Jonge mensen vragen . . .

Waarom hebben Pa en Ma altijd ruzie?

Er zijn bij ons thuis veel problemen en ik weet niet wat ik moet doen. Mijn vader schreeuwt bij elke kleinigheid die hem niet bevalt. En mijn moeder schreeuwt bij allerlei andere kleinigheden. Als mijn vader niets te eten krijgt als hij thuiskomt van zijn werk, begint hij gewoon tegen mijn moeder te schreeuwen. — Een twaalfjarig meisje.

Ik ben erg bang dat mijn ouders zullen gaan scheiden. Natuurlijk houd ik van allebei en wil ik altijd bij allebei zijn, maar ze maken ruzie over geld en een heleboel andere dingen. — Een tienjarige jongen.

VOLGENS jou mag je van ouders verwachten dat zij van elkaar houden en om elkaar geven; dat zij ontzettend wijs, alwetend, vriendelijk en attent zijn, en dat zij het over ongeveer alles eens zijn. En als zij een klein verschil van mening hebben, dan wordt van hen verwacht dat zij de zaak kalm en rustig, en ver buiten gehoorsafstand voor jou, bespreken. Zij worden gewoon geacht nooit ruzie te hebben.

Maar misschien heb je tot je ontzetting ontdekt dat ouders soms wel meningsverschillen hebben — en niet altijd kalm en rustig. Het zijn je ouders, en als je ziet dat zij onenigheid hebben, doet dat je meer pijn dan woorden kunnen uitdrukken. Een jongere bekende dat als zijn ouders vroeger ruzie hadden, „ik soms het gevoel had dat ik van binnen verscheurd werd”.

Waarom ouders ruzie hebben

Het zou inderdaad heerlijk zijn als moeders altijd ’de wet der liefderijke goedheid op hun tong’ hadden en nooit iets lelijks zouden zeggen (Spreuken 31:26). Het zou nog fijner zijn als vaders nooit „bitter toornig” op hun vrouw waren (Kolossenzen 3:19). Maar de bijbel zegt: „Wij allen struikelen vele malen. Indien iemand in woorden niet struikelt, die is een volmaakt man.” — Jakobus 3:2.

Ja, je ouders zijn onvolmaakt. In de regel zullen zij ’elkaar in liefde verdragen’ (Efeziërs 4:2). Maar het moet je niet verbazen als de ergernissen zich van tijd tot tijd ophopen en tot uiting komen in een woordenwisseling.

Bedenk ook dat wij in „kritieke tijden” leven, „die moeilijk zijn door te komen” (2 Timótheüs 3:1). Mensen staan onder zware druk — zij moeten de kost verdienen, hun rekeningen betalen, zij hebben te kampen met de sfeer op hun werk — allemaal dingen die een zware belasting voor een huwelijk zijn. En de druk is bijzonder groot als beide ouders een baan hebben. Alleen al de beslissing wie er zal koken en wie het huis schoonhoudt, kan een bron van onenigheid worden.

Hoe jij je door hun geruzie kunt voelen

Wat ook de aanleiding mag zijn tot de meningsverschillen tussen je ouders, voor jou kan het verschrikkelijk zijn hen ruzie te horen maken. De schrijfster Linda Bird Francke legt uit dat kinderen geneigd zijn „hun ouders op een erg hoog voetstuk te plaatsen. Een klein kind denkt niet aan zijn moeder of vader als een mens met eigenaardigheden of zwakheden, maar als een oerdegelijk instituut dat alleen op aarde terecht is gekomen om hem te dienen en te beschermen.” Als je je ouders ziet bekvechten, kom je tot het pijnlijke besef dat je ouders niet half zo „oerdegelijk” zijn als je dacht. Dit kan de grondslagen van je emotionele zekerheid schokken en allerlei angsten teweegbrengen.

Het Journal of Marriage and the Family schrijft: „Meer dan de helft van alle kinderen op de basisschoolleeftijd die bij de recente landelijke enquête onder kinderen werden geïnterviewd, zei dat zij bang zijn als hun ouders ruzie hebben.” Een meisje genaamd Cindy zei het zo: „Af en toe hebben mijn vader en moeder flink ruzie. Dan word ik erg bang en ga naar bed, en vraag me af wanneer het over zal zijn.”

Ruzies om geld — een veel voorkomend thema bij meningsverschillen tussen huwelijkspartners — kunnen de angstige gedachte bij je doen opkomen dat jullie financieel aan de grond zitten. En als de ruzie om jou draait (’Als je hem/haar niet strenger aanpakt, zal het een verwende aap worden!’), ben je misschien zelfs bang dat de ruzie ergens jouw schuld is.

Ook verontrustend is het onophoudelijke geruzie over schijnbare kleinigheden. (’Ik ben het beu dat het eten niet klaar is als ik thuiskom!’) Zulk voortdurend gekibbel spruit vaak voort uit ernstiger wrijvingen tussen je ouders. Het is begrijpelijk dat je je er dan zorgen over gaat maken dat het op een echtscheiding zal uitlopen. De nare dreiging van een mogelijke uitbarsting „maakt dat je je thuis niet op je gemak voelt en niet het risico wilt lopen dat je vrienden erbij aanwezig zijn”. — Trouble at Home, door Sara Gilbert.

De meningsverschillen tussen je ouders kunnen ook aanleiding zijn tot hartverscheurende loyaliteitsconflicten. Het Journal of Marriage and the Family zei het zo: „Een goede band met de ene ouder brengt het risico met zich mee door de andere ouder afgewezen te worden.” Uit vrees dat je iets zult zeggen of doen waardoor je de indruk zou wekken partij te kiezen, voel je je in de buurt van je ouders steeds gespannen, bang bij het conflict betrokken te worden.

’Gaan ze scheiden?’

Waarschijnlijk niet. Uit de bijbel blijkt dat in elk huwelijk wel spanningen voorkomen. In 1 Korinthiërs 7:28 waarschuwt Paulus dat hun die trouwen, ’verdrukking in het vlees’ of „heel wat leed en verdriet” te wachten staat (Het Levende Woord). Het feit op zich dat ouders onenigheid hebben, ook al loopt die hoog op, betekent dus zeker niet dat zij niet meer van elkaar houden of dat er een echtscheiding voor de deur staat. De bijbel laat zien dat zelfs mensen die innig van elkaar houden af en toe onenigheid kunnen hebben.

Sara, de vrouw van Abraham, wordt christelijke vrouwen ten voorbeeld gesteld wegens haar vrouwelijke onderworpenheid (1 Petrus 3:6). Toen zij echter bemerkte dat Ismaël, de zoon van Abraham bij de slavin Hagar, een bedreiging vormde voor het welzijn van Abrahams andere zoon, Isaäk, maakte zij onomwonden duidelijk hoe zij erover dacht. „Verjaag deze slavin en haar zoon,” riep Sara uit, „want de zoon van deze slavin zal geen erfgenaam zijn met mijn zoon, met Isaäk!” (Genesis 21:9, 10) Dit heeft ongetwijfeld hoog oplaaiende spanningen in het huwelijk gegeven! Maar er werd geen blijvende schade aangericht. Op aandringen van God willigde Abraham zelfs haar verzoek in!

Het is dan ook heel waarschijnlijk dat de meningsverschillen tussen je ouders jou veel ernstiger toelijken dan hun. De jonge Margaret ontdekte dat, toen zij probeerde een eind te maken aan het gekibbel van haar ouders door te schreeuwen: „Hou op met dat geruzie!” en te horen kreeg: „We hebben gewoon een verschil van mening.”

De meeste ruzies thuis zijn dan ook van korte duur en snel vergeten — vooral als je ouders godvrezend zijn en de raad in Efeziërs 4:32 toepassen: „Wordt vriendelijk jegens elkaar, teder mededogend, elkaar vrijelijk vergevend, zoals ook God door Christus u vrijelijk vergeven heeft.” Ja, je ouders zullen hun moeilijkheden hoogstwaarschijnlijk oplossen zonder enige hulp van jou.

„Eerst is het bekvechten, maar dan wordt het meppen”

Niet alle huwelijksproblemen worden echter zo gemakkelijk opgelost. Bij een zich over zeven jaar uitstrekkende studie van zo’n 2000 Amerikaanse gezinnen bleek, dat „elk jaar bij ongeveer één op de zes echtparen in de Verenigde Staten minstens één daad van geweld tegen de huwelijkspartner bedreven wordt. . . . Dat is zeer waarschijnlijk een veel te lage schatting.” Een tiener vatte de botsingen tussen zijn ouders zo samen: „Eerst is het bekvechten, maar dan wordt het meppen.”

Als het bij jou thuis zo toegaat, zijn er inderdaad ernstige problemen in het huwelijk van je ouders. Het kan zelfs zijn dat je lichamelijke veiligheid — of die van je ouders — echt gevaar loopt. Marie, een jonge vrouw die regelmatig meemaakte dat haar moeder en aan de drank verslaafde vader ruzie hadden, herinnert zich: „Ik was doodsbang. Ik dacht dat hij mijn moeder iets aan zou doen of zij hem.”

Reden tot ernstige bezorgdheid is er ook als ouders elkaar niet letterlijk te lijf gaan maar elkaar bestoken met „kwaadaardige bitterheid en toorn en gramschap en geschreeuw en schimpend gepraat” (Efeziërs 4:31). Ook ouders die elkaar venijnigheden toevoegen waarin gezinspeeld wordt op seksuele problemen of zelfs ontrouw, vertonen duidelijke tekenen dat er sprake is van ernstige huwelijksmoeilijkheden.

In sommige gezinnen bestaan zelfs speciale aanleidingen tot conflicten, bijvoorbeeld alcoholisme of druggebruik. Of het kan zijn dat de ene ouder een christen is en de andere een ongelovige. Jezus Christus voorzei dat zo’n situatie ’verdeeldheid teweeg zou brengen’ in een gezin. Ernstige spanningen in het huwelijk kunnen het gevolg zijn. — Matthéüs 10:35.

Maar wat moet je doen als het huwelijk van je ouders echt gevaar lijkt te lopen? Kun je nog iets anders doen dan hulpeloos toekijken? Dat zal het thema van een toekomstig artikel zijn.

[Illustratie op blz. 24]

Ruzies in een huwelijk zijn beangstigend voor tieners

[Illustratie op blz. 25]

Door het toepassen van bijbelse beginselen wordt de vrede hersteld