke moua e ia e tau lotomatala pauaki mo e taute e tau mena lalahi ka e nakai fai fakaalofa, ko e heigoa haana ka moua? Ai fai! He omoomoi he agaaga he Atua, ne peehi e ia e manatu aoga nei. Ko e manatu malolō mooli anei ne fakamaama e ia ki a tautolu!
13. (a) Ko e heigoa e lauga he tau ma e 2010? (e) Puhala fe ne nakai tuai oti e fakaalofa?
13 Ne fakamaama foki e Paulo ki a tautolu e fakaalofa mo e nakai ko e fakaalofa. (Totou 1 Korinito 13:4-8.) Mogonei, kia fai magaaho ke kumikumi ko e fēfē e tuaga haau ke he tau mena kua lata mo e fakaalofa. Hagaaki fakatonu ke he alaga kupu he matahiku he kupu 7 mo e vala fakamua he kupu 8: ‘Kua fakamanavalahi e fakaalofa ke he tau mena oti. Nakai tuai oti e fakaalofa,’ ka eke mo lauga he tau ma e 2010. Mailoga he kupu 8, ne pehē a Paulo ko e tau mena fakaalofa he agaaga, putoia e perofetaaga mo e vagahau e tau vagahau kehekehe—ne fakaaoga he magaaho ne kamata e fakapotopotoaga Kerisiano—to fakaoti ai. To fakahiku ai e tau mena ia. Ka e to fakatumau ni e fakaalofa. Ha ko Iehova ko e matapatu he fakaalofa, mo e kua tukulagi a ia. Ti nakai tuai oti e fakaalofa. To eke tumau ai mo mahani he ha tautolu a Atua tukulagi.—1 Ioa. 4:8.
Kua Fakamanavalahi e Fakaalofa ke he Tau Mena Oti
14, 15. (a) Maeke fēfē he fakaalofa ke lagomatai a tautolu ke fakamanavalahi ke he tau kamatamata? (e) Ko e ha ne nakai talia e taha matakainaga taane fuata ke fakahui?
14 Ko e heigoa ati maeke he tau Kerisiano ke fakamanavalahi pete ko e tau kamatamata, tau tuaga uka, mo e tau lekua ne fehagai mo lautolu? Kakano ni ha ko e fakaalofa ne fakavē ke he matapatu fakaakoaga. Ko e fakaalofa pihia kua mua atu ke he tiaki noa he tau koloa. Ka e hokotia ke fakamakai ke taofi mau e mahani fakamooli ha tautolu mo e foaki, po ke moumou foki e tau momoui ha tautolu ke lata ma e Keriso. (Luka 9:24, 25) Manamanatu foki ke he mahani fakamooli he Tau Fakamoli ne matematekelea he tau kemuaga pagotā mo e fakatupa, mo e tau fale puipui he magahala he Felakutaki II he Lalolagi mo e magaaho ne oti ai.
15 Ne fakamaama fakamitaki he fuata Fakamoli Sihamani ne higoa ko Wilhelm e mena nei. He nakai fakahui, ne tumau a ia ke fakamooli he fehagai mo e mate he fana he matakau kautau Nasi. He tohi mavehe ke he magafaoa haana, ne pehē a ia: “Ke he tau mena oti, kua lata ia tautolu ke fakaalofa ke he Atua tuga ne poaki he ha tautolu a Takitaki ko Iesu Keriso. Kaeke ke kau a tautolu mo ia, to palepale e ia a tautolu.” Ne tohi he taha he magafaoa haana he magaaho fakamui i loto he vala tala he Watchtower: “Tali mai he tau magaaho matematekelea, ne eketaha a mautolu ko e magafaoa ke tuku fakamua tumau e fakaalofa ha mautolu ma e Atua.” Pihia e aga he tau matakainaga taane tokologa ne fakamanavalahi he tau fale puipui i Amenia, Eriterea, Korea Toga, mo e falu motu. Ko e tau matakainaga taane nei kua taofi mauokafua ke he fakaalofa ha lautolu ma Iehova.
16. Ko e heigoa ne fakamanavalahi e tau matakainaga ha tautolu i Malaui ki ai?
16 He tau motu loga, ko e tau kamatamata kehekehe nukua kamatamata e tua mo e fakamanavalahi he tau matakainaga ha tautolu. Ne 26 e tau ne fakamanavalahi e Tau Fakamoli a Iehova i Malaui ke he tau pāaga he fakatufono, totoko velagia, mo e tau fakakikiveka loga. Kua palepale e fakamanavalahi ha lautolu. He kamataaga he favaleaga, ne kavi ke 18,000 e Tau Fakamoli he motu ia. Tolugofulu e tau fakamui, kua fakalahiua e numera ha lautolu ke molea e 38,393. Pihia foki e tau mena ne tutupu ke he falu motu.
17. Ko e heigoa ne fehagai e falu he tau kaina mavehevehe ki ai, ti ko e ha kua maeke ia lautolu ke fakamanavalahi ke he ekefakakelea?
17 Ko e tau ekefakakelea fakahako ke he tau tagata he Atua, ko e taha na puhala a ia. Ka totoko ke he tau Kerisiano takitaha mai he tau tagata he magafaoa, kua kehe lahi ai. Liga ko e tau tagata he fale po ke tau magafaoa tata ne fakatupu e fakaatukehe. Kua nakai kia talahau tuai e Iesu to tupu e mena nei? E, kua tokologa ne iloa moolioli e tau kupu haana. (Mata. 10:35, 36) Ko e tau fuata mui kua fakamanavalahi ke he totoko mai he tau matua nakai talitonu. Kua vega foki e falu mai he kaina, ka e tamai he Tau Fakamoli loto totonu a lautolu ia ke nonofo auloa. Ne fakatikai ke he falu. Ko e heigoa ati maeke a lautolu ia ke fakamanavalahi ke he tau ekefakakelea? Nakai ni ko e fakaalofa ha lautolu ma e tau matakainaga katoa, ka e mua atu e fakaalofa mooli ha lautolu ma Iehova mo e Tama haana.—1 Pete. 1:22; 1 Ioa. 4:21.
18. Lagomatai fēfē he fakaalofa kua fakamanavalahi e tau Kerisiano kua mau ke he tau mena oti?
18 Kua loga foki e tuaga he moui ne lata ke moua e fakaalofa kua fakamanavalahi ke he tau mena oti. He pipiaga he fakamauaga, kua taute he fakaalofa e tau hoa ke fakalilifu e tau kupu ha Iesu: “Ko ia kua fakalataha he Atua, aua neke vevehe he taha tagata.” (Mata. 19:6) Ka hokotia ‘ke he matematekelea he tino ha lautolu,’ lata he tau Kerisiano kua mau ke fakamanatu hifo ki a lautolu ni kua aoga lahi a Iehova ke he fakamauaga ha lautolu. (1 Kori. 7:28) Ne talahau mai he haana Kupu kua ‘fakamanavalahi e fakaalofa ke he tau mena oti,’ ti ko e taane mo e hoana ne fakatātā e mahani nei kua fakamalolō ke fepipikiaki ti tumauokafua ai e fakamauaga ha laua.—Kolo. 3:14.
19. Ko e heigoa ne tupu ke he tau tagata he Atua he mole e tau matematekelea pauaki?
19 Kua lagomatai he fakaalofa a tautolu ke fakamanavalahi ke he tau mena oti ka tutupu e tau matematekelea pauaki. Kua pihia e mena ne tupu he magaaho ne tō e mafuike ke he faahi toga ha Perū mo e moumou he Afā ko Katrina e falu faahimotu he Ava he Tau Faahi Kaufakalataha. Tokologa e tau matakainaga ha tautolu ne malona tiaki e tau kaina po ke tau koloa ha ko e tau matematekelea pauaki ia. Kua omoi he fakaalofa e fakapotopotoaga he lalolagi katoa ke foaki e tau koloa lagomatai, mo e tau tagata foaki noa kua lagomatai ke liu tā e tau kaina mo e fakafoou e tau Fale he Kautu. Fakakite mooli he tau gahua pihia kua fefakaalofaaki mo e felevekiaki e tau matakainaga ha tautolu he tau magaaho oti mo e ke he ha tuaga ni.—Ioane 13:34, 35; 1 Pete. 2:17.
Nakai Tuai Oti e Fakaalofa
20, 21. (a) Ko e ha e fakaalofa kua mua ue atu e aoga? (e) Ko e ha kua fakamalolō a koe ke tutuli e puhala he fakaalofa?
20 Ke he tau tagata ha Iehova he vahā nei, kua kitia e tautolu e pulotu he tutuli e puhala kua mua he mitaki he fakaalofa. Mooli, kua homo ue atu ai ke he tau tuaga oti kana. Mailoga e puhala ne peehi he aposetolo ko Paulo e kupu mooli ia. Fakamua, ne fakakite e ia to mole e tau mena fakaalofa he agaaga, mo e to tupu fakahaga e fakapotopotoaga Kerisiano ke malolō fakaagaaga.Ti fakahiku e ia: “Ka ko e hanai, kua tumau e tua, mo e amaamanaki mo e fakaalofa, ko e tolu e mena ia; ka ko e mena ne mua ke he tau mena ia, ko e fakaalofa haia.”—1 Kori. 13:13.
21 To fakahiku ke fakamooli e tau mena ne tua a tautolu ki ai, ti nakai lata mogoia ke liu ke tua ke he tau mena ia. Ko e amaamanakiaga ke he tau maveheaga ne leva e manako ha tautolu ke kitia kua fakamooli, to nakai liu manamanatu ki ai ka mole he fakafoou e tau mena oti. Ka e kua e fakaalofa? To nakai tuai oti ai. To fakatumau ni. Mo e moui tukulagi i mua, to kitia mooli mo e maama lahi e tautolu e falu vala foki he fakaalofa he Atua. He taute e finagalo he Atua he tutuli e puhala kua mua he mitaki he fakaalofa ka nakai tuai oti, to maeke ia koe ke tumau tukulagi.—1 Ioa. 2:17.
To Tali Fēfē e Koe?
• Ko e ha kua lata ia tautolu ke puipui mai he fakaalofa fakahēhē?
• Lagomatai he fakaalofa a tautolu ke fakamanavalahi ke he heigoa?
• Puhala fe ne nakai tuai oti e fakaalofa?
[Blurb he lau 27]
Ko e lauga he tau ma e 2010: ‘Kua fakamanavalahi e fakaalofa ke he tau mena oti. Nakai tuai oti e fakaalofa.’—1 Kori. 13:7, 8.
[Fakatino he lau 25]
Omoi he fakaalofa ke he Atua a tautolu ke fakamatala
[Fakatino he lau 26]
Ko e fakaalofa mooli ati fakamanavalahi e tau matakainaga ha tautolu i Malaui ke he tau kamatamata