Kolo Toko he FATATOHI INITANETE
Kolo Toko
FATATOHI INITANETE
Faka-Niue
ā
  • ā ē ī ō ū
  • TOHI TAPU
  • TAU TOHI
  • TAU FELEVEIAAGA
  • w99 1/1 lau 3-5
  • Lagomatai Moli ma e Magafaoa

Nakai fai vitiō ma e fifiliaga nei.

Fakamolemole, fai lekua ke moua e vitiō.

  • Lagomatai Moli ma e Magafaoa
  • Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1999
  • Tau Vala Mataulu
  • Tau Tohi Pihia Foki
  • Kalo Kehe Mai he Tau Vevehe
  • Kehekehe e Tau Lotu
  • Ka Tiaki he Matua Tane Hana Tau Matagahua
  • Ko e Agaga Mafola
  • Feoaki mo Lautolu ne Mahani Kelea
  • Ha ha i ai Nakai e Mena Galo he Fiafia he Magafaoa?
    Ko e Mena Galo he Fiafia he Magafaoa
  • Atihakeaga he Moui Fiafia he Magafaoa
    Ko e Kupu Mooli ke Takitaki Atu ai ke he Moui Tukulagi
  • Moui Magafaoa ne Fiafia e Atua ki Ai
    Ko e Heigoa e Manako he Atua ma Tautolu?
  • Fakatumau e Mafola he Magafaoa Hau
    Ko e Mena Galo he Fiafia he Magafaoa
Kitia Foki
Ko e Kolo Toko Fakapuloaaga he Kautu a Iehova—1999
w99 1/1 lau 3-5

Lagomatai Moli ma e Magafaoa

“Kua tonu ke talahau kua matematekelea e tau magafaoa i Amerika. Kua nakai fai talahauaga foki ke he tau vevehe, fuafuaaga ke he fanauaga i fafo he fakamauaga, [mo e] ekefakakelea ke he fanau mo e tau hoa.”

KUA hagaao e tau kupu nei he tagata fakahoko tala ko Tom Brokaw he televisoni he Tau Fahi Kaufakalataha ke he falu motu foki. Ko e heigoa e kakano he matematekelea nei?

Ke he tau puhala loga, ko e magafaoa ko e fakamaloloaga ne mua he kaufakalatahaaga. Kaeke ke lekua e magafaoa, to lekua foki e kaufakalatahaaga. Kua puna mai foki he magafaoa e lagomatai ke leveki mo e fakatupe e fanau. Ti ako fakamua mai ai e lautolu e tau fakaakoaga aoga lahi he moui. Kaeke ke lekua e magafaoa, ti ko e heigoa ka ako he fanau? Ko fe e puipuiaga ha lautolu? To eke a lautolu mo tau tagata fefe ka lalahi hake?

Ha ha i ai nakai ha lagomatai ma e magafaoa he tau magaaho matematekelea nei? E fai. Ko e magafaoa ko e fakamauaga fakatu ni he Atua. (Kenese 1:​27, 28) Mo e kua foaki foki e ia e takitakiaga kua lata tonu ma e magafaoa i loto he Kupu hana, ko e Tohi Tapu. (Kolose 3:​18-21) Moli, kua nakai maeke ke hiki e tautolu e kaufakalatahaaga katoa, ka kua maeke ia tautolu ke fakagahuahua e fakatonuaga he Tohi Tapu ke he ha tautolu ni a magafaoa. Ti loto lahi a mautolu ke tala atu hagaao ke he falu tagata ne taute e mena nei mo e ke he tau fua mitaki ne moua mai.

Kalo Kehe Mai he Tau Vevehe

He tau motu loga, kua 50 e pasene he tau fakamauaga oti ne fakaoti ke he tau vevehe. Ko e kaumahalaaga tupu he lalolagi katoa a ia ke he tau fakafetuiaga he tau tagata! Moli, kua taute he tokologa ne fakahiku ke eke mo tau matua tokotaha ha ko e mena nei e gahua mitaki lahi he feaki hake ha lalu fanau. Ka kua mua atu e mitaki he talahau he laulahi, ka fakamafola he tane mo e hoana ha laua a tau mena vihi mo e nonofo tokoua.

Kua teitei e fakamauaga he tane mo e hoana he Tau Aelani Solomona ke mauku. Ko e tane, ko e tama he iki, kua favale mo e loga e aga kelea. Kua uka lahi e moui ia ke he hana hoana ati lali a ia ke taupega. Ka kua talia he tane ke fakaako e Tohi Tapu mo e Tau Fakamoli a Iehova. Ne ako e ia, ko e tagata ne manako ke fakafiafia e Atua kua nakai lata ke iloa hokoia ni e mena hepe ka e ke ‘fakavihia foki e tau mena kelea.’ (Salamo 97:10) Kua kakano foki ke fakavihia e tau mena tuga e fatipiko, kaiha, mahani vale, mo e konahia. Ne mailoga ai e ia e mena nei mo e tiaki agataha ai hana tau aga kelea mo e favale. Ne ofo e hoana hana ke he hiki, ti kua mitaki lahi mai e fakamauaga ha laua, fakaaue ni ke he fakaohoohoaga he Kupu he Atua.

I Aferika Toga ne logona he fifine ko e taha he Tau Fakamoli a Iehova kua manamanatu tuai e takitaki gahua hana mo e tane he hana a takitaki gahua ke tau vevehe. Ne tutala e Fakamoli ke he hana pule gahua hagaao ke he manatu he Atua ke he fakamauaga mo e fakakite ki a ia e tohi ne mataulu Ko e Mena Galo he Fiafia he Magafaoa. Ko e tohi nei, ne lomi fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova, kua fakamaama e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ne hagaao ke he fakamauaga, mo e peehi pauaki atu ke he puhala ne lagomatai he Tohi Tapu e tau tane mo e hoana ke fakamafola e tau mena vihi ha lautolu. Ne totou tokoua he takitaki gahua mo e hana tane e tohi mo e lali moli ke fakagahuahua e tau fakatonuaga he Tohi Tapu ne toka i ai. Ko e fua, ne taute a laua ke nakai tau vevehe​—ko e taha fakamauaga a ia ne kua hao he fakagahuahua e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu.

Kehekehe e Tau Lotu

Ka e kua e fakamauaga ne kehekehe e tau lotu he tau hoa? Kua lata ai e fakatonuaga he Tohi Tapu ke he tau Kerisiano ke mau ni “kia lata mo e Iki.” (1 Korinito 7:39) Ka e he falu mogo, ne hiki he taha hoa he fakamauaga e lotu. Ko e otiaga kia a ia he fakamauaga? Nakai pihia.

I Potosuana, ne huhu ke he fifine ne eke laia ko e taha he Tau Fakamoli a Iehova, ko e puhala fe ne hiki he tua fou hana a ia. Ne ole age a ia ke he hana tane ke tali e huhu ia, ti talahau e ia e mena nei: “Tali mai he eke e hoana haku mo taha he Tau Fakamoli a Iehova, ne mailoga e au e tau hikihiki mitaki loga ia ia. Ha ia ia mogonei e malolo totonu mo e pulotu ne nakai toka ia ia fakamua. Kua moua e ia e malolo mo e tua ke fakaoti e ula tapaka, ko e hepe ne nakai la kautu au ki ai. Kua holo ki mua e fakaalofa mo e fakahelehele he hoana haku ke he haku fanau mo e ki a au, pihia foki ke he falu. Kua lahi mahaki e fakauka hana, mahomo atu ke he fanau. Ne kitia e au a ia he gahua ke he hana fekafekauaga, he lali ke lagomatai falu ke fakamitaki e tau momoui ha lautolu. Ti mailoga foki e au e tau hikiaga mitaki ia au ni. Kua tupu ni e tau mena nei he iloa e au ha ko e mahani hana.” Kua lauia mitaki ha ia e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ke he fakamauaga nei! Kua pihia foki e talahauaga he tau tagata tokologa ne nakai ko e Tau Fakamoli ke he tau hoa Fakamoli ha lautolu.

Ka Tiaki he Matua Tane Hana Tau Matagahua

Ko e fakafetuiaga he vahaloto he matua tane mo e hana fanau ko e kei a ia ke ati hake fakamalolo e magafaoa. Ne fakatonu mai e aposetolo ko Paulo: “Ko mutolu foki, ko e tau matua tane, aua neke fakahogohogomanava ke he fanau ha mutolu, ka kia leveki ai ke he tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki.” (Efeso 6:4) Kua maama ai, mogoia, ko e tau mena vihi loga he kaufakalatahaaga kua tukuaki he vala tala i loto he The Wilson Quarterly e tau matua tane ne nakai fakakatoatoa ha lautolu a tau matagahua. Ne pehe e vala tala: “He vahaloto he 1960 mo e 1990, kua fakalahiua e pasene he fanau ne nonofo kehe mai he tau matua tane fanau ha lautolu . . . Ko e fakateu he tuaga matua tane ko e omoomoiaga malolo a ia he tau mena vihi muitui ne malaia ai e kaufakalatahaaga a Amerika.”

Kakano kia e mena nei, to pauaki e kaumahala anoiha ke he fanau ne nakai takitaki he tau matua tane a lautolu? Nakai. Ne talahau he salamo mai i tuai tigahau: “Ha kua tiaki au he haku a matua tane mo e haku a matua fifine, ti talia ai e Iehova au.” (Salamo 27:10) Ne moli e mena nei ke he tama tane hiva e tau he moui i Tailani. Ne mate e matua fifine hana he mukemuke agaia a ia, mo e hana matua tane, nakai loto ki a ia, ne toka a ia mo e matua tupuna fifine hana. He logona hifo e tiaki mo e nakai fakaalofa ki a ia, ne fakafualoto e tama mo e talahaua ai ko e tama pule kelea. Ne fakamatakutaku foki e ia hana matua tupuna. Ti he taha aho, ne mailoga he tau tagata fakamatala gahua mau he Tau Fakamoli a Iehova kua tu tumau a ia i fafo he Fale he Kautu mo e uiina a ia ke he ha laua a kaina.

Ne tala age e laua ki a ia hagaao ke he Atua​—ko Ia, kua fakaalofa ke he hana fanau, tuga ni e matua tane. Ne tala foki a laua hagaao ke he Parataiso he lalolagi ne mavehe he Atua ke he tau tagata tua fakamoli. (Fakakiteaga 21:​3, 4) Ne fiafia lahi e tama ke he tau mena nei, ti liu tumau a ia he tau aho oti ke fakaako. Ne tala age e Tau Fakamoli ki a ia ke oti e mahani pule kelea hana kaeke kua manako moli a ia ke eke e Atua mo hana Matua. Kua lautatai e mena nei ke he tau kupu a Paulo ke he tau Roma: “Kaeke kua maeke ia mutolu, kia nonofo fakamitaki mo e tau tagata oti kana.” (Roma 12:18) Kua lata foki ia ia ke mahani totonu ke he hana matua tupuna. (1 Timoteo 5:​1, 2) Nakai leva, ne fakagahuahua e ia e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu​—ti mitaki lahi e moui fakamagafaoa hana mo e hana matua tupuna. (Kalatia 5:​22, 23) Kua nava lahi e tau tuuta kaina ke he tau hikihikiaga ne kitia e lautolu ia ia, ati manako a lautolu ke fakaako he fanau ha lautolu e Tohi Tapu mo e Tau Fakamoli a Iehova!

Ko e Agaga Mafola

Ne tohi e aposetolo ko Paulo ke he tau Kolose: “[Ko e] fakaalofa ko e pipi haia ke fakamaopoopo ai. Kia pule foki e mafola mai he Atua ke he tau loto ha mutolu.” (Kolose 3:​14, 15) Kua nakai ke mahala e agaga mafola mo e fakaalofa fakamoli mai he loto ke pipi fakalataha e magafaoa. Mo e maeke ia lautolu ke fakamafola e tau feveveheaki fakamagafaoa ne kua leva mai tigahau. Ko Rukia, ne nofo i Alapania, kua nakai fevagahauaki mo e hana tugaane ke molea e 17 e tau tau ha ko e kehekeheaga he magafaoa. He magaaho ne fakaako e ia e Tohi Tapu mo e Tau Fakamoli a Iehova, ne ako e ia kua poaki e tau fekafekau oti he Atua ke feaki e mafola mo e falu. “Kia kumi e mafola mo e tutuli ki ai.”​—1 Peteru 3:11.

Ne mailoga e Rukia kua lata ia ia ke kumi e mafola mo e tugaane hana. Ne liogi a ia ke he po katoa, ti he pogipogi hake, ne hopo e ate hana he fina atu a ia ke he fale he hana tugaane. Ne hafagi he tama e hala ti ofo mo e huhu age: “Ko e ha ne hau ai a koe?” Ne ole fakamitaki age a Rukia ke vagahau ke he tugaane hana, he fakamaama age kua manako a ia ke taute e mafola mo ia. Ko e ha? Kakano kua mailoga ai e ia ko e finagalo he Atua anei. Ne fiafia e tugaane hana, ati fakamailoga ai e liu fakalataha ha laua ke he tau fepekaaki mo e tau hihina mata he fiafia​—kua liu fakalataha e magafaoa ha kua muitua ke he tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu.

Feoaki mo Lautolu ne Mahani Kelea

“He vaha nei, kua kitekite televisoni e tama ke fitu e matahola he aho. He oti e aoga ke fakamua aki, kua molea e valu e afe he tau kelipopo mo e taha e teau afe he tau favale ne kua kitia e ia.” Pihia he talahau he tohi The 7 Habits of Highly Effective Families. Kua lauia fefe e tama mo e tau fakatapakupaku pihia? Kua nakai fetaliaaki e “tau pulotu” mo e mena ia, ka e hataki fakamalolo mai e Tohi Tapu hagaao ke he feoaki mo lautolu ne mahani kelea. Ke fakatai ki ai, ne pehe mai: “Ko ia ne kapitiga mo e tau tagata goagoa, to matematekelea ai a ia.” (Tau Fakatai 13:20) Kua talahau mai foki: “Ko e feoaki mo lautolu ne mahani kelea kua kelea ai e tau mahani mitaki.” (1 Korinito 15:33) To ati hake e moui fakamagafaoa kaeke ke fakailoilo a tautolu ke kitia e moli he matapatu fakaakoaga nei, pete kua feoaki ni mo e tau tagata po ke he polokalama he televisoni.

Ko e matua fifine i Lakesemepuka kua fakaako Tohi Tapu mo e taha he Tau Fakamoli a Iehova. Ti tala age e ia he taha aho ke he Fakamoli, he tau mogo afiafi ne fa taufetoko mo e feitaaki e tau tama fifine tokoua hana ne fitu mo e valu e tau tau he moui. Ne huhu age e Fakamoli ko e heigoa he fanau ne taute he tau mogo afiafi? Ne tala age e matua, ne kitekite televisoni a laua ka e fakamea e ia e peito. Ti ko e heigoa e tau polokalama? “Ko e tau katuni,” he tali age he matua fifine. Ha kua talahau he Fakamoli na aga vale foki e tau polokalama pihia, ne mavehe e matua fifine to nofo a ia mo laua ke kitia.

He aho hake, ne talahau he matua fifine e ofomate hana ke he tau katuni ne kitekite he tau tama hana. Kua fakakite ai e tau tupua vale mai he lagi likoliko ne moumou e tau mena oti ha i mua ha lautolu. Ne fakamaama age e ia ke he tau tama hana na vihiatia e Iehova e mahani vale mo e nakai fiafia ka kitekite e tautolu e tau mena kelea pihia. (Salamo 11:5) Ha kua manako ke fakafiafia a Iehova, ne talia he fanau ke ta mo e vali fakatino nakai kitekite televisoni. Ati hiki agataha e mahani vale ha laua, mo e mitaki e matagi he magafaoa.

Kua fakakite he tau fakafifitakiaga gahoa nei e mitaki he moui fakamagafaoa ka fakagahuahua e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu. Ne fehagai atu e tau fakatonuaga mai he Tohi Tapu ke he tau tutuaga oti kana. Kua tonutika ai mo e ha i ai e hufia malolo ke he mitaki. (Heperu 4:12) He magaaho ne fakaako he tau tagata e Tohi Tapu mo e lali fakamoli ke fakagahuahua e tau mena ne talahau i loto, kua fakamalolo ai e magafaoa, kua mitaki lahi e tau aga fakatagata, mo e kua kalo mai he tau heheina. Pete ni kua taha mai he magafaoa ka muitua ke he fakatonuaga he Atua, kua mitaki mai e tau tutuaga. Moli ai, ke he tau puhala oti he moui, kua lata ia tautolu ke kitia e Kupu he Atua tuga ne tohia he salamo: “Ko e hau a kupu ko e hulu ia ke he haku tau hui, mo e maama ke he haku puhala.”​—Salamo 119:105.

[Fakatino he lau 5]

Kua fakamafola e tau lekua he magafaoa ka fakagahuahua e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu

    Tau Tohi Faka-Niue (1982-2025)
    Saini ki Fafo
    Saini ki Loto
    • Faka-Niue
    • Tufa
    • Tau Manako
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Tau Kupu Fakaaoga
    • Fakavēaga Fakatagata
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Saini ki Loto
    Tufa