Jonge mensen vragen . . .

Hoe moet ik het hoofd bieden aan de druk van leeftijdgenoten?

OP HAAR veertiende jaar was Karen al zwaar aan de drugs en had zij regelmatig seksuele omgang. Op haar vijftiende werd Michelle gearresteerd wegens vandalisme en diefstal en werd haar het in bezit hebben van drugs ten laste gelegd. Tegen de tijd dat hij zeventien was, was Jim alcoholist geworden en leidde hij een immoreel leven. Alle drie gaven zij echter toe dat zij het leven dat zij leidden of de dingen die zij deden, niet werkelijk prettig vonden.

„Ik had voortdurend last van mijn geweten”, bekende Michelle. Maar waarom deden zij en de anderen het dan? „Iedereen met wie ik omging, deed die dingen en dat had grote invloed op me”, vertelde Karen. Jim bevestigde dat, en zei: „Ik wilde mijn vrienden niet verliezen door anders te zijn.”

De machtige gemeenschappelijke noemer die hen in de greep bracht van alcohol, drugs, misdaad en seks, bestond uit de druk van leeftijdgenoten. Is echter alle druk van leeftijdgenoten verkeerd? Kan die ook goed zijn? Hoe komt het dat zo veel mensen ervoor zwichten?

Wie of wat bepaalt de maatstaven van leeftijdgenoten?

Naarmate jongeren ouder worden, raken zij zich meer bewust van hun leeftijdgenoten en hun maatstaven. Het verlangen om populair te zijn en geaccepteerd te worden door hun eigen leeftijdsgroep wordt een machtige invloed in hun leven; en dat geldt ook voor de angst om afgewezen te worden. Met het afnemen van de invloed van de ouders op de weg die jonge mensen inslaan, worden deze jongeren buitengewoon ontvankelijk voor vorming door hun leeftijdgenoten. En als er dan nog hiaten overblijven, worden die haastig gevuld door televisie, muziek en reclame. Die bevorderen het idee dat seksuele activiteit noodzakelijk is, wil iemand geaccepteerd en bemind worden. Er zijn onderzoeken in de VS gedaan die onthullen dat 90 procent van de jongeren tegen de tijd dat zij negentien worden, al seksuele omgang hebben gehad.

Toch verklaart Dr. Corinne Devlin, hoofd van de kliniek voor geboortenregeling aan het medisch centrum van de McMaster Universiteit, openlijk dat wat vele jonge mensen in werkelijkheid willen, niet seks is. In een verslag in de Toronto Star zei zij: „Wanneer tieners seks bedrijven, is dat dikwijls om niet-seksuele redenen — om ’normaal’ gevonden te worden of om het antwoord te krijgen op fundamentele vragen waarmee jongeren zitten, zoals ’Vind je me aardig, of wil je met me optrekken?’ Er doet een bijzonder duidelijke boodschap de ronde: Als je om iemand geeft, dan toon je dat niet door achting, respect, kameraadschap. Dat toon je door geslachtsgemeenschap.”

Die boodschap wordt de tieners van alle kanten ingeprent.

De muziek en de platen met topverkoop die op de jeugd mikken, hebben dezelfde boodschap. Dat, in combinatie met het gedrag van populaire musici, draagt bij tot het bepalen van de maatstaven voor de leeftijdsgroep. „De groep waar ik mee omging, had haar eigen muziek en idolen”, vertelt Karen, die nu een alleenstaande ouder is, „en dus luisterde ik altijd naar platen die door mijn vrienden aanvaard werden. Maar ik besefte niet hoezeer ik door de muziek werd beïnvloed, niet alleen bij het gebruiken van drugs en het bedrijven van seks, maar ook bij het ontwikkelen van een gevoel van rancune tegen mijn ouders en iedereen die maar gezag had.”

Wat ook bijdraagt tot de maatstaven van de leeftijdsgroep is de ontvankelijkheid van jongeren voor de invloed van sensualiteit en emoties. Wanneer de puberteit begint, worden de tieners overspoeld door een vloedgolf van nieuwe ervaringen, inzichten en gevoelens waar ze nog nooit eerder mee te maken hebben gehad. En terwijl vroegere morele maatstaven steeds meer overboord worden gegooid, komen velen tot de ontdekking dat zij zich laten meeslepen in een gedrag dat hun persoonlijk niet eens ligt.

Hoe het hoofd te bieden aan de druk van leeftijdgenoten

Jonge mensen zoeken leiding en voelen de behoefte met iemand te praten. Ouders met onderscheidingsvermogen moedigen hun kinderen al heel jong tot openhartige gesprekken aan en nemen er de tijd voor om te luisteren naar de problemen en verleidingen waarmee tieners worden geconfronteerd. De meeste jongeren reageren gretig op liefde en aandacht; zij hebben behoefte aan de zekerheid dat men hen nodig heeft en begrijpt. Wanneer die niet thuis wordt gevonden, zal een jongere er elders naar zoeken. Dat kan hem ontvankelijk maken voor de druk van leeftijdgenoten.

Dikwijls zwichten jonge mensen voor de druk van leeftijdgenoten ten gevolge van een gebrek aan vertrouwen in zichzelf of door gevoelens van onzekerheid. Als jouw ouders je dus aanmoedigen om je talenten, vermogens en bekwaamheden te ontwikkelen, zie dan de waarde daarvan in. „Jongeren die ergens goed in zijn, voelen zich van binnenuit belangrijk”, zegt Beth Winship, een tieneradviseuse in de VS. „Zij hoeven niet van de goedkeuring van leeftijdgenoten afhankelijk te zijn om een gevoel van eigenwaarde te bezitten.”

En wanneer jouw ouders proberen je naast volwassen hoedanigheden zoals besluitvaardigheid en zelfbeheersing ook juiste morele waarden bij te brengen, ga daar dan niet tegenin. Een jong meisje zei: „Mijn ouders waren streng voor mij. Soms vond ik dat niet leuk, maar ik ben blij dat ze voet bij stuk hielden en grenzen stelden aan het soort mensen met wie ik omging.” Ten gevolge van die ouderlijke hulp zwichtte zij niet voor de druk van leeftijdgenoten om zich in te laten met druggebruik en seks.

Aangezien degenen met wie je omgaat invloed zullen uitoefenen op jou en je morele waarden, is het belangrijk selectief te zijn bij je keuze van vrienden. Omgang met hen die goede waarden en maatstaven hebben, kan je helpen als een bescherming tegen een verkeerde handelwijze. Op die manier kan deze druk van leeftijdgenoten een goed doel dienen.

Maar selectief zijn kan ook betekenen dat je minder vrienden zult hebben. Hoe kan iemand aan dit probleem het hoofd bieden en zijn gevoelens van geïsoleerd zijn de baas worden? Eén meisje drukte zich als volgt uit: „Toen ik met de anderen op school niet meeging in hun ideeën over drugs en seks, lieten ze me al gauw links liggen. Hoewel ik hierdoor voor een groot deel verlost werd van de druk om me aan te passen, voelde ik me er soms wel wat eenzaam door. Maar toen ging ik op zoek, net zo lang tot ik een ander meisje vond dat ook ernst maakte met leren, dat er soortgelijke waarden op na hield als ik en met wie ik onder schooltijd kon omgaan. Dat scheelde een heel stuk.”

Sommige verstandige jongeren die geen ouders hebben met wie zij kunnen praten, hebben vriendschap gesloten met oudere, meer ervaren personen die hun goede raad konden geven. Zoals de bijbel zegt: „Hij die met wijzen wandelt, zal wijs worden.” — Spr. 13:20.

Om stand te houden tegen de druk van leeftijdgenoten om onverstandige dingen te doen, moet je krachtige persoonlijke opvattingen hebben en voldoende gemotiveerd zijn om je daaraan te houden. Hoe je daaraan komt? Wel, wie weet er nu meer van het leven dan de Schepper van de mensheid? In de bijbel heeft hij de richtlijnen opgetekend voor een leven dat werkelijk voldoening schenkt. — Ps. 119:9-11, 105.

Jehovah leren kennen als een vriend, als iemand die dag en nacht te benaderen is door persoonlijk, uit het hart komend gebed, heeft velen niet alleen de moed gegeven om anders te zijn maar ook de kracht om weerstand te bieden wanneer de wereld probeerde hen ’in haar vorm te wringen’ (Rom. 12:2, Phillips). „De grootste hulp die ik heb gevonden om het hoofd te bieden aan de druk van leeftijdgenoten en weerstand te bieden aan een leven van immoraliteit, drugs en alcohol, was het ontwikkelen van een intieme verhouding tot Jehovah God”, overpeinsde Michelle.

Zoals vele jongeren onder Jehovah’s Getuigen hebben ervaren, worden zij over het algemeen gerespecteerd en bewonderd omdat zij voor juiste beginselen opkomen. Zij weten dat, zoals in Spreuken 29:25 staat, ’het beven voor mensen een strik spant, maar hij die op Jehovah vertrouwt, zal beschermd worden’.