Jonge mensen vragen . . .

Waarom moet ik Pa en Ma gehoorzamen?

JOHN en twee meisjes van zijn school stonden voor een groot gat in een afrastering die daar gezet was om het betreden van een drukke zesbaansweg te verhinderen. Terwijl de auto’s voorbijzoefden, maakten de twee meisjes zich gereed om de weg over te sprinten en zo vlugger thuis te zijn.

„Toe nou, John”, drongen de meisjes aan. „Je gaat toch mee hè?” John begon achter hen aan te lopen. „Toen herinnerde ik me dat mijn vader en moeder me gezegd hadden nooit de weg over te steken maar altijd de voetgangersbrug te nemen.”

Een van de meisjes merkte Johns aarzeling en zei honend: „Je bent een bangerik!” Die woorden kwamen aan. John, die niet bang was, had geen zin om zich door twee meisjes voor gek te laten zetten.

Vraag je eens af: ’Als ik John geweest was, wat zou ik dan gedaan hebben?’ Hij zou een afschuwelijk figuur slaan als hij de uitdaging van de meisjes niet aannam. Alleen het verbod van zijn ouders — die in geen velden of wegen te zien waren — stond hem in de weg.

Ongetwijfeld hebben jouw ouders ook richtlijnen opgesteld waaraan je geacht wordt je te houden. Dat kunnen regels zijn in verband met het opruimen van je spullen, je huiswerk, de tijd waarop je ’s avonds thuiskomt en vormen van ontspanning, maar ook in verband met je gedrag en moraal. Soms komen jongeren echter in de verleiding de regels van hun ouders te negeren. Maar denk eens na . . .

Waarom stellen ouders regels vast?

„Mijn zoon [of dochter],” schreef een wijze ouder, „onderhoud mijn geboden en blijf leven” (Spreuken 7:1, 2). Ja, met hun regels of „geboden” hebben je ouders je welzijn op het oog. Ze zijn een uiting van de echte liefde en bezorgdheid van je ouders voor jou. Het ontbreken van vaste richtlijnen en regels schept eigenlijk onzekerheid.

Zo schreef een jongere: „Mijn ouders . . . zien letterlijk alles door de vingers. Ik weet zeker dat heel wat jongeren het heerlijk zouden vinden als hun ouders hen alles lieten doen wat ze maar wilden. Nou, het is helemaal niet leuk. Ik voel me er schuldig en ellendig door. Ik ben bang dat ik op een dag wat verschrikkelijks zal doen. De gedachte alleen al maakt me bang.” Deze jongere heeft alle reden om bang te zijn. Er zijn gevallen waarin de nalatigheid van een ouder om noodzakelijke regels vast te stellen tot een ramp heeft geleid.

Een jonge man bijvoorbeeld reed drie keer de auto van zijn vader in de vernieling. „Het is zonneklaar dat je zoon niet kan rijden”, zei de chef van zijn vader toen hij van de ongelukken hoorde. „Waarom laat je hem je auto steeds weer gebruiken?” De vader antwoordde dat hij de gevoelens van zijn zoon niet wilde kwetsen door hem het autorijden te verbieden. En dus gaf hij de jongen opnieuw zijn autosleutels — voor de laatste keer.

Twintig minuten nadat de zoon was weggereden, kreeg de vader een telefoontje van de politie. Zij vroegen hem het verminkte lichaam van zijn zoon te komen identificeren. Volgens de politie was zijn zoon met een snelheid van ruim 160 kilometer per uur tegen een telefoonmast gereden! „Had ik hem maar niet laten gaan”, jammerde de vader. „Als ik wat krachtiger was opgetreden, zou hij nu nog leven.”

Regels dienen echter niet alleen om te voorkomen dat je iets overkomt. Als je ouders je opdragen karweitjes in huis te doen en je huiswerk te maken, leren zij je hard te werken. Hoe belangrijk is dat? In een onderzoek waarbij 456 jongens in de tienerleeftijd betrokken waren, werd het leven van degenen die in hun jeugd werd geleerd te werken, vergeleken met dat van jongens die dit niet werd geleerd. De onderzoekers namen bijvoorbeeld in aanmerking of de jongens geregeld iets in het huishouden deden en op school goed meededen. Zo’n 30 jaar later werd met de meesten van deze jongens weer contact opgenomen.

Bij de jongens die in werkbekwaamheid bovenaan hadden gestaan, bleek de waarschijnlijkheid van goede contacten met allerlei mensen tweemaal zo hoog als bij degenen die daarin laag waren aangeslagen. De waarschijnlijkheid was ook vijfmaal zo groot dat zij goed betaald werelds werk hadden. Maar bij degenen die in hun jeugd niet goed hadden leren werken, was de kans tienmaal zo groot dat zij behoorden bij de groep emotioneel gehandicapten en zesmaal zo groot dat zij nog geen 47 jaar werden! Gehoorzaamheid aan de regels van je ouders in verband met huishoudelijke karweitjes en huiswerk van school kan dus een gunstige uitwerking hebben op de rest van je leven.

Wanneer gehoorzamen moeilijk is

In sommige gevallen kan het eenvoudig nonchalance zijn waardoor je een regel overtreedt. Misschien moet je jezelf bij tussenpozen aan de regels herinneren. Het kan ook zijn dat als je andere ouders ziet die toegeeflijk zijn, de gedachte bij je opkomt: ’Waarom mag ìk dat nou niet?’ Bedenk echter dat je ouders moeten bepalen wat voor jou het beste is. Als andere ouders te toegeeflijk zijn, zullen zowel zij als hun kinderen uiteindelijk ernstige problemen oogsten, want „wat een mens zaait, dat zal hij ook oogsten” (Galaten 6:7, 8). Waarom zou je hetzelfde willen oogsten?

Het kan voorkomen dat een ouder een regel invoert die volkomen willekeurig en naar jouw mening niet eerlijk is. De neiging bestaat dan, je er niet aan te houden. Maar waarom zou je op een geschikt moment niet met je ouders bespreken hoe je ertegenover staat en uitleggen waarom je vindt dat de regel niet eerlijk is. Je zult misschien merken dat het heel nuttig is als je een nieuwe regel in gedachten hebt die een aanvaardbaar compromis zou kunnen zijn. In weer andere gevallen echter is de ongehoorzaamheid op wrok terug te voeren.

Een meisje van 17 jaar voelde zich emotioneel te kort gedaan wegens de onverschilligheid van haar ouders, die volkomen in beslag werden genomen door hun eigen ruzies. Woedend op haar ouders was zij vastbesloten de bijbelse beginselen te overtreden waarop haar ouders altijd de nadruk hadden gelegd. Zij bedreef hoererij met een man die zij tijdens een treinreis ontmoette. „Ik vond dat ik het mijn ouders betaald moest zetten”, zei ze later. Maar door uit wrok te handelen, werd zij de echte verliezer, want haar woede leidde tot een verhard geweten. Nadien begon zij te spijbelen en ging zij drugs gebruiken en er ook in handelen.

De rechtvaardige Job kreeg de waarschuwing: ’Pas op dat woede u niet tot honende daden verlokt. Wees op uw hoede dat gij u niet wendt tot wat schadelijk is’ (Job 36:18-21). Voel je je wraakgierig, overdenk dan eens: ’Wat bereik ik met mijn ongehoorzaamheid? Als ik de regels overtreed om mijn ouders een hak te zetten, zal ik dan mogelijk mijn leven lang de gevolgen moeten dragen — lang nadat mijn emoties bekoeld zijn?’ Juist dan is het belangrijk niet uit wrok te handelen maar kalm te blijven en geen overhaaste dingen te doen.

Daar komt nog bij dat de adolescentie een periode is waarin jongeren vaak hun onafhankelijkheid bevestigd willen zien. ’Jullie behandelen me als een klein kind. Waarom laten jullie me niet zelf de verantwoordelijkheid dragen voor mijn huiswerk en kamer, mijn uiterlijk en vrienden, en voor de tijd waarop ik thuiskom en naar bed ga?’ Veel jongeren vinden dat zij heel goed in staat zijn hun eigen regels vast te stellen. Maar John, die in het begin van dit artikel werd genoemd, leerde . . .

De waarde van gehoorzaamheid

„Het kan me niet schelen dat jullie me een ’bangerik’ vinden”, zei John tegen de twee meisjes. „Ik moet gewoon naar mijn moeder luisteren.” Terwijl de meisjes over de verkeersweg stoven, maakte John gehoorzaam gebruik van de voetgangersbrug. Onder het oversteken hoorde hij het gieren van autobanden. Toen hij naar beneden keek, zag hij dat de twee meisjes werden aangereden en de lucht in werden geslingerd. De een kwam op de andere weghelft terecht, waar zij opnieuw werd aangereden en stierf. Van haar zusje werd een been verbrijzeld, dat later geamputeerd moest worden.

Deze tragedie doordrong John ervan hoe beperkt zijn eigen ervaring was. Hij had veel andere jongeren, ook de twee meisjes, over de weg zien rennen zonder dat er iets misging. Zijn moeder herinnerde zich echter nog levendig dat zo’n vijf jaar voordien het kind van een van haar vriendinnen om het leven was gekomen toen het had geprobeerd dezelfde weg over te rennen. Vanwege haar ruimere ervaring had zij regels opgesteld om haar zoon te beschermen.

Johns moeder, Thelma, bezocht later de moeder van de meisjes om haar te troosten. De diepbedroefde moeder legde uit: „Ik heb de meisjes constant gezegd altijd de voetgangersbrug te gebruiken, maar ze wilden niet luisteren. Ze besloten het toch te doen. Ik wou maar dat ze zo gehoorzaam waren geweest als uw zoon.” Ja, het is heel goed mogelijk dat Johns gehoorzaamheid hem het leven heeft gered.

Natuurlijk is het niet iedere keer dat je een regel van je ouders overtreedt een kwestie van leven of dood. Met een beetje handigheid kun je soms vrijwel elke regel die je ouders stellen, wel omzeilen. Maar door ongehoorzaamheid in kleine dingen kun je een patroon ontwikkelen dat moeilijk te veranderen is. Je hart zou in het kwaaddoen verhard kunnen raken. — Prediker 8:11.

Johns gehoorzaamheid hing er niet van af of zijn ouders hem zagen, want hij wist dat God die gehoorzaamheid gebiedt, en hij wilde hem behagen en daardoor een goed geweten hebben (Efeziërs 6:1). Die gehoorzaamheid moet uit het hart komen. Een wijze ouder gaf zijn kind de raad: „Moge uw hart mijn woorden stevig vasthouden. Onderhoud mijn geboden en blijf leven.” — Spreuken 4:4.

[Illustratie op blz. 20]

Hoe dien je de regels van je ouders te bezien?