Maakt u wel eens ruzie om geld?
„VERGEET nooit dat een huwelijk belangrijker is dan geld.” Deze raad van een echtpaar raakt een probleem dat wijdverbreid is.
In de huidige wereld is geld noodzakelijk. Het is dan ook begrijpelijk dat voor een man die werkloos is of wiens loon niet meer toereikend is, geld een gevoelig onderwerp is. Een huisvrouw wordt elke keer dat zij inkopen doet, weer geconfronteerd met de steeds hogere prijzen. Onzekerheid hoe de eindjes aan elkaar te knopen schijnt woordentwisten over geld bijna onvermijdelijk te maken.
Maar als werkloosheid en inflatie werkelijk de oorzaak van deze ruzies zijn, waarom maken dan zelfs sommige welgestelde mensen — personen die niet ernstig onder deze factoren te lijden hebben — vaak ruzie om geld? Zou het kunnen zijn dat er toch nog iets anders is wat een fundamentelere reden vormt voor deze ruzies?
Aan de wortel van het probleem
De bijbel wordt vaak ten onrechte geciteerd met de woorden: „Geld is de wortel van alle kwaad.” Maar leest u de tekst in 1 Timótheüs 6:10 eens in uw bijbel om te zien wat er werkelijk staat. De Nieuwe-Wereldvertaling luidt: „Want de liefde voor geld is een wortel van allerlei schadelijke dingen, en door hun streven op die liefde te richten, zijn sommigen van het geloof afgedwaald en hebben zich overal met vele pijnen doorboord.”
„Geld” is één ding; „de liefde voor geld” is iets anders. Geld op zichzelf is niet slecht, maar er liefde voor koesteren wel. Niet geld, maar „de liefde voor geld” kan iemand ertoe brengen slechte dingen te doen.
Denk eens aan de vele vormen van misdaad die hun oorzaak vinden in menselijke hebzucht en in een buitensporige liefde voor geld: diefstal, afpersing, chantage, ja, zelfs moord! Maar op het moment concentreren wij ons op de verhouding man-vrouw. Kan een onjuiste kijk op geld huwelijksproblemen scheppen?
Sta eens stil bij wat een jong Duits echtpaar overkwam dat het huwelijk begon met heel weinig geld. Terwijl de man zijn beroepsopleiding voltooide, was zijn vrouw gedwongen te werken om in hun levensbehoeften te voorzien. Toen de jongeman zijn diploma had, begon hij een eigen zaak, die het echtpaar in het begin slechts een bescheiden inkomen opleverde. Dit tekort aan geld was vaak aanleiding tot ruzies, die soms hoog opliepen.
Na verloop van tijd bouwde de man echter een heel succesvol bedrijf op. Geld — of liever gezegd gebrek aan geld — was nu geen probleem meer. Het paar had nu alles wat zij nodig hadden, ja, zelfs meer dan dat. Zij konden zich een prachtig huis veroorloven, auto’s en lange vakanties. Maar kwam er een eind aan de ruzies om geld? Neen. De ruzies over het probleem hoe rond te komen van zo weinig, maakten nu plaats voor ruzies over het besteden van zo veel.
Er ontwikkelde zich een „liefde voor geld”. Twijfelachtige zakenpraktijken leidden tot een slecht geweten, waardoor vervolgens gespannen verhoudingen ontstonden tussen hen en hun familie en vrienden. Erger nog, deze overdreven zucht tot geld verdienen ruïneerde hun huwelijk. Het gevolg? Echtscheiding en een verstoord gezinsleven voor de kinderen. Is geld zo belangrijk dat men mag toelaten dat „liefde voor geld” iemands geluk verwoest?
Er zijn gezinnen waar de man, als hij de enige kostwinner is, het geld gebruikt als een wapen om zijn vrouw „op haar plaats” te houden. Door haar met opzet financieel kort te houden, maakt hij haar al te afhankelijk van hem en dwingt haar in de vernederende positie steeds om geld te moeten bedelen om het gezin goed gevoed en gekleed te houden. Haar begrijpelijke reactie is er een van frustratie, die in een bittere woordentwist tot uitbarsting kan komen.
Soms ligt de grootste schuld bij de vrouw. Het kan zijn dat zij besluit te gaan werken, niet omdat het financieel nodig is maar omdat zij de vrijheid wil genieten „haar eigen geld” te hebben. Haar financiële onafhankelijkheid kan er de oorzaak van zijn dat zij ook in andere kwesties een uitgesproken geest van onafhankelijkheid ontwikkelt. Dit moet wel tot huiselijke ruzies leiden.
Wat kan men doen ten einde zulke gezinstwisten om geld te voorkomen?
’Geld is tot bescherming’
De bijbel geeft een evenwichtige kijk op geld aan die veel tot het huwelijksgeluk kan bijdragen. In Prediker 7:12 wordt namelijk verklaard: „Wijsheid is tot bescherming evenals geld tot bescherming is; maar het voordeel van kennis is, dat de wijsheid haar bezitters in het leven houdt.”
Geld kan op veel manieren „tot bescherming” worden gebruikt. Met geld kunnen wij de huur betalen, ons voedsel kopen en andere dagelijkse benodigdheden aanschaffen. Geld kan ook worden gebruikt ten dienste van anderen, waardoor vriendschappen worden ’beschermd’. Binnen de gezinskring kunnen er vakantiereizen mee worden gefinancierd of die „kleine extraatjes” — onverwachte cadeautjes bijvoorbeeld — worden betaald die de band tussen mensen zo doeltreffend versterken. Op al deze en nog veel meer manieren kan geld dienen om een huwelijk te beschermen.
Normaal gesproken is iets wat het waard is beschermd te worden, belangrijker dan het middel dat gebruikt wordt om het te beschermen. Zo is het menselijk lichaam belangrijker dan de kleding die wij dragen om het tegen de elementen te beschermen. Gezondheid is belangrijker dan de medicijnen die worden voorgeschreven om ons voor ziekte te behoeden. In overeenkomstige zin is een gelukkig huwelijk van oneindig groter belang dan het geld dat wordt gebruikt om het te beschermen.
Dit besef dat geld eenvoudig dient „tot bescherming”, helpt ons de belangrijkere dingen in gedachte te houden, de dingen die niet met geld te koop zijn: een trouwe huwelijkspartner, een loyale vriend, geestelijke en lichamelijke gezondheid en vrede des geestes! Niets daarvan is met geld te koop.
Ook „wijsheid” kan „tot bescherming” dienen. Wijsheid kan ons ervoor behoeden de mogelijkheden van geld te overschatten. De waarde van geld is beperkt. Het kan ons juist op het moment dat wij het ’t hardst nodig hebben in de steek laten, iets wat vaak gebeurt. Ware wijsheid doet dat echter niet. Die kan ons met succes door allerlei tegenslagen heen loodsen, werkelijk ons leven behoeden en ons zelfs helpen Gods goedkeuring en het vooruitzicht op eeuwig leven te verkrijgen.
Hoe ruzies om geld te vermijden
Ruzies om geld vermijden wil niet zeggen dat er nooit over geld of de besteding ervan gepraat mag worden. Gebrek aan communicatie is juist vaak de oorzaak van ruzies. Gesprekken zijn nuttig want ze brengen huwelijkspartners dichter tot elkaar; ruzies niet, want die drijven de twee verder uiteen. Gesprekken zijn liefdevol; ruzies niet. Ruzies lokken ongepaste opmerkingen uit die moeilijk te negeren en nog moeilijker te vergeten zijn. Ze leiden tot vervreemding en kunnen gemakkelijk op een uiteengaan of scheiding uitlopen.
Bij het huwelijk hoort delen, niet waar? De „dit-is-van-mij-en-dat-is-van-jou”-filosofie is over het algemeen niet bevorderlijk voor een gelukkig huwelijk. Het is toch veel beter dat echtparen een praktisch budget uitwerken door een lijstje van hun prioriteiten te maken en tot overeenstemming te komen over de manier waarop zij hun geld zullen besteden. Bij regelmatige gesprekken kunnen de stijgende prijzen en de lopende behoeften van het gezin in aanmerking worden genomen. Door te leren elkaar te vertrouwen, door het gezonde verstand te laten overheersen en door trots te overwinnen, kunnen echtparen veel doen om de gevaren van ruzies om geld te vermijden.
Een geheim van geluk is leren tevreden te zijn. In Hebreeën 13:5 geeft de bijbel de raad: „Laat uw levenswijze vrij zijn van de liefde voor geld, en weest tevreden met de tegenwoordige dingen.”
De meesten van ons kunnen niet alles hebben wat wij willen, maar wij kunnen wel allemaal leren de dingen die wij hebben, te waarderen. Word geen ontevreden mens door voedsel te geven aan het verlangen naar dingen die buiten uw financiële bereik liggen. Te veel op afbetaling kopen en een overmatig gebruik van credit cards zal u niet helpen geld te sparen en al evenmin om binnen uw begroting te blijven, maar kan aanleiding zijn tot lelijke ruzies om geld. Echtparen die het geheim van tevredenheid hebben geleerd, zijn heel gelukkig. Zelden zullen zij zich ertoe laten verleiden ruzie te maken om geld. Daarvoor is het niet belangrijk genoeg!
Indien u al te veel nadruk legt op het belang van geld en er liefde voor aankweekt, er de slaaf van wordt, zult u zichzelf veel leed berokkenen. Laat het de juiste plaats blijven innemen, beschouw het eenvoudig als een „bescherming”, maak het tot uw slaaf en u zult tevredener en gelukkiger zijn! Houd in gedachte „dat een huwelijk belangrijker is dan geld”.