“Kikila Ai a Lautolu kua Tututonu Tuga ne La”
“Ati kikila ai a lautolu kua tututonu tuga ne la ke he kautu he Matua ha lautolu.”—MATA. 13:43.
1. Ko e heigoa e tau vala kehekehe he Kautu kua fakaaoga e Iesu e tau fakataiaga ke fakamaama aki?
KUA fakaaoga e Iesu Keriso e tau fakataiaga loga ke fakamaama aki e tau vala kehekehe he Kautu. Ne “vagahau e Iesu e tau mena oti na ke he lanu tagata ke he tau fakatai; ko e tau fakatai hokoia ne vagahau atu ai a ia kia lautolu.” (Mata. 13:34) He tau fakataiaga hagaao ke he gana e tega he kupu mooli he Kautu, ne fakamaama e Iesu e matagahua he tuaga he loto he tagata he talia e fekau, pihia foki e matagahua ha Iehova ne taute e tupuaga fakaagaaga. (Mare. 4:3-9, 26-29) Ne fakatai foki e Iesu e tupuaga kehe lahi he tau mena he Kautu he lalolagi nei pete ka nakai kitia tumau e tupuaga ia he magaaho fakamua. (Mata. 13:31-33) Lafi ki ai, ne fakamaama e ia ko lautolu ne talia e fekau he Kautu kua nakai mitaki oti ke latatonu mo e Kautu ia.—Mata. 13:47-50.a
2. He fakataiaga ha Iesu ke he tau saito mo e tau titania, ko e heigoa ne hukui he tega mitaki?
2 Pete ia, taha he tau fakataiaga ha Iesu kua hagaaki atu ke he fakapotopoto ha lautolu ka pule mo Iesu he Kautu haana. Kua fa ui ai ko e fakatai ke he tau saito mo e tau titania ti kua fakamau ia Mataio veveheaga 13. Ka e he taha fakataiaga, ne tala mai e Iesu ki a tautolu ko e tega ne gana ko e “kupu he kautu” he fakataiaga nei, ne tala mai e ia ki a tautolu ko e tega mitaki kua hukui taha mena foki—“ko e fanau haia he kautu.” (Mata. 13:19, 38) Nakai ko e tau tagata he Kautu anei, ka ko e “tau tama,” po ke tau hakeaga, he Kautu.—Roma 8:14-17; totou Kalatia 4:6, 7.
Ko e Fakataiaga he Tau Saito mo e Tau Titania
3. Fakamaama e lekua ne fehagai mo e tagata he fakataiaga mo e puhala ne fifili e ia ke fehagai aki e lekua nei.
3 Ko e fakataiaga anei: “Kua fakatai e kautu he lagi ke he tagata ne gana e tau saito mitaki ke he hana kaina. Kua momohe e tau tagata, ati fina age ai a ia kua fai fi kia ia, kua gana e ia e tau titania ki luga he tau saito, ti fano kehe ai a ia. Kua gotogoto e tau saito, kua fua mai, ti kitia ai e tau titania. Ati o mai ai e tau fekafekau he patu he magafaoa, kua pehe mai kia ia, Ko e iki na e, ka e nakai kia ko e tau saito mitaki ne gana e koe ke he hau a kaina? Hanai, po ke mai fe kia e tau titania? Ti tala age ai a ia kia lautolu, Kua eke e mena ia he tagata ne fai fi mai. Ati tala age ai e tau fekafekau kia ia, Po ke finagalo nakai a koe ke o atu a mautolu mo e huo kehe e tau mena ia? Ka kua tala age a ia, Aua ia; neke huo e mutolu e tau saito ka huo kehe e mutolu e tau titania. Toka ai ke tupuua ai pihia, ato hoko ke he heleheleaga; ka hoko atu ke he vaha ke helehele, Kia huo mai fakamua e mutolu e tau titania, mo e fuhi e mutolu ke he tau fuhi ke huhunu ai; ka e tanaki mai e mutolu e tau saito ke he haku a fale saito.”—Mata. 13:24-30.
4. (a) Ko hai e tagata he fakataiaga? (e) I ne fe mo e puhala fe ne kamata a Iesu ke gana e tega nei?
4 Ko hai e tagata ne gana e tega mitaki he fonua haana? Ne foaki e Iesu e tali he magaaho fakamui he fakamaama e ia ke he tau tutaki haana: “Ko ia ne gana e tau saito mitaki, ko e Tama he tagata haia.” (Mata. 13:37) Ko Iesu, ko e “Tama he tagata,” ne taute e fonua ke tō ai ke he tolu mo e hafa e tau he fekafekauaga haana he lalolagi. (Mata. 8:20; 25:31; 26:64) Ti mai he Penetekoso 33 V.N. ki mui, ne kamata a ia ke gana e tega mitaki—“ko e fanau haia he kautu.” Ne kitia e gana nei he magaaho ne eke a Iesu mo hukui a Iehova, ti kamata ke liligi e agaaga tapu ki luga he tau tutaki haana, he fakauku a lautolu ko e tau tama he Atua.b (Gahua 2:33) Ne lahi hake e tega mitaki ke he saito kua motua. Ti ko e foliaga he gana e tega mitaki ko e fakapotopoto e numera katoa ha lautolu ka eke mo tau hakeaga mo e tau pule fakalataha mo Iesu he Kautu haana.
5. Ko hai e fī he fakataiaga, ti ko hai ne fakatino he tau titania?
5 Ko hai e fī, ti ko hai e tau titania? Ne tala mai e Iesu ki a tautolu ko e fī ‘ko e Tiapolo.’ Ko e tau titania ne fakamaama “ko e fanau haia hana kua kelea.” (Mata. 13:25, 38, 39) Ko e tau titania nei ne hagaao a Iesu ki ai kua kona mo e tuga mooli e tau saito he magaaho ne gotogoto ai ato momotua. Kua felauaki e fakatino nei mo e tau Kerisiano fakavai, ne totoku ke eke mo tau fanau he Kautu ka e nakai mooli e tau fua ne tupu mai! Ko e tau Kerisiano fakatupua nei ne totoku ke eke mo tau tutaki he Keriso ko e vala mooli he “fanau” ha Satani ko e Tiapolo.—Kene. 3:15.
6. Magaaho fe ne kamata e tau titania ke gotogoto, ti puhala fe ne “momohe” e tau tagata he magahala ia?
6 Magaaho fe ne tutupu mai e tau Kerisiano nei ne tuga e tau titania? “Kua momohe e tau tagata,” he talahau e Iesu. (Mata. 13:25) Magaaho fe anei? Moua e tautolu e tali he tau kupu he aposetolo ko Paulo ke he tau patu i Efeso: “Kua iloa e au ka mole haku a fano to hoko mai kia mutolu e tau luko favale, nakai fakahelehele e fuifui mamoe. To tutupu foki ia mutolu ni e tau tagata ke vagahau mai ke he tau mena fakakeukeu, to futiaki ai e tau tutaki kia mumui atu kia lautolu.” (Gahua 20:29, 30) Ne matutaki a ia ke tomatoma e tau patu ia ke fakatumau e mataala fakaagaaga. He mole atu e kamata he tau aposetolo ke momohe ke he mate, ko lautolu ne eke mo “fakalavelave” ke he tagata he hala po ke, tiaki taofiaga, ne tokologa e Kerisiano ne momohe fakaagaaga. (Totou 2 Tesalonia 2:3, 6-8.) Magaaho haia ne kamata e tiaki taofiaga lahi.
7. Eke kia falu saito mo tau titania? Fakamaama.
7 Nakai pehē a Iesu to eke e tau saito mo tau titania ka kua gana e tau titania ki luga he tau saito. Ti nakai fakakite he fakataiaga nei e tau Kerisiano mooli ne mokulu kehe mai he kupu mooli. Ka kua hagaao ai ke he laliaga pauaki ha Satani ke fakakelea e fakapotopotoaga Kerisiano he fakaatā mai e tau tagata mahani kelea. He magaaho ne motua lahi e aposetolo fakahiku ko Ioane, ne kitia maali e tiaki taofiaga nei.—2 Pete. 2:1-3; 1 Ioa. 2:18.
“Toka Ai ke Tupuua Ai Pihia, Ato Hoko ke he Heleheleaga”
8, 9. (a) Ko e ha e tau fakaakoaga he Iki ke he tau fekafekau haana ne fai kakano ke he tau tagata fanogonogo ha Iesu? (e) He fakamooliaga, tupuua fēfē e tau saito mo e tau titania?
8 Ne tala age he tau fekafekau he Iki ki a ia e lekua ti hūhū: “Po ke finagalo nakai a koe ke o atu a mautolu mo e huo kehe e tau [titania]?” (Mata. 13:27, 28) Kua liga fakaofo e tali haana. Tala age a ia ki a lautolu ke toka ai e tau saito mo e tau titania ke tupuua ai ato hoko e magaaho ke helehele ai. To fai kakano e poakiaga ia ke he tau tutaki ha Iesu. To mailoga e lautolu e uka ke kitia e kehekehe he tau saito mai he tau titania. Ko lautolu ne fai iloaaga ke he gahua fonua ka mailoga kua fa fevihiaki e tau vaka he titania mo e tau saito.c Ko e mena haia ati hataki he Iki a lautolu ke fakatali!
9 He puhala pihia foki, tali mai he tau tau loga, ne fakatupu he tau vahega lotu kehekehe ha Kerisitenitome e tau titania loga—fakamua ke he tau tapu Katolika Roma mo e Ofotoko ti fakamui ke he tau matakau Porotesano loga ne tupu mai. He magaaho taha, kua gahoa e tau tega saito mooli ne gana he fonua he lalolagi. Ko e patu he magafaoa he fakataiaga ne fakatali fakatekiteki he magaaho katoa ne tupu ai ato hoko e magaaho kū lahi ke helehele.
Leva e Amanaki ke he Magaaho Helehele
10, 11. (a) Magaaho fe e heleheleaga? (e) Tamai fēfē e tau saito fakatai ke he fale saito a Iehova?
10 Pehē a Iesu ki a tautolu: “Ko e heleheleaga, ko e fakaotiaga haia he lalolagi; ko lautolu ke helehele, ko e tau agelu haia.” (Mata. 13:39) He tau aho fakamui he fakatokaaga kelea nei, kua fakahoko e gahua vehevehe—to fakapotopoto e fanau he Kautu mo e vehevehe kehe mai he tau tagata tuga e tau titania. Hagaao ke he mena nei, tala mai e aposetolo ko Peteru ki a tautolu: “Ko e vaha nai kua kamata ai e fakafiliaga ke he fale he Atua; kaeke foki kua fakamua kia tautolu, po ke fefe kia e fakahikuaga kia lautolu kua faliuliu ke he vagahau mitaki he Atua?”—1 Pete. 4:17.
11 Nakai leva e kamataaga he tau aho fakamui, po ke “fakaotiaga he lalolagi,” ne kamata e fakafiliaga ha lautolu ne totoku ko e tau Kerisiano mooli—ko lautolu ko e “fanau haia he kautu” po ke “fanau haia hana kua kelea.” “Fakamua” ne veli a Papelonia Lahi, “ti” fakapotopoto mai e fanau he Kautu ke he kamataaga he helehele. (Mata. 13:30) Ka e tamai fēfē mogonei e saito fakatai ke he fale saito a Iehova? Ko lautolu nei ne fitā e helehele kua tamai ke he fakapotopotoaga Kerisiano ne fakatū, ti moua ai e lautolu e fiafia mo e puipuiaga he Atua, po ke moua e lautolu e palepale ke he lagi.
12. Fiha e leva ka matutaki e heleheleaga?
12 Fiha e leva he fakafiliaga? Ne hagaao a Iesu ke he heleheleaga ko e “vaha,” to fai magaaho ka taute ai. (Fakakite. 14:15, 16) Ko e fakafiliaga he tau tagata takitaha ia lautolu ne fakauku kua matutaki ke he magaaho he fakahikuaga. To matutaki ai ato fakakatoatoa e fakamau fakamailoga ha lautolu.—Fakakite. 7:1-4.
13. Ko e puhala fe ne fakatupetupe he tau titania, ti fēfē e tau puhala ne mahani kelea a lautolu?
13 Ko hai ka fakapotopoto kehe mai he Kautu, ti fēfē e puhala ne fakatupetupe mo e mahani kelea a lautolu? (Mata. 13:41) Ko e tau akoako a Kerisitenitome ne tuga e tau titania kua fakahēhē e toko miliona ke he loga e tau tau. Kua taute e lautolu e mena nei puhala he tau fakaakoaga ne nakai fakalilifu e Atua, ‘tau mena kua fakatupetupe,’ tuga e taofiaga he fakahala tukulagi ke he afi tote mo e maamaaga hehē mo e halahū he Tolu Taha. Tokologa e tau takitaki lotu kua fakatoka e fifitakiaga kelea ma e tau fuifui ha lautolu ha ko e fakafetuiaga faivao ha lautolu mo e lalolagi nei mo e he falu magaaho ko e mahani feuaki fakalialia ha lautolu. (Iako. 4:4) Lafi ki ai, kua holo ki mua e fakaatā e Kerisitenitome e mahani feuaki he tau tagata ha lautolu. (Totou Iuta 4.) Pete e tau mena oti nei, kua fakatumau a lautolu ke fakakite fakatupua e mahani fakalotu mo e fakatapu ha lautolu. Kua fiafia mooli e fanau he Kautu ke vehevehe kehe mai he tau fakaohoohoaga tuga e tau titania pihia mo e tau fakaakoaga fakahehē ne fakatupetupe!
14. Puhala fe ne tagi aue mo e konoi e tau nifo ha lautolu ne tuga e tau titania?
14 Puhala fe ne tagi aue mo e konoi e tau nifo ha lautolu ne tuga e tau titania? (Mata. 13:42) Ne fakakikiveka e ‘fanau hana kua kelea’ ha kua fakatapakupaku he ‘fanau he kautu’ e tuaga kona fakaagaaga ha lautolu nei ne tuga e tau titania. Kua tagi fekapai foki a lautolu ha kua nakai lahi e lalago mai he tau tagata he tapu ha lautolu, ti nakai fahia foki a lautolu ke pule ke he lotu.—Totou Isaia 65:13, 14.
15. Ko e heigoa e kakano he huhunu a lautolu ne tuga e tau titania ke he afi?
15 Ko e heigoa e kakano he huo e tau titania mo e huhunu ke he afi? (Mata. 13:40) Kua hagaao e mena nei ke he fua fakahiku ka tupu ke he tau titania. Ko e tolo fakatai ha lautolu ke he loloto afi kua fakakite e gutu atu ha lautolu ke he moumouaga tukulagi. (Fakakite. 20:14; 21:8) Ko e tau Kerisiano fakatupua ne tuga e tau titania, ko e tau tagata fakavai to utakehe he magahala he ‘matematekelea lahi.’—Mata. 24:21.
‘Ati Kikila Ai a Lautolu Tuga e La’
16, 17. Ko e heigoa ne perofeta e Malaki hagaao ke he faituga he Atua, ti kamata fēfē e mena nei ke fakamooli?
16 Ko e magaaho fe ne ‘kikila tuga e la’ a lautolu ne tuga e tau saito? (Mata. 13:43) Hagaao ke he fakameā he faituga he Atua, ne perofeta e Malaki: “To hoko fakalutukia mai foki e Iki [mooli] ke he hana faituga, ko ia ne kumi ai e mutolu, ko e Agelu he maveheaga haia, ko ia kua manako a mutolu ki ai; kitiala, to haele mai ni a ia, kua pihia mai a Iehova Sapaota. Ka ko hai ke fakauka ai ke he aho ka haele mai a ia? ko hai foki ke tu atu ka fakakite mai a ia? Ha ko ia kua tuga e afi he tagata tunu auro, kua tuga foki e moli he tagata unu tapulu. Kua nofo a ia po ke tagata kua tunu mo e fakamea e ario; to fakamea ai e ia e fanau a Levi, to vevehe kehe foki e ia e kelekele ia lautolu tuga he eke ke he auro mo e ario; ti ta atu ai e lautolu e tau poa kia Iehova kua eke mo e mahani tututonu.”—Mala. 3:1-3.
17 He tau vahā foou nei, ne kamata e perofetaaga nei ke fakamooli he 1918 he magaaho ne aahi mai a Iehova, fakalataha mo e “Agelu he maveheaga,” ko Iesu Keriso, ke he faituga fakaagaaga. Ne tala mai e Malaki ki a tautolu e mena ka tupu he fakakatoatoa e fakameā nei: “Ti liliu kitia ai e mutolu kua kehe e tagata mahani tututonu, kehe e tagata mahani kelea; kua kehe a ia kua fekafekau ke he Atua, mo ia kua nakai fekafekau kia ia.” (Mala. 3:18) Ko e tupu he gahua he tau Kerisiano mooli ne liu fakamalolō kua hagaao ke he magahala ia ko e kamataaga he magaaho he heleheleaga.
18. Ko e heigoa ne perofeta e Tanielu ka tupu he magahala ha tautolu?
18 Ne vagahau e perofeta ko Tanielu hagaao ke he magaaho ha tautolu he talahau tuai e ia: “Ko lautolu foki ne iloilo to kikila mai a lautolu tuga e kikila he lagi likoliko; ko lautolu foki kua fakamafoki mai e tau tagata tokologa ke mahani tututonu ai, to tuga ne tau fetu a lautolu tukulagi tukumuitea.” (Tani. 12:3) Ko hai a lautolu nei ne kikila lahi mahaki? Ko lautolu haia ko e tau Kerisiano fakauku, ko e tau saito mooli ne hagaao a Iesu ki ai he fakataiaga haana ke he tau saito mo e tau titania! Ko e ‘huo kehe’ he tau Kerisiano fakatupua ne tuga e tau titania kua mailoga maaliali he moto tagata tokologa ne tuga e tau mamoe hane tupu lahi. He fakalataha a lautolu mo lautolu ha Isaraela fakaagaaga ne toe, ko lautolu nei ka fakakikila atu foki ha lautolu a maama ke he lalolagi pouli nei.—Saka. 8:23; Mata. 5:14-16; Filipi 2:15.
19, 20. Ko e heigoa ne fakatali fakamakai e ‘fanau he kautu’ ki ai, ti ko e heigoa ka fakatutala a tautolu he vala tala ka mui mai?
19 He mogonei, “ko e fanau haia he kautu” kua fakatali fakamakai ke he palepale lilifu ha lautolu he lagi. (Roma 8:18, 19; 1 Kori. 15:53; Filipi 1:21-24) Ato hoko e magahala ia, kua lata ia lautolu ke fakatumau e mahani fakamooli, matutaki ke kikila lahi, ti kitia mitaki e kehe mai he ‘fanau hana kua kelea.’ (Mata. 13:38; Fakakite. 2:10) Kua fiafia mooli a tautolu oti he moua e lilifu ke kitia e tau fua he ‘huo kehe’ fakatai nei he tau titania he magahala ha tautolu!
20 Ka ko e heigoa e matutakiaga he fanau nei he Kautu mo e moto tagata hane tupu lahi ko lautolu ne amaamanaki ke moui tukulagi he lalolagi ko e tau tagata he Kautu? To tali he vala tala ka mui mai e hūhū nei.
[Tau Matahui Tala]
a Ma e fakatutalaaga matafeiga ke he tau fakataiaga nei, kikite Ko e Kolo Toko, Iulai 15, 2008, lau 12-21.
b He fakataiaga nei, kua nakai hagaao e gana ke he gahua fakamatala mo e taute tutaki ka tamai a lautolu ne foou ke eke mo tau Kerisiano fakauku. Hagaao ke he tega mitaki ne gana he fonua, ne pehē a Iesu: “Ko e fanau [nakai eke ai] haia he kautu.” Kua hagaao e gana ke he fakauku he fanau nei he Kautu ke he kaina po ke, fonua he lalolagi.
c Ko e tau vaka he titania kua fevihiaki lahi mo e tau vaka he tau saito ti ka huo ai ato hoko e heleheleaga to mahuo hake foki e tau saito.—Kikite Insight on the Scriptures, Volume 1, lau 1178.
Manatu Nakai e Koe?
He fakataiaga a Iesu ke he tau saito mo e tau titania, ko e heigoa e kakano he tau vala he fakataiaga nei?
• Ko e tau tega mitaki
• Ko e tagata ne gana e tau saito
• Ko e gana he tau saito
• Ko e fī
• Ko e tau titania
• Ko e vahā helehele
• Ko e fale saito
• Ko e tagi aue mo e konoi he tau nifo
• Ko e gutuumu kaka
[Tau Fakatino he lau 20]
Fakamailoga he Penetekoso 33 V.N. e kamata he gana e saito mitaki
[Fakatino he lau 23]
Kua tamai mogonei e tau saito fakatai ke he fale saito a Iehova
[Credit Line]
Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.