Veveheaga 19
Fakaako e Fifine Samaria
KO E fenoga mai ha lautolu i Iutaia ki Kalilaia, ko Iesu mo e hana tau tutaki ne o he hala he maga ko Samaria. Ne mategugu ha ko e fenoga, liga ko e pale laa ne tutu a lautolu ke okioki he tapa vaikeli ne tata ke he maga ko Sikara. Ko e vaikeli ia ne keli he tau senetenari loga fakamua e Iakopo, mo e toka agaia ke hoko mai ke he vaha nei, tata ke he taone he vaha fou nei ko Nablus.
Ke he magaaho ne okioki a Iesu he mena nei, ne o atu e tau tutaki hana ke he maga ke fakatau falu mena kai. Ko e magaaho ne hau e fifine Samaria ke utu vai, ne ole a ia: “Ta mai a kia au kou inu.”
Ko e tau Iutaia mo e tau Samaria ne mahani ke nakai feutaaki e tau mena ha ko e tau fekeleaaki tuai. Ti, ko e mena ia ne ofo e fifine mo e huhu: “Po ke ole mai fefe e koe ko e tagata Iutaia e vai inu kia au, ko e fifine Samaria?”
“Ane iloa e koe,” he tali e Iesu, “a ia ne tala atu kia koe, Ta mai a kia au kou inu; po kua ole mai ai a koe kia ia, ati foaki atu ai e ia kia koe e vai moui.”
“Ko e iki na e,” he tali atu e ia, “nakai fai mena a koe ke tuku aki, ne hokulo foki e vaikeli; ke moua kia e koe i fe e vai moui? Ko e mena mua kia a koe ke he matua ha mautolu, ko Iakopo, ko ia ne tuku mai kia mautolu e vaikeli, ne inu ai foki a ia, mo e hana fanau, mo e hana tau manu?”
“Ko e tagata ka inu ke he vai nai, to liu foki fia inu a ia,” he talahau e Iesu. “Ka ko e tagata ke inu e vai ke age e au kia ia, nakai tuai fia inu ni a ia; ka ko e vai ke age e au kia ia, ke eke ia mo vaipuna, ki loto ia ia, ke puna ai ki luga ke he moui tukulagi.”
“Ko e iki na e, ta mai a kia au e vai na, kia nakai tuai fia inu au, kia nakai hau foki ki hinai ke utu vai,” he tali he fifine.
Ne pehe a Iesu ki a ia: “Fano a a koe, ke ui ke he tane hāu, ti liu mai ai a koe ki hinai.”
“Nakai fai tane au,” he tali e ia.
Ne fakamoli e Iesu hana a talahauaga. “Kua tonu hāu a kupu, Nakai fai tane au, ha ko e mena tokolima e tau tane ne nofo ia koe, ko ia foki kua fakalataha mo koe ainei, nakai ko e tane hāu a ia.”
“Ko e iki na e, kua iloa nai e au, ko e perofeta a koe,” he talahau ofomate he fifine. Ne fakakite hana a fiafia fakaagaga, ne mailoga e ia e tau Samaria “ne tapuaki ke he mouga nai [ko Keresema, ne tu tata mai]; ka kua talahau mai e mutolu [ko e tau Iutaia], ko Ierusalema e mena ke tapuaki ai ke lata ai.”
Ka e taha e mena, nakai ko e matakavi he tapuakiaga e mena aoga, he fakakite e Iesu. “Ke hoko mai e vaha,” he talahau e ia, “ko lautolu ne tapuaki fakamoli, to tapuaki a lautolu ke he Matua mo e agaga mo e fakamoli; ha ko e mena kumi e Matua kia pihia a lautolu ne tapuaki kia ia. Ko e Atua ko e Agaga ni a ia; ko lautolu foki ne tapuaki kia ia, kua lata ke tapuaki atu ki ai mo e agaga mo e fakamoli.”
Ne ofo lahi e fifine. “Kua iloa e au ka haele mai e Mesia, (ne ui ko e Keriso,)” he ui e ia. “Ka haele mai a ia, ti fakailoa mai e ia e tau mena oti kia mautolu.”
“Ko au haia, ha ne vagahau atu kia koe,” he fakailoa e Iesu. Manamanatu la ke he mena ia! Ko e fifine nei ne hau he tupou laa ke utu vai, liga fakalata ke nakai feleveia mo e tau fifine he maga ne vihiatia a ia ha ko e puhala he moui hana, ka kua talia e Iesu ke he puhala fuluola. Ne talaage fakatonu e Iesu ki a ia e tau mena ne nakai la talaage e ia ki a taha. Ko e heigoa ne tupu mai ai?
Tokologa e Tau Samaria ne Talitonu
He liliu mai i Sikara mo e tau mena kai, ne moua he tau tutaki a Iesu ke he vaikeli ha Iakopo ne toka ai e lautolu a ia, mo e ko ia ne fa e tutala mo e fifine Samaria. Ko e magaaho ne hohoko mai e tau tutaki, ne fano kehe a ia, ka e toka hifo hana vai maka mo e hagaao atu ke he loto maga.
Ne lahi e fiafia hana ke he tau mena ne talaage e Iesu ki a ia, ne talaage e ia ke he tau tagata tane i loto he maga: “Ati o mai a, ke kitia e mutolu e tagata ne talahau mai kia au e tau mena oti kana ne eke e au.” Ti ko e magaaho ia, ke he puhala ke fakalagalaga ke fia iloa foki, ne huhu e ia: “Nakai kia ko e Keriso haia?” Ne kautu e huhu—ne o e tau tagata tane ke kitia mata.
Ka ko e magaaho taha ia, ne ole e tau tutaki ki a Iesu ke kai e tau mena kai ne ta mai e lautolu he maga. Ka e tali mai a ia: “Ha ha ia au e tau mena kai nakai kitia e mutolu.”
“Kua age nakai e taha ha mena kai kia ia,” he fehuhuaki e tau tutaki. Ne fakamaama e Iesu: “Ko e haku a mena kai hanei, kia eke e au e finagalo hana ne fakafano mai au, mo e fakaoti hana gahua. Nakai kia talahau e mutolu, Kua toe fa e mahina, ti hoko ai e heleheleaga saito.” Ka e taha e mena, ne fakamaama e ia e heleheleaga fakaagaga, ti pehe a Iesu: “Haga hake a ha mutolu a tau mata, mo e kitekite ke he fonua kua hina mai nai ke he heleheleaga saito. Ko ia foki ne helehele kua moua e ia hana palepale, ti tanaki e ia e tau fua ke he moui tukulagi; kia fakatau fiafia a ia ne gana e tau saito mo ia ne helehele.”
Liga maeke ia Iesu ke kitia e tupu lahi ha ko e fakafeleveiaaga hana mo e fifine Samaria—kua tokologa ne tua ki a ia ha ko e fakamoliaga he fifine. Ne fakamatala a ia ke he tau tagata he loto maga mo e pehe: “Kua talahau mai ne ia kia au e tau mena oti kana ne eke e au.” Ko e mena ia, ke he magaaho ne o mai e tau tagata tane Sikara ki a ia ke he vaikeli, ne ole e lautolu a ia ke nofo mo e tutala foki ki a lautolu. Ne talia e Iesu e uiina mo e nofo ke ua e aho.
Ha kua fanogonogo e tau Samaria ki a Iesu, ne tokologa atu foki ne tua. Ko e magaaho ia ne pehe a lautolu ke he fifine: “Nakai ko e kupu hāu kua tua ai a mautolu nai; ha kua fanogonogo ni a mautolu, kua iloa foki e mautolu ko e moli ni ko e Fakamoui hanei he lalolagi.” Ko e moli ko e fakafifitakiaga mitaki ne fakakite he fifine Samaria ke maeke foki ia tautolu ke fakamatala hagaao ki a Keriso ka fakalagalaga e fia iloa mena ha lautolu ne fanogonogo ke kumikumi atu foki!
Manatu ko e toe fa e mahina to hoko e heleheleaga—ko e heleheleaga karite, ke he vaha tau tupu i Palesetaina. Ko e liga ko Novema po ko Tesemo. Ko e kakano he mena nei he mole atu e Paseka he 30 V.N., ne valu e mahina ha Iesu mo e hana tau tutaki ne nonofo i Iutaia ke fakaako mo e papatiso. Ko e fenoga ha lautolu he magaaho nei ke he ha lautolu a matakavi kaina i Kalilaia. Ko e heigoa ne fakatali ki a lautolu i ai? Ioane 4:3-43.
▪ Ko e ha ne ofo e fifine Samaria he vagahau a Iesu ki a ia?
▪ Ko e heigoa ha Iesu ne fakaako ki a ia hagaao ke he vai moui mo e matakavi ke tapuaki ai?
▪ Fakakite fefe e Iesu ke he fifine Samaria ko hai a ia, mo e ko e ha e fakailoaaga nei ne matakehe lahi ai?
▪ Ko e heigoa e fakamatalaaga ne taute he fifine Samaria mo e ko e heigoa e fua?
▪ Ko e heigoa e matutakiaga he tau mena kai ha Iesu mo e heleheleaga?
▪ Maeke fefe ke iloa e tautolu e loa he gahua fakamatala ha Iesu i Iutaia he oti e Paseka he 30 V.N.?