Jonge mensen vragen . . .

Hoe kan ik het beste met mijn geld omgaan?

HOE denk jij over geld? Is het iets wat je naar eigen goeddunken uitgeeft? Iets wat je spaart of zelfs oppot? In de wetenschap dat hun ouders er zijn om voor hen te zorgen, denken veel jongeren eerlijk gezegd niet zo erg over geld na — alleen waar zij het aan zullen uitgeven.

Niettemin zul je wellicht niet altijd ouders hebben om op terug te vallen. Verder wil het feit op zich dat je na schooltijd een baan hebt of zelfs flink wat zakgeld krijgt, niet zeggen dat je het je kunt veroorloven nonchalant met geld om te springen. De bijbel waarschuwt: „Hebt gij uw ogen er een vluchtige blik op laten werpen [op geld], terwijl het niets is? Want zonder mankeren maakt hij zich vleugels als van een arend en vliegt weg naar de hemel” (Spreuken 23:5). Hoe kun je voorkomen dat jouw geld ’wegvliegt’? In de eerste plaats moet je beseffen wat geld eigenlijk is.

Geld — Waarom zo waardevol

Geld is een ruilmiddel — een machtig ruilmiddel zelfs. De Encyclopædia Britannica zegt dat „geld het enige volkomen liquide goed is”. Je radio bijvoorbeeld zou als een goed of bezit van waarde beschouwd kunnen worden. Maar stel je eens voor dat je je radio probeert te verwisselen of te ruilen tegen een simpel brood. De radio kan de waarde van het brood ver overtreffen. Maar als de eigenaar van de bakkerij je radio niet wil, zal hij je er vermoedelijk geen brood voor geven. Je radio zou evengoed geen enkele waarde kunnen hebben! Geld wordt echter bijna universeel geaccepteerd.a Het is dan ook snel en gemakkelijk verwisselbaar tegen alle goederen of diensten die je je maar kunt wensen.

In zijn wijsheid zei Salomo dan ook in Prediker 7:12 dat „geld tot bescherming is”. Geld is dus een sleutel tot het bezitten van de noodzakelijke dingen des levens en ook van veel van de genoegens die het leven biedt. Zoals Salomo verder zei: „Eten doe je voor je genoegen en door wijn krijg je plezier in het leven; alleen: je moet wel geld hebben.” — Prediker 10:19, Groot Nieuws Bijbel.

Toch is het niet altijd gemakkelijk om aan geld te komen. De meeste ouders hebben geen onbeperkte geldbronnen; zij moeten hard werken voor wat zij met jou delen. Salomo vroeg dan ook: „Wat krijgt een mens voor al zijn harde werk?” (Prediker 2:22) Het harde werk van je ouders wordt misschien nauwelijks gewaardeerd en slecht betaald. Ja, veel ouders werken van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat alleen om hun gezin van het hoogst noodzakelijke te voorzien!

Geld mag dan ook niet als iets vanzelfsprekends worden beschouwd. Het moet met respect bezien en verstandig gebruikt worden. Eén manier om dat te doen, is te leren een budget op te maken.

De waarde van een budget

Een budget is eenvoudig een middel om het uitgeven en sparen van je geld in de hand te houden. Het tijdschrift ’Teen van mei 1985 merkte op: „Nagaan waar al je dollars ’blijven’ is de eerste stap tot het leren beheren van je geld en het opmaken van een budget waar je wat aan hebt.” Maak dus eerst een lijst van al je te verwachten uitgaven — lunch, vervoer, ontspanning, enzovoort. Houd vervolgens ongeveer een maand bij hoeveel je in feite uitgeeft. Nu ben je in staat je een paar redelijke en reële uitgavenlimieten en een spaardoel te stellen.

Zijn die eenmaal vastgesteld, dan zou je wat enveloppen kunnen nemen en daarop kunnen vermelden voor welke categorie uitgaven de inhoud bestemd is. Op één envelop zou je bijvoorbeeld „Lunchgeld” kunnen zetten en op een andere een toekomstige aankoop, zoals „Nieuwe blouse” of „Nieuw overhemd”. Als je je zakgeld of salaris ontvangt, kun je het geld over de enveloppen verdelen overeenkomstig de vastgestelde bedragen. Moeten er uitgaven gedaan worden, dan kun je die betalen uit de desbetreffende enveloppen.

Heb je wel eens geprobeerd je aan een budget te houden en is het je niet gelukt? Dan ben je niet de enige. Leah, een jonge volwassene, vertelde: „Ik heb een paar keer geprobeerd een budget op te stellen, maar ik houd me er niet zo goed aan.” Zij geeft echter wel toe: „Als ik een budget heb opgemaakt, spaar ik meer. Ik koop dan geen dingen die ik niet nodig heb.” De sleutel tot succes? Zelfdiscipline. Neem een beslissing en houd je daaraan! Voel je ook vrij Jehovah in gebed te vragen je te helpen eventuele nonchalante bestedingsgewoonten onder controle te krijgen. — Lukas 11:13.

Het is interessant dat de apostel Paulus de christenen in Korinthe voorstelde iets van hun geld te reserveren toen hij zei: „Laat een ieder van u op elke eerste dag van de week in zijn eigen huis iets opzij leggen en opsparen” (1 Korinthiërs 16:1, 2). Het geld werd toen bijgedragen aan een speciaal fonds voor behoeftige christenen. Het heeft die Korinthische christenen ongetwijfeld echte zelfdiscipline gekost om Paulus’ voorstel op te volgen, maar de zegeningen maakten het de moeite waard!

Ook jij zult er ongetwijfeld voordeel van hebben als je je aan een budget houdt. Een jongere genaamd Avian zegt: „Ik was net de man die in Spreuken 21:5 wordt genoemd, „haastig” en ’aansturend op gebrek’. Tegen het eind van de maand was ik altijd blut. Nu ik een budget heb, ga ik op een meer verantwoorde manier met mijn geld om.”

Voorzichtig met krediet

„Koop nu, betaal later!” luidt de aansporing van veel firma’s. Als men er met beleid en verstandig mee omgaat, kan krediet inderdaad zinnig zijn. Maar wordt er roekeloos gebruik van gemaakt, dan kan het worden wat een jongere genaamd Kevin „een vorm van slavernij” noemt. — Vergelijk Spreuken 22:7.

Voor sommige jongeren maakt krediet het eenvoudig te gemakkelijk om dingen te kopen die zij niet nodig hebben en die zij zich niet kunnen veroorloven. En als je het openstaande bedrag aan het eind van de maand niet aflost, wordt je rente in rekening gebracht op wat je schuldig bent. Hoe langer het duurt voordat je betaald hebt, hoe meer een artikel je uiteindelijk kost. Op de lange duur is het dan ook goedkoper te sparen voor iets wat je nodig hebt en contant te betalen.

„Een stuivertje gespaard . . .”

Een jonge vrouw genaamd Phyllis merkte op: „We weten nooit wanneer we met tegenspoed te kampen krijgen en wat geld achter de hand moeten hebben.” (Vergelijk Prediker 9:11.) Je zou inderdaad ziek kunnen worden en je baan kunnen verliezen. Ook je ouders zouden een moeilijke tijd kunnen krijgen en dan misschien niet in staat zijn jou zakgeld te geven. Het is daarom verstandig in je budget een bedrag op te nemen dat je opzij zet om te sparen. Dit kan je helpen een financiële storm gemakkelijker te doorstaan.

Nu kan een spaarvarken of een schoenendoos een handige plaats lijken om je geld te bewaren. Jezus sprak echter van geld op de bank zetten, waar er rente bij kan komen zodat het bedrag groeit (Matthéüs 25:27). Waarom zou je er dus niet met je ouders over spreken of het raadzaam is je eigen spaarrekening bij een bank te openen? Je behoeft geen enorm bedrag aan geld te hebben wil een spaarplan zinvol zijn, hoewel je op sommige plaatsen een bepaald minimumbedrag moet hebben om administratiekosten te vermijden. De sleutel tot succes is regelmaat bij het sparen.

Maar als je familie nu arm is of je in een economisch minder bevoorrecht land woont waar jongeren zelden zelf over geld kunnen beschikken? Je familie heeft dan niettemin bepaalde bezittingen, ook al lijken die pover. Maar als je houding tegenover de geldmiddelen van het gezin er een is van „zo gewonnen, zo geronnen”, dan ga je tegen je eigen belangen en die van je familie in. Je wilt je vast geen „ondankbare” betonen ten aanzien van de dingen waarin je ouders met hard werken voorzien. — Spreuken 29:21.

Laat je houding tegenover geld dus van verantwoordelijkheidsbesef getuigen — zelfs als je weinig of geen geld van jezelf hebt. Je kunt het bijvoorbeeld vermijden dingen te verspillen, voedsel bijvoorbeeld. (Zie Johannes 6:12, 13.) Spring voorzichtig om met moeilijk te vervangen en dure voorwerpen zoals brillen en schoolbenodigdheden. Je ouders zullen het ongetwijfeld zeer waarderen als je hierin gewetensvol bent.

Spreuken 11:28 brengt ons in herinnering: „Wie op zijn rijkdom vertrouwt — hijzelf zal vallen; maar net als loof zullen de rechtvaardigen gedijen.” Geld moet dienen om in onze behoeften te voorzien. Maar de voornaamste zorg van een christen mag niet zijn rijk te worden. Een jongere genaamd Matthew zegt het zo: „Geld is belangrijk, maar het is niet alles.” Het is slechts een werktuig, ja een „bescherming” (Prediker 7:12). Leer het verstandig en beleidvol te gebruiken. In een toekomstig artikel zal besproken worden hoe je je geld verstandig kunt gebruiken om aan je persoonlijke en je gezinsverplichtingen te voldoen.

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 13]

„Als ik een budget heb opgemaakt, spaar ik meer. Ik koop dan geen dingen die ik niet nodig heb”

[Illustratie op blz. 14]

Jongeren met verantwoordelijkheidsbesef zijn zo verstandig iets van hun geld opzij te leggen