Jonge mensen vragen . . .

Hoe kan ik muziek binnen de perken houden?

„IK DENK dat van muziek houden ons eigen is,” zegt een zekere Jackie, „omdat muziek tot uitdrukking kan brengen hoe je je voelt. Het maakt een belangrijk deel van je leven uit als je jong bent.”

Jackie heeft gelijk. Terwijl muziek in het bijzonder op jongeren een grote aantrekkingskracht schijnt uit te oefenen, blijkt het vermogen om van melodieën en arrangementen te genieten ons allemaal eigen te zijn. En je hoeft maar het blijde wijsje van een zangvogel of het kalmerende ritme van kabbelende golven te horen om te weten dat muziek een liefdevol geschenk van onze gelukkige Schepper is (1 Timotheüs 1:11; Jakobus 1:17). Niettemin is het een geschenk dat vaak verkeerd gebruikt wordt. En als muziek niet binnen de perken wordt gehouden, kan ze je in feite meer kwaad dan goed doen.

Verslaafd aan muziek?

Goede muziek kan heilzaam en nuttig zijn. Maar te veel van zelfs iets goeds kan slecht voor je zijn. Een wijze spreuk waarschuwt: „Is het honing wat gij gevonden hebt? Eet wat voor u genoeg is, opdat gij er niet te veel van neemt en het moet uitbraken” (Spreuken 25:16). Het is algemeen bekend dat honing geneeskrachtige eigenschappen heeft. Niettemin is „het eten van te veel honing . . . niet goed” en kun je er misselijk van worden (Spreuken 25:27). De clou? Van goede dingen moet je met mate genieten.

Het leven van sommige jongeren wordt echter vrijwel beheerst door muziek. Zo bekent een jonge vrouw, Jodie geheten, dat zij als tiener „in wezen voortdurend muziek aan had staan”. Probeer jij eveneens elk moment dat je wakker bent met geluid te vullen? Dan zou wat jij misschien verontschuldigend waardering voor muziek noemt, wel eens eerder muziekverslaving kunnen zijn.

Een zekere Steve vertelt: „Ik ging naar school met knapen die zelfs onder de les naar muziek luisterden.” Hij geeft echter toe: „Hun studie leed er danig onder dat zij hun walkman ophielden.” Betrap jij je erop dat je zelfs als je je huiswerk maakt eveneens afleidende muziek op hebt staan? En hoe is het op de tijden die je reserveert voor het bestuderen van de bijbel of je voorbereiding op christelijke vergaderingen? Klinkt het ritme van je lievelingssong op de achtergrond?

Sta er ook eens bij stil wat het je kost om de muziek die uitgebracht wordt allemaal bij te houden. Hoeveel van wat je verdient of van je zakgeld wordt momenteel besteed aan platen, cassettebandjes of compact discs? Zou een deel van dat geld beter gebruikt kunnen worden?

En hoe staat het met de huiselijke omgang? Neem je deel aan de gesprekken thuis, ben je aanwezig bij de gezinsmaaltijden — of blijf je op je kamer naar muziek luisteren? De bijbel waarschuwt: „Wie zich afzondert, zal zijn eigen zelfzuchtige verlangen zoeken; tegen alle praktische wijsheid zal hij losbarsten.” — Spreuken 18:1.

Het veranderen van je luistergewoonten

Als muziek een te groot deel van je leven opslokt, zou je er goed aan doen stil te staan bij de woorden in Efeziërs 5:15, 16: „Ziet er . . . nauwlettend op toe hoe gij wandelt, niet als onwijzen, maar als wijzen, de gelegen tijd voor uzelf uitkopend, omdat de dagen goddeloos zijn.” Dat kan inhouden dat je jezelf wat beperkingen oplegt en je luistergewoonten matigt. (Vergelijk 1 Timotheüs 3:2.) Misschien moet je bijvoorbeeld de gewoonte afleren om zodra je thuiskomt muziek aan te zetten. Leer genieten van af en toe een poosje stilte.

Dat kan op z’n allerminst je cijfers ten goede komen. Periodes van rust zijn bevorderlijk voor de studie. Nu kan het zijn dat je denkt dat als je muziek aan hebt staan, dat je helpt je te ontspannen. Maar waarom zou je niet proberen te studeren zonder muziek om te zien of je je beter kunt concentreren? „Je krijgt je lessen misschien wel gedaan,” zegt Steve, „maar je zult er heel wat meer profijt van hebben als de muziek niet aanstaat.”

Je zult ook tijd willen uitkopen of opzij willen zetten voor het lezen en bestuderen van de bijbel en op de bijbel gebaseerde publikaties. Jezus Christus zocht soms een rustige, „eenzame plaats” om te bidden en te mediteren (Markus 1:35). Is het op de plek waar jij studeert ook rustig en vredig? Als dat niet zo is, kan het zijn dat je je geestelijke groei belemmert.

Leer een eigen mening te vormen

Misschien is de grootste reden tot bezorgdheid echter gelegen in het soort muziek waar je naar luistert. Steve zegt het zo: „Waarom blijven alle goede melodieën gereserveerd voor de echt afschuwelijke teksten?” In bijbelse tijden had je liedjes die zwaar drinken en prostitutie bevorderden (Psalm 69:12; Jesaja 23:15, 16). In dezelfde geest zet een groot deel van de tegenwoordige populaire muziek aan tot drugsgebruik, voorechtelijke seks en geweld.a

Leeftijdgenoten kunnen een enorme druk op je uitoefenen om je ertoe te bewegen naar zulke muziek te luisteren. Er is ook druk van de muziekindustrie zelf. Met de hulp van radio en televisie is de rockmuziek een machtige industrie geworden waarin miljarden omgaan. Doortastende marketingexperts worden ingehuurd om je muzikale smaak te vormen — en te beheersen.

Maar als je je door je leeftijdgenoten of de media laat voorschrijven waar je naar moet luisteren, raak je je vermogen om zelf keuzes te doen kwijt. Je wordt een willoze slaaf (Romeinen 6:16). De bijbel spoort ons aan een eigen mening te vormen en zegt ons dat wij ’ons ervan moeten blijven vergewissen wat de Heer welgevallig is’ (Efeziërs 5:10). Wij kunnen toch niet van de christelijke gemeente verwachten dat ze de duizenden songs die elk jaar uitgebracht worden kritisch beluistert en een lijst van goedgekeurde of verboden muziekkeuzes publiceert? Nee, je moet je eigen ’waarnemingsvermogen oefenen om zowel goed als kwaad te onderscheiden’. — Hebreeën 5:14.

Hoe kun je dat? Nu, beschouw de volgende suggesties eens:

Bekijk de verpakking: Vaak is één blik op de verpakking of het reclamemateriaal al voldoende. Seksueel onverbloemde, gewelddadige of occulte afbeeldingen moeten een waarschuwing voor je zijn. De muziek die erin zit, is waarschijnlijk net zo verwerpelijk. Lees zo mogelijk de opmerkingen op de hoes.

Controleer de inhoud: ’Toets de woorden’ van een song door de titel en de tekst te bekijken (Job 12:11). Wat zeggen ze? Wil je werkelijk steeds opnieuw naar die ideeën luisteren of ze herhalen? Stroken die gedachten met je waardebepaling en met christelijke beginselen? — Efeziërs 5:3-5.

Let op het effect: Welke algehele uitwerking heeft de muziek op je? Word je er gewoonlijk neerslachtig of juist verschrikkelijk opgewonden van? Merk je dat je na ernaar geluisterd te hebben bij verkeerde gedachten stilstaat? Duiken er platte uitdrukkingen die in de muziek voorkomen, in je gesprekken op? — 1 Korinthiërs 15:33.

Houd rekening met anderen: Hoe denken je ouders over je muziek? Vraag naar hun mening. Bedenk ook wat medechristenen van je muziek zouden kunnen vinden. Zouden sommigen zich eraan kunnen storen? — Romeinen 15:1, 2.

Verruim je muzikale smaak

Het kan zijn dat je wat veranderingen in je muzikale smaak moet aanbrengen. Maar omdat een smaak gevormd wordt, is verandering mogelijk. Een vooraanstaand musicus zegt in dat verband: „De meeste jongeren zijn nooit met iets anders in aanraking gekomen dan dit zwaar gepromote spul.” De oplossing? Beperk je niet tot slechts één muziekgenre. Probeer je smaak op muzikaal gebied te verruimen.

Natuurlijk moet je ook daarin selectief zijn. Maar er is op het terrein van folk, jazz en, ja, klassieke muziek een overvloed aan heilzame muziek waarvan je kunt leren genieten. Misschien geniet je in feite al van zulke muziek zonder het te beseffen. Klassieke muziek bijvoorbeeld kan als sfeermuziek zijn gebruikt voor enkele van je favoriete films en televisieshows. Denk je eens in hoe heerlijk die muziek zou kunnen zijn als je ernaar kon luisteren zonder afgeleid te worden.

Sommige christelijke jongeren hebben iets aan hun muzikale smaak gedaan door naar de bandjes met Koninkrijksmelodieën te luisteren die het Wachttorengenootschap produceert. In deze melodieën, waar alle getuigen van Jehovah vertrouwd mee zijn, zijn allerlei heilzame muziekgenres vertegenwoordigd. Vrienden kunnen je misschien verschillende soorten goede muziek aanbevelen. „Een vriend leerde me orkestmuziek te waarderen — Beethoven bijvoorbeeld”, zegt Michelle. „Daar had ik vroeger een hekel aan”, bekent ze.

Nog een manier om je smaak te verruimen, is zelf een muziekinstrument te leren bespelen. Dat kan niet alleen een uitdaging zijn en je voldoening geven, maar je kunt er ook door in aanraking komen met andere vormen van muziek dan rock. „Musiceren is echt leuk,” zegt Jackie, „omdat je het talent dat je hebt, gebruikt.” Misschien kun je zelfs met wat moeite anderen aangenaam vertier bezorgen.

Muziek is werkelijk een gave van God, maar je moet ervoor oppassen er een verkeerd gebruik van te maken. Een jongere geeft toe: „Ik heb muziek waarvan ik weet dat ik die weg zou moeten gooien. Maar het klinkt zo mooi.” Denk echter eens aan de schade die deze jongere haar geest en hart berokkent door te luisteren naar iets wat slecht is! Vermijd die strik. Laat niet toe dat muziek een schadelijke invloed op je heeft en laat je leven er niet door beheersen. Leg op muziekgebied hoge christelijke maatstaven aan. Bid om Gods leiding en hulp bij het kiezen van je muziek. Zoek vrienden die je overtuiging delen. — Romeinen 12:2, 12.

Muziek kan je helpen je te ontspannen. Ze kan de leegte helpen vullen als je je eenzaam voelt. Maar als de muziek stopt, zijn je problemen niet over. En songs kunnen niet ware vrienden vervangen. Laat dus niet toe dat muziek het belangrijkste in je leven wordt. Geniet ervan, maar houd het binnen de perken.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 15]

Heeft je studie onder muziek te lijden?