Fakatumau ke he Fiafia he Atua Pete e Tau Hikiaga
KUA fehagai kia a koe mo e tau hikiaga he moui haau? Kua uka kia a koe ke talia e tau hikiaga ia? Laulahi ia tautolu kua fitā po ke to hoko ke he tuaga ia. Maeke he falu fakataiaga he vahā fakamua ke lagomatai a tautolu ke kitia e tau aga ka aoga lahi.
Ma e fakatai, manamanatu ki a Tavita mo e tau hikiaga loga ne fehagai mo ia. Ko ia ko e tama taane leveki mamoe he magaaho ne fakauku e Samuela a ia mo patuiki he magaaho i mua. He tote agaia, ne tuku atu e ia a ia ke tau ke he tupua Filisitia ko Koliato. (1 Samu. 17:26-32, 42) Ne uiina e fuata ko Tavita ke nofo he lotopā he Patuiki ko Saulo, ti kotofa mo takitaki kautau. Nakai manamanatu a Tavita ke he tau hikiaga oti nei he moui haana; po ke amanaki a ia ke he taha mena ka tupu.
Ne vihi lahi mahaki e fakafetuiaga ha Tavita mo Saulo. (1 Samu. 18:8, 9; 19:9, 10) Ke fakahao e moui haana, ne hekepēfano a Tavita ke he loga e tau tau. Pihia foki he magaaho ne patuiki a ia i Isaraela, ne hiki lahi mahaki e tau tuaga haana, mua atu he mole e mahani faivao haana ti lali ke ufiufi e agahala ia he kelipopo. Ko e fua he tau agahala ni haana, ne matematekelea e magafaoa haana. Falu mena foki, ne fehagai a Tavita mo e totokoaga he tama taane haana ko Apisaloma. (2 Samu. 12:10-12; 15:1-14) Ka e, he mole e fakatokihala a Tavita he tau agahala haana he mahani faivao mo e kelipopo, ne fakamagalo e Iehova a ia ti liu a Tavita moua e taliaaga he Atua.
Liga hiki foki e tau tuaga haau. Ko e tau lekua ke he malolō tino, uka fakatupe, po ke tau mena vihi he magafaoa—pihia foki e tau mahani ha tautolu ni—kua fakatupu e tau hikiaga ke he tau momoui ha tautolu. Ko e heigoa e tau aga ka lagomatai a tautolu ke maeke ke mautali ke fahia ke he tau paleko pihia?
Lagomatai he Mahani Fakatokolalo a Tautolu
Putoia he mahani fakatokolalo e aga omaoma. Kua maeke he mahani fakatokolalo mooli ke kitia mitaki e tautolu a tautolu pihia foki e falu. He nakai fakatehana ke he tau aga mo e tau monuina he falu, to loto fakaaue mooli a tautolu ki a lautolu mo e tau mena ha lautolu ne taute. Pihia foki, to taute he mahani fakatokolalo a tautolu ke maama e kakano kua tupu taha mena ki a tautolu mo e puhala ke fehagai ki ai.
Ko Ionatana ko e tama taane a Saulo e fakafifitakiaga mitaki. Ne hiki e tau tuaga haana ha ko e tau mena tutupu ne nakai pulega mo ia. Magaaho ne tala age a Samuela ki a Saulo to utakehe e Iehova e kautu, ne nakai tala age a ia ko Ionatana ka hukui e nofoaiki. (1 Samu. 15:28; 16:1, 12, 13) Ko e fifili he Atua a Tavita ke eke mo patuiki ha Isaraela ne nakai putoia a Ionatana. Kakano, ko e nakai omaoma ha Saulo kua lauia kelea a Ionatana. Pete he nakai kau a Ionatana ke he mena ne taute e Saulo, to nakai hukui e ia e matua taane haana. (1 Samu. 20:30, 31) Tali atu fēfē a Ionatana ke he tuaga nei? Fakafualoto nakai a ia ha kua nakai moua e kotofaaga, ti mahekeheke ki a Tavita? Nakai. Pete he motua atu mo e mua atu e lotomatala, ne mahani fakamooli a Ionatana ki a Tavita. (1 Samu. 23:16-18) Ne lagomatai he mahani fakatokolalo a ia ke maama ko hai kua fakamonuina he Atua, ti ‘nakai homo e manatu haana ke he mena kua lata ke manatu ai.’ (Roma 12:3) Na maama e Ionatana e mena kua amanaki a Iehova mai ia ia ti talia e fifiliaga Haana ke he mena nei.
Mooli, loga e tau hikiaga ne tupu mai e falu mena uka. He taha magahala, ne fehagai a Ionatana mo e tokoua e tagata taane ne tata ki a ia. Taha ko Tavita, ko e patuiki he vahā i mua, ko e kapitiga haana ne kotofa e Iehova. Ko e taha ko Saulo, ko e matua taane haana ne tiaki e Iehova, ka e pule agaia ko e patuiki. Nakai noa kua fakatupetupe he tuaga nei a Ionatana ka e lali agaia a ia ke fakatumau e taliaaga ha Iehova. Ko e tau hikiaga kua fehagai mo tautolu kua liga fakatupetupe mo e fakaatukehe ki a tautolu.
Ko e Aoga he Mailoga e Kaupāaga
Kua aoga lahi ke mailoga he tagata e tau kaupāaga haana. Nakai lata e aga nei mo e mahani fakatokolalo ke tatai. Ko e tagata mahani fakatokolalo kua liga nakai mailoga katoatoa e ia e tau kaupāaga haana.
Ne mailoga e Tavita e tau kaupāaga haana. Pete he fifili e Iehova a ia mo patuiki, ne leva lahi ne nakai maeke a Tavita ke moua e tuaga patuiki. Ne nakai fai talahauaga he Tohi Tapu kua moua e Tavita ha fakamaamaaga mai ia Iehova ke he kakano ati leva lahi ai. Ka ko e tuaga nei, tuga kua fakahogohogo manava, ka e nakai fakatauhele ki a ia. Ne mailoga e ia e tau kaupāaga haana, ti maama e ia ko Iehova ne fakaatā e tuaga ia, mo e tautaofi ai. Ke fakahao foki e moui ha Tavita, ne nakai maeke ai a ia ke kelipopo a Saulo, ti taofi e ia e hoa haana ko Apisai he taute pihia.—1 Samu. 26:6-9.
Falu magaaho liga fai tuaga ne tupu he fakapotopotoaga ha tautolu ti nakai maama e tautolu po ke nakai pihia ke he onoonoaga ha tautolu, kua lata ke taute ke he puhala kua mua atu po ke puhala fakatokatoka. To fai kaupāaga nakai a tautolu he mailoga ko Iesu e Ulu he fakapotopotoaga ti gahua mai a ia puhala he kau he tau motua kua kotofa ke takitaki ai? To fakakite nakai e tautolu e kaupāaga, he iloa ke fakatumau ke he fiafia a Iehova, kua lata ia tautolu ke tatali ki a ia ke takitaki he puhala ia Iesu Keriso? To fai kaupāaga nakai a tautolu he fakatali pete kua uka e mena nei?—Fakatai 11:2.
Lagomatai he Loto Molu a Tautolu ke Mitaki e Onoonoaga
Ko e mahani molu e mahani totonu. Kua taute a tautolu ke fakauka ke he pakia mo e fakamanavalahi, mo e nakai hogohogo manava, ita, taui atu. Kua uka e mahani molu ke feaki. Matakehe ai, he taha kupu Tohi Tapu, “ko [la]utolu oti ne mahani molu ke he motu” kua uiina ke “kumi e . . . mahani molu.” (Sefa. 2:3) Kua matutaki e mahani molu ke he mahani fakatokolalo mo e fai kaupāaga, ka kua putoia foki e falu aga tuga e mahani mitaki mo e loto molu. Maeke e tagata mahani molu ke tupu fakaagaaga he fakakite e ia a ia kua maeke ke fakaako mo e fakaatā a ia ke fakahakohako.
Maeke fēfē he mahani molu ke lagomatai a tautolu ke fehagai mo e tau tuaga foou he tau momoui ha tautolu? Liga mailoga e koe kua tokologa ne hihiga ke onoono ke he tau hikiaga ko e mena kelea. Ka ko e mooli, to eke ai mo tau magaaho ma tautolu ke fakamahani fakalahi e Iehova. Fakakite he moui ha Mose e mena ia.
He 40 e tau he moui, ne fitā a Mose he moua e tau aga mitaki lahi mahaki. Ne logona mooli e ia e tau manako he tau tagata he Atua mo e fakatātā e aga foaki noa. (Hepe. 11:24-26) Ato kotofa e Iehova a ia ke tamai a Isaraela i Aikupito, ne fehagai a Mose mo e tau hikiaga ne hakahaka e mahani molu haana. Ne hola a ia i Aikupito mo e nofo he motu ko Mitiana ke 40 e tau, he gahua ko e leveki mamoe ne nakai kitia e taha. Ko e heigoa e fua? Ne taute he hikiaga nei a ia mo tagata mitaki. (Nume. 12:3) Ne iloa e ia ke tuku fakamua e tau manako fakaagaaga ke he tau manako fakatagata.
Ke fakatai e mahani molu ha Mose, manamanatu a tautolu ke he mena ne tupu he magaaho ne pehē a Iehova kua manako a Ia ke tiaki e motu faliuliu mo e taute e tau hologa ha Mose mo motu malolō. (Nume. 14:11-20) Ne olelalo a Mose ma e motu. Fakakite he tau kupu haana kua manamanatu lahi a ia ke he tuaga he Atua mo e tau momoui he tau matakainaga haana, nakai ko e tau manako ni haana. Ne lata mo e tagata mahani molu e matagahua ha Mose ko e takitaki he motu mo e hulalo. Ne gugū a Miriama mo Arona ki a ia, pete ia ne pehē e fakamauaga he Tohi Tapu ko Mose “kua totonu [po ke, mahani molu] ue atu a ia he tau tagata oti.” (Nume. 12:1-3, 9-15) Liga kua mahani molu a Mose he fakauka ke he tau ekefakakelea ha laua. Ko e heigoa la ka tupu ane mai nakai mahani molu a Mose?
He taha magaaho foki, ne hufia e agaaga ha Iehova ke he falu tagata taane, ti kamata a lautolu ke perofeta. Ko Iosua ko e fekafekau ha Mose, ne logona hifo kua nakai hako e tau mena ne taute he tau Isaraela nei. Ka e mahani molu a Mose he kitia e tuaga mai he onoonoaga ha Iehova ti nakai tupetupe neke galo e pule haana. (Nume. 11:26-29) Ane mai nakai mahani molu a Mose, to talia nakai e ia e hikiaga nei he fakaholoaga ha Iehova?
Ne taute he mahani molu a Mose ke fakaaoga fakamitaki e lahi he pule ne tuku age ki a ia mo e matagahua ne kotofa he Atua ki a ia. Ne uiina e Iehova a ia ke hake ke he Mouga ko Horepa mo e tū ki mua he tau tagata. Ne vagahau e Atua ki a Mose puhala he agelu ti kotofa a ia mo hulalo he maveheaga. Taute he mahani molu ha Mose a ia ke talia e hikiaga lahi nei he pule mo e fakatumau agaia ke he fiafia he Atua.
Ka e kua a tautolu? Kua aoga lahi e mahani molu ke he tupuaga ha tautolu takitokotaha. Ko lautolu oti ne tuku age ki ai e tau kotofaaga mo e pule ke he tau tagata he Atua kua lata ke mahani molu. Kua puipui a tautolu mai he fakatokoluga ka feleveia a tautolu mo e tau hikiaga ti taute a tautolu ke fehagai ke he tau tuaga mo e mahani kua hako. Kua aoga lahi e tali atu ha tautolu. To talia nakai e tautolu e hikiaga? To onoono nakai a tautolu ki ai ko e magaaho ke tupu ki mua? Liga fakahiku ai ko e tuaga kehe lahi ke feaki e mahani molu!
To fehagai tumau a tautolu mo e tau hikiaga he tau momoui ha tautolu. Falu magaaho to nakai mukamuka ke maama e kakano ati tutupu ai. Ko e tau kaupāaga mo e tupetupe he manamanatuaga he tagata ka taute ai ke uka ma tautolu ke fakatumau e onoonoaga fakaagaaga. Ka e maeke agaia he tau aga tuga e mahani fakatokolalo, fai kaupāaga, mo e mahani molu ka lagomatai a tautolu ke talia e tau hikiaga mo e fakatumau ke he fiafia he Atua.
[Blurb he lau 4]
Kua maeke he mahani fakatokolalo mooli ke kitia mitaki e tautolu a tautolu
[Blurb he lau 5]
Kua aoga lahi e mahani molu ke he tupuaga ha tautolu takitokotaha
[Fakatino he lau 5]
Ne fehagai a Mose mo e tau hikiaga ne hakahaka e mahani molu haana