Nakai Fakaoti Katoatoa he Mate!

Ko Petania ko e maaga tote ne kavi tolu e kilomita mai i Ierusalema. (Ioane 11:18) Ne tupu taha mena matematekelea lahi i ai, ti nakai leva ti mate a Iesu. Ko Lasalo ko e taha he tau kapitiga tata ha Iesu, ne amanaki ni ti gagao lahi ti mate.

He logona fakamua e Iesu e tala nei, ne tala age a ia ke he tau tutaki haana kua mohe tuai a Lasalo mo e to fafagu e ia. (Ioane 11:11) Ka kua nakai maama he tau tutaki ha Iesu e kakano he tala haana, ti pehē a Iesu ki a lautolu: “Kua mate tuai a Lasalo.”​—Ioane 11:14.

He fā e aho he tuku ke he tukuaga, ne hoko a Iesu ki Petania mo e lali ke fakamafana a Mareta, ko e mahakitaga he tagata ne mate. “Ane nofo a koe i hinai, po kua nakai mate haku tugane,” he talahau e Mareta. (Ioane 11:​17, 21) “Ko au nai ko e liu tu mai, mo e moui,” he tali atu e Iesu. “Ko ia ke tua mai kia au, pete ni he mate a ia, ka to moui ni a ia.”​—Ioane 11:25.

Ke fakakite e mooli he tau kupu ia ne fina atu a Iesu ke he tukuaga mo e ui ai: “Lasalo na e, ati hau a ki fafo.” (Ioane 11:43) Ti kua ofomate e tau tagata ne onoono he hu mai e tagata ne mate.

Ne fitā e fakaliu tu mai e Iesu tokoua e tagata. Taha magaaho ne fakaliu tu mai e ia e tama fifine ne mate​—ko e tama fifine a Iairo. Ato fakaliu tu mai e Iesu a ia nei, ne fakamaama foki e Iesu kua mohe a ia.​—Luka 8:52.

He hagaao ke he mate ha Lasalo mo e tama fifine a Iairo, ne fakatatai e Iesu e mate ke he mohe. Ko e fakatataiaga kua latatonu a ia. Ko e ha? Ka mohe kua nakai iloa ha mena ti felauaki mo e manatu ke okioki mai he mamahi mo e matematekelea. (Fakamatalaaga 9:5; kikite e puha he vala nei, “Tatai e Mate mo e Pulumohea.”) Ne maama mitaki he tau tutaki fakamua ha Iesu e tuaga mooli he tau tagata mamate. “Ke he tau tutaki ha Iesu, ko e mate ko e mohe, ti ko e tukuaga ko e matakavi ke okioki ai . . . ma lautolu kua tua ti hoko ke mamate,”a he talahau he Encyclopedia of Religion and Ethics.

Kua mafanatia a tautolu ke iloa ko lautolu kua mamate hane momohe he tau tukuaga ka e nakai matematekelea. Haia e fakamaamaaga ke he mate ti nakai lata ke fakamatakutaku a tautolu.

“KA MATE E TAGATA TO LIU MOUI MAI KIA A IA?”

Pete he fiafia a tautolu ke mohe mitaki, ko hai kua manako ke mohe tukulagi? Ko e heigoa e amaamanakiaga ha tautolu ma lautolu kua mamate hane momohe he tau tukuaga ke liliu momoui​—tuga a Lasalo mo e tama fifine ha Iairo?

Ne talahau he tupuna ko Iopu e hūhū ia he teitei a ia ke mate. “Ka mate e tagata to liu moui mai kia a ia?” he hūhū e ia.​—Iopu 14:14.

He talahau ke he Atua Malolō Ue Atu, ne tali ni e Iopu e hūhū haana, he pehē: “Kia ui mai a koe, ti tali atu au kia koe; kia finagalo fakaalofa a koe ke he gahua he hau a tau lima.” (Iopu 14:15) Ne mauokafua a Iopu kua amanaki lahi a Iehova ke he aho ka fakaliu tu mai e Ia e tau fekafekau tua fakamooli Haana. Kua manamanatu noa kia a Iopu? Nakai.

Ko e tau fakaliu tu mai ne taute e Iesu ko e fakamooliaga maaliali kua tuku age he Atua e malolō ki a Iesu ke kautū ke he mate. Kua pehē e Tohi Tapu kua moua e Iesu mogonei e “tau kei [he] mate.” (Fakakiteaga 1:18) Ti ko Iesu ka hafagi e tau pa gutuhala he tukuaga, tuga ni he fekau e ia ke utakehe e maka he tukuaga ha Lasalo.

Ne lagaloga e fatiaki he Tohi Tapu e maveheaga nei he liu tu mai. Ne fakamafana he agelu e perofeta ko Tanielu: “Ha ko e mena to okioki a koe, to tu mai foki a koe ke he tufaaga hau ka hoko ke he tau aho ke fakahiku ai.” (Tanielu 12:13) Ne tala age e Iesu ke he tau Satukaio ko e tau takitaki lotu Iutaia ne nakai talia ke he maveheaga he liu tu mai: “Kua hehe tuai a mutolu, he nakai iloa e mutolu e tau Tohi, mo e malolo he Atua.” (Mataio 22:23, 29) Pehē e aposetolo ko Paulo: “Ha ha ia au e amaamanaki ke he Atua . . . ke liu foki tutu mai a lautolu kua mamate, ko lautolu ne tututonu katoa mo lautolu ne hepehepe.”​—Gahua 24:15.

TO LIU TUTŪ MAI A FE A LAUTOLU NE MAMATE?

To hoko a fe e liu tu mai nei ha lautolu ne tututonu mo lautolu ne hepehepe? Ne tala age e agelu ke he tagata tututonu ko Tanielu to tu mai a ia he “tau aho ke fakahiku ai.” Ne talitonu foki a Mareta ko e tugaane haana ko Lasalo, “to tu mai ni a ia ke he tutuaga he aho fakamuiaki.”​—Ioane 11:24.

Ne fakamatutaki he Tohi Tapu e “aho fakamuiaki” nei mo e pule he Kautu he Keriso. Ne tohi e Paulo: “Ko e mena to pule ni a ia [Keriso] ato tuku e ia hana tau fi oti ki lalo he na ve hana. Ko e fi fakamui ke fakaotioti ai ko e mate haia.” (1 Korinito 15:25, 26) Ko e kakano malolō anei kua lata ia tautolu ke liogi ke hoko mai e Kautu he Atua mo e taute e finagalo he Atua he lalolagi.b

Ne iloa mitaki e Iopu, ko e finagalo he Atua ke fakaliu tu mai a lautolu ne mamate. Ka hoko mai e aho ia, to fakaotioti mooli e mate. Ti nakai liu ha tagata ke manamanatu, ‘Fakaoti katoatoa kia he mate?’