Jonge mensen vragen . . .

Wie kan mij helpen mijn problemen op te lossen?

„DE MENS zelf wordt tot moeite geboren.” Dat zei een diepbedroefd man die Job heette ongeveer vierduizend jaar geleden (Job 5:7). Waarschijnlijk is jouw leven niet half zo tragisch als dat van Job. Maar ongetwijfeld heb je wel je portie problemen en moeilijkheden.

Toen aan een groep Amerikaanse jongeren werd gevraagd: „Waar hebben jullie de meeste problemen mee?”, noemden velen de school, ouders, geld, vrienden en broertjes en zusjes als oorzaak van spanningen. Hoe staat het met jou? Heb jij te kampen met druk van leeftijdgenoten, geldzorgen of schoolproblemen? Vind je het moeilijk met de lichamelijke en emotionele ups en downs van de puberteit om te gaan? Maak je je zorgen over je toekomst?

Met al die problemen aan je hoofd zou je gemakkelijk neerslachtig en gedeprimeerd kunnen worden. Zou je zulke zorgen voor jezelf houden, dan zou je in feite emotioneel geïsoleerd kunnen raken. (Vergelijk Spreuken 18:1.) Hoe moet je dan te werk gaan bij het oplossen van persoonlijke problemen? Moet je ze echt in je eentje verwerken?

Nee, want je problemen — hoe reusachtig ze ook mogen lijken — zijn niet uniek. Na het menselijk gedrag nauwlettend bestudeerd te hebben, kwam de wijze koning Salomo tot de conclusie dat ’er niets nieuws onder de zon is’ (Prediker 1:9). Ja, anderen hebben met net zulke problemen als de jouwe te maken gehad en zijn erin geslaagd ze op te lossen. Je hoeft dingen dus niet altijd zelf uit te knobbelen; soms kun je hulp krijgen van iemand die dat al gedaan heeft. Als je naar een onbekende plaats zou reizen, zou je toch ook proberen aanwijzingen te krijgen van iemand die er al geweest is? De vraag is: Tot wie moet je je wenden om zulke hulp?

Leeftijdgenoten — De beste bron van advies?

Veel jongeren kiezen ervoor anderen van dezelfde leeftijd deelgenoot van hun moeilijkheden te maken. „Soms denk ik dat sommige van de veranderingen die ik doormaak uniek zijn”, vertelt Anita. „Ik denk dan: ’Zou er nog iemand zijn die dit meemaakt?’ Ik vraag me af of ik gek ben dat ik me zo voel.” Misschien denk je dat iemand van je eigen leeftijd je gevoelens wel zou begrijpen en dat een volwassene — een ouder zeker — te kritisch zou zijn, te snel met een oordeel klaar zou staan.

Maar terwijl je leeftijdgenoten je misschien zullen begrijpen en met je mee zullen voelen en leven, zullen zij niet altijd de beste raad geven. De bijbel verklaart dat „rijpe mensen . . . hun waarnemingsvermogen hebben geoefend om zowel goed als kwaad te onderscheiden”. Hoe? De bijbel antwoordt: „Door hun lange ervaring”! (Hebreeën 5:14; Het Nieuwe Testament in de taal van onze tijd) Jonge mensen, die een dergelijke ervaring missen, hebben zelden hun „praktische wijsheid en denkvermogen” tot een volwassen niveau ontwikkeld (Spreuken 3:21). Het is daarom riskant de raad van een andere jongere op te volgen. Spreuken 11:14 waarschuwt: „Wanneer er geen bekwaam beleid is, komt het volk ten val.”

De waarde van godvrezende ouders

Voor bekwaam beleid kun je over het algemeen beter bij volwassenen terecht. De rechtvaardige Job zei het zo: „Is er geen wijsheid onder de bejaarden en verstand in lengte van dagen?” (Job 12:12) Vermoedelijk zijn degenen die het allerbeste in staat zijn je in dit opzicht te helpen, je godvrezende ouders. Om te beginnen kennen zij je beter dan wie ook. Doordat zij met enkele van dezelfde situaties te maken hebben gehad die jou nu problemen geven, kunnen zij veel doen om jou te helpen narigheid te voorkomen. Sprekend als ouder gaf Salomo de raad: „Luistert, o zonen, naar het strenge onderricht van een vader en schenkt aandacht, ten einde verstand te leren kennen. Want goed onderricht zal ik u stellig geven.” — Spreuken 4:1, 2.

Zo was er een jonge Ghanese man die Samuel heette. Toen hij op de middelbare school zat, moest hij beslissen of hij zijn wereldse opleiding zou voortzetten of voor een loopbaan als volle-tijddienaar bij Jehovah’s Getuigen zou kiezen. „Omdat ik uit een hecht gezin met een goede communicatie kom,” vertelt hij, „was het niet moeilijk mijn ouders in vertrouwen te nemen.” Samuels ouders moedigden hem aan de richting van de volle-tijddienst in te slaan — een loopbaan die hij nog steeds met plezier volgt. Samuel geeft jongeren de raad hun ouders te betrekken bij het oplossen van persoonlijke problemen, omdat „zij meer levenservaring hebben en misschien voor dezelfde problemen hebben gestaan . . . en zij beter in staat zijn beide kanten van de zaak te belichten”.

Interessant is dat volgens een recente Gallup-opiniepeiling een groot aantal jongeren prijs stelt op ouderlijke leiding — zelfs als het gaat om onderwerpen als drugs, school en seks.

’Ze begrijpen me niet!’

Helaas maken veel jongeren zich van hun ouders los wanneer zij in hun tienerjaren komen. Sommigen voelen zich als de tienerjongen die zei: „Ik heb geprobeerd er met mijn ouders over te praten dat ik bang ben voor mijn cijfers en dat ik denk dat deze school te zwaar is, maar zij zeggen alleen maar tegen me dat ik lui ben en meer moet studeren.” Een jong christelijk meisje in Afrika liet zich in dezelfde zin uit toen ze zei: „Diep binnenin weet ik dat ik persoonlijke problemen heb waarvoor ik hulp moet zoeken, maar ik ben bang dat mijn ouders me niet zullen begrijpen.”

Natuurlijk schieten zelfs godvrezende ouders soms te kort. Het kan zijn dat zij te sterk op iets reageren, niet goed luisteren, je verkeerd begrijpen of te snel met hun oordeel klaarstaan. Dit wil echter niet zeggen dat je hen uit je leven moet bannen. Jezus Christus werd grootgebracht door ouders die lang niet volmaakt waren. Toch laat de bijbel zien dat Jezus ’aan hen onderworpen bleef’. Ongetwijfeld hielp hun invloed hem te blijven „toenemen in wijsheid . . . en in gunst bij God en de mensen”. — Lukas 2:51, 52.

Trek jij voordeel van de wijsheid en ervaring van je eigen ouders? Als dat niet zo is, sta dan eens stil bij wat in het boek Adolescence van Eastwood Atwater wordt gezegd: „Wanneer tieners zich al te zeer door hun leeftijdgenoten laten beïnvloeden, komt dat waarschijnlijk eerder doordat er iets aan de band tussen ouder en adolescent mankeert dan door de grotere aantrekkingskracht van leeftijdgenoten.” Hoe is jouw band met je ouders? (Galaten 6:5) Zou het kunnen zijn dat je het de laatste tijd vermeden hebt met hen te praten? Waarom dan niet je uiterste best gedaan om daar verbetering in te brengen?a Dat hoort bij wat Salomo verstond onder „een ware zoon” of dochter voor ouders zijn. — Spreuken 4:3.

Malcolm, een jonge Ghanees die nu in de Verenigde Staten woont, dacht eens dat zijn ouders zijn gevoelens niet begrepen. Maar zij bleven vastberaden zowel hun levenservaring aanwenden als het strenge onderricht uit Gods Woord toedienen. In een recente brief aan zijn ouders schreef Malcolm: „Ik weet dat wij in het verleden onze meningsverschillen hebben gehad. Maar als ik terugdenk, ben ik vol bewondering voor de manier waarop u mijn koppigheid hebt verdragen en kalm enkele van de beslissingen hebt geaccepteerd die ik ondertussen nam. Geloof me, ik weet wat er in andere gezinnen gebeurt, en de bijbel heeft [bij ons] beslist veel verschil gemaakt. Nogmaals bedankt.”

Verwerf zelf praktische wijsheid!

Het aanvaarden van de raad van je ouders zal je groei allesbehalve remmen maar zou wel eens de snelste weg naar rijpe volwassenheid kunnen zijn. Na verloop van tijd kun jij eveneens ’schranderheid, kennis en denkvermogen’ ontwikkelen (Spreuken 1:4). Je zult toegerust zijn om problemen te analyseren en tot deugdelijke conclusies te komen over de manier waarop je ze op kunt lossen.

Het is waar dat niet alle jongeren gezegend zijn met godvrezende ouders. Het zou echter een vergissing zijn te concluderen dat je niet veel nota hoeft te nemen van wat je ouders zeggen alleen omdat zij misschien geen christenen zijn. Het zijn toch je ouders en zij moeten als zodanig geëerd worden (Efeziërs 6:1-3). Bovendien kan het zijn dat als je hun de kans geeft, je ontdekt dat zij heel wat te bieden hebben op het punt van praktische raad. Heb je geestelijke leiding nodig, probeer je probleem dan voor te leggen aan iemand in de christelijke gemeente in wie je vertrouwen hebt. Het moet niet moeilijk zijn daar een godvrezende volwassene te vinden die objectief zal luisteren, met een begrijpend en meevoelend hart.

Bedenk ook dat Jehovah’s geest een altijd beschikbare bron van hulp en kracht is voor degenen die erom vragen (Lukas 11:13). Jehovah heeft ook in een schat aan informatie voorzien die je in de bijbel en in de op de bijbel gebaseerde publikaties van het Wachttorengenootschap ter beschikking staat. Trouwens, juist deze artikelenreeks heeft duizenden jongeren geholpen praktische oplossingen voor hun problemen te vinden! Door erin te leren graven en speuren, kun je misschien menig probleem in je eentje oplossen. — Spreuken 2:4.

Natuurlijk hoort het meemaken van problemen bij het leven. Maar het helpt als je de positieve kijk hebt die de psalmist bezat. Hij schreef: „Het is goed voor mij dat ik in ellende heb verkeerd, opdat ik uw voorschriften leer” (Psalm 119:71). Ja, het oplossen van problemen kan je vormen en trainen. Maar je behoeft ze niet helemaal alleen onder de ogen te zien. Zoek hulp. Meestal hoef je er alleen maar om te vragen.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 16]

Het aanvaarden van ouderlijke raad kan de snelste weg naar rijpe volwassenheid zijn