Wat kunt u aan de inflatie doen?
U KUNT persoonlijk weinig doen om de wereldomvattende inflatie een halt toe te roepen. U kunt geen controle uitoefenen over het budget van regeringen, de stijgende schulden van anderen of de economische politiek van naties. Maar er zijn dingen die u kunt doen om een benarde financiële situatie te verlichten.
Als u in een van de meer ontwikkelde landen woont, kan dat allereerst betekenen dat u genoegen moet gaan nemen met een lagere levensstandaard. Dat wil zeggen, het kan betekenen dat u het zult moeten stellen zonder bepaalde zaken die u als vanzelfsprekend bent gaan beschouwen, maar die de meeste mensen in armere landen toch al nooit hebben gehad. Hoewel dit vooruitzicht zeer onwenselijk mag schijnen, moet het toch onder de ogen gezien worden om toenemende frustratie te vermijden.
Als hun financiële situatie krapper wordt, zullen huwelijkspartners gewoon open en kalm moeten praten over de wijze waarop zij hun inkomen zullen gebruiken. In de gevallen dat ook de vrouw werkt, wordt de noodzaak van communicatie over de vraag hoe het gezinsinkomen besteed moet worden, nog groter. Als de man, of de vrouw, geld uitgeeft zonder de ander te raadplegen, kunnen de problemen groter worden.
De voedselprijzen bewegen zich slechts in één richting: omhoog. Hoe hebben sommige gezinnen op dit gebied bezuinigd, afgezien dan van de voor de hand liggende maatregel zich te beperken met betrekking tot de duurdere voedingsartikelen? Een Ontwaakt!-correspondent in Japan vertelt hierover:
„Voedsel vormt de grootste post op het budget van Japanse gezinnen. Daarom worden de advertentiepagina’s van kranten zorgvuldig gelezen zodat wanneer er inkopen gedaan worden, alle koopjes en speciale aanbiedingen benut kunnen worden.
Ook worden in veel supermarkten vlak voor sluitingstijd bepaalde waren in prijs verlaagd omdat men probeert de hele voorraad die dag nog kwijt te raken. Of deze waren worden prompt de volgende ochtend tegen die lagere prijs aangeboden zodat ze verkocht worden voordat bederf intreedt. Sommige huisvrouwen doen hun best om juist in deze perioden hun inkopen te doen zodat zij hun gezin redelijk goed gevoed kunnen houden voor niet al te veel geld.”
Joseph Coyle, redacteur van een rubriek over voedingsmiddelen in de Verenigde Staten, beweert dat mensen 20 tot 40 percent kunnen besparen op hun voedselaankopen door hun boodschappenlijstje op te stellen nadat zij de advertenties over speciale dagaanbiedingen hebben bestudeerd. In sommige plaatsen zijn er discountzaken waar lagere prijzen gelden omdat de onkosten lager zijn.
In een recent jaar hebben levensmiddelenfabrikanten in de VS 62 miljard bonnen uitgegeven die recht geven op prijskortingen, met een gemiddelde waarde van 15 dollarcent per bon. Deze bonnen worden aangetroffen in tijdschriften, kranten en reclamefolders. De sleutel is nu niet een produkt te kopen eenvoudig omdat het met korting wordt aangeboden, maar produkten die u nodig hebt, tegen dergelijke kortingen te kopen.
Het tijdschrift Newsweek merkte op: „Gezinsuitgaven voor voedsel . . . kunnen met 20 percent besnoeid worden als het niet aan de kinderen wordt toegestaan de kruidenierswaren te kopen — en als zij niet de kans krijgen hun ouders te bepraten om allerlei extraatjes te kopen.” Ook is een boodschappenlijst van werkelijke behoeften (niet alleen verlangens) belangrijk om ’impulsief kopen’ in warenhuizen te voorkomen. Wanneer u winkelt, kijk dan uit naar artikelen die dezelfde voedingswaarde hebben als veelgeadverteerde merkartikelen, maar minder kosten.
Een Braziliaanse echtgenoot wiens gezin de inflatie terdege voelt, merkt op: „Wij moesten ons gaan beperken met betrekking tot luxeartikelen en mijn vrouw geeft op alle mogelijke manieren haar medewerking. Zij gooit nooit restjes van maaltijden weg.” Anderen sparen doordat de man een lunchpakket meeneemt naar zijn werk in plaats van daar ergens een maaltijd te nemen.
Het is verstandig om te bezuinigen op niet-essentiële zaken
Iemand die krap in zijn geld zit, doet er verstandig aan te minderen of zelfs helemaal te stoppen met niet-essentiële zaken. Een daarvan is tabak. De tabaksgewoonte is niet alleen duur, maar bovendien dodelijk, aangezien ongeveer 90 percent van alle gevallen van longkanker en een goed aantal andere kwalen terug te voeren zijn op roken — waarlijk een gewoonte die een „verontreiniging van het vlees” is (2 Kor. 7:1). Degenen die met deze gewoonte hebben gebroken door zelfbeheersing te oefenen, bemerken dat het hun honderden guldens per jaar scheelt.
Evenzo zijn ook alcoholische dranken prijzig, en overmatig gebruik ervan kan schade toebrengen aan de gezondheid en zelfs aan het gezinsleven. Hoewel een matig gebruik van alcoholische dranken niet veroordeeld wordt in de bijbel, is dat wel het geval met overmaat (Spr. 23:29-35; 1 Kor. 6:9, 10). Ook hier kunnen jaarlijks honderden guldens bespaard worden.
Een ander terrein waarop bezuinigd kan worden, heeft met ontspanning te maken. Er bestaat geen werkelijke noodzaak om honderden of duizenden guldens uit te geven om te kunnen genieten van een verandering in tempo ten opzichte van het werk van alledag. Reisbureaus mogen dan de indruk wekken dat reizen naar ver verwijderde streken en een verblijf in luxueuze hotels een absolute noodzaak zijn, maar het is niet waar. De interessante plekken dichter bij huis opzoeken, dagjes met het gezin eropuit trekken, vrienden bezoeken en andere goedkope vormen van ontspanning kunnen heel plezierig zijn. Geschikte televisieprogramma’s kunnen meehelpen om de tijd te vullen die nog overblijft wanneer men ook gaat bezuinigen op de dure films en theatervoorstellingen.
Vroeger hadden gezinnen geen radio, geen stereo, geen televisie of bioscoop of al die andere moderne vormen van amusement. En het gemiddelde gezin in die dagen ging zelden of nooit uit eten in restaurants. Toch kenden zij gezonde, heilzame vormen van ontspanning en een mate van levensvreugde — misschien wel meer dan wij in de huidige complexe wereld. Het is waar dat de tijden anders zijn, maar mensen zijn niet zo anders. Zij kunnen nog steeds genieten van eenvoudiger, minder dure vormen van ontspanning.
Veel vrouwen sparen tegenwoordig heel wat geld uit door hun eigen kleren te maken. Wat durf en oefening brengen hier dubbel en dwars hun geld op. Om een voorbeeld te geven, een huisvrouw zag in een warenhuis een betrekkelijk eenvoudige jurk die haar erg aanstond, maar het kledingstuk stond geprijsd voor meer dan $50. In plaats van de japon te kopen, kocht zij een soortgelijke stof en maakte de jurk voor minder dan $5.
Bepaalde zaken verkopen tweedehands-kleding die in zeer goede staat verkeert, en hierdoor kan men tot aanzienlijke besparingen komen. Sommigen verminderen hun onkosten door hun kleren zelf te wassen in plaats van naar een wasserij te brengen. Truien bijvoorbeeld wassen zij met de hand in lauwwarm water in plaats van ze te laten stomen, en zij brengen alleen die kledingstukken weg die zij niet zelf kunnen behandelen.
Als men minder geld aan kleding wil uitgeven, is een belangrijke factor zich niet te veel van de mode aan te trekken. Vele mensen gooien goede kleding weg alleen omdat de mode verandert. Maar een man die opmerkte dat zelfs de stijl in herenkleding tegenwoordig sneller veranderde, zei: „Deze keer niet meer! Ik ga geen slaaf meer worden van modeontwerpers die mij het geld uit de zak willen kloppen. Ik draag wat ik heb, zolang het netjes, schoon en fatsoenlijk is, en onafhankelijk van wat de modewereld dicteert.”
Iets anders waarmee sommigen heel wat hebben weten te besparen, is te leren hoe men thuis eenvoudige reparaties zelf kan verrichten. Dit spaart niet alleen reparatiekosten uit, maar heeft ook tot gevolg dat huishoudelijke apparaten, meubels en andere voorwerpen veel langer meegaan.
Een echtgenoot vertelt dat hij ongeveer $200 per jaar op kapperskosten heeft uitgespaard. Zijn vrouw stemde erin toe te leren hoe zij zijn haar moest knippen, en naarmate zij ervaring opdoet, lukt haar dat steeds beter. Nu mensen hun haar tegenwoordig op zo veel verschillende manieren dragen, hoeft het al lang niet meer volmaakt te zitten.
Natuurlijk is de lijst van mogelijkheden om geld te sparen nog veel groter. Maar deze voorbeelden tonen al dat met een beetje denkwerk en wat planning in deze tijd van financiële druk toch verlichting mogelijk is.
Een te grote honger naar materiële dingen heeft heel wat gezinnen geruïneerd
Een van de grootste oorzaken van moeilijkheden in deze tijd is een te grote honger naar materiële dingen. Veel te veel gezinnen zijn daardoor reeds geruïneerd, en veel te veel huwelijken zijn daardoor al stukgemaakt.
Sommigen willen meer materiële bezittingen om ’gelijke tred te kunnen houden met de Jansens’. Maar een dergelijke onjuiste trots kan zeer kostbaar zijn. Heel passend is al eens op geestige wijze gezegd dat het eenvoudig geen zin heeft ’geld dat u niet hebt, uit te geven aan zaken die u niet nodig hebt, en dan alleen om indruk te maken op mensen die u misschien niet eens mag’.
Over de noodzaak materiële verlangens te beheersen, schreef een gezin het volgende naar U.S. News & World Report:
„Ons gezin leeft volkomen gelukkig van een bedrag dat vele ouders die beiden een inkomen hebben, betalen aan de kindercrèche.
Wij vinden vrede in het feit dat wij onze kinderen zelf opvoeden en het feit dat wij een ’traditioneel gezin’ zijn, geeft ons zekerheid. De huishouding als een dagtaak bezien is iets dat nooit uit de tijd zal raken, omdat het Gods manier is waarop een vrouw haar volledige zelfontplooiing vindt. ’Verwachtingen ten aanzien van wat het huwelijk dient te zijn’ hebben niets te maken met inkomens. Mensen, niet samengevoegde inkomens, bepalen een huwelijk. Mensen, niet materiële dingen, vormen een gezin.”
Het beteugelen van materiële verlangens draagt er vooral toe bij een eerste oorzaak van rampspoed te vermijden: een te zware schuldenlast. Te veel geld lenen en te moeten leven met de frustratie dat het niet lukt om het bedrag terug te betalen, is een zekere weg tot moeilijkheden. Heel nauwkeurig verklaart de bijbel: „Wie leent wordt de slaaf van wie uitleent.” — Spr. 22:7, Willibrordvertaling.
Uit vraaggesprekken met gezinnen wier schuld te hoog was opgelopen, bleek dat veel van hun aankopen niet nodig waren geweest. Een jong paar dat slechts twee jaar geleden getrouwd was, zat reeds tot over de oren in de schulden. In plaats van die nu eerst af te betalen, gingen zij ermee voort te lenen en geld uit te geven. Hun gebrek aan zelfbeheersing met betrekking tot materiële zaken bracht hen al gauw tot een faillissement. Toch vertelden zij een kredietadviseur dat zij het geld alleen aan „echt noodzakelijke dingen” hadden uitgegeven. Toen er werkelijk werd doorgevraagd, bleek dat deze „echt noodzakelijke dingen” onder andere peperdure vakanties en kostbare kleding waren, die zij in werkelijkheid volstrekt niet nodig hadden.
Raadgevers op het gebied van particuliere schulden geven het advies om uw nettosalaris te analyseren om te zien welk percentage daarvan u gebruikt voor het terugbetalen van schulden. Ligt dit, een hypotheek op een huis buiten beschouwing gelaten, ver boven de tien percent, dan koerst u op een gevaarlijke situatie aan. Enkelen van deze kredietadviseurs vertellen dat wanneer hun cliënten hun betaalpas niet op een beheerste wijze weten te gebruiken, zij deze opvragen en voor hun ogen kapotscheuren. En opmerkelijk is dan hoezeer mensen hierdoor van streek zijn omdat zij deze kredietkaarten beschouwden als vrienden in plaats van als de potentiële verwoesters die ze zijn voor hen die ze niet verstandig weten te gebruiken.
„De liefde voor geld is een wortel van allerlei schadelijke dingen”, verklaart de bijbel. „En door hun streven op die liefde te richten”, voegt hij eraan toe, hebben vele mensen „zich overal met vele pijnen doorboord” (1 Tim. 6:10). Deze waarheden worden met de dag duidelijker.
Wat gebeurt er met degenen die de materialistische zienswijze tot de grootste kracht in hun leven maken? Onze correspondent in Japan merkt op:
„In Japan neemt het gemiddelde gezin eenvoudig meer werk erbij. Man en vrouw werken beiden, terwijl zij ook nog overwerk verrichten. Hoewel zij misschien het gevoel hebben dat het hun lukt om de inflatie het hoofd te bieden, heeft het gezin eronder te lijden omdat er geen wederzijdse, opbouwende omgang bestaat.
Al die moeite die men zich getroost, is zo kortzichtig. Alles concentreert zich op NU, VANDAAG. De toekomst wordt niet in het beeld gebracht en hoop vormt geen deel van het dagelijkse leven.”
Maar wat zal er zonder opbouwende omgang en zonder een ware hoop voor de toekomst gebeuren als de vrouw haar inkomen verliest, of de man, of beiden? Wanneer de economische stelsels van deze wereld te gronde gericht worden, wat zal er dan gebeuren met mensen die het verwerven van materiële dingen tot het belangrijkste in hun leven hebben gemaakt?
Zal dit werkelijk gebeuren? Ja, zonder mankeren! En daarom is de instelling die u tegenover inflatie, tegenover geld en tegenover materiële dingen ontwikkelt, veel meer dan alleen maar een oefening om het hoofd te bieden aan tijdelijke economische moeilijkheden. De ontwikkeling waarop u zich moet prepareren, is de komende vernietiging van al onze economische stelsels.
[Illustratie op blz. 13]
Afzien van het overmatig najagen van materiële dingen kan ernstige problemen helpen vermijden