Puhala ne Fakahao he Lukutoto a Tautolu

“Ko e tagata ne tua ke he Tama, ha ha ia ia e moui tukulagi; ka ko e tagata nakai tua ke he Tama, nakai kitia e ia e moui, ka ko e ita he Atua ha ne toka mau ni ki luga hana.”—IOANE 3:36.

1, 2. Ko e heigoa taha kakano ati taute fakailoa e Zion’s Watch Tower he kamataaga?

“NAKAI fai tagata fakaako fakamakutu he Tohi Tapu ka kaumahala ke kitia e aoga lahi he mate he Keriso,” he talahau he fufuta ke fāaki he mekasini nei ia Oketopa 1879. Ko e vala tala ia ne fakahiku aki e talahauaga uho nei: “Kia mataala a tautolu ke he ha mena ne fakateaga, po ke tuku ke he mafoa e mate he Keriso, ko e poa mo e lukutoto ma e agahala.”—Totou 1 Ioane 2:1, 2.

² Taha he tau kakano ne taute fakailoa fakamua e Zion’s Watch Tower ia Iulai 1879 ke lalago e fakaakoaga Tohi Tapu he lukutoto. Ne tohi i loto e ‘tau mena kai ke he tau magaaho tonu,’ ha ko e matahiku he atu tau 1800, ne tokologa a lautolu ne totoku ko e tau Kerisiano ne kamata ke tuahā ke he puhala kua eke e mate a Iesu mo lukutoto ma e tau agahala ha tautolu. (Mata. 24:45) He magaaho ia, tokologa ne fakahehē ai he fakaakoaga tupu mai noa po ke, evolusene ko e manatu kua nakai tatai mo e talahauaga kua agahala e tagata mai he tuaga mitaki katoatoa. Ko lautolu ne taofi ke he evolusene kua fakaako na holo mitaki e tagata ia ia ni mo e kua nakai lata e lukutoto. Ti latatonu pauaki e fakatonuaga he aposetolo ko Paulo ki a Timoteo: “Kia taofi e koe ke he mena ne tuku atu kia koe, kia kalo kehe mo e tau kupu kua kelea mo e nakai aoga, mo e tau taufetoko ke he tau mena kua fakahigoa pikopiko ai ko e iloilo; kua taofi ki ai e falu, ti hehe ai a lautolu ke he tua.”—1 Timo. 6:20, 21.

3. Ko e heigoa e tau hūhū ka fakatutala a tautolu mogonei ki ai?

³ Kua eketaha mooli a koe ke nakai ‘hehe ke he tua.’ Ke malolō e tua to mitaki ai ke fakatutala ke he tau hūhū nei: Ko e ha kua lata au mo e lukutoto? Ko e heigoa e totogi? Aoga fēfē au mai he foakiaga uho nei ka fakahao au mai he ita he Atua?

Hao Mai he Ita he Atua

4, 5. Ko e heigoa e fakamooliaga ko e ita he Atua kua toka mau ki luga he fakatokaaga kelea nei?

⁴ Kua fakakite he Tohi Tapu mo e fakamauaga tala he tau tagata tali mai he agahala a Atamu, ko e ita he Atua “ne toka mau ni ki luga” he tau tagata. (Ioane 3:36) Kua mooli e mena nei ha kua fakahiku ni ti mamate e tau tagata. Ko e pule totoko ha Satani ne nakai maeke katoatoa ke puipui e tau tagata mai he tau matematekelea hololoa, ti nakai fai fakatufono he tagata ne maeke ke fakamooli e tau manako aoga he tau tagata oti he motu. (1 Ioa. 5:19) Ti matutaki e tau tagata ke lauia he felakutaki, matahavala, mo e mativa.

⁵ Maaliali ai mogoia, kua nakai ha ha i luga he tau fakatokaaga kelea nei e monuina ha Iehova. Ne pehē a Paulo “kua fakakite mai foki e ita he Atua mai he lagi ke he tau mahani matahavala.” (Roma 1:18-20) Ko e mena ia, ko lautolu ne momoui nakai tokihala ke he tau puhala mahani Atua to nakai hao mai he fakahikuaga he tau mahani ha lautolu. He vahā nei, kua fakailoa e ita he Atua ke he tau fekau he fakafiliaga kua liligi tuga e tau malaia ki luga he lalolagi a Satani, ti ko e tau vala tala pihia kua tohi ai ke he loga he tau tohi faka-Tohi Tapu ha tautolu.—Fakakite. 16:1.

6, 7. Ko e heigoa e gahua hane fakamatapatu he tau Kerisiano fakauku, ti ko e heigoa e magaaho ne hafagi agaia ma e tau tagata takitaha he vala he lalolagi a Satani?

⁶ Kakano kia e mena nei kua mule lahi ma e tau tagata takitaha ke vevehe kehe mai he pule a Satani mo e moua e taliaaga he Atua? Nakai, ha ko e puhala ne takitaki atu ke he fakafeiloaga mo Iehova kua hafagi fakalahi agaia. Ko e tau Kerisiano fakauku, ko e “tau fekau a Keriso,” hane matapatu e gahua fakamatala he uiina ai ke he tau tagata he tau motu oti kana: ‘Kia fakafeilo mo e Atua.’—2 Kori. 5:20, 21.

⁷ Ne pehē e aposetolo ko Paulo, ko Iesu ne “laveaki a tautolu mai he ita ne tatali.” (1 Tesa. 1:10) Ko e talahauaga fakahiku ia he ita a Iehova to fua ai ke he moumouaga fakahiku he tau tagata agahala ne nakai fakatokihala. (2 Tesa. 1:6-9) Ko hai ka hao? Pehē e Tohi Tapu: “Ko e tagata ne [“fakagahua e,” NW] tua ke he Tama, ha ha ia ia e moui tukulagi; ka ko e tagata nakai tua ke he Tama, nakai kitia e ia e moui, ka ko e ita he Atua ha ne toka mau ni ki luga hana.” (Ioane 3:36) E, ko lautolu oti kua momoui mo e fakagahua e tua ia Iesu mo e lukutoto ka hokotia e fakatokaaga nei ke he fakaotiaga to hao a lautolu he aho fakahiku he ita he Atua.

Puhala ne Gahuahua e Lukutoto

8. (a) Ko e heigoa e amaamanakiaga mua ue atu ne fakatoka i mua ha Atamu mo Eva? (e) Fakakite fēfē e Iehova ke eke mo Atua fakafili tonu mitaki katoatoa?

⁸ Na tufuga mitaki katoatoa a Atamu mo Eva. Ane mai fakatumau a laua ke omaoma ke he Atua, to puke e lalolagi mogonei ke he tau hologa fiafia ha laua kua nonofo auloa mo laua he Parataiso. Ka e momoko ai, ne liuliu pauaki e tau mamatua fakamua ha tautolu ke he poakiaga he Atua. Ti ko e fua, ne fakahala a laua ke he mate tukulagi ti vega kehe mai he Parataiso fakamua. He magaaho ne fanafanau a Atamu mo Eva, ne lauia e tau tagata oti kana he agahala, ti fakahiku e tagata taane mo e fifine fakamua ke fuakau mo e mamate. Fakakite he mena nei kua tumau a Iehova ke he kupu haana. Lafi atu, ko ia ko e Atua fakafili tonu mitaki katoatoa. Ne hataki e Iehova a Atamu ko e kai e fua akau ne fakatapu to fakahiku ke he mate—ti ko e mena ia ni ne tupu.

9, 10. (a) Ko e ha ne mamate e tau hologa ha Atamu? (e) Hao fēfē a tautolu mai he mate tukulagi?

⁹ Ha ko e tau hologa ha Atamu, ne ha ha ia tautolu e tau tino nakai mitaki katoatoa ne hihiga ke agahala mo e fakahiku ti mamate. He agahala a Atamu, ko tautolu ko e tau aloalomanava haana. Ti putoia ai a tautolu he fakahala mate. Ka utakehe e Iehova e fakatokaaga he mate ka e nakai totogi he lukutoto, to nakai tumau a ia ke he kupu haana. Pehē ai e talahauaga a Paulo ne lauia oti ai a tautolu: “Kua iloa e tautolu kua lata mo e [a]gaga e fakatufono, ka kua oma au ke he tino, kua fakafua atu au ke eke mo tagata he hala. Oi te, ko e tagata malaia au! ko hai kia ke laveaki au mai he tino he mate nai?”—Roma 7:14, 24.

¹⁰ Ko Iehova ko e Atua ni ka foaki e fakavēaga fakatufono ke fakamagalo fakafili tonu e ia e tau agahala ha tautolu mo e fakatokanoa a tautolu mai he fakahala he mate tukulagi. Taute e ia e mena nei he fakafano e Tama fakahele haana mai he lagi ke fanau ko e tagata mitaki katoatoa ke foaki e moui haana ke eke mo lukutoto ma tautolu oti. Nakai tuga a Atamu, ne tumau a Iesu ke mitaki katoatoa. Mooli, “ko ia nakai fakai ke hala.” (1 Pete. 2:22) Ti maeke ia Iesu ke matua e lanu tagata mitaki katoatoa. Ka e, fakaatā e ia e tau fī he Atua ke tamate a ia ke maeke a ia ke fakafua mai e tau hologa agahala ha Atamu mo e taute a lautolu ne fakagahua e tua ia ia ke moua e moui tukulagi. Fakamaama he tau Tohiaga Tapu: “Ko e mena tokotaha ni e Atua, ti tokotaha foki e hulalo ke he Atua mo e tau tagata, ko e tagata ko Keriso Iesu haia; ko ia ne foaki noa mai e ia a ia ke eke mo lukutoto ma e tau tagata oti kana.”—1 Timo. 2:5, 6.

11. (a) Maeke fēfē ke fakatai e tau aoga he lukutoto? (e) Hokotia ki fe e tau aoga he lukutoto?

¹¹ Ko e puhala ne gahuahua e lukutoto ka fakatai ke he tuaga he tau tagata ne fofō e tau tanakiaga tupe oti ha lautolu ha kua nakai fakamooli e pege ti hoko ke kaitalofa. Kua latatonu e fakahala he tau tagata ne pule ke he pege ke tuku he fale puipui ke loga e tau tau. Ka e kua e tau tagata ne lauia teao? Ha kua mativa, kua nakai fai lagomataiaga ke lata mo e tau tuaga ha lautolu ato takitaki he tagata taane totonu mo e maukoloa e pege ti liuaki age oti e tau tanakiaga tupe ha lautolu ia, ti fakatokanoa a lautolu mai he kaitalofa. Pihia foki, ko Iehova ko e Atua mo e Tama fakahele haana ne fakatau mai e tau hologa ha Atamu ti fakaoti e kaitalofa he agahala ha lautolu he fakavē ke he toto ha Iesu ne liligi. Ko e mena haia ne maeke ia Ioane ko e Papatiso ke pehē hagaao ki a Iesu: “Kitiala, ko e Punua mamoe he Atua, ko ia ke uta kehe e hala he lalolagi.” (Ioane 1:29) Ko e lalolagi he tau tagata kua utakehe e tau agahala ha lautolu kua momoui ti pihia foki mo e ha lautolu ne mamate.

Ko e Totogi he Lukutoto

12, 13. Ko e heigoa ka fakaako e tautolu mai he makai ha Aperahamo ke poa a Isaako?

¹² Kua nakai maeke ia tautolu ke maama e lahi mooli he lukutoto ne totogi he ha tautolu a Matua he lagi mo e haana a Tama fakahele. Ka e talahau he Tohi Tapu e tau mena tutupu ka lagomatai a tautolu ke manamanatu fakahokulo ke he matakupu nei. Tuga anei, manamanatu ke he puhala ne logona hifo e Aperahamo he tolu e aho ne fenoga a ia ki Moria he omaoma ke he poaki he Atua: “Kia uta e koe hau a tama, hau a tama fuataha, ko ia ne ofania e koe, ko Isaako, mo e fano a koe ke he motu ko Moria; ti ta atu e koe a ia mo poa huhunu ke he mena ia, ke he taha mouga ka tala atu e au kia koe.”—Kene. 22:2-4.

¹³ Ne hoko agataha a Aperahamo ke he matakavi ne fekau atu ki ai. Manamanatu ke he mamahi lahi he loto haana ke līlī e tau lima mo e tau hui ha Isaako mo e fakatakoto a ia ke he fatapoa ne ati ne Aperahamo. Kua mamahi mooli e finagalo ha Aperahamo ke totō e titipi ke tamate aki e tama haana! Manamanatu la ke he tau logonaaga ha Isaako he takoto a ia ke he fatapoa, he fakatali ke he mamahi lahi mahaki ka takitaki ke he mate haana. Ne taofi agataha he agelu a Iehova a Aperahamo. Ko e mena ne taute e Aperahamo mo Isaako he magaaho ia kua lagomatai a tautolu ke maama e totogi a Iehova ke fakaatā e tau tagata a Satani ke kelipopo e Tama Haana. Ti ko e kaufakalataha a Isaako mo Aperahamo kua fakakite fakamitaki e makai ha Iesu ke matematekelea mo e ke mate ma tautolu.—Hepe. 11:17-19.

14. Ko e heigoa ne tupu ke he moui ha Iakopo kua lagomatai a tautolu ke loto fakaaue ke he totogi he lukutoto?

¹⁴ Ko e totogi he lukutoto ka fakatai foki ke he mena ne tupu ke he moui ha Iakopo. Mai he tau tama taane oti ha Iakopo, ko Iosefa ne ofania lahi e ia. Momoko ai, ne mahekeheke mo e vihiatia he lafu ha Iosefa a ia. Ka e makai a Iosefa ke fano he fekau he matua taane haana ke fakakia haana lafu. He magaaho ia, ne leveki a lautolu he tau mamoe a Iakopo kavi ke he 100 e kilomita ke he faahi tokelau he kaina ha lautolu i Heperona. Manamanatu la ke he logonaaga ha Iakopo he magaaho ne liliu e tau tama taane haana mo e tapulu ha Iosefa kua punioka he toto! “Ko e tapulu ni he tama haku,” he tagi e ia. “Kua kai tuai he manu favale a ia; kua hehe tuai a Iosefa.” Ne lauia lahi mahaki a Iakopo he mena nei, ti maanu a ia ki a Iosefa pō loga. (Kene. 37:33, 34) Nakai tatai katoatoa e puhala ne fehagai a Iehova ke he tau tuaga, tuga e tau tagata nakai mitaki katoatoa. Ka ko e manamanatu fakahokulo ke he mena nei ne tupu ke he moui ha Iakopo, ka lagomatai a tautolu ke he falu puhala ke maama e logonaaga he Atua he tamate fakakelea mo e favale e Tama fakahele haana tuga e tagata he lalolagi.

Aoga Mai he Lukutoto

15, 16. (a) Fakakite fēfē e Iehova e taliaaga haana ke he lukutoto? (e) Aoga fēfē a koe mai he lukutoto?

¹⁵ Ne fakaliu tu mai e Iehova ko e Atua e Tama tua fakamooli haana ke he tino fakaagaaga homo ue atu. (1 Pete. 3:18) Ke 40 e aho, ne tū atu a Iesu ne fakaliu tu mai ke he tau tutaki haana, ti fakamalolō e tua ha lautolu mo e tauteute a lautolu ma e gahua fakamatala mai i mua. Ti liu hake a ia ke he lagi. Ne foaki e ia ke he Atua e uho he toto haana ne liligi, ke fakaaoga ke lata mo e tau tutaki mooli haana, ne fakagahua e tua ke he uho he poa lukutoto haana. Ne fakakite e Iehova ko e Atua e taliaaga haana ke he lukutoto he Keriso he kotofa a Iesu ke liligi e agaaga tapu ki luga he tau tutaki haana ne fakapotopoto ki Ierusalema he aho Penetekoso 33 V.N.—Gahua 2:33.

¹⁶ Ko e tau tutaki fakauku nei he Keriso ne kamata agataha ke tomatoma e tau matakainaga ha lautolu ke hao mai he ita he Atua, he papatiso ke he higoa ha Iesu Keriso ma e fakamagaloaga he tau agahala ha lautolu. (Totou Gahua 2:38-40.) Mai he aho uho lahi ia ke hoko mai mogonei, totou miliona e tagata mai he tau motu oti ne moua e fakafetuiaga mo e Atua he fakavē ke he tua he poa lukutoto ha Iesu. (Ioane 6:44) Hoko mai ke he mogonei, kua lata ke fakatutala a tautolu ke he ua foki e hūhū: Fai nakai ia tautolu kua foaki ki ai e amaamanakiaga ke he moui tukulagi ha ko e tau gahua mitaki ni ha tautolu? Ka moua e amaamanakiaga homo ue atu nei, maeke nakai ia tautolu ke galo ai?

17. Kua lata fēfē ia koe ke onoono ke he monuina homo ue atu he eke mo kapitiga he Atua?

¹⁷ Ko e mena fakaalofa noa moolioli e lukutoto. Ka ko e fakagahua e tua i ai, totou miliona he vahā nei kua eke mo tau kapitiga he Atua, he moua e amaamanakiaga he moui tukulagi ke he lalolagi parataiso. He eke mogoia mo tau kapitiga a Iehova, kua nakai ko e fakamooliaga to tumau a tautolu ke he fakafetuiaga pihia mo ia. Ke hao mai he aho he ita he Atua anoiha, kua lata ia tautolu ke fakatumau e fakakite e loto fakaaue hokulo ma e “lukutoto [ne totogi e] Keriso Iesu.”—Roma 3:24; totou Filipi 2:12.

Fakatumau e Fakagahua e Tua ke he Lukutoto

18. Ko e heigoa ne putoia he fakagahua e tua ke he lukutoto?

¹⁸ Ko e matapatu kupu tohi he vala tala nei ia Ioane 3:36, kua fakakite ko e fakagahua e tua ke he Iki ko Iesu Keriso kua putoia e omaoma ki a ia. He loto fakaaue ke he lukutoto kua lata ke fakalagalaga a tautolu ke momoui fakatatau mo e tau fakaakoaga ha Iesu, putoia e tau mena ne fakaako e ia hagaao ke he tau mahani. (Mare. 7:21-23) “[Hane] hoko ni e ita he Atua” ki luga ha lautolu ne nakai fakatokihala he tau gahua tuga e feuaki, fefeua kelea fakalialia, mo e “tau mena kelea oti,” kua putoia e onoono tumau ke he tau ata telefua.—Efeso 5:3-6.

19. Ko e heigoa e tau puhala mitaki ka fakakite e tautolu e tua ha tautolu ke he lukutoto?

¹⁹ Ko e loto fakaaue ha tautolu ma e lukutoto kua lata ke fakatumau a tautolu ke lavelave ke he “tau mahani Atua.” (2 Pete. 3:11) Kia tuku kehe e tautolu lahi e magaaho ke fakatumau mo e fakamakamaka ke he liogi, fakaako fakatagata he Tohi Tapu, fano he feleveiaaga, tapuaki fakamagafaoa, mo e fakamakutu ke he gahua fakamatala he Kautu. Kia eketaha ke “aua neke nimo ia [ta]utolu ke mahani mitaki atu mo e fakaalofa atu; ha ko e tau poa pihia kua fiafia ai e Atua.”—Hepe. 13:15, 16.

20. Ko lautolu oti kua fakatumau ke fakagahua e tua ke he lukutoto ka amanaki ke he monuina fe anoiha?

²⁰ Ka hoko mai e ita a Iehova ki luga he fakatokaaga kelea nei, to fiafia lahi a tautolu ha kua fakagahua e tautolu e tua ke he lukutoto mo e fakakite e loto fakaaue tumau ki ai! Mo e he lalolagi foou he Atua ne mavehe, to fakaaue tukulagi a tautolu ke he foakiaga homo ue atu nei kua fakahao a tautolu mai he ita he Atua.—Totou Ioane 3:16; Fakakiteaga 7:9, 10, 13, 14.

To Tali Fēfē e Koe?

• Ko e ha kua lata ke moua e tautolu e lukutoto?

• Ko e heigoa e totogi he lukutoto?

• Ko e heigoa e tau aoga ne moua mai he lukutoto?

• Fakagahua fēfē e tautolu e tua ke he poa lukutoto ha Iesu?

[Fakatino he lau 13]

Kua hafagi fakalahi agaia e gutuhala ke he fakafeiloaga mo Iehova

[Tau Fakatino he lau 15]

Manamanatu fakahokulo ke he tau mena nei kua putoia a Aperahamo, Isaako, mo Iakopo ka lagomatai a tautolu ke loto fakaaue ke he totogi lahi he lukutoto