De zienswijze van de bijbel
Veroordeelt God het gebruik van alcohol?
’VERGEET cocaïne, heroïne, LSD en marihuana — alcohol is nog steeds het grootste kwaad waar de maatschappij mee te kampen heeft. Alcohol veroorzaakt veel meer doden en brengt de maatschappij meer schade toe dan het gebruik van alle andere drugs bij elkaar.’ Dit waren de gevoelens die twee jaar geleden in Canada op de 31ste driejaarlijkse bijeenkomst van de Internationale Christelijke Geheelonthoudersbond voor Vrouwen onder woorden werden gebracht.
Die afgevaardigden zien in de wereldomvattende groei van het alcoholverbruik ontstellende kosten in de vorm van gezondheid en levens, alsook in de vorm van miljoenen dollars die jaarlijks door nationale regeringen gebruikt zullen worden om alcoholisme te bestrijden. Overtuigd dat God het gebruik van alle bedwelmende dranken veroordeelt, pleiten vele oprechte mensen voor het verbieden ervan. Maar ondersteunt de bijbel dit standpunt?
Gebruik van wijn in de bijbel
Lang geleden beloofde God zijn gehoorzame volk: „Uw voorraadruimten [zullen] met overvloed gevuld worden; en van nieuwe wijn zullen uw eigen perskuipen overlopen” (Spreuken 3:10). Ja, hij is de Degene die ons de vruchtdragende wijnstok heeft gegeven en zelfs voorzien heeft in minuscule gistorganismen die de druif bedekken als de tijd voor de bereiding van wijn naderbij komt.
Het proces van het vervaardigen van een voortreffelijke wijn werd gedeeltelijk uiteengezet door Gods profeet Jesaja. Hij mocht een blik werpen op de zegeningen van de komende nieuwe wereld van rechtvaardigheid, en schreef: „Jehovah der legerscharen zal . . . stellig voor alle volken een feestmaal aanrechten . . . van wijn bewaard op de droesem, . . . van wijn bewaard op de droesem, geklaard” (Jesaja 25:6). Ervaren wijnbereiders weten dat ’op de droesem bewaarde’ wijn, die tijdens de gisting lange tijd met rust gelaten wordt, zichzelf geleidelijk aan klaart, waarbij zowel het bouquet als de smaak wordt verbeterd.
Vreugde en voordelen voor de gezondheid?
God schetste zowel de vreugde als de voordelen voor de gezondheid die door wijn verschaft worden. Zijn profeet Jotham sprak over ’nieuwe wijn die God en mensen verblijdt’ (Rechters 9:13). Koning Salomo schreef dat hij ’zijn vlees zelfs met wijn opvrolijkte’ (Prediker 2:3). En in het bekende verslag van het huwelijksfeest te Kana veranderde Jezus, door zijn eerste wonder, een grote hoeveelheid water in „de beste wijn”, tot vreugde van de bruiloftsgasten. — Johannes 2:6, 7, 10, Groot Nieuws Bijbel.
Dat Jezus het medische gebruik van wijn erkende, blijkt uit zijn illustratie van de barmhartige Samaritaan. Toen de barmhartige Samaritaan de wonden van een mishandelde man verbond, goot hij er „olie en wijn” op (Lukas 10:30-34). Het advies van de apostel Paulus aan de jonge Timotheüs om ’wat wijn te gebruiken ter wille van zijn maag en zijn veelvuldige ziektegevallen’ stemt goed overeen met de moderne erkenning van de waarde van wijn als voedsel en medicijn. — 1 Timotheüs 5:23.
Dr. Salvatore P. Lucia, voormalig hoogleraar aan de medische faculteit van de University of California, verklaarde in zijn boek Wine and Your Well-Being dat ’wijn niet alleen de oudste voedingswaarde bezittende alcoholische drank is maar ook het belangrijkste medicijn is dat door de hele menselijke geschiedenis heen voortdurend in gebruik is geweest’. En de voedingsdeskundige Janet McDonald zei dat het drinken van matige hoeveelheden wijn blijkbaar werkt als een licht kalmerend middel, als een aperitief, en als een hulp bij de spijsvertering en bij de opname van mineralen uit het voedsel dat men eet.
Matigheid en zelfbeheersing noodzakelijk
Ondanks zulke gunstige vermeldingen in de bijbel en in de wereldse geneeskunde van wijn en bedwelmende alcoholische dranken, heeft misbruik van alcohol een groot deel van de mensheid echter met veel ellende overstelpt. Maakt dat God verantwoordelijk voor alle tragedies die een gevolg zijn van alcoholmisbruik? Integendeel, hij heeft in zijn Woord, de bijbel, veelomvattende richtlijnen gegeven in verband met het gebruik en misbruik van wijn.
Beschouw bijvoorbeeld eens de volgende krachtige waarschuwing tegen het misbruiken van deze gave: „Kom niet terecht onder hen die zich bedrinken aan wijn, onder hen die vraatzuchtige vleeseters zijn.” Dit betekent beslist niet dat enkel vegetarische geheelonthouders God welgevallig zijn, noch worden degenen die wat wijn gebruiken of met mate vlees eten in deze tekst veroordeeld. De bijbel waarschuwt veeleer tegen overmatig eten en drinken. Dit blijkt duidelijk uit een andere spreuk, die luidt: „Wie heeft wee? Wie heeft ongemak? Wie heeft twisten? Wie heeft bezorgdheid? Wie heeft wonden zonder reden? Wie heeft dofheid van ogen? Zij die lange tijd bij de wijn verblijven.” — Spreuken 23:20, 29, 30.
De bijbelschrijvers Petrus en Paulus raadden matigheid aan toen zij de vroege christenen adviseerden „overdaad van wijn” te vermijden en ’zich niet aan wijn te bedrinken’. Deze vermaning moest ernstig opgevat worden aangezien de apostel waarschuwde: ’Dronkaards zullen Gods koninkrijk niet beërven.’ Met andere woorden, personen die als gewoonte misbruik maken van alcoholische dranken, hebben niet Gods goedkeuring en ontvangen geen eeuwig leven. — 1 Petrus 4:3; Efeziërs 5:18; 1 Korinthiërs 6:9, 10.
Indien personen dus een gebrek aan zelfbeheersing in het gebruik van alcohol hebben, moeten zij zich er helemaal van onthouden. (Vergelijk Mattheüs 5:29, 30.) Een grotere afhankelijkheid van alcohol kan, naast lichamelijke achteruitgang, ook ernstige geestelijke schade veroorzaken. Daarom waarschuwt God ons wijselijk tegen een overmatig gebruik van alcoholische dranken.
In tegenstelling tot het standpunt van de voorstanders van een drankverbod, bevat de bijbel geen vereiste, zelfs geen indicatie, van een totale onthouding van wijn of alcoholische dranken voor iedereen (Deuteronomium 14:26). De psalmist zegt over Jehovah: „Hij laat het groene gras ontspruiten voor de dieren, en de plantengroei ten dienste van de mensheid, om voedsel uit de aarde te doen voortkomen, en wijn, die het hart van de sterfelijke mens verheugt.” Ja, God heeft wijn voor een goed en eervol doel bestemd, wanneer er met mate gebruik van wordt gemaakt. — Psalm 104:14, 15.
[Illustratie op blz. 26]
L’absinthe van Edgar Degas, 1877
[Verantwoording]
E.R.L./Sipa Icono